Μια τεχνική κυβέρνηση, ως έξοδος έκτακτης ανάγκης για τον Εμανουέλ Μακρόν;
Του Maxime Dubernet de Boscq
Δημοσιεύθηκε στις 25 Ιουνίου Le Figaro
Ελλείψει απόλυτης πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση, οι μελλοντικές κυβερνήσεις θα μπορούσαν να καταπέσουν με προτάσεις μομφής. Ο αρχηγός του κράτους θα μπορούσε να σχηματίσει μια τεχνική κυβέρνηση.
Τα αποτελέσματα των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της 30ής Ιουνίου και της 7ης Ιουλίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια συγκατοίκηση… ή στην ανάδειξη μιας αβέβαιης πλειοψηφίας. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Ifop-Fiducial για λογαριασμό της Le Figaro, του LCI και του Sud Radio, η Rassemblement National θα κερδίσει το 36% των ψήφων (δηλαδή μεταξύ 220 και 260 βουλευτών), το “Νέο Λαϊκό Μέτωπο” λαμβάνει 29,5%, ενώ το προεδρικό στρατόπεδο μόλις το 20,5% των ψήφων. Σε αυτό το στάδιο, δεν προκύπτει σαφής πλειοψηφία από αυτές τις προβλέψεις.
Ο Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει να λάβει υπόψη του τα εκλογικά αποτελέσματα για να διορίσει νέο πρωθυπουργό, ο οποίος παραδοσιακά πρέπει να εγκριθεί από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η τελευταία διορίζει στη συνέχεια την κυβέρνηση. Ωστόσο, η απουσία απόλυτης πλειοψηφίας, που ορίζεται σε 289 βουλευτές, θα μπορούσε να οδηγήσει σε θεσμική αστάθεια, με τον πολλαπλασιασμό των προτάσεων μομφής που θα μπορούσαν να ρίξουν μια κυβέρνηση που σχηματίζεται από μία από τις τρεις κύριες πολιτικές δυνάμεις που δεν διαθέτουν πλειοψηφία.
Ένας συναινετικός πρωθυπουργός
Για να αποφύγει αυτή την κατάσταση, ο αρχηγός του κράτους θα μπορούσε να στραφεί σε μια άλλη λύση: μια τεχνική κυβέρνηση. Πρακτικά, ο Εμανουέλ Μακρόν θα διόριζε έναν συναινετικό πρωθυπουργό, ο οποίος θα σχημάτιζε μια κυβέρνηση από ανώτερους δημόσιους υπαλλήλους. “Αυτή η λύση επιτρέπει στα πολιτικά κόμματα να δεσμευτούν ότι δεν θα ανατρέψουν την κυβέρνηση. Το μήνυμα είναι να μην προσθέσουμε χάος στο χάος. Είναι μια εφεδρική λύση όταν δεν μπορείς να καταλάβεις την εξουσία”, εξηγεί ο Benjamin Morel, λέκτορας δημοσίου δικαίου στο Πανεπιστήμιο Paris II Panthéon-Assas. Τα μεγάλα μπλοκ της Βουλής θα έχουν έτσι “μια μορφή ευθύνης”. “Από μια ορθολογική άποψη, τα κόμματα έχουν συμφέρον να υιοθετήσουν αυτού του είδους τη συμπεριφορά και να μην ανατρέψουν αυτή την ουδέτερη κυβέρνηση”, συνεχίζει ο Benjamin Morel.
Μια κυβέρνηση τεχνοκρατών με διακομματικό προφίλ θα ήταν το αντίθετο από αυτό που έχουμε δει μέχρι σήμερα. Θα ήταν αδύνατο να δούμε προφίλ άκρως κομματικό, ή ακόμη και μέλη της “κοινωνίας των πολιτών”.
Όμως, ένα σημαντικό εμπόδιο θα μπορούσε να σταθεί στο δρόμο της κυβέρνησης: η ψηφοφορία για τον ετήσιο προϋπολογισμό.
Σε περίπτωση αδιεξόδου, η εκτελεστική εξουσία θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το άρθρο 47 του Συντάγματος, το οποίο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί το 2023 από την πρώην πρωθυπουργό Ελιζαμπέτ Μπορν, το οποίο επιτρέπει την έγκριση όλων των κειμένων του προϋπολογισμού περιορίζοντας τη διάρκεια των συζητήσεων, προκειμένου να “ενθαρρύνει τους βουλευτές να τηρήσουν τις προθεσμίες”. Σε περίπτωση αδιεξόδου, η εκτελεστική εξουσία θα μπορούσε να εγκρίνει τον προϋπολογισμό με διάταγμα, αλλά τότε θα ήταν εκτεθειμένη σε πρόταση μομφής από τη Συνέλευση.
Δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στη Γαλλία
Δεν έχει υπάρξει ποτέ “τεχνική κυβέρνηση” στη Γαλλία, δεν υπάρχει τίποτα συγκρίσιμο με μια τεχνική κυβέρνηση, όπως αυτή που δημιουργήθηκε στην Ιταλία.
Στην Ιταλία, ο Μάριο Ντράγκι, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), διορίστηκε πρωθυπουργός το 2021 μετά από εβδομάδες πολιτικής και οικονομικής κρίσης που συνδέονταν με το Covid-19. Οικονομολόγος, τραπεζίτης και ανώτερος δημόσιος υπάλληλος, το προφίλ του επιλέχθηκε για να ηρεμήσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές, επιτρέποντας στη χώρα του να επιστρέψει σε σχετική ηρεμία από τον Φεβρουάριο του 2021 έως τον Οκτώβριο του 2022.
Ενώ η αρμονία που επέδειξαν τα μεγάλα κόμματα της Ιταλίας διήρκεσε πάνω από ένα χρόνο, όσος χρόνος χρειάστηκε για να τεθεί σε εφαρμογή ένα σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης, ορισμένα κόμματα εκμεταλλεύτηκαν αυτή τη συμμαχία για να αναδειχθούν. Το Fratelli d’Italia, με επικεφαλής τη νυν πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, μια απροκάλυπτη επικρίτρια της κυβέρνησης, είδε το ποσοστό του να εκτοξεύεται στις βουλευτικές εκλογές του 2022: 25%, έναντι 4,35% το 2018.
Ωστόσο, το ιταλικό παράδειγμα είναι απίθανο να εφαρμοστεί στη Γαλλία. Η Μελόνι το έκανε επειδή είχε την πολιτική ελευθερία να το κάνει”. Το RN, με την ομάδα που θα έχει, θα είναι σίγουρα υποχρεωμένο να στηρίξει αυτή την τεχνική κυβέρνηση. Δεν είναι πλέον στο περιθώριο όπως ήταν η Meloni”. Αυτή η προσωρινή κατάσταση θα μπορούσε να διαρκέσει “ίσως όχι τρία χρόνια, αλλά πιθανώς για κάποιο χρονικό διάστημα”.
