Συνέντευξη με την κα Τετιάνα Λιουμπτσένκο,
Καθηγήτρια, PhD στην Ελληνική Φιλολογία
ΡΗΞΗ: Κατά τους πρώτους μήνες της ρωσικής εισβολής, διακινούνταν ευρέως μια «είδηση» στο διαδίκτυο, ότι τάχα το ουκρανικό κράτος «απαγόρευσε» με νόμο την… ελληνική μειονότητα. Ποια είναι η αλήθεια;
Τ. Λιουμπτσένκο: Το ουκρανικό κράτος δεν απαγόρευσε την ελληνική μειονότητα ποτέ. Εγώ προσωπικά τα τελευταία πέντε χρόνια ήμουνα η επικεφαλής της Πανουκρανικής ολυμπιάδας των μαθητών στην ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία, που χρηματοδοτήθηκε από το υπουργείο Παιδείας και Επιστήμης της Ουκρανίας. Η ελληνική έχει αναγνωριστεί ως ξένη γλώσσα σε κρατικό επίπεδο και την έμαθαν και τα παιδιά που δεν είχαν ελληνική καταγωγή.
Ενεργά δούλευε και η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας, καθώς και οι Ενώσεις των Ελλήνων της Ουκρανίας, που μόνο στο Κίεβο είναι τρεις. Η διατήρηση και ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού, των ηθών και παραδόσεων πάντα κατείχε σημαντική θέση στις δραστηριότητές μας. Έχουμε κάνει διάφορες εκδηλώσεις, συναυλίες, προβολές ελληνικών ταινιών. Η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας διοργανώνει το φεστιβάλ ελληνικού πολιτισμού «Μέγα Γιορτή».
Ποιο είναι το επίπεδο της ελληνικής εκπαίδευσης στην Ουκρανία; Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για το πόσα σχολεία λειτουργούσαν, καθώς και για τις πανεπιστημιακές έδρες των Ελληνικών;
Στην Ουκρανία λειτουργούν πολλά ελληνικά σχολεία και τα πανεπιστήμια: Στο Κίεβο – το Εθνικό Γλωσσολογικό Πανεπιστήμιο Κιέβου, το Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου Ταράς Σεβτσένκο, στα άλλα μέρη της Ουκρανίας – το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μαριούπολης (τώρα μετακόμισε στο Κίεβο), που υπάρχει το μοναδικό τμήμα της ελληνικής φιλολογίας, τα πανεπιστήμια άλλων πόλεων – της Οδησσού, του Λβιβ κ.λπ. Υπάρχει δυνατότητα να συνεχίζουν και μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές.
Η Ρωσία επικαλείται ως άλλοθι για την εισβολή της μια άποψη που θέλει τους ρωσόφωνους της νοτιοανατολικής Ουκρανίας να καταπιέζονται συστηματικά από το 2014 κι έπειτα. Θέλετε να μας πείτε τι συνέβαινε στην πραγματικότητα σε σχέση με τα δικαιώματα των ρωσόφωνων;
Όσον αφορά τα δικαιώματα των ρωσόφωνων – εγώ είμαι από τη Μαριούπολη, μετακόμισα στο Κίεβο και δεν αντιμετώπιζα κανένα πρόβλημα που μιλάω ρωσικά. Δούλευα στο υπουργείο Παιδείας και Επιστήμης της Ουκρανίας στο τμήμα μειονοτήτων που ασχολούνταν με δωρεάν έκδοση σχολικών βιβλίων σε όλες τις γλώσσες των μειονοτήτων, και στη ρωσική γλώσσα επίσης.
Στα περισσότερα σχολεία της Μαριούπολης, που καταστράφηκε εντελώς από τους Ρώσους, η γλώσσα εκμάθησης ήταν η ρωσική. Το τραγικό είναι που, την τελευταία μέρα πριν την εισβολή έγινε η Πανουκρανική Ολυμπιάδα στη ρωσική γλώσσα.
Μετά την ισοπέδωση της Μαριούπολης και την κατοχή της ευρύτερης περιοχής, πάρα πολλοί Έλληνες της Αζοφικής έχουν καταφθάσει στην Ελλάδα. Μπορείτε να μας περιγράψετε τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά την παρουσία και την εγκατάστασή τους στη χώρα μας;
Όλοι ξέρουν ότι η καρδιά του ελληνισμού της Ουκρανίας χτυπά στην Αζοφική. Τα ελληνικά χωριά έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Η Μαριούπολη έγινε πόλη-νεκροταφείο. Πιστεύω ότι ο ελληνισμός θα επιβιώσει γιατί έζησε δύσκολες στιγμές της ιστορίας, π.χ. την επιχείρηση του Στάλιν, αλλά βέβαια χρειάζεται και την οικονομική και τη νομική υποστήριξη του ελληνικού κράτους. Η προσωρινή προστασία που έχουν δώσει σ’ αυτούς που ήρθανε στην Ελλάδα θα λήξει τον Μάρτιο 2023 και οι Έλληνες της Αζοφικής δεν έχουν που να γυρίσουν.
Ενισχύστε την προσπάθειά μας κάνοντας μια δωρεά στο Άρδην πατώντας ΕΔΩ.
Γνωρίστε τα βιβλία των Εναλλακτικών Εκδόσεων
Ακολουθήστε το Άρδην στο Facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του Άρδην στο Youtube