του Α. Προβελέγγιου, από το Άρδην τ. 10 Οκτώβριος-Νοέμβριος 1997
Το κείµενο αυτό περιέχεται στο βιβλίο του μεγάλου Πολεοδόμου-Αρχιτέκτονα µε τίλο “Οδοιπόρος προς την πηγή”, εκδ. Γαβριηλίδη
1990.
Σούνιο 9/1/86.
ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
Πρόγραμμα και Ιδεολογία
Μέρες µπροστά στο πέλαγος, τον Σαρωνικό το Ἀιγαίο: Καράβια λογής λογής περνάνε µπροστά µας, (εικόνες φυσικές, ιστορία, μύθοι), Και τότε θυμήθηκα µια θαυμάσια µελέτῃ-µάχη που είχα δώσει το 1966-1967. “Ἡ µελέτη του Φαληρικού όρμου” για τη διέξοδο της ΑΘΗΝΑΣ προς τη θάλασσα.
Σκέφτομαι τώρα, να η κάθαρση: “Ἡ οικοδόµπση µιας δημοκρατικής Ἐλλάδας στις θάλασσες”. Ἄς πάρουμε μια αφετπρία. Ἡ Ἀθήνα κι η Αττική έχουν καταστραφεί, λειτουργικά, κοινωνικά -και ας προσεχτεί αυτό- Ἠθικά. Οι κάτοικοι που δεν είναι 3,5 εκατ. Όπως αυθαίρετα και δόλια αναφέρεται απ’ όλους, αλλά 4,5 µε δεύτερη κατοικία και ξενοδοχεία για ακόµα 1 εκατ. βιομηχανικές ζώνες και παραφυάδες 250χλµ. μήκους και οικονομική συγκέντρωσπ πλέον του 70% της µη αγροτικής Ελλάδας, εξακολουθούν να πληθαίνουν σε κατοίκους, οικοδομές και διάφορα έργα.
Ἡ Ἀθήνα αντικείµενο και άλλοθι πολιτικής οικονοµικής συναλλαγής, θα
μείνει: χωροβόρα, εθνοβόρα, εθνοκτόνα, ασύμφορη, µετέωρῃ, προβληµατική και προβληµατίζουσα, µε συνεχιζόµενες “μεταστάσεις” του μοντέλου της προς όλη την Ἑλλάδα (αυτό έχει προχωρήσει). Ἀπό το 1956-1951 έως το 1967 και από το 1974 και πάλι από το 1981, η θέση µου ήταν πάγια (και έρηµη για ευνόητους λόγους).
Στην µέχρι τρυγός. υπερεκμετάλλευση, χωροφαγία κερδοσκοπία, κατα-
σπατάληση και βεβήλωσα, του Ἀθηναϊκού και Ἀττικού χώρου, στην Οικουμενούπολῃ του Δοξιάδη και Πολυκεντρούπολη του Βασιλειάδη (και
των επιγόνων), αντέτασσα την “ᾱποκέντρωση και διάσωση” µε ουσιαστικά και δρακόντεια µέτρα, για το σταµάτηµα κάθε, µη απαραίτητου και µόνο µε εθνικά κοινωνικά κριτήρια, έργου.
Δεν αποδίδω στους Δοξιάδη-Βασιλειάδη (για των οποίων την προσωπική µνήµη έχω µια ιδιαίτερη, συναισθηµατική σκέψη), ούτε σε άλλους ίσως, ονομαστικά, ενσυνείδητη συνενοχή.
Ἀλλά πώς παραβλέφτηκε (τό χω ᾱναφέρει σε νεώτερα κείμενά µου)
το λανθάνον καταχθόνιο πολυεθνικό και αποικιοκρατικό σχέδιο “υποταγής και εκμετάλλευσης” του αφυπνιζόµενου και χειραφετούµενου και επαναστατοποιούμενου (1940-1948) λαού της Αθήνας και της Ελλάδας, μέσω της καταστροφής της πρωτεύουσας και της διαστροφής των κοινωνικών δομών του χώρου, των σημείων και συμβόλων της Ιστορίας και τῶν
αγώνων και κατά κλασσική αποικιοκρατική μέθοδο, τη δηµιουργία υπερσυγκεντρωτικής πρωτεύουσας [ Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το ξεκί-
νηµα τῶν οικοδομικών επιχειρήσεων άρχισε από το 1950 περίπου µε αγγλικές χρυσές λίρες που είχαν περάσει στους (ατιµώρητους φυσικά)
µαυραγορίτες και συνεργάτες των χιλεροφασιστών και ενισχύθηκαν και µε χρήµατα των πολεμικών αποζημιώσεων και του σχεδίου Μάρσαλ, που προορίζοντο για την ίδρυση Ψευδοβιοµηχανιών, αλλά δόλια διοχετεύτηκαν στις οικοδομικές επιχειρήσεις και άλλα έργα.] µε δοµές νεοπλασματικές, ατέρµονα κοχλία, διαρπαγής, κερδοσκοπίας και εξάρτησης.
Παράλληλα, ευνόησαν (µε εγκατάλειψη και τρομοκρατία) την εξασθένιση και εκφυλισμό των άλλων µικρών παραδοσιακών κέντρων Και πολιτιστικών δοµών και των ιδιαιτεροτήτων, εθιµικών, πολιτιστικών. Στην επιβάρυνση και επιτάχυνση της κρίσης, Κοντά στην αναπαραγωγή του κυκλώματος της διαρπαγής -κερδοσκοπίας, συνέβαλε από το 1975, και περισσότερο από το 1981, όλο το δηµοκοπικό καιροσκοπικό σύστηµα της ψευδο-αυτοδιοίκησης, που µε το “σύνδρομο του Περιστερίου” (ο δήµος µε τις 250.000 κατοίκους),
εξελίχθηκε σ’ όλους τους δήµους και κοινότητες σε µια ακόρεστπ δίψα για
οικοπεδική, οικοδομική και πληθυσµιακή ανάπτυξη, δημιουργώντας και γιγαντώνοντας την περικύκλωση της πόλης “τη φυσική της αποµόνωση κΚαι απογύµνωση από κάθε διέξοδο. Τελικά, µε το μοντέλο της ᾱστικοποίπσης, ακόµα και των θερέτρων στον αιγιαλό ή και στο βουνό
μα και των αγροτικών µέχρι χτες οἱκισµών, µε νέους σχεδιασμούς (χιλιάδες σχεδιασμούς) και δοµήσεις και πλήθος ανεξάντλητο, δρόμων, λεωφορείων, επιφανειών ᾱσφάλτου και μπετόν” ανεξάντλητες ανάγκες υδρεύσεων, αποχετεύσεων, ρεύµατος τηλεφώνων.
Χωρίς βελτίωσι, χωρίς διέξοδο, χὠρίς κορεσμό της δίψας για οικοπεδοποίηση, καταπάτηση, οικοδόμηση, υπηρεσίες.
Ἀδιέξοδο και επιβάρυνση φυσικά, λεπουργική φυσιολογική (ρύπανση
γήινη και ατμοσφαιρική, ηχητική, οπτική), εξαντλητική οικονομική καὶ πολιτική παγίδα, που αναπαράγει το καταραµένο πλέγμα του υποανάπτυκτου καπιταλισμού και της εξάρτησης “άθλια δημοκοπική ψηφοθηρική πορεία”.
Ἑίμαι στο πλευρό κάθε επαναστατικής διεκδίκησης για την αξιοπρέπεια του κοινωνικού και του πολίτη, Και ιδιαίτερα των καταπατηµένων και αποπροσανατολισµένων μαζών, αλλά και αηδιασµένος από το περιοδικό
τσίρκο, άγνοιας, ανικανότητας, βουλιμίας και ψεύδους.
Μέσα από τόσο καημό λέει αλήθεια και σοβαρά.
Προσανατολισμός προοπτικής: Ἡ οικοδόµπση της θαλάσσιας δηµοκρατικής Ἑλλάδας, στο Ἀιγαίο (τα “ξύλινα τείχπ’ του χρπσμού), που σημαίνει όλο τον παραθαλάσσιο χώρο και πόλεις-λιμένες, (που ήκµασαν στους προηγούμενους αιώνες), όλα τα µεγαλονήσια και µικρονήσια, όλο τον παράλιο και υδάτινο χώρο. Αυτή είναι, “πρόγραμμα και ιδεολογία”, π σωστή εικόνα του Ἑλληνικού Ἀιγαίου: ανάπτυξπ, δόµηση, αέναη κίνηση, µόχθος, άμιλλα, φαντασία, δηµιουργία, έρευνα και ειδίκευση σε κάθε θαλάσσια κατασκευή (λιμάνια, πλοία, εξέδρες). Εικόνα του Ἀιγαίου πολύ πιο πειστική από ύφαλοκρηπίδες, FIRs και τουριστικά slogans.
Ξέρεις αγαπητέ φίλε (αόρατε συνοµιλητή µου), 50 χρόνια εργάστηκα στοχαστικά και τίμια, δεν ήρθε ακόµα η ώρα να παραληρώ και να
παραμυθιάζω, µιλάω σοβαρά κι όταν μιλώ για το Ἀιγαίο και το απέραντο πρόγραµµα πάνω σ’ αυτό, εννοώ και την Ιόνιο παραλία και Πελοπόννησο και Στερεά (Καηµένο Μεσολόγγι και Πρέβεζα και Πάργα) και τα Ἐπτάνησα της Ἑλληνικότητας και Ευρωπαϊκότητας, που δίπλα τους είναι η υποτιµηµένη στις σχέσεις µας Ίταλία, π άλλοτε µεγάλη Ἑλλάδα και τώρα “άλλη Ἑλλάδα”, αγωνιστική, δημοκρατική, Ιστορική, εργατική, καλλιτεχνική, εφευρετική, αλλά και φιλελληνική.
Και για τους ψευδοορθολογιστές θα πώ: “Το παραμύθι χωρίς όνομα” της Πηνελόπης Δέλτα, στάθηκε ένα βασικό βιβλίο στη µύησή µου για την
χωροταξία και την οικοδόµησπ της χώρας µε τη θέληση του Λαού, και µε τα χέρια του Λαού, χωρίς ξένα αφεντικά. Σύµφωνοι;