του Κώστα Σαμάντη
από την εφημερίδα Ρήξη, φ.79
Έληξαν την 21 Οκτωβρίου οι απεργιακές κινητοποιήσεις της ΠΟΕ ΟΤΑ, οι οποίες κράτησαν τρεις εβδομάδες, μετά τη συμφωνία που είχε η ηγεσία της ΠΟΕ ΟΤΑ με τον Υπουργό Εσωτερικών Χάρη Καστανίδη. Στη διάρκεια αυτών των κινητοποιήσεων, ιδιαίτερα δυναμικών είναι η αλήθεια, οι εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση χρησιμοποίησαν κάθε μορφή πάλης που είχαν στη διάθεσή τους: απεργίες, στάσεις εργασίας, καταλήψεις, αποχή, πορείες και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Για την αντιμετώπισή τους η Κυβέρνηση μεταχειρίστηκε πλείστα όσα μέσα: Απειλές περί απολύσεων, άνοιγμα των δικαστηρίων, ακόμη και Σάββατο, προκειμένου η απεργία να βγει παράνομη και καταχρηστική, ιδιωτικοποίηση έστω και προσωρινά των υπηρεσιών καθαριότητας των Δήμων, επέμβαση των δυνάμεων καταστολής στο ΧΥΤΑ. Η λήξη κατόπιν επιστράτευσης της απεργίας σηματοδοτήθηκε με την ικανοποίηση τριών από τα τέσσερα αιτήματα των απεργών (οικονομικής φύσης) αφήνοντας όμως σε εκκρεμότητα το ζήτημα της εφεδρείας.
Στις τρεις εβδομάδες όμως αυτών των κινητοποιήσεων αναδείχτηκε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, αυτό της άρσης του δημόσιου χαρακτήρα των ανταποδοτικών υπηρεσιών του Δήμου, με την αποκομιδή των απορριμμάτων να κατέχει την πρώτη θέση. Η έστω αποσπασματική χρησιμοποίηση ιδιωτικών εταιρειών κατά τη διάρκεια της απεργίας έβαλε μπροστά ένα σενάριο το οποίο έχει ήδη αρχίσει υπόγεια να εμφανίζεται σε αρκετούς Δήμους της χώρας μας, ευκαιρίας δοθείσης. Είναι άλλωστε ο τομέας της διαχείρισης των απορριμμάτων ένας από τους πιο σημαντικούς και κερδοφόρους τομείς, για τον οποίο ενδιαφέρονται μεγαλοεργολάβοι στην Ελλάδα και μαφιόζοι στην Ευρώπη.
Το παράδειγμα του Δήμου Κιμώλου
Χαρακτηριστική είναι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο Δήμος Κιμώλου, κυρίως λόγω έλλειψης κονδυλίων και προσωπικού. Παρότι προβλέπονται από το οργανόγραμμα του Δήμου ηλεκτρολόγος και υδραυλικός, δεν εγκρίνεται πρόσληψη ατόμων για τις θέσεις αυτές, με αποτέλεσμα ο Δήμαρχος να προστρέχει σε ιδιώτες για τις αναγκαίες εργασίες και με κόστος πολύ μεγαλύτερο βέβαια σε σύγκριση με αυτό ενός υπαλλήλου. Ακόμη χειρότερα, στον τομέα της καθαριότητας έχει στη διάθεσή του ένα απορριμματοφόρο με έναν μόνο οδηγό και αυτό συμβασιούχο με τρίτη συνεχόμενη σύμβαση μάλιστα. Με το δεδομένο ότι μια τέταρτη θα σήμαινε άμεσα μονιμοποίηση, δεν του ανανεώνεται η σύμβαση από τον Επίτροπο, με αποτέλεσμα ο Δήμος να οδηγείται στην παραχώρηση της αποκομιδής από ιδιώτη. Καταλήγοντας αναφέρουμε ότι στο Δημαρχείο υπάρχει μία και μόνη διοικητική υπάλληλος η οποία κάνει γραμματειακή υποστήριξη, κρατά πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου, κάνει εισπράξεις από το νερό, έχει το δημοτολόγιο, εκτελεί χρέη τηλεφωνήτριας και πάει λέγοντας. Οι συνεχείς αρνήσεις για κάλυψη των οργανικών αυτών θέσεων οδηγεί σταδιακά το Δήμαρχο Κιμώλου σε συνεργασία με ιδιώτη λογιστή, με εταιρεία για τις εισπράξεις στο νερό, ακόμη και για την παραχώρηση του ΚΕΠ σε ιδιώτη.
Έτσι είτε με τη μέθοδο του εξαναγκασμού είτε ενδίδοντας οικειοθελώς, τα Δημαρχεία οδηγούνται στην ιδιωτικοποίηση.
Το παράδειγμα του Δήμου Ν. Σμύρνης.
Σε όλους αυτούς τους ένθερμους υποστηρικτές της ιδιωτικοποίησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αξίζει να αναφέρουμε τι συνέβη επί Δημαρχίας Σιότροπου στη Ν. Σμύρνη. Τότε είχε εκχωρηθεί σε ιδιώτη η μετακομιδή των απορριμμάτων. Το χρονικό διάστημα της συνεργασίας αυτής, τα ίδια μέσα του Δήμου ( απορριμματοφόρα, φορτηγά, προσωπικό ), είτε εγκαταλείφθηκαν είτε απαξιώθηκαν με αποτέλεσμα να εκλείψει η δυνατότητα του Δήμου μετακομιδής από τον ίδιο. Η ιδιωτική εταιρεία, σε μια προσπάθεια να λειτουργήσει ανταγωνιστικά, ανέλαβε το έργο σε κόστος χαμηλότερο του δημοσίου με αποτέλεσμα όταν άρχισε να μπαίνει μέσα, να τα παρατήσει. Ήδη όμως η αντίστοιχη υπηρεσία του Δήμου δεν υπήρχε με αποτέλεσμα αφού για εβδομάδες τα σκουπίδια συσσωρεύονταν στους δρόμους, να αναγκαστεί η Δημοτική Αρχή να ζητήσει βοήθεια από τους γειτονικούς Δήμους μέχρι να ξαναστήσει τη δική της υπηρεσία μετακομιδής. Ήταν η πρώτη αποτυχημένη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης μέρους των υπηρεσιών καθαριότητας.
Οι εξ Αμερικής θεωρίες.
Στην Ελευθεροτυπία της 13ης Σεπτεμβρίου του 2007 είχε δημοσιευθεί ένα άρθρο πάνω στην ιδιωτικοποίηση των Δημαρχείων. Σε αυτό αναφέρεται ότι : Δύο νέοι Αμερικανοί επιστήμονες, ο Ρέι Φίσμαν από το Columbia Business School και ο Έρικ Ουέρκερ, από το Harvard Business School από το Μάρτιο του 2007,έχουν ανάψει εστίες έντονων πολιτικών συζητήσεων, με ένα άρθρο τους στην επιθεώρηση «Capitalism and Society» (δηλαδή «Καπιταλισμός και Κοινωνία», υπό τον τίτλο «Τοπική Εταιρική Πολιτική: Μια Πρόταση».
Η πρότασή τους ήταν να επιτραπεί σε μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες να λαμβάνουν μέρος σε εκλογική αναμέτρηση, διεκδικώντας δημόσιο αξίωμα. Για παράδειγμα, όπως λέει ο Έρικ Ουέρκερ σ’ ένα άλλο άρθρο του στο τεύχος 179 του περιοδικού «Forbes», θα μπορούσε η λογιστική-ελεγκτική εταιρεία ΚΡΜΟ ή η PRICE WATERHOUSE να διεκδικήσει τη δημαρχία της Πόλεως του Μεξικού. Δεν είναι ανάγκη, συμπληρώνουν οι δύο επιστήμονες, η εταιρεία που θα λάβει μέρος σε εκλογές να είναι πολυεθνική. «Μπορεί να είναι τοπική εταιρεία ή ακόμα και κονσόρτσιουμ διαφορετικών εταιρειών». Από τη στιγμή, όμως, που θα εκλεγεί δήμαρχος η ΚΡΜΟ, ας πούμε, τότε η εταιρεία θα έχει «τον ίδιο χαρτοφύλακα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων» που έχει κάθε πολιτικός, που κατέρχεται στις εκλογές ως φυσικό πρόσωπο. Δηλαδή, «θα μπορεί να προσλαμβάνει και ν’ απολύει, να συγκεντρώνει φόρους, να αξιολογεί τους εργαζομένους και αναλόγως να τους αξιοποιεί και, πάνω απ’ όλα, να φροντίζει να υλοποιεί κατά γράμμα όλες τις προεκλογικές δεσμεύσεις της». Οι δύο συγγραφείς διευκρινίζουν πως οι εταιρείες που θα επιλέξουν να θέσουν υποψηφιότητα σε εκλογές, σίγουρα δεν θα έρθουν να αντικαταστήσουν τα πολιτικά κόμματα. «Θα είναι, απλώς, ένας ακόμα υποψήφιος». Δηλαδή, για να κάνουμε μιαν αναγωγή στα δικά μας, μαζί με τη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και τον ΣΥΡΙΖΑ, ας πούμε πως την ψήφο του λαού θα διεκδικούν η VODAFONE, ο ΑΚΤΩΡ και η COSMOTE.
ΓΙΑΤΙ, όμως, θα θελήσει μια ιδιωτική εταιρεία να βάλει υποψηφιότητα για να αναλάβει, ας πούμε, τη δημαρχία της Πόλεως του Μεξικού; Απλό, απαντούν οι 2 επιστήμονες: «Για το κέρδος». Η άποψη τους είναι ότι το δημαρχείο θα πρέπει να αποβεί κερδοφόρο – «ένα μοντέλο που οι υγιείς εταιρείες, έτσι κι αλλιώς, εφαρμόζουν για τους πελάτες τους».
Δεν χρειάζεται να τονίσουμε ότι όταν επιλέγεται η κερδοφορία, η κοινωνική πολιτική πάει περίπατο. Το επόμενο χρονικό διάστημα οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα έρθουν αντιμέτωποι με τους χειρότερους εφιάλτες τους.