του Νίκου Μελέτη από το Liberal.gr
Τη λεπτή ισορροπία της διατήρησης του ήπιου κλίματος ενόψει και της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Άγκυρα αλλά και της συνέχισης άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας παρά τις «ενστάσεις» και απειλές της Τουρκίας, αναζητεί η Αθήνα, μετά την εμπλοκή που υπήρξε με την αντίδραση της Τουρκίας στην αναγγελία ίδρυσης Θαλάσσιου Πάρκου στο Αιγαίο.
Με την απειλητική ανακοίνωσή του το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, επαναφέροντας μάλιστα και τις διεκδικήσεις των «γκρίζων ζωνών» δεν επιβεβαίωσε απλώς ότι τίποτε δεν άλλαξε στην αναθεωρητική ατζέντα της Τουρκίας, παρά τα χαμόγελα και τη σχεδόν μηδενική ένταση στο Αιγαίο, αλλά αποκαλύπτει και τον τρόπο με τον οποίο η Τουρκία εκλαμβάνει τη διαδικασία επαναπροσέγγισης με τη χώρα μας.
Κάνοντας και πάλι, επισήμως λόγο για «νησιά, νησίδες και βράχους που έχουν εκχωρηθεί μέσω διεθνούς συμφωνίας την Ελλάδα» και για «γεωγραφικούς σχηματισμούς αδιευκρίνιστης κυριαρχίας» στο Αιγαίο η τουρκική πλευρά θέτει σε δοκιμασία τη διαδικασία προσέγγισης και βάζει «δύσκολα» στη συνάντηση που θα έχουν στα μέσα Μαΐου στην Άγκυρα οι ηγέτες των δυο χωρών Κυρ.Μητσοτάκης και Τ.Ερντογάν.
Καθώς όσο κι αν επιθυμούν να στείλουν ένα ακόμη θετικό μήνυμα μια, καθώς θα ξεκινά και το μορατόριουμ για τους θερινούς μήνες, η έγερση θέματος «γκρίζων ζωνών» ευθείας αμφισβήτησης ελληνικής κυριαρχίας, θα ρίχνει τη σκιά του στη συνάντηση και στις συνομιλίες.
Η Αθήνα θα προτιμούσε φυσικά να φθάσουμε στη συνάντηση χωρίς αναταράξεις, να γίνει επισκόπηση της μέχρι τώρα προόδου και η εφαρμογή συμφωνιών που έχουν υπογραφεί και να δοθεί το μήνυμα συνέχισης της μη έντασης. Διότι κανείς δεν φαίνεται να επιθυμεί την έναρξη μιας συζήτησης για τον πυρήνα των διαφορών, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ. Πολύ περισσότερο να επιβληθεί από την επικαιρότητα στην ατζέντα το θέμα αυτό σε συνδυασμό με τις «γκρίζες ζώνες».
Η ελληνική πλευρά επαναλαμβάνει ότι έχει πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι οι θέσεις της Τουρκίας παραμένουν αναλλοίωτες και δεν υπάρχουν ψευδαισθήσεις ότι τα θέματα αυτά μπορεί να επιλυθούν απλώς επειδή έχει βελτιωθεί το κλίμα μεταξύ των δυο χωρών.
Παραδέχονται επίσης ότι χωρίς την αντιμετώπιση του θέματος της οριοθέτησης το καλό κλίμα θα είναι «ευάλωτο» και θα μπορεί εύκολα να ανατραπεί, όμως είναι σαφές ότι οι συνθήκες δεν είναι ώριμες για έναρξη ακόμη και διερευνητικού διαλόγου, καθώς λίγο πολύ οι θέσεις είναι γνωστές και δεν αφήνουν κανένα περιθώριο συζήτησης, μια και η Τουρκία εγείρει ζητήματα που άπτονται της ελληνικής κυριαρχίας.
Η Άγκυρα με αφορμή τα Θαλάσσια Πάρκα όμως θέλει να επιβάλει ένα ειδικό καθεστώς στο Αιγαίο. Απαιτεί παραίτηση της Ελλάδας από την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της αλλά και της κυριαρχίας της, προτείνοντας συγχρόνως με …γενναιοδωρία, να υπάρξει μια μορφή συνεργασίας και συνδιαχείρισης των περιβαλλοντικών ζητημάτων στο Αιγαίο ακόμη φυσικά κι αν πρόκειται για το μέσο του Αιγαίου ή και βραχονησίδες στις Κυκλάδες.
Από τις 7 Δεκεμβρίου όταν υπογράφτηκε η Διακήρυξη των Αθηνών είχαμε επισημάνει τον κίνδυνο της διαφορετικής ερμηνείας ενός κειμένου μη δεσμευτικού μεν, αλλά που η Τουρκία θα θεωρεί ότι για να διατηρηθεί το ήπιο κλίμα θα πρέπει να απέχει η Ελλάδα από την άσκηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, εάν δεν έχει τη συναίνεση της Τουρκίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι και πριν 27 χρόνια με τη Συμφωνία της Μαδρίτης κείμενο πιο ισχυρό καθώς είχε και την «τριτεγγύηση» των ΗΠΑ, η Τουρκία πέτυχε ουσιαστικά τον αυτοπεριορισμό της Αθήνας όπου για να τηρήσει την πρόβλεψη για αποφυγή μονομερών ενεργειών, δεν άσκησε μια σειρά κυριαρχικών δικαιωμάτων της, όπως η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ν.μ.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκης, παρουσία και του ΥΠΕΞ Γ.Γεραπετρίτη, προανήγγειλε την ανακοίνωση ίδρυσης των δυο Θαλασσίων Πάρκων σε Ιόνιο και Αιγαίο αυτή την εβδομάδα στο πλαίσιο των εργασιών της Διεθνούς Διάσκεψης Our Oceans, που πραγματοποιείται στην Αθήνα.
Βεβαίως, ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος είχε διευκρινίσει ότι δεν υπάρχει ακόμη χωροθέτηση αυτών των Θαλασσίων Πάρκων και ότι η οριοθέτηση τους θα γίνει μέχρι το τέλος του 2024.Και αυτό δίνει περιθώρια χειρισμών στην κυβέρνηση.
Η Αθήνα δεν έχει κανένα περιθώριο πάντως υπαναχώρησης καθώς θα δοθεί το λάθος μήνυμα ότι η χώρα μας υποκύπτει στις απειλές και στους εκβιασμούς της Τουρκίας και αποδέχεται αυτό τον αυθαίρετο εκ μέρους της Τουρκίας συσχετισμό της διατήρησης των «ήρεμων νερών» στο Αιγαίο με την αποχή της Ελλάδας από την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της.
