Του Αντώνη Βενέτη
Ο Φλάβιος Κλαύδιος Ιουλιανός, ο αυτοκράτορας του πρώιμου Βυζαντίου της ύστερης αρχαιότητας (Νοέμβριος 361-Ιούνιος 363 μΧ) υπήρξε εκτός από ένας λαμπρός αυτοκράτορας της απέραντης Ρωμαϊκής επικράτειας και ένας εξίσου λαμπρός Eλληνας διανοούμενος, ο πρώτος αυτοκράτορας που μιλούσε και έγραφε ελληνικά. Στα σωζόμενά του περιλαμβάνεται και το “εγκώμιο στην Αυτοκράτειρα Ευσεβία” την σύζυγο του γιού του Μ. Κωνσταντίνου, αυτοκράτορα Κωνστάντιου (337-361μΧ).
Γράφει στο παραπάνω σύγγραμμα του ο Ιουλιανός, για την ελληνικότητα των Θεσσαλονικέων. «Τοσούτον δε ίσως ούτε ειπείν ούτε επακούσαι πολύ και εργώδες, ότι δη γένος μεν αυτή σφόδρα ελληνικόν, ελλήνων των πάνυ, και πόλις η μητρόπολις της Μακεδονίας…»
(Τώρα μπορώ ίσως να πω χωρίς πολυλογίες και χωρίς να γίνω κουραστικός: ότι είναι από γενιά καθεαυτού ελληνική, από τους πιο γνήσιους έλληνες και πόλη της είναι η μητρόπολις της Μακεδονίας. – Ιουλιανός, εκδόσεις Θύραθεν)
Εξάλλου στην αθηναϊκή εφημερίδα «Νέα εφημερίς» της 28.1.1886, που βρίσκεται στην Παπαχαραλάμπεια βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου, βρήκα, εν μεταφράσει, ένα τετράστιχο του Γερμανού Richard Boech για την Μακεδονία.
«Συ οψιγενές θαρραλέον τέκνον ΕλλήνωνΝικήτρια ποτέ της Ανατολής, Μακεδονία,πιστώς διαφυλάξατε την μητρικήν γλώσσαν,έως ου εισέλθης εις τον πάτριον οίκον».
Αντώνης Ν. Βενέτης,Μοναστηράκι Δωρίδος
1 ΣΧΟΛΙΟ
Δεν φείδεται επαίνων ο συγγραφέας του άρθρου για τον Ιουλιανό (“λαμπρός” κλπ). Ας μάς επιτρέψει να αμφιβάλουμε. Υπήρξε μια καλλιεργημένη αλλά κοντόφθαλμη προσωπικότητα, που λόγω φανατισμού δεν μπόρεσε να διακρίνει την κυριότερη ιστορική και πνευματική εξέλιξη της εποχής του: την κατάρρευση της εθνικής θρησκείας και την πλήρη διάδοση του Χριστιανισμού.