του Σάββα Καλεντερίδη από τον Ινφογνώμονα
Ενώ η Τουρκία ετοιμάζεται πυρετωδώς εδώ και εβδομάδες να αρχίσει επιχείρηση για να καταλάβει τη Σύρτη και την περιοχή Αλ Τζούφρα και ενώ η Αίγυπτος είναι έτοιμη να στείλει στρατεύματα για να υπερασπιστεί τις δύο αυτές πόλεις και την ευρύτερη περιοχή, απ’ όπου εξάγεται το 50% των πετρελαίων της Λιβύης, είδαμε την περίφημη NAVTEX, που δεσμεύει μια περιοχή που καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ένα μικρό την ΑΟΖ της Κύπρου, ενώ βρίσκεται στα όρια της υφαλοκρηπίδας Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου.
Πριν προχωρήσουμε στην ερμηνεία της κίνησης της Τουρκίας, να υπογραμμίσουμε ότι ο κεντρικός πυλώνας της πολιτικής της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο-Κύπρο-Ελλάδα, είναι η Λιβύη, το τουρκολυβικό σύμφωνο και οι λοιπές συμφωνίες που υπέγραψε με τον κυβέρνηση Σαράζ.
Κι αυτό γιατί το τουρκολυβικό σύμφωνο έδωσε ένα σοβαρό έρεισμα διεθνούς νομιμοποίησης στις παράλογες θέσεις της Τουρκίας, ότι δηλαδή τα νησιά δεν έχουν καθόλου ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, παρά μόνο χωρικά ύδατα.
Επίσης, η κατ’ ουσίαν κατάληψη της Λιβύης από την Τουρκία, πέραν την γεωπολιτικής ισχύος που της προσθέτει, της εξασφαλίζει ενεργειακή επάρκεια και σε πετρέλαιο και σε φυσικό αέριο, αφού τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου βρίσκονται στην ΑΟΖ της Λιβύης.
Και χωρίς τη Σύρτη, το εγχείρημα “Λιβύη” είναι κολοβό και ίσως μη βιώσιμο, αφού αν παγιωθεί η διχοτόμηση της Λιβύης, αφ’ ενός μεν στην ουσία δεν υπάρχει τουρκολυβικό μνημόνιο, αφού αυτό “ακουμπάει” σε ακτή που κατέχουν οι δυνάμεις του Χαφτάρ, και αφ’ ετέρου τα μεγάλα κοιτάσματα μένουν εκτός της τουρκικής αποικίας.
Άρα, η “Κύρια Προσπάθεια” της Τουρκίας είναι στη Σύρτη – Αλ Τζούφρα και η “Δευτερεύουσα” στην περιοχή της NAVTEX.
Γιατί όμως η Τουρκία ανοίγει μόνη της ένα άλλο δυνητικό μέτωπο, στο οποίο υπάρχουν πολλές πιθανότητες να χάσει, μετά τα μέτωπα του Ν. Κουρδιστάν-Β. Ιράκ, της Σερεκάνιγιε-Γκίρε Σπι, της Αλ Μπαμπ-Τζαραμπλούζ, του Αφρίν, του Ιντλίμπ και της Λιβύης, στην Αν. Μεσόγειο;
Κατά την άποψή μας η Τουρκία δεν θέλει να ανοίξει άλλο ένα μέτωπο, αλλά να εγγράψει υποθήκες στην περιοχή που δέσμευσε με την NAVTEX.
Γιατί τώρα;
Οι κύριοι λόγοι είναι δύο.
Πρώτον, γιατί ήθελε να δώσει ένα μήνυμα σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και Ε.Ε., που θα δεχτεί το φυσικό αέριο, ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει την κατασκευή του αγωγού EAST MED, η συμφωνία για την κατασκευή του οποίου, παρά τις απειλές που εκτοξεύει προς κάθε κατεύθυνση, κυρώθηκε από τα κοινοβούλια της Ελλάδας, πριν μερικές εβδομάδες, της Κύπρου, την προηγούμενη εβδομάδα και προχθές του Ισραήλ.
Και δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η περιοχή της NAVTEX, είναι πάνω στο δρομολόγιο του EAST MED.
Δεύτερον, γιατί ήθελε να δώσει ένα μήνυμα σε Ελλάδα και Αίγυπτο, ότι δεν πρόκειται να δεχτεί την συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, που, όπως μας ενημέρωσε ο πρέσβης της Ελλάδος στο Κάιρο, επίκειται.
Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι.
Υπάρχουν και δευτερεύοντες, όπως το μήνυμα προς την Ε.Ε., που “απειλεί” την Τουρκία με κυρώσεις, οι ΗΠΑ κλπ.
Η Τουρκία θέλει να δώσει το μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις, ότι στην περιοχή ΘΑ ΚΑΝΕΙ Ο,ΤΙ ΘΕΛΕΙ ΑΥΤΗ.
Πού το πάει η Τουρκία; Θα υπάρξει θεμό επεισόδιο;
Όσον αφορά την κρίση, σκηνικό κρίσης στην Τουρκία δεν υπάρχει, τουλάχιστον όπως αυτό διαμορφώνεται όταν η Τουρκία θέλει να κάνει μια μεγάλη επιχείρηση.
Το θέμα δεν “παίζει” στα τουρκικά ΜΜΕ, τα οποία είναι βασικό εργαλείο για την προετοιμασία της κοινής γνώμης αλλά και την άσκηση ψυχολογικού πολέμου σε τέτοιες περιπτώσεις.
Όμως δεν υπάρχουν και άλλα αντικειμενικά στοιχεία.
Η NAVTEX λήγει τις 2 Αυγούστου, ενώ η Γιορτή της Θυσίας (Κουρμπάν Μπαϊυράμ) αρχίζει τις 30 Ιουλίου.
Άρα, έχουμε στην ουσία 3-4 ημέρες για να κάνει έρευνες στην δεσμευθείσα περιοχή το Ορούτς Ρέις, το οποίο βρίσκεται ακόμα στην Αττάλεια και θέλει δυό μέρες να πάει και να έλθει και άλλες τόσες να απλώσει και μαζέψει καλώδια.
Με βάση τα παραπάνω, ουσιαστικές έρευνες δεν θα κάνει.
Φυσικά ένταση θα έχουμε, κρίση θα έχουμε, αλλά, παρά την παρουσία του τουρκικού στόλου στην περιοχή, σκηνικό που μπορεί να οδηγήσει σε κάτι μεγάλο, δεν υπάρχει, εκτός κι αν λειτουργήσει κάποιος αστάθμητος παράγοντας.
Πάντως, χρειάζεται προσοχή στη διαχείριση της κρίσης γενικώς και να μην κάνουμε τα λάθη που έγιναν στην κρίση των Ιμίων.
Η αποφασιστικότητα σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο και η στάση των μεγάλων αλλά και των μεσαίων δυνάμεων, θα παίξει μεγάλο ρόλο στην κατάληξη αυτής της κρίσης, που μπορεί να μην “γεννήσει” κάτι μεγάλο, όπως οι συνέπειές της στο τι ανήκει σε ποιον, θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της Κύπρου και της Ελλάδος.
Ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε.
