Της Έρικα Σόλομον / The New York Times από την Καθημερινή
Τους τελευταίους μήνες, ηγετικό στέλεχος του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) κατηγορήθηκε για δωροδοκία από φιλορώσους λομπίστες. Κοινοβουλευτικός βοηθός του κόμματος αποκαλύφθηκε ότι διατηρούσε επαφές με Ρώσο πράκτορα, ενώ ορισμένοι βουλευτές του ταξίδεψαν στη Μόσχα, προκειμένου να παραστούν ως παρατηρητές στις εκλογές-παρωδία της Ρωσίας.
«Η παρουσία βουλευτών της AfD σε απόρρητες συσκέψεις κοινοβουλευτικών επιτροπών με ανησυχεί», λέει ο Ερχαρτ Γκρουντλ, βουλευτής των Πρασίνων και μέλος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων. Η AfD χαρακτηρίζει ανυπόστατες τις κατηγορίες αυτές.
Οι ανησυχίες για την ασφάλεια απόρρητων πληροφοριών είναι, ωστόσο, υπαρκτές. Καθώς τα στοιχεία για τις σχέσεις του κόμματος με τη Μόσχα πληθαίνουν, υποψίες εκφράζει ολοένα και μεγαλύτερη μερίδα του πολιτικού κόσμου της Γερμανίας. «Η AfD συμπεριφέρεται σαν πτέρυγα του τρομοκρατικού κράτους που είναι η Ρωσία», έγραψε σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης ο Ρόντερικ Κιζεβέτερ, μέλος των Χριστιανοδημοκρατών και αντιπρόεδρος της επιτροπής αντικατασκοπείας της ομοσπονδιακής βουλής, Μπούντεσταγκ.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, η Ευρώπη αντιμετώπισε ρωσικές εκστρατείες επιρροής της κοινής γνώμης, με την προσοχή να στρέφεται πλέον στις σχέσεις των ακροδεξιών κομμάτων της ηπείρου με το Κρεμλίνο. Στη Γερμανία και αλλού, τα κόμματα αυτά αναμένεται να πραγματοποιήσουν δυναμική εμφάνιση στην κάλπη των ευρωεκλογών του Ιουνίου.
Η AfD, η οποία διαφωνεί με τον εξοπλισμό της Ουκρανίας και καλεί σε άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δεν φιλοδοξεί μόνο να αναδειχθεί στο δεύτερο ισχυρότερο κόμμα στην Ευρωβουλή, αλλά θέλει να αποτελέσει ρυθμιστή των εξελίξεων σε τρία κρατίδια της Γερμανίας αυτό το φθινόπωρο, εξασφαλίζοντας την κυβέρνηση σε ένα από αυτά.
«Μπορεί να βιώσουμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, όπου τα άτομα που προπαγανδίζουν υπέρ της Ρωσίας και μεταδίδουν πληροφορίες στο Κρεμλίνο βρίσκονται στην εξουσία», λέει η βουλευτής του αριστερού κόμματος, Μαρτίνα Ρένερ, μέλος της επιτροπής εσωτερικής ασφάλειας της Βουλής.
Επικριτές των μεγάλων κομμάτων υποστηρίζουν ότι η ολιγωρία των Αρχών να ερευνήσουν πιο αποφασιστικά τις ρωσικές επιχειρήσεις κατασκοπείας οφείλεται στον φόβο αποκάλυψης του εύρους των επιχειρήσεων αυτών και της εμπλοκής πολιτικών προσώπων από όλο το πολιτικό φάσμα. Στον απόηχο του πολέμου στην Ουκρανία, όμως, πολιτικά πρόσωπα εξέφρασαν τη μεταμέλειά τους για τις παλαιές σχέσεις τους με τη Ρωσία. Οι βουλευτές της AfD, αντιθέτως, εμφανίζονται πρόθυμοι να συσφίγξουν τις σχέσεις αυτές.
Την Παρασκευή, οι βελγικές αρχές ανακοίνωσαν την έναρξη έρευνας γύρω από τη δωροδοκία ευρωβουλευτών. Υποψίες πέφτουν πάνω στον ευρωβουλευτή Πετρ Μπίστρον της AfD, μέλος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου.
Το 2022, ο Μπίστρον είχε ζητήσει επίσημες εξηγήσεις από τη γερμανική κυβέρνηση για την άρνησή της να στηρίξει την αποφυλάκιση του φιλοπουτινικού Ουκρανού μεγιστάνα Βίκτορ Μεντβέτσουκ, χαρακτηρίζοντάς τον από το βήμα της Ευρωβουλής τον «σημαντικότερο πολιτικό της αντιπολίτευσης στην Ουκρανία». Ο Μεντβέτσουκ είχε ιδρύσει φιλορωσικό κόμμα και ήταν ιδιοκτήτης πολλών τηλεοπτικών δικτύων. Μετά τη ρωσική εισβολή, κρατείτο σε κατ’ οίκον περιορισμό στο Κίεβο, προτού απελευθερωθεί σε ανταλλαγή κρατουμένων.
Τον περασμένο μήνα, οι τσεχικές και οι βελγικές αρχές κατηγόρησαν τον Μεντβέτσουκ για εκστρατεία επιρροής με τη διοχέτευση χρημάτων σε έξι Ευρωπαίους πολιτικούς μέσω ειδησεογραφικής ιστοσελίδας. Ο Μπίστρον εμφανίσθηκε πολλές φορές στην ιστοσελίδα, περιγράφοντας την AfD «ανάχωμα στα κόμματα της παγκοσμιοποίησης» και επαναλαμβάνοντας τις ενστάσεις του με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Ο Μπίστρον και πολλά μέλη της AfD είναι μεταξύ των υπόπτων για χρηματισμό από τη Ρωσία. Την περασμένη εβδομάδα, ο υποψήφιος για την επανεκλογή του στο Στρασβούργο, Μπίστρον, χαρακτήρισε την έρευνα μέρος συνωμοσίας με στόχο το κόμμα. «Πριν από κάθε εκλογές, το ίδιο πράγμα: συκοφαντίες με τη βοήθεια των μυστικών υπηρεσιών», επισήμανε.
Στενοί δεσμοί
Οι ανησυχίες για την επιρροή της Μόσχας πάνω στο ακροδεξιό κόμμα ξεπερνούν τις πράξεις ορισμένων ατόμων και δημιουργούν υπόνοιες για βαθύτερες ιδεολογικές σχέσεις και στήριξη ρατσιστικών θεωριών περί «ρωσικού κόσμου» και «Ευρασιανισμού», της συμμαχίας μεταξύ Ευρώπης και ρωσικής Ασίας. Η αναλύτρια Ούνα Τιτζ, ειδική στις σχέσεις γερμανικής Ακροδεξιάς και Μόσχας, λέει ότι το ύφος των δηλώσεων της AfD για τη Ρωσία άλλαξε ριζικά το 2018, όταν το Κρεμλίνο προσκάλεσε αντιπροσωπεία της στη Μόσχα προκειμένου τα μέλη της να ενεργήσουν ως παρατηρητές στις εκλογές της χρονιάς εκείνης.
Εκτοτε, πολλές τέτοιες αντιπροσωπείες ταξίδεψαν στη Μόσχα, με μέλος του γερμανικού κοινοβουλίου που ανήκει στην AfD να έχει συζητήσει ακόμη και τη δημιουργία πολιτικού του γραφείου στη Μόσχα, υποχωρώντας ύστερα από επιπλήξεις συναδέλφων του.