Από την αυτοάμυνα στην κατάκτηση

807

του Τ. Σέγκεβ, από το Άρδην τ. 33-34, Φεβρουάριος 2002

Λί­γο και­ρό με­τά την πρώ­τη έκ­δο­ση αυ­τού του βι­βλί­ου, έ­νας φί­λος με ε­ξέ­πλη­ξε με μια α­ρα­βι­κή έκ­δο­ση που κυ­κλο­φό­ρη­σε στην Βη­ρυ­τό α­πό το Ί­δρυ­μα Πα­λαι­στι­νια­κών Σπου­δών. Δεν εί­χα προ­η­γού­με­νη γνώ­ση της με­τά­φρα­σης και βέ­βαια τοΊδρυ­μα που σχε­τι­ζό­ταν με την Ορ­γά­νω­ση για την Α­πε­λευ­θέ­ρω­ση της Πα­λαι­στί­νης δεν εί­χε ζη­τή­σει ά­δεια ού­τε προ­σφέρ­θη­κε να πλη­ρώ­σει δι­καιώ­μα­τα. Πά­ντως, ή­μουν α­πό­λυ­τα ευ­χα­ρι­στη­μέ­νος για­τί το βι­βλί­ο βρή­κε τον δρό­μο του δια­σχί­ζο­ντας τη γραμ­μή του πυ­ρός. Αρ­γό­τε­ρα, ό­ταν γνώ­ρι­σα έ­να μέ­λος του ιν­στι­τού­του, του εί­πα: “σε ξέ­ρω, μου έ­κλε­ψες το βι­βλί­ο”/ “Α­λή­θεια”, α­πά­ντη­σε, “αλ­λά ε­σείς μου κλέ­ψα­τε την πα­τρί­δα μου”. Αυ­τός ο διά­λο­γος α­πο­δει­κνύ­ει λι­γό­τε­ρο ή πε­ρισ­σό­τε­ρο το ε­πί­πε­δο της συ­ζή­τη­σης με­τα­ξύ Ισ­ρα­η­λι­νών και Πα­λαι­στι­νί­ων τη δε­κα­ε­τί­α του 1980. Σί­γου­ρα έ­χου­με προ­χω­ρή­σει πο­λύ α­πό τό­τε. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, οι πρώ­τοι Ισ­ρα­η­λι­νοί δύ­σκο­λα θα α­να­γνώ­ρι­ζαν την πα­τρί­δα τους σή­με­ρα…

… Ο Μπεν Γκου­ριόν δεν ή­ταν σε διά­θε­ση συν­διαλ­λα­γής (α­να­φέ­ρε­ται σε συ­νο­μι­λί­ες που διε­ξά­γο­νταν το 1949). Εί­πε σε μια συ­νο­μι­λί­α με τους βο­η­θούς του:

“Πριν α­πό την ί­δρυ­ση του κρά­τους, στην αρ­χή της δη­μιουρ­γί­ας του, το κύ­ριο εν­δια­φέ­ρον ή­ταν η αυ­το­ά­μυ­να. Ε­πί μα­κρόν, η δη­μιουρ­γί­α του κρά­τους ή­ταν μια ε­νέρ­γεια αυ­το­ά­μυ­νας. Πολ­λοί πι­στεύ­ουν ό­τι εί­μα­στε στο ί­διο ε­πί­πε­δο. Αλ­λά τώ­ρα, το ά­με­σο θέ­μα εί­ναι η κα­τά­κτη­ση ό­χι η αυ­το­ά­μυ­να… Ό­σο για την ο­ριο­θέ­τη­ση των συ­νό­ρων, εί­ναι έ­να α­νοι­κτό θέ­μα. Στην Βί­βλο, ό­πως και στην ι­στο­ρί­α μας, υ­πάρ­χουν ό­λων των ει­δών οι ο­ρι­σμοί για τα σύ­νο­ρα του κρά­τους, έ­τσι δεν υ­πάρ­χει πραγ­μα­τι­κό ό­ριο. Κα­νέ­να σύ­νο­ρο δεν εί­ναι α­πό­λυ­το. Ε­άν εί­ναι μια έ­ρη­μος, θα μπο­ρού­σε κάλ­λι­στα να εί­ναι η άλ­λη πλευ­ρά. Ε­άν εί­ναι θά­λασ­σα, θα μπο­ρού­σε ε­πί­σης να εί­ναι η άλ­λη ό­χθη. Ο κό­σμος πά­ντα υ­πήρ­ξε κατ’ αυ­τόν τον τρό­πο. Μό­νο οι ό­ροι άλ­λα­ξαν. Αν έ­βρι­σκαν έ­να τρό­πο προ­σέγ­γι­σης άλ­λων πλα­νη­τών, τό­τε ί­σως ό­λος ο πλα­νή­της δεν ε­παρ­κού­σε”….

…Τί­πο­τε δεν μπο­ρού­σε να ε­μπο­δί­σει το πα­λιό ό­νει­ρο της προ­σάρ­τη­σης του Νο­τί­ου Λι­βά­νου στο Ισ­ρα­ήλ και της ι­δρύ­σε­ως ε­νός Χρι­στια­νι­κού Κρά­τους στον βορ­ρά ή του­λά­χι­στον της διαί­ρε­σης του Λι­βά­νου και της δη­μιουρ­γί­ας ε­νός χρι­στια­νι­κού κρά­τους στο Νό­το.

Ο Μπεν Γκου­ριόν στό­χευε σ’ αυ­τό απ’ την αρ­χή του πο­λέ­μου: “Η μου­σουλ­μα­νι­κή κυ­ριαρ­χί­α στον Λί­βα­νο εί­ναι τε­χνη­τή και εύ­κο­λα υ­πο­νο­μεύ­ε­ται· έ­να χρι­στια­νι­κό κρά­τος έ­πρε­πε να ι­δρυ­θεί με νό­τιο σύ­νο­ρο τον Πο­τα­μό Λι­τά­νι. Με­τά θα φτιά­ξου­με μια συμ­μα­χί­α μα­ζί του”. Ο Μπεν Γκου­ριόν α­νέ­πτυ­ξε ε­πα­νει­λημ­μέ­να αυ­τή την ι­δέ­α τα ε­πό­με­να χρό­νια. Ο Σα­ρέτ (ο ο­ποί­ος υ­πήρ­ξε υ­πουρ­γός της κυ­βέρ­νη­σης Μπεν Γκου­ριόν και χρη­μά­τι­σε και πρω­θυ­πουρ­γός) ση­μεί­ω­σε στο η­με­ρο­λό­γιό του ό­τι ο αρ­χη­γός του στρα­τού (ο Ντα­γιάν) υ­πο­στή­ρι­ζε τον Μπεν Γκου­ριόν: “Κα­τά την ά­πο­ψή του, το μό­νο που χρεια­ζό­ταν ή­ταν να βρού­με έ­να Χρι­στια­νό Λι­βα­νέ­ζο α­ξιω­μα­τι­κό, ί­σως ό­χι α­νώ­τε­ρο α­πό λο­χα­γό, και να τον κερ­δί­σου­με ή να τον α­γο­ρά­σου­με με χρή­μα­τα, ώ­στε να εμ­φα­νι­στεί ο ί­διος ως σω­τή­ρας του Μα­ρω­νί­τι­κου πλη­θυ­σμού. Με­τά ο ισ­ρα­η­λι­νός στρα­τός θα ει­σέ­βαλ­λε στο Λί­βα­νο, θα κα­τα­λάμ­βα­νε την πε­ριο­χή με πρό­σκλη­ση και θα ε­γκα­θι­στού­σε χρι­στια­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση που θα συμ­μα­χού­σε με το Ισ­ρα­ήλ” (σελ.v, 6,10).

Α­πό­σπα­σμα α­πό το βι­βλί­ο του Tom Segev, 1949, The first Israelis. Mε­τά­φρα­ση: Βαγ­γέ­λης Πα­τσός.