Σύντομες εκτιμήσεις από τη ομιλία Πούτιν για την Ημέρα της Νίκης
Της Γιώτας Χουλιάρα απο την huffingtonpost.gr
Ο Πούτιν χρησιμοποίησε τον εορτασμό της «Ημέρας της Νίκης» με σκοπό να κάνει μια συναισθηματική ομιλία, η οποία απευθυνόταν στο ρωσικό λαό και τους απανταχού ρωσόφιλους.
Θέλησε μέσα από τη θυματοποίηση της Ρωσίας (μας απειλούν οι Δυτικοί) να δέσει στη συνείδηση των Ρώσων το αφήγημα του πολέμου και να δημιουργήσει μια φαντασιακή/υπαρξιακή κατάσταση ώστε η εισβολή στην Ουκρανία να συνδεθεί με τη νίκη των Ναζί από το Σοβιετικό Στρατό το 1945.
Μέσα από την ομιλία δεν άφησε να φανούν τα επόμενα σχέδια του, γνωρίζοντας ότι όλος ο πλανήτης τον παρακολουθούσε.
Εκτιμώ πως με την χρήση κουβέρτας, η οποία τον σκέπαζε προστατευτικά την ώρα της παρέλασης, έπαιξε ένα παιχνίδι Ψυχολογικών Επιχειρήσεων (ως πρώην πράκτορας της KGB είναι ειδικός στις ΨΕΠ) με βάση την Τέχνη του Πολέμου του Σουν Τζου, ώστε να φανεί αδύναμος για να ενθαρρύνει την αλαζονεία του εχθρού του (στην προκειμένη περίπτωση όχι τόσο της Δύσης, αλλά ειδικά του Ζελένσκι).
Δεν προχώρησε σε επίσημη κήρυξη του πολέμου (ας μην λησμονούμε ότι η εισβολή στην Ουκρανία έχει ονομαστεί ειδική στρατιωτική επιχείρηση), όπως έλεγαν τα σενάρια στα δυτικά ΜΜΕ. Αν ο Πούτιν γενίκευε τον πόλεμο κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, κάνοντας ουσιαστικά επιστράτευση, θα είχε ζήτημα, καθώς όλες οι παραγωγικές ηλικίες των Ρώσων πολιτών θα έπρεπε να καταταχθούν. Ποιοι λοιπόν θα έμεναν να εργαστούν στη χώρα; (Ειδικά τώρα με τις δυτικές κυρώσεις η Ρωσία οφείλει να στηρίξει την οικονομία της στο εσωτερικό).
Δεν άφησε να φανούν τα επόμενα σχέδια του στη Δύση. Αυτό έγινε από τη μια εσκεμμένα, ώστε να συνεχιστεί η ομίχλη του πολέμου (από την αγγλοσαξονική φράση the fog of war) αλλά και γιατί με βάση τα δεδομένα, η Ρωσία μοιάζει, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, να έχει ξεμείνει από εναλλακτικές λύσεις προκειμένου να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Η λάθος αρχική εκτίμηση ότι οι Ουκρανοί θα παραδοθούν στην ειδική στρατιωτική επιχείρηση (όπως ονόμασαν την εισβολή), μια εκτίμηση η οποία βασίστηκε μόνο στους Ρωσόφωνους της Ανατολικής Ουκρανίας, στοίχισε στη Ρωσία. Διότι βασιζόμενος σ΄αυτή τη λάθος πληροφορία, ο Πούτιν έκανε τις αρχικές του κινήσεις, προσπαθώντας να φτάσει στο Κίεβο. Με άλλα λόγια προσπάθησε να πετύχει έναν γρήγορο πόλεμο μέσω του αιφνιδιασμού του αντιπάλου και βασιζόμενος στη στήριξη- όπως νόμιζε- του ουκρανικού λαού.
Ο γρήγορος πόλεμος και ο περίπατος δεν του βγήκε για τρεις λόγους: ο Ζελένσκι δεν το έσκασε, οι Ουκρανοί αντιστάθηκαν και η Δύση συσπειρώθηκε (σε μέγιστο μάλιστα βαθμό) βοηθώντας το Κίεβο.
Έτσι, οι Ρώσοι πέρασαν στο δεύτερο μέρος του σχεδίου τους που ήταν να επικεντρωθούν στα ανατολικά και νότια και να κλείσουν την Ουκρανία από τη θάλασσα.
Όμως, όσο η αντίσταση των Ουκρανών συνεχίζεται και η Δύση παραμένει αρωγός της χώρας με πληροφορίες (οι οποίες σήμερα αποτελούν τη βάση των στρατιωτικών επιχειρήσεων), ο Πούτιν είτε θα κλιμακώσει με πυρηνικά, (κάτι που προσωπικά το αποκλείω) είτε θα συνεχίσει ένα πόλεμο φθοράς (αυτό που κάνει ήδη) καταστρέφοντας την Ουκρανία.
Αλλά, κινδυνεύει κι ο ίδιος καθώς αυτή η τακτική της φθοράς του αντιπάλου δεν μπορεί να συνεχίζεται επ΄ άπειρον χωρίς κάποια επίδειξη νίκης στο εσωτερικό της Ρωσίας. Γι΄ αυτόν ακριβώς το λόγο κατά την ομιλία του στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση διάλεξε να απευθυνθεί συναισθηματικά στο ρωσικό λαό και στους απανταχού ρωσόφιλους, προκειμένου να διατηρήσει ακλόνητη την πίστη τους τόσο προς το πρόσωπο του – ως γνωστόν είναι ο απόλυτος άρχοντας της χώρας- όσο και προς το δόγμα της Ρωσίας ως φυσική κληρονόμος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της ΕΣΣΔ.
Τελειώνοντας και παρατηρώντας την ομιλία του και τις κινήσεις του με προσοχή, εκτιμώ ότι η νοητική του κατάσταση είναι μια χαρά (επειδή ειπώθηκε το προηγούμενο διάστημα πως δεν είχε σώας τας φρένας) και ότι ο στόχος του ήταν και είναι να επαναφέρει στη Ρωσία τα εδάφη της ΕΣΣΔ (αυτό φάνηκε και από τον τρόπο που χειρίστηκε την εορταστική εκδήλωση της Ημέρας της Νίκης).
Να σημειώσω εδώ πως ο Πούτιν ήταν ο Ρώσος ηγέτης που έδωσε τόσο μεγάλη βαρύτητα στον εορτασμό της, καθώς πριν ο ίδιος αναλάβει τα ηνία της χώρας, οι παρελάσεις που γίνονταν για τη συγκεκριμένη ημέρα ήταν μετρημένες στα δάχτυλα. Μετά τη λήξη του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και μέχρι την πτώση της ΕΣΣΔ, η Ημέρα της Νίκης τιμήθηκε με παρέλαση στη Ρωσία μόνο τέσσερις φορές. Την πρώτη φορά τo 1945 όπου είχε τιμηθεί ο Γκεόρκι Ζουκόφ – μόνο που η δημοτικότητα του ως ήρωας πολέμου δεν άρεσε στον Στάλιν, ώσπου τον έπαψε από την αρχηγία του στρατού και τον έστειλε στην Ανατολική Γερμανία. Ενδεχομένως το γεγονός ότι ο Στάλιν έβλεπε στους ήρωες του Β΄Παγκόσμιου Πολέμου μια δυνητική πηγή αμφισβήτησης της κυριαρχίας του να ήταν ο λόγος που η δεύτερη παρέλαση πραγματοποιήθηκε το 1965 μεσούσης του Ψυχρού Πολέμου. H τρίτη έγινε το 1985 και η τέταρτη το 1990.
Στη συνέχεια, είχαμε την πτώση της ΕΣΣΔ. Οι παρελάσεις για την Ημέρα της Νίκης ξεκίνησαν ξανά από το το 1995 και έπειτα. Ο πόλεμος έγινε θέμα μεγάλης σημασίας στον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία, τα μαθήματα ιστορίας στο σχολείο, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις τέχνες. Το τελετουργικό της γιορτής απέκτησε σταδιακά έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα με μια σειρά από παρόμοια στοιχεία: τελετουργικές συναντήσεις, ομιλίες, διαλέξεις, δεξιώσεις και πυροτεχνήματα. Ήταν η εποχή της διακυβέρνησης Γιέλτσιν ο οποίος ήθελε να μιμηθεί την 4η Ιουλίου των Αμερικάνων.
Όταν ο Πούτιν ανέλαβε τα ηνία το 2000, συνέδεσε τη συγκεκριμένη εορτή με το αυτοκρατορικό δόγμα της Ρωσίας και το πέρασε στο φαντασιακό του ρωσικού λαού.
Σημείωση: Με τις παραπάνω εκτιμήσεις δεν επιθυμώ να μειώσω την σημασία της νίκης του Σοβιετικού Στρατού επί των Ναζί, μια νίκη που ανήκει εξίσου σε όλους τους λαούς που ήταν μέρος της ΕΣΣΔ την εποχή εκείνη και όχι μόνο στους Ρώσους.