Του Yuriy Gorodnichenko, καθηγητή οικονομικών, μαζί με τους Bohdan Kukharskyy (Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης), Anastassia Fedyk (UC Berkeley) και Ilona Sologoub (VoxUkraine)
19-5-2022. Πηγή: blogs.berkeley.edu
Αγαπητέ καθηγητά Chomsky,
Είμαστε μια ομάδα Ουκρανών πανεπιστημιακών οικονομολόγων, που αισθανόμαστε θλίψη εξαιτίας μιας σειράς πρόσφατών σας συνεντεύξεων και σχολίων για τον Ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία. Πιστεύουμε ότι η δημόσια άποψή σας στο θέμα αυτό είναι αντιπαραγωγική ως προς το να φέρει ένα τέλος στην αδικαιολόγητη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και σε όλους τους θανάτους και τον πόνο που αυτή επέφερε στην πατρίδα μας.
Έχοντας εξοικειωθεί με το σύνολο των συνεντεύξεών σας[1] επί του θέματος, παρατηρήσαμε αρκετά επαναλαμβανόμενα λάθη στην σειρά της επιχειρηματολογίας σας. Παρακάτω, θα θέλαμε να σας επισημάνουμε αυτά τα μοτίβα σκέψης, μαζί με την σύντομη απάντησή μας:
Μοτίβο πρώτο: Η άρνηση της κυριαρχίας της Ουκρανίας
Στην συνέντευξή σας στον Jeremy Scahill στο The Intercept (14/4/2022), ισχυριστήκατε: “Το γεγονός είναι ότι η Κριμαία είναι εκτός συζήτησης. Μπορεί να μη μας αρέσει. Στους κατοίκους της Κριμαίας προφανώς τους αρέσει”. Θέλουμε να θέσουμε υπόψη σας ορισμένα ιστορικά γεγονότα:
Πρώτον, η προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία το 2014 παραβίασε το μνημόνιο της Βουδαπέστης[2] (στο οποίο αυτή υποσχέθηκε να σέβεται και να προστατεύει τα σύνορα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας), τη συνθήκη[3] φιλίας, εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (την οποία συνυπέγραψε με την Ουκρανία το 1997 με τις ίδιες υποσχέσεις), και, σύμφωνα με την απόφαση[4] του διεθνούς δικαστηρίου του ΟΗΕ, παραβίασε το διεθνές δίκαιο.
Δεύτερον, οι “κάτοικοι της Κριμαίας” δεν είναι μια εθνότητα ή μια ομάδα ανθρώπων που έχει συνοχή, αλλά οι Τάταροι της Κριμαίας είναι. Αυτοί είναι οι ιθαγενείς[5] της Κριμαίας, που απελάθηκαν[6] από τον Στάλιν το 1944 (και μπόρεσαν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους μόνο μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ), αναγκάστηκαν ξανά να φύγουν το 2014, όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία. Από εκείνους που έμειναν, δεκάδες διώχθηκαν[7], φυλακίστηκαν[8] με ψευδείς κατηγορίες, και αγνοούνται, πιθανότατα όντας νεκροί.
Τρίτον, εάν με το “μου αρέσει” αναφέρεστε στο αποτέλεσμα του “δημοψηφίσματος” στην Κριμαία στις 16 Μαρτίου 2014, παρακαλώ να σημειώσετε ότι αυτό το “δημοψήφισμα” διεξήχθη υπό την απειλή των όπλων και κρίθηκε άκυρο[9] από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Ταυτόχρονα, η πλειονότητα των ψηφοφόρων στην Κριμαία υποστήριξε[10] την ουκρανική ανεξαρτησία το 2014.
Μοτίβο δεύτερο: Η αντιμετώπιση της Ουκρανίας ως ενός αμερικανικού πιονιού σε μια γεωπολιτική σκακιέρα.
Ηθελημένα ή όχι, οι συνεντεύξεις σας υπονοούν ότι οι Ουκρανοί πολεμούν τους Ρώσους επειδή οι ΗΠΑ τους παρακίνησαν να το κάνουν, ότι το Euromaidan συνέβη επειδή οι ΗΠΑ προσπάθησαν να αποσπάσουν την Ουκρανία από την ρωσική σφαίρα επιρροής κ.ο.κ. Μια τέτοια άποψη αρνείται την ικανότητα αυτενέργειας της Ουκρανίας και είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο εκατομμυρίων Ουκρανών που διακινδυνεύουν τη ζωή τους με την επιθυμία τους να ζουν σε μια ελεύθερη χώρα. Με απλά λόγια, έχετε σκεφτεί την πιθανότητα ότι οι Ουκρανοί θα ήθελαν να αποσπαστούν από την ρωσική σφαίρα επιρροής εξαιτίας μιας ιστορίας γενοκτονιών[11], πολιτισμικής καταπίεσης και συνεχούς άρνησης του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης;
Μοτίβο τρίτο. Η υπόνοια ότι η Ρωσία απειλήθηκε από το ΝΑΤΟ.
Στις συνεντεύξεις σας, είστε πρόθυμος να αναφέρετε την υποτιθέμενη υπόσχεση του [υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ] James Baker και του Τζώρτζ Μπους στον Γκορμπατσώφ ότι, εάν αυτός συμφωνούσε να επιτρέψει την επανένταξη της ενωμένης Γερμανίας στο ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ θα διαβεβαίωναν ότι το ΝΑΤΟ δεν θα προχωρούσε “ούτε μια ίντσα ανατολικότερα”. Πρώτον, παρακαλούμε σημειώστε ότι η ιστορικότητα αυτής της υπόσχεσης αμφισβητείται ιδιαίτερα[12] μεταξύ των ερευνητών, αν και η Ρωσία έχει δραστηριοποιηθεί για την προώθησή της. Η υπόθεση είναι ότι η προς ανατολάς επέκταση του ΝΑΤΟ δεν άφησε στον Πούτιν άλλη επιλογή από την επίθεση. Αλλά η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Τα ανατολικοευρωπαϊκά κράτη συμμετείχαν, και η Ουκρανία και η Γεωργία φιλοδοξούσαν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, ώστε να υπερασπιστούν τον εαυτό τους από τον ρωσικό ιμπεριαλισμό. Είχαν δίκαιο όσον αφορά τις φιλοδοξίες τους, δεδομένου ότι η Ρωσία όντως εισέβαλε στη Γεωργία το 2008 και στην Ουκρανία το 2014. Επιπλέον, τα τρέχοντα αιτήματα της Φινλανδίας και της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ προέκυψαν ως άμεση απάντηση στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και είναι συνεπή με την άποψη ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ είναι αποτέλεσμα του ρωσικού ιμπεριαλισμού και όχι το αντίστροφο.
Επιπρόσθετα, διαφωνούμε με την ιδέα ότι τα κυρίαρχα κράτη δεν πρέπει να συνάπτουν συμμαχίες βασιζόμενες στην θέληση των λαών τους εξαιτίας αμφισβητούμενων προφορικών υποσχέσεων που δόθηκαν από τον James Baker και τον Τζωρτζ Μπους στον Γκορμπατσώφ.
Μοτίβο τέταρτο. Η δήλωση ότι οι ΗΠΑ δεν είναι καθόλου καλύτερες από τη Ρωσία.
Ενώ ομολογουμένως αποκαλείτε την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία “έγκλημα πολέμου”, μας φαίνεται ότι δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό χωρίς να αναφερθείτε ταυτόχρονα σε όλες τις προηγούμενες θηριωδίες που οι ΗΠΑ διέπραξαν στο εξωτερικό (π.χ. στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν) και, τελικά, διαθέσατε τον περισσότερο από το χρόνο σας συζητώντας το δεύτερο. Ως οικονομολόγοι, δεν είμαστε σε θέση να διορθώσουμε τις ιστορικές σας αλληγορίες και, είναι περιττό να πούμε, καταδικάζουμε τους αδικαιολόγητους φόνους πολιτών από κάθε δύναμη κατά το παρελθόν. Ωστόσο, το να μην προσαχθεί ο Πούτιν στο διεθνές ποινικό δικαστήριο της Χάγης απλά επειδή κάποιος ηγέτης κατά το παρελθόν δεν είχε παρόμοια μεταχείριση θα ήταν το εσφαλμένο συμπέρασμα που μπορεί να αντληθεί από οποιαδήποτε ιστορική αναλογία. Αντίθετα, θεωρούμε ότι η προσαγωγή του Πούτιν για τα εγκλήματα πολέμου που σκόπιμα γίνονται στην Ουκρανία θα θέσει ένα διεθνές προηγούμενο για όσους αρχηγούς κρατών επιχειρήσουν να κάνουν το ίδιο στο μέλλον.
Μοτίβο πέμπτο: Το ξέπλυμα των σκοπών του Πούτιν με την εισβολή στην Ουκρανία.
Στις συνεντεύξεις σας, προσπαθείτε πολύ να εκλογικεύσετε τους σκοπούς του Πούτιν για “αποστρατιωτικοποίηση” και “ουδετεροποίηση” της Ουκρανίας. Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη ότι, στην τηλεοπτική του ομιλία[13] στις 24 Φεβρουαρίου 2022, που σηματοδότησε την έναρξη του πολέμου, ο κυριολεκτικός σκοπός που ο Πούτιν διακήρυξε για την “στρατιωτική επιχείρηση” είναι να “αποναζιστικοποιήσει” την Ουκρανία. Αυτή ιδέα βασίζεται στο μακροσκελές ψευδοϊστορικό του άρθρο[14] τον Ιούλιο του 2021, στο οποίο αρνείται την ύπαρξη της Ουκρανίας και ισχυρίζεται ότι οι Ουκρανοί δεν ήταν έθνος. Όπως αναλύθηκε στο “εγχειρίδιο αποναζιστικοποίησης”[15] που δημοσιεύθηκε στο επίσημο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti, “Ναζί” είναι απλώς ένας άνθρωπος που αυτοπροσδιορίζεται ως Ουκρανός, η ίδρυση του Ουκρανικού κράτους πριν από τριάντα χρόνια ήταν “η ναζιστικοποίηση της Ουκρανίας”, και κάθε απόπειρα να φτιαχτεί τέτοιο κράτος πρέπει να είναι “ναζιστική” πράξη. Σύμφωνα με το εγχειρίδιο αυτό γενοκτονίας, η αποναζιστικοποίηση συνεπάγεται μια στρατιωτική ήττα, κάθαρση και “επανεκπαίδευση” του λαού. Η “αποστρατιωτικοποίηση” και η “ουδετεροποίηση” συνεπάγονται τον ίδιο σκοπό -χωρίς όπλα η Ουκρανία δεν θα μπορεί να αμυνθεί, και η Ρωσία θα επιτύχει τον μακροπρόθεσμο σκοπό της, της καταστροφής της Ουκρανίας[16].
Μοτίβο έκτο: Η υπόθεση ότι ο Πούτιν ενδιαφέρεται για μια διπλωματική λύση.
Όλοι μας ελπίζαμε σε κατάπαυση του πυρός και μια διευθέτηση έπειτα από διαπραγματεύσεις, που θα μπορούσε να σώσει πολλές ανθρώπινες ζωές. Ωστόσο, θεωρούμε παράλογο πώς επανειλημμένα αποδίδετε την ευθύνη για τη μη επίτευξη της διευθέτησης στην Ουκρανία (που δεν προσέφερε στον Πούτιν μια “διέξοδο”) ή τις ΗΠΑ (επειδή υποτίθεται πως επέμενε σε στρατιωτική παρά διπλωματική λύση) αντί στον πραγματικό επιτιθέμενο, που επανειλημμένα και σκόπιμα έχει βομβαρδίσει αμάχους, μαιευτήρια, νοσοκομεία και ανθρωπιστικούς διαδρόμους κατά τη διάρκεια ακριβώς αυτών των “διαπραγματεύσεων”. Δεδομένης της κλιμακούμενης ρητορικής (που αναφέραμε παραπάνω) του κρατικού ρωσικού Τύπου, ο σκοπός της Ρωσίας είναι η εξαφάνιση και υποταγή της Ουκρανίας, και όχι μια “διπλωματική λύση”.
Μοτίβο έβδομο: Η υποστήριξη της θέσης ότι η υποχώρηση υπέρ των ρωσικών θέσεων είναι ο τρόπος αποφυγής ενός πυρηνικού πολέμου.
Από την ρωσική εισβολή και μετά, η Ουκρανία ζει υπό μια συνεχή πυρηνική απειλή, όχι απλώς μόνο επειδή είναι ο κύριος στόχος των ρωσικών πυρηνικών πυραύλων, αλλά και εξαιτίας της ρωσικής κατοχής των ουκρανικών πυρηνικών σταθμών.
Αλλά τι εναλλακτικές υπάρχουν για τον αγώνα για την ελευθερία; Η άνευ όρων παράδοση και η εξάλειψη των Ουκρανών από προσώπου της γης (βλ. παραπάνω); Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί ο πρόεδρος Ζελένσκυ, με την συντριπτική υποστήριξη από τον Ουκρανικό λαό, παρακαλεί τους ηγέτες της Δύσης να του παράσχουν βαρέα όπλα παρά την πιθανή απειλή μιας πυρηνικής κλιμάκωσης; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι “Εξαιτίας της Αμερικής”, αλλά μάλλον λόγω του γεγονότος ότι τα ρωσικά εγκλήματα πολέμου στην Μπούτσα[17] και σε πολλές άλλες ουκρανικές πόλεις[18] και χωριά[19] έδειξαν ότι η ζωή υπό ρωσική κατοχή είναι μια πραγματική “κόλαση επί της γης”, που συμβαίνει τώρα, και απαιτεί άμεση δράση.
Αναμφισβήτητα, οποιεσδήποτε παραχωρήσεις στη Ρωσία δεν θα μειώσουν την πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου αλλά θα οδηγήσουν σε κλιμάκωση. Εάν πέσει η Ουκρανία, η Ρωσία ίσως επιτεθεί σε άλλες χώρες (Μολδαβία, Γεωργία, Καζακστάν, Φινλανδία ή Σουηδία) και μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει τον πυρηνικό της εκβιασμό για να εξωθήσει την υπόλοιπη Ευρώπη σε υποταγή. Άλλες χώρες, όπως η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν και η Βόρεια Κορέα, βλέπουν. Απλά φανταστείτε τι θα συμβεί εάν μάθουν ότι οι πυρηνικές δυνάμεις μπορούν να πάρουν ό,τι θέλουν με τη χρήση του πυρηνικού εκβιασμού.
Καθηγητά Τσόμσκι, ελπίζουμε ότι θα εξετάσετε τα γεγονότα και θα επαναξιολογήσετε τα συμπεράσματά σας. Εάν πραγματικά εκτιμάτε τις ζωές των Ουκρανών, όπως ισχυρίζεστε, θα θέλαμε ευγενικά να σας ζητήσουμε να αποφύγετε να προσθέτετε επιπλέον καύσιμο στην ρωσική πολεμική μηχανή με τη διάδοση απόψεων που μοιάζουν πολύ με τη ρωσική προπαγάνδα.
Εάν επιθυμείτε να ασχοληθείτε περισσότερο με οποιοδήποτε από τα παραπάνω σημεία, είμαστε πάντοτε διαθέσιμοι για συζήτηση.
Με εκτίμηση
Bohdan Kukharskyy, Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
Anastassia Fedyk, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλευ
Yuriy Gorodnichenko, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλευ
Ilona Sologoub, VoxUkraine ΜΚΟ
Μετάφραση: Γ.Τ.
[1]https://www.currentaffairs.org/2022/04/noam-chomsky-on-how-to-prevent-world-war-iii
[2]https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%203007/Part/volume-3007-I-52241.pdf
[3]https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%203007/Part/volume-3007-I-52240.pdf
[4]https://news.un.org/en/story/2022/03/1114052
[5]https://www.ohchr.org/sites/default/files/Documents/Issues/IPeoples/EMRIP/Call/CrimeanTatarResourceCentre.pdf
[6]https://en.wikipedia.org/wiki/Deportation_of_the_Crimean_Tatars
[7]https://www.hrw.org/news/2017/11/14/crimea-persecution-crimean-tatars-intensifies?gclid=Cj0KCQjw6pOTBhCTARIsAHF23fLowpai9X88cbgjBXDvyfgYPAfBMrQwOdW7Ts0f8JuHcswJsgE8RFYaAh2UEALw_wcB
[8]https://www.hrw.org/news/2021/10/26/russian-authorities-arrest-crimean-tatar-lawyer-while-representing-his-clients
[9]https://en.wikipedia.org/wiki/United_Nations_General_Assembly_Resolution_68/262
[10]https://en.wikipedia.org/wiki/1991_Ukrainian_independence_referendum
[11]https://en.wikipedia.org/wiki/Holodomor
[12]https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01636600902773248
[13]https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-02-24/full-transcript-vladimir-putin-s-televised-address-to-russia-on-ukraine-feb-24
[14]https://voxukraine.org/en/on-the-historical-unity-of-lies-and-vladimir-putin/
[15]https://ccl.org.ua/en/news/ria-novosti-has-clarified-russias-plans-vis-a-vis-ukraine-and-the-rest-of-the-free-world-in-a-program-like-article-what-russia-should-do-with-ukraine-2/
[16]https://www.washingtonpost.com/opinions/2022/03/23/putin-genocide-language-ukraine-wipe-out-state-identity/
[17]https://www.hrw.org/news/2022/04/21/ukraine-russian-forces-trail-death-bucha
[18]https://en.wikipedia.org/wiki/War_crimes_in_the_2022_Russian_invasion_of_Ukraine#:~:text=During%20the%202022%20Russian%20invasion,in%20violation%20of%20international%20law.
[19]https://www.hrw.org/news/2022/04/03/ukraine-apparent-war-crimes-russia-controlled-areas
1 ΣΧΟΛΙΟ
Το μεγάλο λάθος διαχρονικά της ουκρανικής ηγεσίας είναι που ενέδωσε να καταθέσει το πυρηνικό της οπλοστάσιο στην Ρωσία. Δεν έπρεπε να το κάνει αυτό. Τα πυρηνικά όπλα είναι για τις αδύναμες χώρες παράγοντας εξισορρόπησης της ισχύος των ισχυρότερων χώρων. Αν είχε πυρηνικά όπλα η Ουκρανία σήμερα δεν θα είχε καν διανοηθεί να εισβάλει ο Πούτιν.
Όσον αφορά τον Τσόμσκυ γίνεται γελοίος με τις απόψεις που εκφράζει. Ο λόγος είναι ότι έλεγε τα ακριβώς αντίθετα στο θέμα των Παλαιστινίων και του Ισραήλ όπου ισχυριζόταν ότι το Ισραήλ δεν έχει δικαίωμα να διεξάγει προληπτικό πόλεμο, εισβολή και κατοχή παρά το γεγονός ότι μερίδα τουλάχιστον της παλαιστινιακής ηγεσίας είναι υπέρ της εξαφάνισης του Ισραήλ από την Μέση Ανατολή, γενοκτονίας των Εβραίων κλπ. Σε αντίθεση με την Ουκρανία που ουδέποτε επετέθη ούτε καν λεκτικά εναντίον της ακεραιότητος της Ρωσίας. Δυστυχώς ο αντιαμερικανισμός και το μίσος εναντίον του Ευρωπαϊκού Πολιτισιμού και των ιδεωδών που εκφράζει είναι εξαιρετικά επικίνδυνος για την υγεία ειδικά της όρασης και των οφθαλμών….