του Δημοσθένη Γκαβέα από την huffingtonpost.gr
Οι καταραμένοι του Θεού ζουν σε μια επίγεια κόλαση η οποία έχει όνομα και λέγεται Υεμένη. Χώρα βιβλική, όπως βιβλικών διαστάσεων είναι και ο θάνατος που θερίζει αδιακρίτως γυναίκες και παιδιά. Μια τεράστια φυλακή όπου διεξάγεται ακόμη ένα δράμα στο θέατρο του παραλόγου της Μέσης Ανατολής. Στην Υεμένη σημειώνεται, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο. Η σφαγή που διεξάγεται στη χώρα από το 2015, λίγο επηρεάζει την κοινή γνώμη στη Δύση. Αλλωστε δεν την προκαλούν κάποιοι εχθροί των κυρίαρχων δυτικών δυνάμεων, αλλά αντίθετα σύμμαχοί τους.
Με τα τρία από τα πέντε μόνιμα μέλη στου Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (ΗΠΑ, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο) να στηρίζουν ενεργά, με βόμβες και άλλα μέσα, τη συμμαχία με ηγέτιδα την Σαουδική Αραβία εναντίον των Χούθις.
Ως αποτέλεσμα, ανηλεείς βομβαρδισμοί πλήττουν τον άμαχο πληθυσμό και δεν είναι λίγες οι φωνές που κάνουν πλέον λόγο για εγκλήματα πολέμου.
Ο εμφύλιος στη Συρία και η εμπλοκή των προστάτιδων δυνάμεων διαχέονται και οι περιφερειακοί συσχετισμοί δοκιμάζονται. Ο ρόλος του Ιράν στον συριακό εμφύλιο προβληματίζει τη Δύση και τους συμμάχους της, περιφερειακούς και διεθνείς παίκτες. Μεταξύ αυτών και η Σαουδική Αραβία, καθώς ο ψυχρός πόλεμος με την Τεχεράνη έχει ήδη μετατραπεί σε πραγματικό πόλεμο σουνιτών – σιιτών. Αυτός ο πόλεμος διεξάγεται στην πολύπαθη Υεμένη, τη φτωχότερη χώρα της Μέσης Ανατολής.
«Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν είναι τα κράτη εκείνα που μας έφεραν σε αυτή την κατάσταση. Επενδύουν σε αυτό τον αιματηρό πόλεμο, στηρίζοντας και τις ανάλογες ομάδες στον πόλεμο για την επικράτηση των συμφερόντων τους. Όμως αυτός που υποφέρει, το θύμα, είναι ο λαός ο οποίος δεν έχει τρόπο να δραπετεύσει από αυτή την κόλαση» δηλώνει στη HuffPost Greece o Γιάχια Μοχάμεντ Αμπντάλα Σάλεχ, ανιψιός του δολοφονηθέντα πρώην προέδρου της Υεμένης Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ.
Ο Γιάχια α Σάλεχ είχε τον βαθμό του στρατηγού και υπήρξε επικεφαλής της «Κεντρικής Οργάνωσης Ασφάλειας της Υεμένης» ενός σώματος 50.000 ανδρών, τους οποίους διοικούσε μέχρι και το 2012.
Σήμερα ζει στον Λίβανο και, εκτός από μέλος του General People’s Congress (GPC) του μεγαλύτερου κόμματος της Υεμένης, είναι και πρόεδρος του Φόρουμ για την Πρόοδο και την Ανάπτυξη, καθώς και της Οργάνωσης Καναάν για την Παλαιστίνη.
«Από την αρχή των επιθέσεων της Σαουδικής Αραβίας, στις 26 Μαρτίου του 2015, ο κόσμος πεθαίνει από τις σφαίρες, τις βόμβες, τον λοιμό και τη χολέρα. Πολλοί πεθαίνουν από τον υποσιτισμό και την έλλειψη φαρμάκων. Κυριολεκτικά περισσότεροι πεθαίνουν από αυτά τα αίτια παρά από τις βόμβες» υπογραμμίζει ο κ. Γιάχια Σάλεχ.
Τα νούμερα είναι συγκλονιστικά: Από την αρχή του πολέμου στην Υεμένη των 28 εκατομμυρίων κατοίκων περίπου, έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 16.000 άνθρωποι, στη συντριπτική τους πλειονότητα άμαχοι. Εξαιτίας του αποκλεισμού που έχει επιβληθεί στη χώρα 22.000.000 άνθρωποι χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια, με 11.000.000 εξ΄αυτών να είναι παιδιά. Περίπου 3.000.000 έχουν εκτοπιστεί από τις εστίες τους και περισσότεροι από 190.000 έχουν καταφέρει να εγκαταλείψουν τη χώρα, ζητώντας καταφύγιο σε γειτονικές χώρες, όπως το Τζιμπουτί και τη Σομαλία.
Εκτιμάται δε, ότι 8.400.000 άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με τον λοιμό. Τα παιδιά πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα, καθώς υπολογίζεται ότι 130 από αυτά χάνουν κάθε μέρα τη ζωή τους λόγω του υποσιτισμού, των ασθενειών και ειδικότερα εξαιτίας της χολέρας.
Σύμφωνα με τον Γιάχια Σάλεχ η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχοί της δεν βομβαρδίζουν στρατιωτικούς στόχους, αλλά σχολεία, νοσοκομεία και άλλες υποδομές. Διεθνή μέσα ενημέρωσης και οργανισμοί αρωγής καταγγέλλουν ότι δεν είναι λίγες οι φορές που στόχοι βομβαρδισμών γίνονται άμαχοι, οι οποίοι συμμετέχουν σε γάμους, ή άνθρωποι που οδηγούν κάποιο φορτηγάκι και βρέθηκαν στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή.
«Όλα αυτά έχουν οδηγήσει την Υεμένη να είναι ένα αποτυχημένο κράτος (failed state) που σημαίνει ότι δεν υπάρχει εθνική κυριαρχία και δεν λειτουργεί καμία βασική του υποδομή. Η νόμιμη κυβέρνηση έχει την έδρα της στο Ριάντ και δεν έχει τον έλεγχο της κατάστασης. Ως εκ τούτου έχουν ισχυροποιηθεί και δρουν ανενόχλητα σε όλη την επικράτεια της Υεμένης διάφορες ένοπλες ομάδες – για να μην αναφέρω την αλ Κάιντα και άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις. Η κάθε ένοπλη ομάδα χρηματοδοτείται και ελέγχεται από διαφορετικά κράτη. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να φτιάξει το δικό του στρατό στην Υεμένη και να επιδιώξει τον έλεγχο διαφόρων περιοχών. Με λίγα λόγια δεν έχουμε κράτος, το μόνο που έχουμε είναι το όνομα, τη σημαία και ένα διαβατήριο» λέει ο ίδιος.
Στο ερώτημα γιατί η Υεμένη είναι τόσο σημαντική γι΄αυτούς ο κ. Σάλεχ απαντά πως ο βασικός λόγος είναι η γεωστρατηγική θέση της χώρας στην αραβική χερσόνησο. Κάνει αναφορά στα στενά του Μπαμπ Ελ Μάντεμπ (Πύλη των Δακρύων), που αποτελούν το τέταρτο σε συχνότητα σημείο διέλευσης πλοίων παγκοσμίως. Τα στενά Μπαμπ Ελ Μαντέμπ ενώνουν την Μεσόγειο και την Διώρυγα του Σουέζ με τον Ινδικό Ωκεανό και τον Ειρηνικό Ωκεανό αντίστοιχα, διασχίζοντας την Ερυθρά Θάλασσα. Από αυτό το πέρασμα, διέρχονται καθημερινά πάνω από 4 εκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Υεμένη αποτελεί για το Ισραήλ την έξοδό του στον Ινδικό Ωκεανό.
«Τα εμπλεκόμενα μέρη θέλουν διακαώς να έχουν τον έλεγχο αυτής της περιοχής και πολύ περισσότερο να έχουν βάσεις εκεί, ιδίως οι ΗΠΑ. Για να το επιτύχουν λοιπόν αυτό οδήγησαν την Υεμένη στην κατάσταση που είναι σήμερα, δηλαδή όπως σας είπα την μετέτρεψαν σ΄ ένα αποτυχημένο κράτος προκειμένου να μπορούν να κάνουν ότι θέλουν»προσθέτει ο κ. Γιάχια Σάλεχ.
Οσον αφορά στο Ιράν, αυτό παραμένει σταθερό στις επιδιώξεις του, δηλαδή σταθεροποίηση της θέσης του στην μεταπολεμική Συρία, έξοδο στην Ανατολική Μεσόγειο και διατήρηση των κεκτημένων του στο Ιράκ, στον Κόλπο και στην στρατηγική του παρουσία στην Ερυθρά Θάλασσα μέσω του καθεστώτος που θέλει να επιβάλει στην Υεμένη [1]. Δυτικοί αναλυτές θεωρούν ότι το Ιράν σήμερα έχει υπό τον έλεγχο του τέσσερις πρωτεύουσες αραβικών κρατών, τη Βαγδάτη, τη Δαμασκό, τη Βηρυτό και τη Σαναά. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να συμμετάσχουν σε κανένα σχέδιο ανοικοδόμησης την επόμενη ημέρα στη Συρία, εάν δεν αποχωρήσουν από τη χώρα όλες οι εκείνες οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από το Ιράν.
Μιλώντας για τις ΗΠΑ, αναπόφευκτα τίθεται το ερώτημα πως ο θείος του, ο Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ, ο άνθρωπος που ένωσε τη Βόρεια και Νότια Υεμένη σ΄ένα κράτος και ήταν επί δεκαετίες ο πλέον ισχυρός άνδρας της χώρας, ο οποίος συνεργαζόταν στενά τόσο με τον Τζορτζ Μπους τον νεώτερο, όσο και με την κυβέρνηση του Μπάρακ Ομπάμα στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, έχασε τη στήριξη των ΗΠΑ.
«Ο Σάλεχ όταν ήταν πρόεδρος συνεργαζόταν με τις ΗΠΑ και την άλλοτε ΕΣΣΔ, αλλά και με το Ιράν. Στόχος μας, βάσει της επαναστατική μας σκέψης ήταν να συνεργαζόμαστε με όλους, με τις ΗΠΑ για παράδειγμα είχαμε μέτωπο κατά της τρομοκρατίας, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι απεμπολούσαμε την εθνική μας κυριαρχία. Νομίζω ότι οι σχέσεις διερράγησαν με το ξέσπασμα της Αραβικής Άνοιξης. Όταν το κύμα αυτό ήλθε και σε εμάς, τότε όλοι ήθελαν και ένα κομμάτι από την Υεμένη. Οι ΗΠΑ ήθελαν βάσεις και ο πρόεδρος Σάλεχ τους το αρνήθηκε. Δεν ήμασταν διατεθειμένοι να επιτρέψουμε στις ΗΠΑ να εγκαταστήσουν βάσεις στη χώρα μας. Αυτό φυσικά δεν άρεσε στους Αμερικανούς, άρα η μετατροπή της Υεμένης σε αποτυχημένο κράτος ήταν η ενδεδειγμένη λύση. Ο τρόπος λοιπόν για να εδραιώσουν στρατιωτική βάση και να ελέγχουν απόλυτα τη χώρα, ήταν να ρίξουν τον Σάλεχ από την εξουσία» λέει ο κ. Γ. Σάλεχ
Η Άνοιξη που ποτέ δεν ήρθε
Πράγματι τα αίτια της ολοκληρωτικής κατάρρευσης της Υεμένης ξεκίνησαν με την Αραβική Άνοιξη του 2011. Ο ξεσηκωμός πήρε τον χαρακτήρα της λαϊκής εξέγερσης. Τα αίτια μεταξύ άλλων η άθλια οικονομική κατάσταση των πολιτών, η ανεργία αλλά περισσότερο ήταν το αίτημα για αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Ο Σάλεχ ήταν πλέον στα μάτια τους ένας δικτάτορας, η αποκαθήλωση των μοναρχιών στην Μέση Ανατολή είχε ξεκινήσει. Ο Σάλεχ, που φωτογραφιζόταν με την ίδια άνεση τόσο δίπλα στον Μπους όσο με τον Καντάφι, είχε πλέον κάνει τον κύκλο του. Το αίτημα για την αποχώρησή του από την εξουσία ήταν εκκωφαντικά ισχυρό. «Η Επανάσταση για την Αξιοπρέπεια» δεν καταλάγιαζε τον Μάρτιο του ίδιου έτους τουλάχιστον 55 άνθρωποι, 225 σύμφωνα με τη Human Rights Watch, που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις πέφτουν νεκροί από σφαίρες.
«Πράγματι ήταν πάντα δύσκολα, αλλά όχι όπως είναι σήμερα η κατάσταση» ισχυρίζεται ο Γιάχια Σάλεχ, ο οποίος επανειλημμένα έχει αρνηθεί πως ήταν ένας από τους υπεύθυνους που έδωσαν εντολή για το θάνατο διαδηλωτών από τα πυρά που δέχθηκαν κατά την εξέγερση του 2011.
Και ο θείος του, ο πρόεδρος Σάλεχ, τότε είχε δηλώσει πως οι δυνάμεις ασφαλείας δεν ήταν στο σημείο και απέδωσε ευθύνες σε ένοπλους, μέλη φατριών, που δεν σχετίζονταν με τον στρατό ή την αστυνομία. Σε κάθε περίπτωση, η αρχή του τέλους ήταν το 2012, ότον ο Σάλεχ υπό την πίεση του λαού και κυρίως των ηγετών των διαφόρων φυλών, των χωρών του Κόλπου, των ΗΠΑ και άλλων δυνάμεων, με μεγάλη δυσκολία εξωθήθηκε σε παραίτηση, αφού όμως πρώτα έλαβε αμνηστία για τους νεκρούς διαδηλωτές. Νέος πρόεδρος ανέλαβε ο Μανσούρ Χάντι, μέλος του ίδιου κόμματος, του GPG. Ο Γιαχία Σάλεχ με επιστολή του αποδέχθηκε τον νέο ηγέτη, όμως έκτοτε ζει στον Λίβανο.
Ωστόσο, η πολιτική μετάβαση δεν ήταν ομαλή.
Η απαρχή του νέου δράματος
Η χρόνια φτώχεια, οι έριδες μεταξύ των φυλών, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η έλλειψη συμμαχιών, δεδομένου ότι ο Σάλεχ είχε διορισμένους στην κυβέρνηση τούς περισσότερους συγγενείς του, οδήγησαν για ακόμη μια φορά στην ιστορία της Υεμένης σε εμφύλια διαμάχη. Οι προσπάθειες σύνταξης νέου Συντάγματος το 2013 απέτυχαν. Οι Χούθις αποχώρησαν από τον Εθνικό Διάλογο, ενώ η δολοφονία δύο στελεχών τους ήταν η θρυαλλίδα. Το 2014 οι Χούθις πήραν τον έλεγχο της πρωτεύουσας της Σαανά και συνέχισαν την προέλασή τους προς τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στα νότια, το Άντεν. Η Αλ Κάιντα απέκτησε τον έλεγχο περιοχών στα νότια της χώρας, παράλληλα το Ισλαμικό Κράτος ισχυροποιήθηκε και απέκτησε και αυτό περισσότερες περιοχές τις οποίες έθεσε υπό τον έλεγχό του. Η συμμαχία των κρατών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας (Κουβέιτ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν, Αίγυπτος, Μαρόκο, Ιορδανία, Σουδάν και Σενεγάλη) ξεκίνησε τις επιθέσεις, με στόχο, όπως ισχυρίστηκε την αποκατάσταση στην εξουσία της νόμιμης κυβέρνησης. Ο πρώην πρόεδρος Σάλεχ παρέμεινε στην Υεμένη συμμάχησε με τους Χούθις εναντίον της Σαουδικής Αραβίας για να τους εγκαταλείψει λίγο αργότερα, υποστηρίζοντας την ανάγκη για συνομιλίες με το Ριάντ. Αυτό του κόστισε τη ζωή, καθώς τον Δεκέμβριο του 2017 δολοφονήθηκε.
Έτσι ο επόμενος Πρόεδρος της Υεμένης, ο Χάντι, με την πολιτική του δεν ικανοποίησε τους Χούθις, ούτε τις διάφορες φυλές. Η αντίστασή τους έγινε πιο συγκροτημένη με αποτέλεσμα το δίκτυο των φυλών, να συμμαχήσει με τους Χούθις – ακόμα και με τζιχαντιστές – για να επιτύχουν την ανατροπή της κυβέρνησης. Ο Χάντι δραπετεύει και βρίσκει άσυλο στο Ριάντ, φέρεται όμως να βρίσκεται σε κατ΄οίκον περιορισμό. Το βέβαιο είναι ότι δεν μπορεί να ηγηθεί του λαού του.
Μέσα σε αυτό το πανδαιμόνιο, τζιχαντιστές που πρόσκεινται στην αλ Κάιντα ή το Ισλαμικό Κράτος, δρουν ανενόχλητα.
«Από τη στιγμή που το κράτος κατέρρευσε οι τζιχαντιστικές οργανώσεις δρουν ανενόχλητα. Οι επιθέσεις είναι εκατοντάδες, οι απαγωγές και η διεκδίκηση λύτρων καθημερινό φαινόμενο, όπως επίσης και η πώληση αρχαιοτήτων σε τρίτα μέρη, έναντι μεγάλων ποσών. Βέβαια ορισμένες φορές κάποιο μη επανδρωμένο αμερικανικό αεροσκάφος χτυπά κάποιους στόχους…έτσι για να υπενθυμίζει την ύπαρξή του» σχολιάζει σαρκαστικά ο κ. Γαχία Σάλεχ. Θεωρεί τις ΗΠΑ και την κυβέρνηση Τραμπ ως συνένοχους στη σφαγή που συντελείται στην Υεμένη.
Το ίδιο πιστεύει και ο Κένεθ Ρόθ (Kenneth Roth), επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch). «Η κυβέρνηση Τραμπ έχει καταστεί συνένοχη σε επαναλαμβανόμενα εγκλήματα πολέμου», δήλωσε πρόσφατα με αφορμή τον εν εξελίξει πόλεμο στην Υεμένη. [2].
Made in USA…
Πρόσφατα μια βόμβα της Lockheed Martin χτύπησε ένα σχολικό λεωφορείο, με αποτέλεσμα 51 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους. Είχαν προηγηθεί πλήγματα από αμερικάνικες βόμβες σε μια κηδεία που κόστισε τη ζωή σε 155 ανθρώπους και σε μια αγορά όπου συνολικά 97 άμαχοι σκοτώθηκαν. Μπορεί οι ΗΠΑ να μην χτυπούν οι ίδιες τον άμαχο πληθυσμό στην Υεμένη, αλλά είναι αυτές που προμηθεύουν με όπλα τη Σαουδική Αραβία.
Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ παρέχουν πληροφορίες και αεροσκάφη της καθημερινά συνδράμουν στον εναέριο ανεφοδιασμό με καύσιμα για τα μαχητικά της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ενώ η Υεμένη ισοπεδώνεται. Όπλα, χρηματοδότηση και απόλυτη στήριξη παρέχουν και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία καθώς και άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Αυτή η τραγωδία δεν κυριαρχεί στα ΜΜΕ των δυτικών κρατών. Δεν υπάρχουν οι συνήθεις αντιδράσεις.
«Το πρόβλημα ξεκινά από τις μεγάλες δυνάμεις, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία. Όλα αυτά τα κράτη συγκαλύπτουν τα εγκλήματα κατά του λαού της Υεμένης που διαπράττει η Σαουδική Αραβία. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η Σαουδική Αραβία αγοράζει όπλα από αυτές τις δυνάμεις και ξοδεύει δισεκατομμύρια. Επίσης ξοδεύει υπέρογκα ποσά για δημόσιες σχέσεις και ξέρει πως να φιμώσει τα ΜΜΕ» εξηγεί ο κ. Σάλεχ.
Φωνές της λογικής;
Στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ υπάρχουν φωνές για τα λάθη που έχουν γίνει στο παρελθόν ειδικότερα στην περίπτωση της Υεμένης.
Πρόσφατα ο Μπέρνι Σάντερς, ο ρεπουμπλικάνος Μάιλ Λι και ο δημοκρατικός Κρις Μέρφι, δήλωσαν πως η εμπλοκή των ΗΠΑ στην Υεμένη είναι αντισυνταγματική. Ζήτησαν να διεξαχθεί ψηφοφορία στο Κογκρέσο για τον τερματισμό της αμερικανικής στρατιωτικής υποστήριξης στη Σαουδική Αραβία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εμπλοκή του Ιράν στον εξοπλισμό των Χούθις δεν έχει επιβεβαιωθεί και, εάν ισχύει, σίγουρα η στήριξη αυτή δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή που λαμβάνει η Σαουδική Αραβία από τους συμμάχους της.
Στην ψηφοφορία που έγινε συγκέντρωσαν 44 ψήφους και όπως έγινε γνωστό θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους. Την ίδια ώρα ο αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο,παραδέχθηκε στο Κογκρέσο ότι πράγματι οι απώλειες μεταξύ του άμαχου πληθυσμού στην Υεμένη είναι πολύ υψηλές, διαβεβαίωσε όμως ότι Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα λαμβάνουν μέτρα για να περιορίσουν το φαινόμενο.
Ωστόσο, Αμερικανοί γερουσιαστές μεταξύ των οποίων η Ρεπουμπλικανή Σούζαν Κόλινς (Susan Collins), ο δημοκρατικός Κρις Μέρφι (Chris Murphy) και ο ρεπουμπλικάνος Τοουντ Γιανκ (Todd Young), στις 10 Οκτωβρίου έστειλαν νέα επιστολή στον Πομπέο. Σε αυτήν εγείρουν «έντονο προβληματισμό» σχετικά με την διαβεβαίωση που παρείχε ο αμερικανός ΥΠΕΞ στη Σαουδική Αραβία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σύμφωνα με την οποία τα δύο κράτη προβαίνουν στις απαραίτητες εκείνες ενέργειες που στόχο έχουν να αποφεύγονται οι θάνατοι από τους βομβαρδισμούς στην Υεμένη και πως οι δράσεις τους συνάδουν με τους νόμους των ΗΠΑ που αφορούν στις πωλήσεις όπλων. Σημειώνεται, ότι αυτή η βεβαίωση είναι απαραίτητη και δίνεται κάθε έξι μήνες, προκειμένου τα αμερικανικά ιπτάμενα τάνκερ να προχωρούν στον ανεφοδιασμό των μαχητικών της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
«Γνωρίζουμε ότι μοιράζεστε τους κοινούς μας στόχους που είναι ο τερματισμός του εμφυλίου πολέμου την Υεμένη, η ανακούφιση των πληγέντων από την ανθρωπιστική κρίση και η προστασία των πολιτών…Επίσης συμφωνούμε ότι η συνέχιση του εμφυλίου πολέμου επιδεινώνει όλο και περισσότερο την ανθρωπιστική κρίση και οι διαρκείς σκοτωμοί των πολιτών από τη συμμαχία της Σαουδικής Αραβίας, εξυπηρετεί αποκείναι τα συμφέροντα του Ιράν και ενθαρρύνει τους εξτρεμιστές που επιθυμούν να βλάψουν τους Αμερικανούς και τους συμμάχους τους» τονίζουν στην επιστολή οι γερουσιαστές και ζητούν μια απάντηση έως το τέλος Οκτωβρίου.
Πώς τα πετροδολάρια κρατούν τις ΗΠΑ στο πλευρό της ΣΑ
«Ήταν Μάιος του 2017. Οι Σαουδάραβες ήταν πολύ ανήσυχοι. Για περισσότερα από δύο χρόνια βασίζονταν στην αμερικανική στρατιωτική βοήθεια για να νικήσουν τους Χούθις στην Υεμένη. Τώρα η Γερουσία θα ψήφιζε για το εάν θα κοπούν οι συγκεκριμένες παροχές και η παράδοση βομβών. Όμως για καλή της τύχη η Σαουδική Αραβία είχε το κατάλληλο όπλο που χρειαζόταν για να αντεπεξέλθει και αυτή τη δυσχέρεια…είχε ένα στρατό από λομπίστες» γράψει ο Μπεν Φρήμαν (Ben Freeman), επικεφαλής του Foreign Influence Transparency Initiative του Center for International Policy (CIP) [3].
Οπως εξηγεί ο ίδιος περισσότερες από 24 εταιρείες που ειδικεύονται στο lobbying και στις δημόσιες σχέσεις, μεταξύ των οποίων και η Marc Lampkin, η οποία εισέπραξε το 2017 από τη Σαουδική Αραβία σχεδόν μισό εκατομμύρια δολάρια προσέγγισε γερουσιαστές και φέρνει ως παράδειγμα τον Tim Scott ο οποίος εντέλει ψήφισε υπέρ της συνέχισης παροχής βομβών στη ΣΑ. Ο Φρήμαν κάνει λόγο για περισσότερες από 2.5000 «επισκέψεις» σε αμερικανικά ΜΜΕ, πολιτικούς, think tanks, τις οποίες πραγματοποίησαν οι «πράκτορες» της Σαουδικής Αραβίας το 2017.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 2017 το πρώτο ταξίδι του νεοεκλεγμένου αμερικανού προέδρου ήταν η Σαουδική Αραβία. Εκεί, στο Ριάντ πολύ υπερήφανα ανακοίνωσε μια συμφωνία για πώληση όπλων προς το βασίλειο. Επρόκειτο για μια συμφωνία διάρκειας 10 ετών και προϋπολογισμού 110 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Όμως ως γνωστόν στην αμερικανική πολιτική υπάρχει μια συνέχεια στην εξωτερική πολιτική και όπως υπογραμμίζει το «The Nation» η συμφωνία αυτή είχε ήδη επιτευχθεί από την κυβέρνηση Ομπάμα [4]
Οι ρίζες του lobbying από μέρους της Σαουδικής Αραβίας στις ΗΠΑ ξεκινούν την επόμενη ημέρα μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001. Ως γνωστόν 15 από τους 19 καμικάζι που πραγματοποίησαν τις αεροπειρατείες με την τραγική κατάληξη που αυτές είχαν, ήταν Σαουδάραβες. Αυτό ανησύχησε την βασιλική οικογένεια και για την επόμενη δεκαετία ξόδεψε 100 εκατομμύρια δολάρια για να διαφυλάξει την εικόνα της απέναντι στην κοινή γνώμη και να διατηρήσει την επιρροή της στην εκάστοτε αμερικάνικη κυβέρνηση. Μπορεί οι σχέσεις με την κυβέρνηση Ομπάμα να διαταράχθηκαν λίγο εξαιτίας της συμφωνίας με το Ιράν αλλά η άνοδος στον προεδρικό θώκο του Ντόναλντ Τραμπ ήταν η χρυσή ευκαιρία για να προχωρήσουν σε μια επιθετική πολιτική επιρροής. Το 2016 ξόδεψαν λιγότερο από 10 εκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες lobbying, όμως το 2017 το ποσό αυτό σχεδόν τριπλασιάστηκε και έφτασε τα 27,3 εκατομμύρια δολάρια. Βέβαια σε αυτό το ποσό δεν συμπεριλαμβάνονται τα ποσά που ξοδεύει στα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ, σε think tanks όπως το Arab Gulf States Institute, το Middle East Institute, και το Center for Strategic and International Studies [5].
Την ίδια ώρα όπως επισημαίνει ο ΟΗΕ η Υεμένη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις των τελευταίων ετών.
«Πλέον δεν πιστεύω στο ρόλο του ΟΗΕ. Θεωρώ ότι έχει μερίδιο ευθύνης και τολμώ να πω ότι είναι μέρος του προβλήματος» δηλώνει απογοητευμένος ο κ. Γιάχια Σάλεχ και κάνει λόγο για υποκρισία των μελών του.
«Πλέον η Υεμένη είναι σαν τη Γάζα. Όλα τα κράτη που συνορεύουν με τη χώρα μας, εκτός από το Ομάν, είναι μέλη της συμμαχίας της οποίας ηγείται η Σαουδική Αραβία. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι η χώρα είναι περικυκλωμένη. Ο κόσμος είναι εγκλωβισμένος, φυλακισμένος. Δεν μπορεί να φύγει και λόγω γεωγραφικής τοποθεσίας. Έτσι έχει αφεθεί στη μοίρα του, να πεθαίνει από τις βόμβες και την πείνα» συνεχίζει.
Ο ίδιος εξηγεί ότι εδώ και χρόνια μαζί με άλλους άραβες έχει ιδρύσει μια επιτροπή με στόχο την ενημέρωση, σε διεθνές επίπεδο, και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης.
«Προσπαθούμε, αλλά η οπτική των περισσότερων κρατών είναι επιλεκτική. Μην ξεχνάτε ότι αυτός ο πόλεμος είναι πολυέξοδος, διακινούνται πολλά χρήματα και οι αμερικανοί δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τη Σαουδική Αραβία, θα συνεχίσουν να την στηρίζουν».
Ο κ. Σάλεχ, χαμογελάει σε σχετικό μου ερώτημα αναφορικά με τη στάση της Ε.Ε.:
«Έχετε δίκιο να ρωτάτε…αρχικά αναφέρθηκα στους βασικούς προμηθευτές όπλων προς τη Σαουδική Αραβία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και φυσικά τις ΗΠΑ. Όμως πρέπει να καταλάβετε πως η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας εξαγοράζει τους πάντες. Όταν φοβούνται ότι κάποιος θα τους εναντιωθεί ή θα τους δημιουργήσει πρόβλημα τότε αυτό που κάνουν είναι να προχωρούν σε επενδύσεις ή να προχωρούν σε συμφωνίες πολλών εκατομμυρίων ή δισεκατομμυρίων δολαρίων ή ευρώ. Με αυτό τον τρόπο εξαγοράζουν τη σιωπή των κυβερνήσεων. Αυτό γίνεται χωρίς εξαίρεση είτε πρόκειται για ισχυρές κυβερνήσεις, είτε για κυβερνήσεις μικρών αφρικανικών κρατών. Εάν κάποια κυβέρνηση έχει ανάγκη από χρήματα αρκεί να πει στη Σαουδική Αραβία “είμαι εναντίον σου” και τα προβλήματά της θα λυθούν».
Για του λόγου το αληθές είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της Ισπανίας. Η ισπανική κυβέρνηση το 2015 είχε υπογράψει συμβόλαιο με το Ριάντ για την παράδοση 400 τηλεκατευθυνόμενων με λέιζερ βομβών. Όμως στις 5 Σεπτέμβριου του 2017 εξέφρασε σκέψεις ακύρωσης του συμβολαίου εξαιτίας των προβληματισμών της για την κατάσταση στην Υεμένη. Σημειώνεται πως είχε ήδη λάβει το ποσό των 10 εκατομμυρίων δολαρίων και φυσικά θα έπρεπε να το επιστρέψει. Αυτά όμως μπορούν να γίνουν σ΄΄έναν άλλο κόσμο [6].
Μέσα σε μια εβδομάδα, στις 13 Σεπτεμβρίου η ισπανική κυβέρνηση, έκανε στροφή 360 μοιρών. Ο Τζοζέπ Μπορέλ (Josep Borrel), ο ισπανός ΥΠΕΞ, ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή του θα τιμήσει τη συμφωνία με το Ριάντ. Είχαν προηγηθεί διαμαρτυρίες των εργαζομένων των κρατικών ναυπηγείων Navantia που εξέφραζαν την αγωνία τους πως εάν η συμφωνία ακυρωθεί θα υπάρξουν αντίμετρα και η ΣΑ θα ακύρωνε την παραγγελία ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για πέντε πολεμικά πλοία. Από την πλευρά του ο Borrel υποστήριξε το ηθικό σκέλος της απόφασής του να προχωρήσει με την πώληση των βομβών λέγοντας ότι οι συγκεκριμένες βόμβες είναι ακριβείας και δεν προκαλούν παράπλευρες απώλειες αφού η απόκλιση που έχουν από τον στόχο είναι μικρότερη του ενός μέτρου [7].
Εν τω μεταξύ ο Independent αποκάλυψε ότι η πώληση βρετανικών βομβών προς το Ριάντ αυξήθηκαν κατά 500% από την αρχή των επιδρομών στην Υεμένη.
Και ενώ γράφονται αυτές οι γραμμές, ανθρώπινες ζωές εξακολουθούν να χάνονται στην Υεμένη. Μπορεί να υπάρξει επόμενη ημέρα σε αυτή τη χώρα όπου παρατηρείται αυτή η τεραστιών διαστάσεων έλλειψη εθνικής συνοχής;
«Αυτό που προτείνω είναι να σταματήσουν όλοι και όλα τώρα. Τώρα που κανείς δεν έχει χάσει και κανείς δεν έχει κερδίσει τίποτα. Πρώτα και πριν την οποιαδήποτε συζήτηση για πολιτική λύση πρέπει να σταματήσει η αιματοχυσία. Ο λαός της Υεμένης είναι η προτεραιότητα. Αυτός υποφέρει περισσότερο απ΄ότι οι πολιτικοί. Πρώτα αυτό και μετά η όποια συζήτηση για τη συγκρότηση κυβέρνησης. Όσον αφορά τη διακυβέρνηση της χώρας αυτή δεν μπορεί να γίνει μόνο από ένα πρόσωπο, κανείς δεν μπορεί να το καταφέρει μόνος του και το λέω αυτό γιατί οι διάφοροι που μάχονται τώρα στην Υεμένη ευελπιστούν πως την επόμενη μέρα θα είναι οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού. Αυτό είναι λάθος, δεν γίνεται και εκ των πραγμάτων. Τι πρέπει να γίνει; Να συμφωνήσουν σε μια μεταβατική κυβέρνηση περιορισμένης θητείας ενώ παράλληλα θα οριστεί ημερομηνία εκλογών και να αφήσουν τον λαό να επιλέξει. Είναι αυτονόητο ότι επιμένουμε στη διατήρηση του δημοκρατικού πολιτεύματος, στην ενότητα της Υεμένης και στο στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή είναι η βάση για όλα και τα υπόλοιπα θα συζητηθούν στην πορεία» λέει ο Γιάχια Σάλεχ και διαφωνεί κάθετα με την όποια σκέψη για μετατροπή της Υεμένης σ΄ένα ομόσπονδο κράτος καθώς όπως εκτιμά αυτό θα είναι εύθραυστο και είναι μια λύση που συμφέρει τρίτα μέρη τα οποία έχουν τα δικά τους σχέδια για τη χώρα.
Σε ερώτηση για τον ρόλο των Χούθις στην επόμενη ημέρα, δεν απέκλεισε τίποτα, ωστόσο σχολίασε: «Το πρόβλημα με τις ισλαμιστικές οργανώσεις είναι πως η κάθε μια πιστεύει ότι εκπροσωπεί το Ισλάμ και τα πιστεύω τους είναι τα μόνα ορθόδοξα. Οι Χούθις για παράδειγμα είναι μια ακραία ισλαμική ομάδα με αριστερή θα λέγαμε ιδεολογία. Από την άλλη είναι η Ισλαμική Αδελφότητα, η οποία επίσης είναι μια ακραία ομάδα με εκ διαμέτρου ιδεολογία από αυτήν των Χούθις. Και οι δύο μάχονται μεταξύ τους και εναντίον άλλων ομάδων για την πρωτοκαθεδρία υποστηρίζοντας την πολιτική τους και θρησκευτική ορθότητα, θεωρώντας ότι όποιοι δεν τους ακολουθούν δεν είναι μουσουλμάνοι. Αυτό το απόλυτο για το οποίο μάχονται θέλουν να το επιβάλλουν και στον λαό. Όμως ο λαός της Υεμένης θέλει δημοκρατία και επιθυμεί να ζήσει σ΄ένα κοσμικό κράτος. Η οργάνωση που πρεσβεύω προωθεί ακριβώς αυτό και θέλουμε η έννοια του κοσμικού κράτους να είναι κατοχυρωμένη και στο Σύνταγμά μας. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στη Μέση Ανατολή είναι οι ακραίες ισλαμικές οργανώσεις, κάθε τι ακραίο, θρησκευτικό ή μη, μπορεί να καταστρέψει μια χώρα» καταλήγει ο κ. Σάλεχ.
- Μέση Ανατολή σε στάση Αναμονής, Γαβριήλ Χαρίτος HuffPost Greece 31/12/2017
-
Be Outraged by America’s Role in Yemen’s Misery Nicholas Kristof NY Times
- How Saudi Money Keeps Washington At War In Yemen, TomDispatch, Contributorστη HuffPost USA
- American Officials Could Be Prosecuted for War Crimes in Yemen, The Nation.
- How Saudi Money Keeps Washington At War In Yemen TomDispatch, Contributorστη HuffPost USA
- Spain cancels arms sale to Saudi Arabia over Yemen war concerns
-
Spain makes U-turn on laser-guided bomb sales to Saudi Arabia
