Οι εφοπλιστές καλά πάνε κατεβάζοντας την ελληνική σημαία

696

Του Γιώργου Δελαστίκ από το Έθνος

Ευημερούν οι Ελληνες εφοπλιστές – ιδίως όσοι έχουν από 25 πλοία και πάνω. Δεν είναι και πολλοί. Φέτος μόλις έφτασαν τους 40. Πέρυσι ήταν μόνο 35. Αυτές οι 40 ναυτιλιακές εταιρείες όμως έχουν στην κατοχή τους το 55% του ελληνόκτητου στόλου όχι με βάση τον αριθμό των πλοίων, που δεν έχει και καμιά ιδιαίτερη σημασία, αλλά τη χωρητικότητά τους που είναι και το ουσιώδες στοιχείο. Γράφουμε ελληνόκτητα και όχι ελληνικά πλοία, επειδή αυτά τα δύο καθόλου δεν ταυτίζονται. Ούτε το 40% του αριθμού των πλοίων που ανήκουν σε Ελληνες εφοπλιστές δεν φέρουν την ελληνική σημαία. Τα ελληνόκτητα πλοία τον Ιούλιο ήταν 4.707. Από αυτά, βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ και μιλώντας για πλοία άνω των 100 κόρων, υπό ελληνική σημαία ήταν μόνο τα 1.870. Για μία ακόμη φορά ο αριθμός τους είχε μειωθεί, καθώς τον Ιούλιο του 2013 ο αριθμός των πλοίων υπό ελληνική σημαία ήταν 1.913. Αν μάλιστα σημειωθεί ότι από τα 1.870 πλοία υπό ελληνική σημαία τα 611 είναι επιβατηγά, το ένα τρίτο, αντιλαμβανόμαστε ότι η πηγή ισχύος των Ελλήνων εφοπλιστών δεν είναι φυσικά τα πλοία που έχουν υπό ελληνική σημαία. Λόγω του συνδυασμού της κρίσης στην παγκόσμια ναυτιλία τα τελευταία χρόνια και της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, παρατηρούμε ακόμη και στον αριθμό των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών τόσο με ελληνόκτητα πλοία όσο και με πλοία υπό ελληνική σημαία, την ισχύ του ρητού “το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό”. Ο αριθμός των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών μειώνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Ηταν 762 το 2011, έγιναν 718 το 2012, μειώθηκαν στις 690 το 2013 και μέχρι στιγμής έχουν απομείνει 668 στα μισά του 2014. Ο αριθμός των πλοίων έχει σκαμπανεβάσματα, καθώς οι Ελληνες εφοπλιστές προτιμούν όλο και μεγαλύτερα πλοία.

Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν 4.714 το 2011, έπεσαν στα 4.577 το 2012 και παρέμειναν στα 4.573 και το 2013, ενώ εκτινάχθηκαν φέτος στα 4.707 μέχρι στιγμής. Το ουσιώδες είναι ότι αυξάνεται διαρκώς η χωρητικότητά τους: από 242,8 εκατομμύρια μετρικούς τόνους (dwt) το 2010 μέσα στο απόγειο της κρίσης η χωρητικότητα των ελληνόκτητων πλοίων αυξήθηκε κατά 25% και έφτασε φέτος στα 303,57 εκ. dwt μέχρι τα μέσα του χρόνου. Το αποτέλεσμα είναι η μέση χωρητικότητα του ελληνόκτητου πλοίου από 52.100 τόνους που ήταν το 2010 να έχει ανεβεί στους 64.500 τόνους φέτος, με τάσεις διαρκούς ανόδου ακόμη.

Ενα πλοίο 64.500 τόνων ως μέσος όρος είναι ένα πραγματικά μεγάλο πλοίο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι στιγμής φέτος έχουν προστεθεί από πέρυσι στα ελληνόκτητα πλοία 134 σκάφη. Τα 134 αυτά πλοία αύξησαν τη χωρητικότητα των ελληνόκτητων πλοίων κατά 22 εκατ. τόνους. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι αυτά τα 134 πλοία είχαν χωρητικότητα 164.000 τόνους το καθένα, όπως βγαίνει από τη διαίρεση.

Στην αύξηση της χωρητικότητας συνολικά των ελληνόκτητων πλοίων συνεισφέρουν τα μέγιστα και οι αντικαταστάσεις πλοίων με άλλα μεγαλύτερα, που δεν αυξάνουν μεν τον αριθμό των ελληνόκτητων πλοίων, αυξάνουν όμως τη χωρητικότητά τους, έστω και αν ο αριθμός των πλοίων παραμένει σταθερός ή μειώνεται κιόλας… Το 2011 για παράδειγμα τα ελληνόκτητα πλοία ήταν 4.714 και η συνολική χωρητικότητά τους ήταν 256 εκατομμύρια τόνοι dwt. Το 2014 τα πλοία είναι κατά 7 λιγότερα, 4.707, αλλά η χωρητικότητά τους είναι κατά 50 εκατομμύρια τόνους περίπου μεγαλύτερη, αφού ανήλθε στα 304 εκατομμύρια τόνους dwt. Στο διάστημα δηλαδή αυτής της τριετίας η μέση χωρητικότητα του ελληνόκτητου πλοίου ανέβηκε θεαματικά από τις 54.300 τόνους στις 64.500 τόνους! Στη διαδικασία αυτή της διαρκούς μεγέθυνσης του στόλου που κατέχουν οι Ελληνες εφοπλιστές, συντελείται παράλληλα και ο θάνατος του… μικροεφοπλιστάκου!

Από 350 που ήταν το 2011 οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που είχαν μόνο 1 ή 2 πλοία, μέσα σε τρία μόλις χρόνια έχουν μειωθεί σε 274 μέχρι στιγμής και η εξολόθρευσή τους συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Στην άλλη άκρη του φάσματος έχουμε 63 ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που έχουν πλοία με συνολική χωρητικότητα μεγαλύτερη από 1 εκατομμύριο τόνους dwt. Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνουν αριθμητικά αυτό που όλοι φαντάζονται – ότι δηλαδή και στον εφοπλιστικό κλάδο συντελείται η συγκέντρωση της ισχύος στα χέρια όλο και λιγότερων και διαρκώς ισχυρότερων ναυτιλιακών εταιρειών που μονοπωλούν συνεχώς μεγαλύτερο μέρος των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων και κερδών. Αυτό είναι εξόφθαλμο, χωρίς να επεκταθούμε σήμερα και σε ποιοτικά στοιχεία ιδιαιτέρως κερδοφόρων ναυτιλιακών δραστηριοτήτων, όπου και εκεί οι Ελληνες εφοπλιστές κινούνται άκρως επιθετικά.