Του Σωτήρη Κύρμπα
Παρακολούθησα πρόσφατα σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ένα βίντεο που ανήρτησε (Έλληνας) πολίτης, όπου επιχειρούσε με επιστημονικοφανή πειράματα και επιχειρήματα ν’ αποδείξει πως η γη είναι επίπεδη, επικρίνοντας όλους όσοι έχουν αντίθετη «άποψη» από τη δική του, δηλαδή λένε πως η υδρόγειος είναι σφαιρική. Μ’ εντυπωσίασε πως η ανάρτησή του –πέραν των σχολιασμών που τη διακωμωδούσαν– είχε συγκεντρώσει και μερικές δεκάδες «λάικ» καθώς και θετικά σχόλια.
Πρόκειται για ένα –από τα πιο κραυγαλέα βεβαίως– fake news, που με την είσοδο των ηλεκτρονικών Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας στη ζωή μας βρήκαν πρόσφορο έδαφος να διαδοθούν και ν’ ακουστούν ευρύτερα, πέραν του επιπέδου μιας παρέας καφενείου. Το προσπέρασα αναλογιζόμενος μόνο το επίπεδο βλάβης του εγκεφάλου του «επιστήμονα», αλλά και των υποστηρικτών του.
Fake news δυστυχώς κυκλοφορούν κατά εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες. Πολλά από αυτά πετυχαίνουν τον σκοπό τους, που δεν είναι άλλος από τη (πρόσκαιρη;) διαστρέβλωση της αλήθειας και της πραγματικότητας με αποδέκτη το ευρύτερο κοινό. Την περίοδο της πανδημίας βρέθηκαν μάλιστα σε μεγάλη άνθηση. Ακόμη και όταν αδιάσειστα στοιχεία υποχρέωσαν τους εμπνευστές τους ν’ ανακαλέσουν πλήρως, αρκετοί εξακολουθούσαν (κατά τη γνωστή παλαιόθεν γκεμπελική τακτική, «πες, πες, κάτι θα μείνει») να εμμένουν στο αρχικό ψεύδος.
Από τα πιο προβεβλημένα τον τελευταίο καιρό fake news, τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκώς, ήταν εκείνο με τους φερόμενους εγκλωβισμένους μετανάστες σε νησίδα του Έβρου, καθώς και ο υποτιθέμενος θάνατος της πεντάχρονης προσφυγοπούλας, της «Μαρίας», εκεί. Η εν λόγω «είδηση» –στα μέσα του περασμένου Ιουλίου– μεταδόθηκε από τη Μ.Κ.Ο. «HumanRights360» και αναμεταδόθηκε κατόπιν (στα τέλη του ίδιου μηνός) από το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Μάλιστα, τότε, η «HumanRights360» είχε προσφύγει και κατά της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το ίδιο έπραξαν ευθύς οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Αρβανίτης και Στέλιος Κούλογλου, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατηγορώντας την… κυβέρνηση Μητσοτάκη για το ανύπαρκτο «έγκλημα», αγνοώντας πλήρως και με απαξιωτικό λόγο κάθε ψύχραιμη φωνή που προέτρεπε να διερευνηθούν τα αληθή στοιχεία των ρεπορτάζ και όχι ν’ αναπαραχθεί άκριτα η προπαγάνδα του ερντογανικού καθεστώτος εναντίον της Ελλάδας, που, ειρήσθω εν παρόδω, εκείνο τον καιρό βρισκόταν στο ζενίθ όσον αφορά το «μεταναστευτικό».
Όντως, δεν πέρασε μήνας κι επιβεβαιώθηκε για μία ακόμη φορά η λαϊκή θυμοσοφία, σύμφωνα με την οποία «το ψέμα έχει κοντά ποδάρια».
Πολύ σύντομα (στις 15 Σεπτεμβρίου), υπό το βάρος της αλήθειας (αλλά και της επαπειλούμενης μήνυσης), ο ιδρυτής της HumanRights360, Επαμεινώνδας Φαρμάκης, ανακάλεσε με δήλωσή του τα περιστατικά στη νησίδα του Έβρου, κάνοντας στροφή 180 μοιρών. Επιπλέον, στα τέλη του Δεκεμβρίου, το Σπίγκελ παραδέχθηκε με μακροσκελή ανάρτησή του πως «θα έπρεπε να είχε διατυπώσει σαφώς πιο προσεκτικά τις αναφορές για το σημείο όπου βρίσκονταν οι πρόσφυγες και κυρίως για τον θάνατο του κοριτσιού» (ζητώντας ουσιαστικώς συγγνώμη), ανακοινώνοντας επιπλέον την απόσυρση όλων των ρεπορτάζ που δημοσίευσε επί του συγκεκριμένου θέματος.
«Ε, όχι και να ζητήσουμε και συγγνώμη…»
Η λέξη «συγγνώμη», τόσο μεγαλόψυχη στην καθημερινότητα των ανθρώπων και γενναία όσον αφορά κοινωνικές ή και πολιτικές δραστηριότητες, φαίνεται ότι δεν συμπεριλαμβάνεται στο συριζαϊκό λεξιλόγιο. Ακόμη και την περασμένη εβδομάδα παρακολούθησα σε τηλεοπτικά πάνελ τόσο τον Νίκο Φίλη όσο και τον Χρήστο Σπίρτζη, οι οποίοι –ερωτηθέντες για το ίδιο θέμα– όχι μόνο απέφυγαν επιμελώς ν’ αποδεχθούν πως η όποια καταγγελτική στάση του κόμματός τους βασιζόταν σε ψευδή στοιχεία, αλλά συνέχισαν να καταγγέλλουν τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο ζήτημα της μετανάστευσης. Από τους ευρωβουλευτές Κώστα Αρβανίτη και Στέλιο Κούλογλου (που όφειλαν ακόμη περισσότερο αυτήν τη «συγγνώμη») δεν ακούσαμε ούτε λέξη…
Εξάλλου, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας από τη ΔΕΘ το φθινόπωρο είχε δώσει τη «γραμμή» του κόμματος: «Ε, όχι και να ζητήσουμε και συγγνώμη…», είχε απαντήσει σε ερώτηση σχετικά με τον ψευδή θάνατο της πεντάχρονης προσφυγοπούλας.
Εάν επρόκειτο για παρέα του καφενείου, θα προσπερνούσα απαξιωτικώς τη δειλία τους, όπως προσπέρασα και την ανάρτηση για την… επίπεδη γη. Δυστυχώς όμως δεν πρόκειται για παρέα αλλά για κόμμα που κυβέρνησε επί 4½ χρόνια και ορέγεται στις προσεχείς εθνικές εκλογές να επανέλθει. Όπως, όμως, δεν θα εμπιστευόμουν τον αρχικό «επιστήμονα» ούτε για θυρωρό μιας πολυκατοικίας, ακόμη περισσότερο δεν εμπιστεύομαι τον ΣΥΡΙΖΑ να ορίσει ξανά τις τύχες της πατρίδας μου.
1 ΣΧΟΛΙΟ
Απλή, στρωτή, κατανοητή γλώσσα με αρχή και τέλος στο περιεχόμενο του μηνύματος, αυτά δηλαδή που είναι χρήσιμα για την επίτευξη ενός σκοπού. Εύγε κ. Κύρμπα.