Μπάιντεν – Μακρόν βάζουν πάγο στις επιδιώξεις Ερντογάν

1,K

του Νίκου Μελέτη | πρώτη δημοσίευση liberal.gr | 16/11/2022

«Κλειστές πόρτες» βρίσκει ο Ερντογάν στην προσπάθεια του να νομιμοποιήσει την ηγεμονική και αναθεωρητική πολιτική του στην ευρύτερη περιοχή, γεγονός όμως που καθιστά ακόμη πιο επικίνδυνη την Τουρκία. Όσο δεν κατορθώνει ο κ.Ερντογάν να επιβάλει σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους τον άνευ όρων περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας, τόσο μπαίνει στον πειρασμό να επιβάλει αυτόν τον ρόλο με τετελεσμένα τα οποία θα στρέφονται εναντίον της Ελλάδας η οποία αποτελεί το μεγάλο εμπόδιο στα ηγεμονικά σχέδια του.

Μια ακόμη συνάντηση κορυφής Τουρκίας-ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε χωρίς χειροπιαστό αποτέλεσμα για την Άγκυρα καθώς η προσπάθεια του Τ.Ερντογάν να κεφαλαιοποιήσει τον ρόλο του στη συμφωνία για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα, και με άλλου είδους εκβιασμούς και απειλές να εξασφαλίσει τη συναίνεση η την ανοχή των ΗΠΑ στα σχέδια του, δεν φαίνεται να αποδίδει τα αναμενόμενα

Μετά από ένα μακρύ διάστημα που η Άγκυρα επεδίωκε να εξασφαλίσει μια πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο (ενώ συμπληρώνεται και το τρίτο έτος της θητείας Μπάιντεν) βολεύτηκε με μια συνάντηση στο περιθώριο ενός διεθνούς φόρουμ, κάτι που δεν κρύβει τη δύσκολη σχέση του Τούρκου ηγέτη με τον Αμερικανό πρόεδρο.

Εξάλλου λίγο πριν τη συνάντηση η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις δηλώσεις Σοϊλού που ενέπλεκαν και τις ΗΠΑ και την Ελλάδα στην υπόθεση της βομβιστικής επίθεσης στην Ιστικλάλ έδειχνε ότι οι Αμερικανοί απορρίπτουν και είναι βαθιά ενοχλημένοι με αυτό το αντιαμερικανικό και εθνικιστικό κλίμα που καλλιεργείται στο εσωτερικό της Τουρκίας.

Η απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ουσιαστικά αφορούσε και τον ίδιο τον κ.Ερντογάν ο οποίος μόλις το περασμένο Σάββατο είχε ευθέως κατηγορήσει τις ΗΠΑ και την Ελλάδα και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες ότι υποθάλπουν την τρομοκρατία. Και επίσης δεν είναι τυχαίο ότι λίγο μετά τη συνάντηση, το Στειτ Ντιπάρτμεντ αποδοκίμασε τις προσπάθειες για αποδοχή του ψευδοκράτους με το καθεστώς παρατηρητή στον Οργανισμό των Τουρκογενών Κρατών.

Στη συνάντηση Μπάιντεν -Ερντογάν, υπήρξε απόδοση ευσήμων στην τουρκική πλευρά για τη συμβολή της στο πρόγραμμα εξαγωγής σιτηρών από την Μαύρη Θάλασσα και επίσης εκφράσθηκαν συλλυπητήρια για τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης, τα οποία φυσικά αποδέχθηκε ο κ. Ερντογάν ,λίγες ώρες αφότου ο υπουργός εσωτερικών κ.Σοϊλού τα είχε απορρίψει δημοσίως αφήνοντας αιχμές για υποτιθέμενο ρόλο των ΗΠΑ στην υπόθαλψη των τρομοκρατών που απειλούν την Τουρκία.

Η Άγκυρα θέλησε να δώσει ένα θετικό στίγμα, προσθέτοντας στην ανακοίνωση της τουρκικής Προεδρίας ότι εκφράσθηκε εκ μέρους του Αμερικανού προέδρου στήριξη στο πρόγραμμα των F16.

Αν και από την αμερικανική πλευρά στο ανακοινωθέν του Λευκού Οίκου δεν υπήρξε η οποιαδήποτε αναφορά στα F-16, είναι γνωστό ότι ο Λευκός Οίκος δηλώνει ότι στηρίζει το πρόγραμμα, αλλά ουσιαστικά πετάει το μπαλάκι στο Κογκρέσο που έχει και τον τελευταίο λόγο για την έγκριση του προγράμματος των F-16.

Μετά όμως από τα αποτελέσματα των ενδιάμεσων εκλογών και την διατήρηση του ελέγχου της Γερουσίας από τους Δημοκρατικούς που θα εξασφαλίσει πιθανότατα μια νέα θητεία στην προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών στον Μ.Μενέντεζ , είναι εξαιρετικά απίθανο να εγκριθεί η πώληση και αναβάθμιση των F-16  στην Τουρκία χωρίς τους όρους που περιλαμβάνονται στην τροπολογία του βουλευτή Κρις Παπας (και υπήρχαν και στην τροπολογία Μενέντεζ στην Γερουσία).

Οι όροι αυτοί που αφορούν την Ελλάδα είναι προφανές ότι θα βάλουν σε δραματικό δίλημμα την Τουρκία η οποία δεν θα μπορεί να τους αποδεχθεί με κίνδυνο το πρόγραμμα να παραμείνει σε εκκρεμότητα με συνέπειες για το αξιόμαχο της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. Συγχρόνως όμως θα βάζει την Τουρκία στον πειρασμό να αναζητήσει σε άλλες «πηγές» την ανανέωση της Πολεμικής Αεροπορίας της και αν αυτές είναι στην Δύση πιθανόν δε θα υπάρξει πρόβλημα ,αλλά εάν στραφεί και πάλι (όπως έγινε με τους S-400) στην Ρωσία τότε θα ανοίξει ένα ακόμη ρήγμα στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον.

Ο κ.Ερντογάν δεν μπόρεσε και πάλι να αποσπάσει από τον πρόεδρο Μπάιντεν μια αλλαγή στάσης στο μείζον ζήτημα της Βόρειας Συρίας ,όπου η στήριξη των Αμερικανών στο YPG των Κούρδων της περιοχής και η ομπρέλα ασφαλείας που απλώνουν οι Αμερικανοί γύρω από τους μοναδικούς συμμάχους τους στην περιοχή, αποτελεί το μεγάλο εμπόδιο για την ολοκλήρωση του σχεδίου Ερντογάν για «εκκαθάριση» της Βόρειας Συρίας από μη φιλικές δυνάμεις.

Ένας ακόμη εκβιασμός της Άγκυρας εκδηλώθηκε λίγο πριν την συνάντηση Μπάιντεν -Ερντογάν , όπου« κυβερνητικές πηγές» στην Τουρκία δήλωναν ότι μόλις ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των Κούρδων ανταρτών στο Βόρειο Ιράκ η Τουρκία θα αναλάβει ανάλογη δράση στη Βόρεια Συρία.

Ο κ.Ερντογάν επίσης δεν μπόρεσε, παρά τις επιθετικές δηλώσεις του λίγα εικοσιτετράωρα πριν, να εξασφαλίσει από την αμερικανική κυβέρνηση μια έστω και αμυδρή δήλωση αποδοκιμασίας του ιμάμη Φ.Γκιουλεν που εδρεύει στην Πενσυλβάνια και αποτελεί θανάσιμο εχθρό του καθεστώτος Ερντογάν.

Ο Τούρκος Πρόεδρος στη συνάντηση του με τον Γάλλο ομόλογο του Εμ.Μακρόν προσπάθησε να αντιστρέψει το κλίμα ,καθώς ο κ. Μακρόν του ζήτησε την αποφυγή ενεργειών που προκαλούν ένταση στο Αιγαίο και επαναφορά σε μόνιμη βάση της «δυναμικής αποκλιμάκωσης του προηγούμενου έτους». Και προσπάθησε να επιρρίψει την ευθύνη στην Ελλάδα για την ένταση, την οποία απέδωσε μάλιστα στο ότι η Ευρώπη είναι που ενθαρρύνει την Ελλάδα. Γι αυτό και ζήτησε από τον κ.Μακρόν να «ενθαρρύνει την Ελλάδα σε ειλικρινή και έντιμο διάλογο με την Τουρκία». Η Αθήνα έχει ανταποκριθεί με την προϋπόθεση όμως ότι αυτός ο διάλογος δεν μπορεί να γίνει υπό την πίεση των πολεμικών απειλών και στη βάση των ανιστόρητων και παρανόμων εδαφικών διεκδικήσεων εις βάρος της χώρας μας.

Φαίνεται πάντως ότι ο ρόλος που επιδιώκει ο Τούρκος πρόεδρος ως ενδιάμεσος με τη Ρωσία δεν είναι αρκετός για να τον «χρυσώσουν» όπως πίστευε, οι χώρες της Δύσης και ότι το παιγνίδι που παίζει με την Ουάσιγκτον για το ποιος θα υποχωρήσει πρώτος και το οποίο θα συνεχισθεί τους επόμενους μήνες ,είναι παιγνίδι που δεν μπορεί να κερδίσει ο ίδιος.

Και το αδιέξοδο αυτό καθιστά τον κ.Ερντογάν πιο απρόβλεπτο και πιο επικίνδυνο

Η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει επιδρομές τρεις φορές στη βόρεια Συρία κατά της πολιτοφυλακής YPG των Κούρδων της Συρίας, για την οποία η Άγκυρα δηλώνει ότι είναι πτέρυγα του PKK. Το PKK έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.