του Αναστάση Μπαλτατζή
Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας για τα Rafale το βάρος του εκσυγχρονισμού του στρατού πέφτει πλέον στο Πολεμικό Ναυτικό. Η ανάγκη αυτή γίνεται πλέον επιτακτική καθώς η Τουρκία ξεκίνησε την κατασκευή της δικής της φρεγάτας, ενώ όπως όλα δείχνουν θα παραλάβει 6 γερμανικά υποβρύχια κλάσης 214, μέχρι το 2027. Ο πρωθυπουργός, μεταξύ των άλλων, είχε ήδη προαναγγείλει από τον Σεπτέμβριο την έναρξη των διαδικασιών για ενίσχυση του στόλου με τέσσερεις νέες φρεγάτες πολλαπλού ρόλου και των εκσυγχρονισμό τεσσάρων ΜΕΚΟ. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι φρεγάτες τύπου S κλείνουν την 4η δεκαετία της ζωής τους και πρέπει να αντικατασταθούν. Πολλές χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την προώθηση των δικών τους φρεγατών, με προεξάρχουσες την Γαλλία και τις ΗΠΑ, προσφέροντας τις Belh@rra και τις MMSC αντίστοιχα. Στον χορό όμως συμμετέχουν η Μ. Βρετανία, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Ισπανία. Κάθε περίπτωση έχει τα υπέρ και τα κατά της, καθώς τα προσφερόμενα πλοία δεν έχουν σχεδιαστεί για τις ανάγκες του ελληνικού ναυτικού.
Βλέποντας κανείς όλες αυτές τις προτάσεις, ανακύπτουν τα ερωτήματα: Θα μπορούσε η χώρα μας να ναυπηγήσει ένα πολεμικό πλοίο κομμένο και ραμμένο στις δικές της ανάγκες; Υπάρχει η τεχνογνωσία; Υπάρχουν ανάλογα εγχειρήματα;
Η ALS NSD NAVAL SHIP DESIGNS
Για τα παραπάνω ερωτήματα υπάρχει η περίπτωση της ALS Naval Ship Designs. Το εγχείρημα ξεκίνησε το 2009 από τον Ιωάννη Τζαγκαράκη, μέχρι τότε Διευθυντή Μελετών έρευνας και ανάπτυξης των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, στα οποία εργαζόταν για πάνω από 40 χρόνια, έχοντας ως στόχο την σχεδίαση και την ανάπτυξη ελληνικών πολεμικών πλοίων επιφάνειας. Η αρχή έγινε με τον σχεδιασμό της κορβέτας Als Class® 100, ενός πλοίου μήκους 105 μέτρων και εκτοπίσματος περί τους 2.500 τόνους, έχοντας ως αρωγούς το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, την Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, απόστρατους αξιωματικούς με μεγάλη εμπειρία, ενώ την στελέχωση της εταιρείας συμπληρώνουν ναυπηγοί και μηχανολόγοι μηχανικοί με βιομηχανική εμπειρία.
Το 2015 ύστερα από ενσωμάτωση των παρατηρήσεων του ΓΕΝ και απαίτησης του ΥΠΕΘΑ, δημιουργήθηκε το σχέδιο για την ελληνική φρεγάτα Als® Class 125 Defense Frigate. Πρόκειται για ένα πλοίο μήκους 128 μέτρων και εκτοπίσματος 5.000 τόνων, με χαρακτηριστικά stealth, εξοπλισμένο με σύγχρονα οπλικά συστήματα, έχοντας την δυνατότητα να επιβάλλει ισχυρό πλήγμα στον αντίπαλο (παρακάτω υπάρχει η καταγραφή των κύριων χαρακτηριστικών του), σχεδιασμένο για τiς ανάγκες του Αιγαίου και της ΝΑ Μεσογείου.
Σύμφωνα μάλιστα με τον τότε Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγό ε.α. Μιχαήλ Κωσταράκο είχε γίνει η κατάθεση οικονομοτεχνικής πρότασης, στο επίπεδο βασικού σχεδιασμού του πλοίου. Η αλλαγή όμως του Α/ΓΕΕΘΑ το ίδιο έτος, έφερε και αλλαγή δεδομένων με την υπόθεση να μένει στο ψυγείο, χωρίς περεταίρω εξέλιξη. Ο στρατηγός μάλιστα σε πρόσφατες του δηλώσεις για την επανέναρξη της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας, είχε κάνει λόγο για την ανάγκη ναυπήγησης εθνικών πλοίων, τόσο μιας κορβέτας (Als Class® 100), όσο και μιας φρεγάτας (Als® Class 125) στηρίζοντας ξανά την συγκεκριμένη περίπτωση. Σύμφωνα μάλιστα με τα λεγόμενα του αυτή την στιγμή θα μπορούσαμε να βρισκόμαστε σε προχωρημένο στάδιο, αν οι διαδικασίες δεν είχαν διακοπεί το 2015.
Μπορεί να χάθηκε χρόνος η ALS NSD όμως συνέχισε την δράση της ολοκληρώνοντας την «οικογένεια» πλοίων, ξεκινώντας από ένα περιπολικό Als Class® 65, φτάνοντας μέχρι μία μεγάλη φρεγάτα Als Class® 140. Αναλυτικότερα:
- Als® Class 65 Coast Guard /OPV/Littoral Attack Craft
- Als® Class 70 Fast Attack Craft
- Als® Class 80 OPV/Missile Fast Attack Ship
- Als® Class 90 Corvette (CODAD)
- Als® Class 100 Littoral Combat Ship (CODAG)
- Als® Class 115 Surface Combat Ship (CODAG)
- Als® Class 125 Air Defence Frigate (CODAG)
- Als® Class 140 Air Defence Frigate (CODAG)/Als® Class 140 Air Defence Frigate (CODOG)
Η περίπτωση της Ευρωκορβέτας
Τί θα γίνει όμως μετά την αγορά των φρεγατών που έχει τεθεί σε προτεραιότητα; Πολλά ακούγονται ότι το ΠΝ θα κινηθεί για την αγορά κορβετών. Το ΚΥΣΕΑ έχει προχωρήσει σε έγκριση προγράμματος για την ενίσχυση του ΠΝ με 6 κορβέτες, χωρίς όμως να έχει εκκινήσει. Η Als Class® 90 αποτελεί την πρόταση της εταιρείας, με εκτιμώμενο κόστος τα 250 εκατ. €. Πρόκειται για πλοίο 96 μέτρων, βρίσκεται «ενδιάμεσα» από τις πυραυλακάτους ΡΟΥΣΣΕΝ και τις ΜΕΚΟ 200, δεν έχει όμως τίποτα να ζηλέψει από τις τελευταίες όσον αφορά τον οπλισμό. Το μήκος της καθιστά δυνατή την κατασκευή της σε πολλά από το ελληνικά ναυπηγεία είτε μεμονωμένα είτε σε συνεργασία.
Ο ανταγωνισμός όμως δεν είναι μικρός. Κάπου εδώ έρχεται και η περίπτωση της ευρωπαϊκής κορβέτας. Πρόκειται για πρόγραμμα της Ε.Ε. με την συμμετοχή της χώρας μαζί με τις Ιταλία(επικεφαλής), Ισπανία και Γαλλία, για την ναυπήγηση ενός ευρωπαϊκού πλοίου περί τους 3.000 τόνους. Το πρόγραμμα επιδοτείται από την Ε.Ε. και υπολογίζεται να δοθούν 13 δις € για 7 χρόνια, με την ναυπήγηση του πρώτου πλοίου να έχει προγραμματιστεί για το 2026 ή το 2027. Τα αρχικά ιταλικά σχέδια για ένα πλοίο μήκους 110 μέτρων και εκτοπίσματος 3.000 τόνων δείχνουν να μη ικανοποιούν τις δικές μας ανάγκες. Προφανώς και δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση το εγχείρημα. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα κατά πόσο μπορούμε μέσω του προγράμματος να προωθήσουμε τα σχέδια της Als (90 ή 100) κερδίζοντας παράλληλα σε τεχνογνωσία. Ακόμα όμως και να μην γίνει αυτό, η διαδικασία μπορεί να δράσει συναγωνιστικά ωθώντας τους Έλληνες μηχανικούς σε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Ανακεφαλαιώνοντας όλοι μας λίγο πολύ θα θέλαμε να δούμε ένα ελληνικό πλοίο να περιπολεί τα νερά του Αιγαίου και του Ιουνίου. Το εγχείρημα έχει τις δυσκολίες του, το έδαφος όμως είναι γόνιμο και τα θετικά επακόλουθα αρκετά. Η δημιουργία θέσεων εργασίας, η επαναενεργοποίηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, η τεχνολογική αναγέννηση, η συνεργασία με υπάρχουσες ιδιωτικές ελληνικές εταιρίες του χώρου, η δυνατότητα εξαγωγών είναι μόνο κάποια από τα οφέλη μιας τέτοιας κίνησης. Προφανώς υπάρχουν και εμπόδια, μεταξύ των άλλων και σε τεχνογνωσία. Η συνεργασία όμως με εξωτερικούς συνεργάτες δεν είναι κάτι το καινούργιο, συμβαίνει κατά κόρον στον χώρο και έχει ήδη προβλεφθεί. Η αρχή θα μπορούσε να γίνει με μερικά από τα μικρά πλοία της «οικογένειας», συμπληρώνοντας τις προσθήκες που θα γίνουν στο ΠΝ. Η Ρώμη άλλωστε δεν χτίστηκε σε μία μέρα.
Υ.Γ. Από μεριάς μας να ευχηθούμε καλή επιτυχία στην προσπάθεια του κ. Τζαγκαράκη και της ομάδας του.
Παρακάτω παρατίθενται τα χαρακτηριστικά της Als® Class 125 όπως αναφέρονται στο defensereview.gr:
Τύπος σκάφους : Φρεγάτα άμυνας περιοχής πολλαπλών ρόλων
Εκτόπισμα : 5038 t
Ολικό μήκος : 128,12 m
Μέγιστο πλάτος : 18,30 m
Βύθισμα : 4,95 m
Σύστημα πρόωσης : CODAG (COmbined Diesel And Gas turbine)
Εναλλακτική πρόωση : CODΑD (Combined Diesel And Diesel)
Μέγιστη ταχύτητα : +30 κόμβοι
Αυτονομία : ~ 6000 ναυτικά μίλια με ταχύτητα 15 κόμβων
Πλήρωμα : Μέχρι και 160 άτομα
Αισθητήρες:
Ολοκληρωμένος Ιστός : 1 x Integrated Mast (Active Phased Array)
Συστήματα Ηλ. Πολέμου : 1 x ESM – ELINT – SIGNIT – Laser Warning System
Σόναρ : 1 x Σόναρ γάστρας
Ολοκληρωμένα Συστήματα Ναυσιπλοϊας
Ολοκληρωμένα Συστήματα Επικοινωνιών
Οπλικά συστήματα:
Κύριο πυροβόλο : 1 x 127 χιλ. ή 1 x 76/62 χιλ.
Δευτερέυοντα πυροβόλα : 2 x 30 χιλ. ή 2 x 27 χιλ.
Όπλα αντιμετώπισης : 2 ή 4 x 12,7 χιλ αυτόματα πυροβόλα ασύμμετρων απειλών.
Όπλα εγγύς άμυνας : 2 x PDMS RAM, ή 2 x 35 mm MILLENNIUM guns ή
1 x PDMS RAM σύν 1 x 35 mm MILLENNIUM gun ή
2 x Phalanx1 x Ρυμουλκούμενη διάταξη Σόναρ
ECM : 2 x προηγμένοι πομποί τεχνολογίας Phased Array
Πύραυλοι επιφανείας : 8 ή 12 EXOCET MM40 BLOCK3, ή
Επιφανείας HARPOON ή NSN
Πύραυλοι Επιφανείας : 2 x VLS Mk.41 (16 Cells) – Tactical Length, σύν 4 x VLS Mk.41 (32 Cells) – Self Defence Length
Ανθυποβρυχιακά όπλα : 2 x 324 mm MK-32 τριπλούς τορπιλοσωλήνες for MK-46ή MK-50 τορπίλες
Αντίμετρα τορπιλών : 2 συστήματα αντιμέτρων
Αντίμετρα Ηλ. Πολέμου : 2 ή 4 ολοκληρωμένοι εκτοξευτές αντιμέτρων
Οργανικό ελικόπτερο : Κατάστρωμα ελικ. μήκους 26.9 μέτρων + Υπόστεγο για ελικόπτερο SIKORSKY S-70B Aegean Sea Hawk, ή NH 90 καθώς και UAV : 1 x VTOL UAV
Πηγές:
– Als NSD Naval Ship Designs (Σελίδα της εταιρείας στο Facebook)
– Defence Point: 21 Φεβρουαρίου 2020.
– Πτήση και Διάστημα: 12 Φεβρουαρίου 2021, 1 Φεβρουαρίου 2021, 15 Μαΐου 2020
– Defence Review: 17 Αυγούστου 2020, 23 Ιουλίου 2018.
– Doureios.com: 26 Ιουλίου 2020.
