τoυ Εmmanuel Grynszpan, από το Άρδην τ. 61, Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2006
Ευρισκόμενη σε απόσταση 1.700 χιλιομέτρων ανατολικά της Μόσχας, η ρωσική πρωτεύουσα του πετρελαίου παρουσιάζει το πιο υψηλό βιοτικό επίπεδο της χώρας.
Το Τιούμεν αντιδρά με μετριοπάθεια στην οικονομική του επιτυχία. Περιφερειακή πρωτεύουσα της πρώτης σε βιομηχανική παραγωγή περιοχής της Ρωσίας (91% του ρωσικού φυσικού αερίου και 67% του πετρελαίου), το Τιούμεν έχει 570.000 κατοίκους και τον πιο υψηλό μέσο ονομαστικό μισθό της χώρας: 700 δολάρια. Ένα νούμερο κατά 135% ανώτερο του μέσου μισθού σε εθνικό επίπεδο, αλλά, από την άλλη, ποσό πολύ χαμηλό αν σκεφτούμε τις δεκάδες δισεκατομμυρίων δολαρίων που γεννά κάθε χρόνο η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. 6% των παγκόσμιων αποθεμάτων βρίσκονται στο τοπικό υπέδαφος, χωρίς οι ποταμοί των πετροδολαρίων να δίνουν στο Τιούμεν την όψη ενός σιβηρικού Ντουμπάι. Βεβαίως, οι επιχειρήσεις εξόρυξης δεν υπολειτουργούν, κάθε άλλο μάλιστα, αλλά δεν φαίνονται υποχρεωμένες να αλλάξουν στο προσεχές μέλλον το πρόσωπο της ρωσικής πρωτεύουσας του πετρελαίου. Κάποιες παλιές κατοικίες από σκαλιστό ξύλο, τυπικά σιβηρικές και κηρυγμένες διατηρητέες από τις αρχές, στολίζουν ένα κέντρο κατά τα άλλα κυριαρχούμενο από πολυάριθμα μουντά διοικητικά κτίρια και, ακόμα περισσότερο, από προχειροφτιαγμένα τσιμεντένια συγκροτήματα κατοικιών, στην κυριολεξία αποκρουστικά.
Κατανάλωση
Όπως και οπουδήποτε αλλού, η εκρηκτική άνοδος της κατανάλωσης αποτελεί την κυρίαρχη τάση. Παρεμπιπτόντως, ο πρόεδρος της Carrefour, Λικ Βαντεβέλντε διάλεξε το Τιούμεν, ανάμεσα στις πόλεις της ρωσικής του περιοδείας, για να ανακοινώσει, στις 18 του περασμένου Ιουνίου, το ενδιαφέρον της Νο 2 παγκόσμιας εταιρείας διανομής για επένδυση στη χώρα. Η Μετρό έχει ήδη ανοίξει ένα τεράστιο σουπερμάρκετ και η Ικέα ετοιμάζει τώρα τις δικές της εγκαταστάσεις στο κέντρο της πόλης. Άλλη ένδειξη ευημερίας, η αναλογία των καινούργιων ξένων αυτοκινήτων και η ποιότητα των δρόμων. «Οι πωλήσεις μας αυξήθηκαν κατά 100% φέτος», δηλώνει ευτυχής ο Αλεξάντερ Εφρέμοφ, διευθυντής μιας αντιπροσωπείας της Πεζό στο Τιούμεν. «Διαθέτουμε εξαιρετικούς δρόμους στην περιοχή και η ποιότητά τους βελτιώνεται διαρκώς. Γιατί λοιπόν να μην αγοράσουμε ένα Πεζό; Με τους δρόμους που είχαμε πριν, χρειαζόσουν ή ένα καλό 4Χ4, ή ένα κακό Λάντα».
Ενώ ο ρωσικός πληθυσμός ελαττώνεται συνολικά, η περιοχή του Τιούμεν έχει να επιδείξει ένα δημογραφικό απολογισμό θετικό, κυρίως χάρη σε μια μετανάστευση προερχόμενη από τους παλιούς σοβιετικούς δορυφόρους της Κεντρικής Ασίας. Παρ’ όλα αυτά, οι δυσκολίες στρατολόγησης υπαλλήλων εντείνονται. «Δίνουμε μάχη για να βρούμε στελέχη», βεβαιώνει ο Αλεξάντερ Εφρέμοφ. «Τελευταία, υπάρχουν τρεις προσφορές εργασίας απέναντι σε μία αναζήτηση. Και οι μοσχοβίτικες εταιρείες που έρχονται, εκμεταλλευόμενες το καταναλωτικό μπουμ, πληρώνουν πολύ καλύτερα από τις ντόπιες». Ο Ντανιέλ Ντιγκέ, ιδιοκτήτης της Geoleader, μιας εταιρείας υπηρεσιών πληροφορικής στο γεωφυσικό πεδίο με έδρα το Τιούμεν, επιβεβαιώνει τον ξαφνικό πληθωρισμό». Μια ριζική αλλαγή έλαβε χώρα, με επακόλουθα την παράλογη αύξηση των μισθών, μια απρόσμενη ευκολία πρόσβασης σε πιστώσεις, που ανέβασε σε απίστευτα ύψη το κόστος της αγοράς και της ενοικίασης κατοικίας».
Ξένοι επενδυτές
Οι άμεσοι ξένοι επενδυτές αυξάνονται σταθερά από το 2001 και ανεβάζουν την περιοχή στην τρίτη ομοσπονδιακή θέση μετά τη Μόσχα και τη Σαχαλίνη (άλλη μία πετρελαϊκή περιοχή). Όλοι οι μεγάλοι ρωσικοί πετρελαϊκοί όμιλοι έχουν εγκαταστήσει τα μετόπισθέν τους σε επιβλητικά κτίρια: Cazprom, Loucoil, TNK-BP, Rosneft, Loukos, Sourgout κ.λπ. Μακριά από τα κέντρα παραγωγής και τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, που βρίσκονται πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα βορειότερα, το Τιούμεν συγκεντρώνει την πολιτική εξουσία, τη διοίκηση και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η γαλλο-αμερικανική Schlumberger είναι παρούσα εδώ και καιρό στην περιοχή, όπου παρέχει τις υπηρεσίες της και τον εξοπλισμό της σε όλες, ουσιαστικά, τις ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες.
Μετάφραση:
Στράτος Ιωαννίδης