Eισβολή στην Ουκρανία: Ο πρώτος χρόνος -

Η τακτική της καμένης γης που υιοθετούν οι Ρώσοι ατσαλώνει το φρόνημα του ουκρανικού λαού

του Κώνσταντίνου Δ. Γεώρμα

Όταν, τον περασμένο Φεβρουάριο, ο Πούτιν ξεκίνησε την εισβολή στην Ουκρανία, έκανε μια σειρά από λάθη στους υπολογισμούς του. Πρώτον, δεν υπολόγισε ορθά την βούληση τόσο του Ζελένσκι όσο και του ουκρανικού λαού να υπερασπιστούν την πατρίδα τους. Με έκπληξη παρατηρεί την τακτική της καμένης γης -αδιάκριτος βομβαρδισμός πολιτικών στόχων, βιασμοί, απαγωγές παιδιών, βίαιη προώθηση ουκρανικών πληθυσμών στη Ρωσσία, βασανιστήρια, καταστροφή νοσοκομείων, σχολείων, βασικών υποδομών ηλεκτρισμού και ύδρευσης, ισοπέδωση χωριών και πόλεων- να ατσαλώνει το φρόνημα και την εθνική συνείδηση του ουκρανικού λαού.
Το δεύτερο που δεν υπολόγισε είναι η ενότητα του δυτικού κόσμου, λαών και κυβερνήσεων, απέναντι στη βάρβαρη καταστρατήγηση κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου. Μολονότι προσπάθησε, μέσα από την εκτίναξη των τιμών ενέργειας και τροφίμων, να διχάσει τη δυτική κοινή γνώμη, ακόμα και πρόσφατα, σε μια δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου, το 74% των Ευρωπαίων απάντησε ότι η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να παρέχει βοήθεια στους Ουκρανούς. Σήμερα, ακόμα και οι Γερμανοί, που παρουσιάζονται ως οι πιο διστακτικοί στο να παράσχουν στους Ουκρανούς τα αναγκαία όπλα για την απώθηση των Ρώσσων, όπως τα άρματα μάχης Λέοπαρντ, μοιάζουν στριμωγμένοι, αφού μια σειρά άλλες χώρες, όπως οι Βρετανοί, οι Γάλλοι, οι Πολωνοί, οι Λιθουανοί προχωρούν να παραδώσουν τέτοιον οπλισμό στους αγωνιζόμενους Ουκρανούς. Σημειώνουμε ότι έως σήμερα τόσο οι Αμερικάνοι όσο και άλλες δυτικές χώρες έχουν διστάσει στο να παράσχουν στην Ουκρανία συγκεκριμένες κατηγορίες οπλισμού, που από την άλλη οι Ουκρανοί τις έχουν επείγουσα ανάγκη.
Τρίτον, ενώ σχεδίαζε την αποτροπή της υποτιθέμενης συμμετοχής της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, κατόρθωσε όχι μόνο να δώσει ζωή σε αυτό, αλλά και να ωθήσει τη Σουηδία και τη Φινλανδία να αιτηθούν την ένταξή τους σε αυτό, αυξάνοντας έτσι εκθετικά τα σύνορά της Ρωσσίας με τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Επιπλέον, η εισβολή στην Ουκρανία κατέδειξε τις δομικές αδυναμίες της πολεμικής μηχανής της Ρωσίας, γεγονός που τόσο στη Συρία όσο και στην Ουκρανία το 2014 και το 2015 είχε καταφέρει να αποκρύψει. Σήμερα, ο ρωσικός στρατός έχει πλέον αντικατασταθεί από τους μισθοφόρους της ομάδας Βάγκνερ, τους ισλαμοφασίστες Τσετσένους και τα ντρόουν του Ιράν.
Ασφαλώς, η τακτική του ολέθρου και της καταστροφής που εφαρμόζει η Ρωσσία έχει τεράστιο κόστος για την Ουκρανία, τόσο σε ανθρώπινες ζωές όσο και σε υποδομές, κτήρια, οικονομία. Ωστόσο, αυτός ο ηρωικός λαός δείχνει μια αποφασιστική επιμονή, καρτερικότητα και υπομονή, απέναντι σε μια βαρβαρική επιδρομή.
Έχει γίνει πλέον κατανοητό στις δυτικές ελίτ και, πιθανόν, ακόμα περισσότερο σε μερίδες των γερμανικών ελίτ, ότι οποιαδήποτε υποχώρηση απέναντι στη Ρωσσία θα αποτελούσε προθάλαμο για ακόμα μεγαλύτερες περιπέτειες επί του ευρωπαϊκού εδάφους. Γι’ αυτό, άλλωστε, η Γερμανία είναι η δεύτερη μετά τις ΗΠΑ σε βοήθεια προς την Ουκρανία. Σημειώνουμε εδώ ότι η ΕΕ, με τη βοήθεια που υποσχέθηκε για το 2023 στην Ουκρανία, ξεπερνά για πρώτη φορά τις ΗΠΑ.
Από την άλλη, οι προϋποθέσεις για την ενίσχυση της άμυνας των Ουκρανών είναι σήμερα η άμεση παροχή του πολεμικού υλικού που χρειάζονται. Τα 300 άρματα μάχης που ζητά ο αρχηγός του ουκρανικού επιτελείου είναι ένα μέρος του μόνο. Και στο σημείο αυτό, οι Γερμανοί φαίνεται να είναι ιδιαίτερα διστακτικοί. Επιπλέον, αναφορικά με αεροσκάφη, δεν φαίνεται να υπάρχει η ίδια διάθεση για την παροχή τους.
Δεν πρέπει φυσικά να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η αντίδραση της Δύσης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στις ηγεσίες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή σε κρίσιμες χώρες. Είναι σαφές ότι με ηγεσίες τύπου Τραμπ, Λεπέν, Μέρκελ, η κατάσταση σήμερα θα ήταν πολύ διαφορετική, με καταστροφικές συνέπειες για την Ευρώπη.
Η κατάσταση σήμερα έχει φτάσει σε ένα αδιέξοδο. Αφενός, μια πρόωρη συμφωνία, όλοι το γνωρίζουν, ότι το μόνο αποτέλεσμα που θα είχε θα ήταν να δώσει τον χρόνο στον Πούτιν για να ανασυνταχθεί και να συνεχίσει τις επιθετικές πολιτικές του. Λάθος που έγινε από τους Δυτικούς και στην περίπτωση της Κριμαίας και από τους Γερμανούς με τις συμφωνίες του Μινσκ. Υπάρχουν υπόνοιες ότι κάποιες δυτικές ελίτ θα ήθελαν ένα είδος επιστροφής στην πριν τον πόλεμο κατάσταση, βάζοντας στην άκρη τις θηριωδίες του Πούτιν. Αυτό θα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα στρατηγικά λάθη, αφού θα άφηνε ανοικτό τον δρόμο για ενίσχυση των επιθετικών συμπεριφορών της Ρωσίας στο μέλλον. Ακόμα και για την Ελλάδα θα ήταν καταστροφικό κάτι τέτοιο, αφού το νεοθωμανικό καθεστώς της Τουρκίας θα ελάμβανε το μήνυμα ότι τέτοιου τύπου συμπεριφορές μπορεί να έχουν αποτέλεσμα και να μένουν ατιμώρητες.
Επιπλέον, κάθε κλιμάκωση του ολέθρου από την πλευρά του Πούτιν καθιστά αδύνατη οποιαδήποτε συμφωνία. Η προσφυγή του στους μισθοφόρους της Βάγκνερ είναι ένα ανησυχητικό σημείο, γιατί καταδεικνύει τη σταδιακή προσφυγή του σε όλο και πιο ακραίες στάσεις, όπως άλλωστε φαίνεται και από τον απηνή βομβαρδισμό αμάχων.
Αναφορικά με το σενάριο της χρήσης πυρηνικών, κάτι στο οποίο επανέρχεται συστηματικά το Κρεμλίνο, για να το πάρει πίσω λίγο μετά, είναι κάτι που δυστυχώς δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μπορεί από την πλευρά τους οι χώρες του ΝΑΤΟ να μην έχουν προχωρήσει σε κάποιες κινήσεις όπως η εφαρμογή της απαγόρευσης πτήσεων, ή, όπως προαναφέρθηκε, η παροχή συγκεκριμένων οπλικών συστημάτων στους Ουκρανούς, αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος σε τι θα καταφύγει ο Πούτιν, εάν αισθανθεί ότι χάνει την εξουσία, ιδιαίτερα μετά από αποτυχίες στο μέτωπο των μαχών. Πολλοί είναι οι αναλυτές που τονίζουν ότι ο πόλεμος του Πούτιν έχει, για πρώτη φορά εδώ και εξήντα χρόνια, επιτείνει τον κίνδυνο της χρήσης πυρηνικών.
Όπως και να ’χει, ο πόλεμος, πέρα από το γεγονός ότι έχει εισαγάγει την παγκόσμια σκηνή σε μια νέα περίοδο αστάθειας και καταστροφής, είναι σίγουρο ότι θα επηρεάσει αποφασιστικά τις εξελίξεις στην ήπειρό μας –και φυσικά και στη χώρα μας– για τις επόμενες δεκαετίες. Από αυτή την άποψη, αποτελεί ηθικό και ύψιστο πατριωτικό καθήκον η αμέριστη συμπαράσταση –τόσο σε πολεμικό υλικό όσο και σε ανθρωπιστική βοήθεια– προς τον ουκρανικό αγωνιζόμενο λαό.