του Νίκου Μελέτη από το liberal.gr
Εδώ είναι Βαλκάνια. Και αυτό επιβεβαιώνεται καθημερινά, καθώς όχι μονό δεν διαφαίνεται διάθεση για επίλυση των προβλημάτων του παρελθόντος αλλά αντιθέτως επιχειρείται να ανοίξουν και θέματα όπως το ονοματολογικό που θεωρούνταν ότι μετά από τρεις δεκαετίες αντιπαράθεσης είχαν κλείσει οριστικά.
Το VMRO – DPMNE γνήσιος εκφραστής του εθνικιστικού μακεδονισμού επιχειρεί τώρα μετά τη νίκη τους στις εκλογές να πάρει τη ρεβάνς για λογαριασμό του Ν. Γκρούεφσκι του ηγέτη του ο οποίος ακόμη ζει στην Ουγγαρία φυγοδικώντας για καταδίκες για διαφθορά.
Τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας προέδρου Γ. Σιλιάνοφσκα και του επόμενου πρωθυπουργού Κ. Μίτσκοσκι προδιαγράφουν επιστροφή στις εντάσεις με την Ελλάδα αλλά και με την Ε.Ε. καθώς η πρόθεσή τους να οδηγήσουν σε διολίσθηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, σε μια στιγμή που η διεθνής κοινότητα θέλει να κλείσει τα τελευταία ανοικτά μέτωπα στα Δυτικά Βαλκάνια με πρώτο εκείνο του Κοσόβου και όχι να ανοίξουν νέα.
Και φυσικά δεν διαφεύγει της προσοχής ότι η καμπάνια του VMRO-DPMNE το 2018 εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών πριμοδοτήθηκε από τη Ρωσία η οποία έχει κάθε λόγο να δει την αναζωπύρωση τέτοιων αντιπαραθέσεων στα Βαλκάνια.
Ένα ισχυρό «όπλο» της Ελλάδας είναι πάντως η στάση της Ε.Ε. ότι η τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας την οποία έχει ανάγκη περισσότερο από όλους η νέα κυβέρνηση της χώρας.
Και η στάση αυτή φάνηκε με την ομοβροντία δηλώσεων κορυφαίων ευρωπαϊκών παραγόντων μετά την ορκωμοσία της Γ. Σιλιάνοφσκα στη Δημοκρατία της «Μακεδονίας».
Η Αθήνα έσπευσε από την πρώτη στιγμή να στείλει το μήνυμα ότι δεν θα δεχθεί την παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών και μάλιστα της βασικής πρόβλεψής της που αφορά τη συνταγματική ονομασία του κράτους. Προειδοποιώντας ότι αυτό θα έχει συνέπειες στις διμερείς σχέσεις αλλά και στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας η οποία έχει συνδεθεί ευθέως με την τήρηση και πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Εφόσον η νέα ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας επιμείνει σε αυτή τη σκληρή γραμμή θέλοντας να φανεί «αντάξια» των εθνικιστικών παραδόσεων του VMRO-DPMNE και να αποδώσει συγχρόνως την αθέτηση των υποσχέσεων για βελτίωση της οικονομίας στις συνέπειες από την «εθνικά υπερήφανη» στάση, θα οδηγηθεί σε μια νέα αντιπαράθεση με την Ελλάδα.
Ένας νέος «κλεφτοπόλεμος» θα ξεκινήσει καθώς η ηγεσία της γειτονικής χώρας θα επιχειρεί κάθε φορά και με κάθε ευκαιρία να εξαντλεί τα περιθώρια που προσφέρουν τα προβληματικά σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών, ώστε χωρίς τυπικά να παραβιάζουν το γράμμα της Συμφωνίας να υπονομεύουν την καλή εφαρμογή της και το κλίμα μεταξύ των δυο πλευρών.
Ο Κ. Μίτσκοσκι με την τοποθέτηση του την Πέμπτη έδειξε ότι η στάση που τηρεί ο ίδιος και η πρόεδρος Γ. Σιλιάνοφσκα είναι καλά μελετημένη.
Η χρήση της νέας συνταγματικής ονομασίας είναι υποχρεωτική για τη χώρα, τους επίσημους κρατικούς φορείς, και όσες οντότητες έχουν ιδρυθεί με νόμο η χρηματοδοτούνται από το κράτος. Όμως το παράθυρο που άνοιξε το άρθρο 7 της Συμφωνίας προσφέρει τη δυνατότητα χρήσης στον όρο «Μακεδονία-ικός» σε ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων, αφηρημένων εννοιών αλλά και φορέων που δεν έχουν σχέση με το κράτος. Και αυτό εκμεταλλεύεται τώρα η νέα ηγεσία της χώρας.
Έτσι ο κ. Μίτσκοσκι, η κ. Σιλιάνοφσκα και οι αξιωματούχοι της χώρας θα μπορούν να εμφανίζονται με την ιδιότητα τους στηριζόμενοι στη συνταγματική ονομασία (π.χ. Πρωθυπουργός Βόρειας Μακεδονίας) και να αναφέρεται διαρκώς στην «Μακεδονία»(όχι το κράτος της Βόρειας Μακεδονίας), στην «Μακεδονική» οικονομία στο «Μακεδονικό» έθνος και πολιτισμό και την «Μακεδονική» ιστορία, στα εδάφη της «Μακεδονίας» και να υποστηρίζει ότι δεν παραβιάζει τη Συμφωνία.
Η νέα ηγεσία της γειτονικής χώρας γνωρίζοντας ότι η Συμφωνία δεν μπορεί να ακυρωθεί ή να τροποποιηθεί έχει σκοπό πλέον να επιχειρήσει τη συστηματική υπόσκαψή της και τελικά την πρακτική αδρανοποίηση και ουσιαστική υποβάθμιση της νέας συνταγματικής ονομασίας.
Η δήλωση του Κ. Μίτσκοσκι ότι εάν η Ελλάδα πιστεύει ότι παραβιάζεται η Συμφωνία των Πρεσπών μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο της Χάγης είναι μια αλαζονική και επιθετική δήλωση η οποία προσπαθεί να νομιμοποιήσει την τακτική που έχει επιλέξει το VMRO-DPMNE.
Διότι η Συμφωνία των Πρεσπών προβλέπει ότι εάν ένα από τα δυο μέρη διαπιστώσουν ότι δεν τηρείται η Συμφωνία τότε καταρχήν θα πρέπει να υπάρξουν διμερείς διαβουλεύσεις διαφορετικά μπορεί το μέρος να προσφύγει στην ΓΓ του ΟΗΕ και εάν δεν επιλυθεί η διαφορά τότε θα πρέπει να υπάρξει είτε από κοινού προσφυγή στη Χάγη ή μετά την παρέλευση εξαμήνου δίνεται η δυνατότητα ακόμη και μονομερούς προσφυγής…
Έτσι ο κ. Μίτσκοσκι προκαλεί την Ελλάδα να αναλάβει η ίδια την ευθύνη για την καταγγελία των παραβιάσεων της Συμφωνίας και την ευθύνη για μια νεα αντιπαράθεση και κρίση.
Η ελληνική πρεσβεία στα Σκόπια αλλά και η αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου εξωτερικών έχουν λάβει ήδη εντολές να παρακολουθούν στενά και να καταγράφουν εξαντλητικά κάθε δήλωση κάθε κίνηση της νέας ηγεσίας της Βόρειας Μακεδονίας που συνιστά παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Οι εξελίξεις στα Σκόπια δημιουργούν σοβαρά προβλήματα και για τη Βαλκανική πολιτική της χώρας, καθώς ξαφνικά υπάρχει ένταση με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία ενώ παραμένει δύσκολη η άσκηση ισορροπιών μεταξύ Κόσσοβου και Σερβίας.
Σε ό,τι αφορά στα Σκόπια όμως παραμένουν οι εκκρεμότητες της κύρωσης από τη Βουλή των τριών Μνημονίων αλλά και θέματα όπως η αλλαγή πινακίδων που οδηγούν στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία, τα οποία θα μπορούσαν να επικαλεστούν επίσης τα Σκόπια, ως μη τήρηση της Συμφωνίας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν παγώσει και οι συνομιλίες για την αλλαγή των σχολικών βιβλίων αλλά και η σύγκληση της κοινής επιτροπής για τη συμφωνία εμπορικής χρήσης του όρου «Μακεδονία -ικός»,ενώ ο κατάλογος παραβιάσεων της Συμφωνίας εκ μέρους της άλλης πλευράς περιλαβαίνει και την μη διατήρηση των πινακίδων στα αγάλματα του Αλέξανδρου και του Φιλίππου στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων (εμβληματικά «μνημεία» του Μακεδονισμού) όπως και η υποχρεωτική αλλαγή των διαβατηρίων (η προθεσμία έληξε τον Μάρτιο) και των πινακίδων των αυτοκινήτων…
Και με τα σημερινά δεδομένα καθίσταται απαγορευτική κάθε επίσημη επαφή μεταξύ των δυο χωρών καθώς το ενδεχόμενο αναφοράς του κ. Μίτσκοσκι ή της κ. Σιλιάνοφσκα σε «Μακεδονία» και «Μακεδονικό έθνος» που υποστηρίζουν ότι αποτελεί δικαίωμα τους και δεν αντιβαίνει στη Συμφωνία των Πρεσπών θα είναι καταστροφική πολιτικά.
