Πώς το µακρύ χέρι της Μόσχας επέβαλε την ατζέντα της στην κυπριακή Βουλή και οι αγγλοαµερικανικές κυρώσεις σε δικηγόρο και πάροχο υπηρεσιών.
του Αλέκου Μιχαηλίδη
Στις 3 Φεβρουαρίου, δυο μέρες πριν τον πρώτο γύρο των κυπριακών προεδρικών εκλογών, ρεπορτάζ του διεθνούς πρακτορείου OCCRP ενέπλεκε το ΑΚΕΛ σε περίεργες δοσοληψίες με ανθρώπους πολύ κοντινούς στον Πούτιν. Οι δοσοληψίες αφορούσαν ενορχηστρωμένη ρωσική παρέμβαση για ψήφισμα της κυπριακής Βουλής, μετά το πραξικοπηματικό δημοψήφισμα της Κριμαίας (2016). Όπως έγραφε τότε και το «Economy Today», η Μόσχα είχε απλώσει το μακρύ της χέρι, ακόμα και με δωρεές, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (κόμματα και πολιτικούς) ώστε να προωθηθεί η ρωσική ατζέντα.
Σχετικά με την Κύπρο, το δημοσίευμα σημειώνει πως αυτοί που ανέλαβαν το παραπάνω, πέτυχαν μια πολύ σημαντική νίκη: Την έγκριση ψηφίσματος από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, στις 7 Ιουλίου 2016, με καθαρά φιλορωσικό περιεχόμενο. Το ψήφισμα κατατέθηκε από το ΑΚΕΛ και τη Συμμαχία Πολιτών και εγκρίθηκε επίσης από το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ και το ΕΛΑΜ, συνολικά 33 βουλευτές. Η Βουλή, μέσω του ψηφίσματος, καλούσε την κυβέρνηση να εργαστεί για άρση των κυρώσεων που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ενώ αναφερόταν και σε Ρώσους υπηκόους που πλήττονται από αυτές. Θεωρούσε, μάλιστα, πως οι «απαράδεκτες» κυρώσεις δεν βοήθησαν στην επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία και επηρέασαν αρνητικά τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Μα, σύμφωνα πάντα με το OCCRP, που είχε ασχοληθεί όσο λίγα δίκτυα με το σκάνδαλο των χρυσών διαβατηρίων, χρειάστηκαν διαδρομές ρουβλιών για να επιτευχθεί η προώθηση της ρωσικής ατζέντας. Μεσολαβητής των ανθρώπων της Μόσχας ήταν ο Σεργκέι Κοζλόφ, ιδιοκτήτης της εταιρείας «Admare Properties Ltd» που ασχολούνταν τότε με τις πολιτογραφήσεις –ο ίδιος είχε αποκτήσει κυπριακή υπηκοότητα το 2013. Ο Κοζλόφ, που φαίνεται να έπαιξε ρόλο και στην ίδρυση του κόμματος «Εγώ ο Πολίτης», είχε δωρίσει 15.000 ευρώ στο ΑΚΕΛ το 2016, πράγμα που τον κατέστησε τον έβδομο μεγαλύτερο δωρητή του κόμματος.
Εν τω μεταξύ, ο τότε ΓΓ του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού, που κλήθηκε να απαντήσει στο OCCRP για τη δωρεά του Κοζλόφ, είπε πως «μπορεί να ήταν ένας τρόπος να ευχαριστήσουν για το ψήφισμα», ενώ δήλωσε πως αναγκάστηκε να συναντηθεί στη Μόσχα τον Οκτώβριο του 2016, με τους Αντρέι Ναζάροφ και Ρουστάμ Μουράτοφ, δύο κορυφαίες προσωπικότητες, πολύ κοντά στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, που προωθούν επενδύσεις στην Κριμαία. Το δυστυχές είναι που με το ζήτημα που εγέρθηκε σχετικά με το ΑΚΕΛ, δεν ασχολήθηκαν ουσιαστικά τα υπόλοιπα κόμματα, πέραν ενός βουλευτή του ΔΗΣΥ, τον Δημήτρη Δημητρίου, που το έθεσε προς συζήτηση στην κυπριακή Βουλή.
Αγγλοαμερικανικές κυρώσεις σε τριάντα φυσικά πρόσωπα και εταιρείες στην Κύπρο
Εξάλλου, στο στόχαστρο βρετανικών κυρώσεων κατά τη Ρωσίας βρέθηκαν δύο Κύπριοι, ένας δικηγόρος και ένας πάροχος υπηρεσιών. Οι νέες κυρώσεις ανακοινώθηκαν από το Γραφείο Εφαρμογής Οικονομικών Κυρώσεων της Μ. Βρετανίας στις 12 Απριλίου και προκάλεσαν τριγμό στην πολιτική, επιχειρηματική και κοινωνική ζωή του νησιού. Οι κυρώσεις στοχεύουν «όσους εν γνώσει τους βοήθησαν τους Ρώσους ολιγάρχες» να κρύψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε πολύπλοκα χρηματοπιστωτικά δίκτυα.
Μεταξύ αυτών που τους επιβλήθηκαν οι βρετανικές κυρώσεις είναι ο Δημήτρης Ιωαννίδης και ο Χριστόδουλος Βασιλειάδης –λογιστής και δικηγόρος– που σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργείου Εξωτερικών της Βρετανίας συσχετίζονται με μεγάλους Ρώσους ολιγάρχες όπως ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς και Αλίσερ Ουσμάνοφ. Όπως αναφέρεται στον κατάλογο κυρώσεων, ο Ιωαννίδης είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία «εταιρικών συμπληγάδων», τις οποίες ο Αμπράμοβιτς χρησιμοποίησε για να κρύψει περιουσιακά στοιχεία άνω των 760 εκατομμυρίων λιρών, πριν την επιβολή κυρώσεων ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Ο Βασιλειάδης βρίσκεται στο επίκεντρο δικτύου εταιρειών εξωχώριων που συνδέονται με τον Ουσμάνοφ, ενώ φέρεται να είναι και διευθυντής της «Sberbank Investments Limited» μιας θυγατρικής εταιρείας με έδρα την Κύπρο, ιδιοκτήτρια της οποίας είναι η ρωσική κρατική «PJSC Sberbank», εταιρεία που συνδέεται με την κυβέρνηση Πούτιν.
Τις βρετανικές κυρώσεις ακολούθησαν αμερικανικές κυρώσεις εις βάρος πέραν των τριάντα κυπριακών εταιρειών και φυσικών προσώπων. Στη λίστα των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας περιλαμβάνονται νομικές οντότητες και φυσικά πρόσωπα που φαίνεται να συνδέονται και να λειτουργούν υπέρ συμφερόντων Ρώσων ολιγαρχών ακόμη και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η αντίδραση της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη
Στο Προεδρικό Μέγαρο της Λευκωσίας επικρατεί αναταραχή από την πρώτη μέρα δημοσιοποίησης των κυρώσεων, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν πως θα προστεθούν κι άλλοι Ελληνοκύπριοι πάροχοι υπηρεσιών, επιχειρηματίες και δικηγορικά γραφεία σε βρετανικές, αμερικανικές ή ευρωπαϊκές λίστες. Είναι, άλλωστε, κοινό μυστικό τα αλισβερίσια Κυπρίων με Ρώσους ολιγάρχες πριν ή και κατά τη διάρκεια της παράνομης εισβολής στην Ουκρανία. Έτσι, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει χρονοδιάγραμμα/σημείωμα για τη σύσταση και λειτουργία Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων, την ίδρυση της οποίας αποφάσισε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο λίγο μετά τις ανακοινώσεις των Αγγλοαμερικανών.
Εξάλλου, οι κυπριακές τράπεζες συμμορφώνονται με τις κυρώσεις, ανεξαρτήτως από πού επιβάλλονται και τα περιουσιακά στοιχεία των εμπλεκομένων έχουν ήδη παγώσει σχεδόν ολοκληρωτικά, έστω και αν η Κυπριακή Δημοκρατία δεν δεσμεύεται από τις κυρώσεις των ΗΠΑ και Βρετανίας. Ερώτημα παραμένει, ωστόσο, αν η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθετήσει τις τελευταίες αγγλοαμερικανικές κυρώσεις, πράγμα που θα δεσμεύσει και τη Δημοκρατία. «Θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν», όπως δήλωσε προχτές ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, «για να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να αμαυρώσει το όνομα της χώρας». Είναι γνωστό τοις πάσι, όμως, πως αν δεν εκδίδονταν οι αγγλοαμερικανικές κυρώσεις, δεν θα άνοιγε ρουθούνι και οι δοσοληψίες –όπως φαίνεται και από το θέμα του ΑΚΕΛ με την ατζέντα για την Κριμαία– θα συνεχίζονταν κανονικά.
