«Το Πολυτεχνείο ζει»… και βασιλεύει!

2,4K

Σάββας Μαστραππάς

Είμαι της γνώμης ότι το θέμα που προέκυψε μετά την ομιλία του υφυπουργού Παιδείας, κ. Άγγελου Συρίγου, στην Βουλή για το ποιος έριξε τη χούντα, το Πολυτεχνείο ή η Κύπρος, έχει προ πολλού απαντηθεί στη συλλογική συνείδηση του ελληνισμού.

Δεν χρειάζεται να διαθέτει κάποιος διδακτορικό στη νεώτερη ιστορία για να γνωρίζει ότι: «Η χούντα κατέρρευσε το 1974 υπό το βάρος των ανομημάτων της και ιδίως της Κυπριακής Τραγωδίας».

Άλλωστε έχουν περάσει μόλις 48 χρόνια. Βρίσκονται εν ζωή άνθρωποι που έζησαν τα γεγονότα. Άνθρωποι που πολέμησαν τον εισβολέα, έγιναν πρόσφυγες, έχασαν γονείς και αδέρφια σ’ εκείνη την προδομένη μάχη.

Η συσκότιση του ζητήματος που καλλιεργούσαν για δεκαετίες τόσο το επίσημο ελληνικό κράτος όσο και το κυπριακό, αποσκοπούσαν σ’ έναν και μοναδικό στόχο.

Οι ευθύνες του Κων/νου Καραμανλή είναι τεράστιες όσον αφορά τη δεύτερη φάση του τουρκικού Αττίλα. Όταν ανέλαβε από τη χούντα τη διακυβέρνηση της χώρας ο Καραμανλής, οι Τούρκοι είχαν καταφέρει να καταλάβουν ένα μικρό μόνο μέρος της κυπριακής επικράτειας. Με δεδομένη την υπεροπλία που διέθεταν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις -τουλάχιστον στο Ναυτικό και την Αεροπορία- θα ήταν εφικτή η αποτελεσματική άμυνα στην Κύπρο, και άρα η αποτροπή των Τούρκων από την κατάληψη του συνόλου των εδαφών που κατέχουν σήμερα.

Αυτό που έκαιγε ήταν οι «ευθύνες Καραμανλή» και οι προσπάθειες του κατεστημένου της χώρας να μην αμαυρωθεί η φήμη του «Μεγάλου Εθνάρχη».

Αντί όμως να παρακολουθήσουμε μια εκ νέου υπερασπιστική φιλολογία της καραμανλικής πτέρυγας της ΝΔ (μόνο η κ. Κεραμέως στη δευτερολογία της «υπενθύμισε», ακροθιγώς ότι η ΝΔ παραμένει πιστή στη γραμμή του ιδρυτή της….) παρατηρήσαμε μια σφοδρότατη αντίδραση των εκπροσώπων των αριστερών κομμάτων!

Κάποιος αποκάλεσε τον υφυπουργό «ανιστόρητο» και δήλωσε ότι «λυπάται πολύ». Ο κ. Φίλης, πιο δηκτικός, είπε ότι: «Η Χρυσή Αυγή έφυγε από δω μέσα και δεν θα μπει με τον Συρίγο ξανά». Άλλος μίλησε για «ξέπλυμα της χούντας». Τέλος, ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ επισήμανε προς την ολομέλεια ότι: «Δεν πρόκειται να σταματήσει το κίνημα»!

Το ερώτημα που θα προσπαθήσουμε ν’ απαντήσουμε είναι γιατί υπήρξε τόσο σφοδρή αντίδραση από την αριστερά.

Πριν όμως προχωρήσουμε, πρέπει να υπενθυμίσουμε κάτι πολύ σημαντικό που είπε ο κ. Συρίγος και το οποίο μπορεί από μόνο του να εξηγήσει το ερώτημα που θέσαμε. Είπε:

«Το γεγονός ότι στα θεμέλια της Μεταπολιτεύσεως δεν υπήρχε ένα γεγονός ανατροπής, είχε τεράστια αξιακή σημασία στην ποιότητα της μεταπολιτευτικής μας ζωής».

Αυτό που προκάλεσε τη δυσαρέσκεια ήταν που αμφισβήτησε -και πολύ καλά έκανε- τον ψευδή μύθο ότι το Πολυτεχνείο -άρα η αριστερά- έριξε τη χούντα.

«Τα μεγάλα εγχειρήματα ανατροπής της χούντας δεν προήλθαν από την αριστερά» γράφει ο Μελέτης Μελετόπουλος. Ο Στ. Λυγερός, που συμμετείχε στην εξέγερση, επιβεβαιώνει το γνωστό, ότι Το ΚΚΕ και το ΚΚΕ Εσ. ήταν αντίθετα με το Πολυτεχνείο. 

 Ο δε Ανδρέας Λεντάκης, εμβληματικό στέλεχος της αριστεράς, ανέφερε παλαιότερα: «Εάν είχαν κάνει αληθινά αντίσταση οι μισοί από όσους παριστάνουν τους αντιστασιακούς, η δικτατορία δεν θα είχε αντέξει ούτε επτά μέρες, όχι επτά χρόνια».

Πόσοι όμως από τους νεώτερους γνωρίζουν αυτές τις αλήθειες; Η γενιά που ανδρώθηκε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης έμαθε ότι η αριστερά έριξε τη Χούντα.

Η αριστερά ευνοήθηκε –με έξωθεν βοήθεια– ώστε να δημιουργήσει τον ψευδή αυτό μύθο. Περιεβλήθη με αντιστασιακές δάφνες και κατάφερε να βγει από την αντιδημοκρατική απομόνωση που της επέβαλε το κράτος της δεξιάς τις προηγούμενες δεκαετίες.

Το καραμανλικό μεταπολιτευτικό σύστημα διέγνωσε ορθά ότι η ιδεολογική επιβολή αυτού του μύθου θα μπορούσε να βοηθήσει τον ίδιο τον «εθνάρχη». Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο όχι μόνο δεν έβαλαν εμπόδια στην εδραίωση του μύθου, αλλά μάλλον τον υποβοήθησαν ν’ ανθίσει.

Ο αριστερός μύθος φάνηκε χρήσιμος, διότι βοήθησε στο ξέπλυμα των καραμανλικών ανομημάτων κατά του κυπριακού Ελληνισμού και κατ’ επέκταση βοήθησε στην εδραίωση της καραμανλικής εξουσίας την πρώτη περίοδο της Μεταπολίτευσης.

Η καραμανλική εξουσία ήταν επισφαλής τα πρώτα χρόνια. Κινδύνευε ν’ απολέσει τα όποια ηθικά πλεονεκτήματα κατάφερε να έχει από την πτώση της χούντας, αν αναζητούνταν ευθύνες για την εγκληματική εγκατάλειψη της Κύπρου.

Οι νέες διεθνείς συγκυρίες, όπως διαμορφώθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1970, δεν ευνοούσαν την αντικομμουνιστική υστερία των προηγούμενων δεκαετιών. Από την άλλη υπήρχε στις δυτικές κοινωνίες ένα απόλυτα δικαιολογημένο αντιαμερικανικό αίσθημα το οποίο πυροδοτούσαν οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των ΗΠΑ σ’ όλο τον πλανήτη.

Τα αριστερά κόμματα βρίσκονταν σε άνοδο, ειδικά στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι νέες συνθήκες επέβαλαν στον Κων/νο Καραμανλή να νομιμοποιήσει τα κομμουνιστικά κόμματα (το ΚΚΕ και το ΚΚΕεσ.) και στην Ελλάδα.

Ως εκ τούτου, τα κομμουνιστικά κόμματα θα καταλάμβαναν κάποια από τα έδρανα του κοινοβουλίου και ο πολιτικός τους λόγος θ’ ακουγόταν πια από τα επίσημα ΜΜΕ.

Ας δούμε τώρα ποια ήταν η εικόνα που παρουσίαζε τότε η ελληνική αριστερά. Συνοπτικά και σε σχέση με το Κυπριακό, που αποτελούσε τότε το βασικότερο ζήτημα της χώρας.

Εκτός από κάποιες μικρές ομάδες που κινούνταν στον χώρο της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και κάποια στελέχη του πατριωτικού ΠΑΣΟΚ που παρουσιάζονταν να έχουν μία εθνικά ορθή και έντιμη στάση απέναντι στην Κατοχή της Κύπρου, το ΚΚΕ εσ. στόχευε στη διεύρυνση των αστικών δημοκρατικών ελευθεριών και ελάχιστα ασυντόνιστα ψέλλιζε για το θέμα της Κύπρου.

Βασικότερος πυλώνας της κομμουνιστικής αριστεράς ήταν το φιλοσοβιετικό ΚΚΕ (που στόχευε το 17%). Η ηγεσία του δογματικού ΚΚΕ (μετά από εκκαθαρίσεις επί εκκαθαρίσεων που της επέβαλε το ΚΚΣΕ) ήταν απόλυτα εναρμονισμένη με τις διεθνείς και περιφερειακές στοχεύσεις της μεγάλης Σοβιετικής Πατρίδας.

Όσο για τον ρόλο της Τουρκίας, η οποία κατείχε τη μισή Κύπρο (για την οποία έστω από διεθνιστικό καθήκον, θα μπορούσε δικαιολογημένα να φωνάξει), εναρμονιζόταν και σ’ αυτό το θέμα με την ΕΣΣΔ.

Η ΕΣΣΔ -από την εποχή ακόμα του Β. Ι. Λένιν- επιδίωκε να διατηρεί μία θετική σχέση με την Τουρκία, ενώ ήταν αντίθετη προς τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα στα περισσότερα ζητήματα, Για το ΚΚΕ, «ένας ήταν ο εχθρός, ο ιμπεριαλισμός»· όσο δε για την πολυπληθή μαχητική του νεολαία, αυτή απαιτούσε «Λεφτά για την Παιδεία και όχι για το ΝΑΤΟ».

Για τον τότε πρωθυπουργό -έναν οξυδερκή πολιτικό μάγειρα- ο οποίος προφανώς το μόνο που δεν ήθελε ήταν ν’ αμφισβητηθεί η πολιτική του κυριαρχία λόγω Κυπριακού, μια τέτοια ακίνδυνη και «περί άλλων τυρβάζουσα» αριστερά ήταν δώρο εξ ουρανού.

Η αριστερά ήθελε να κατοχυρώσει στο όνομά της το αντιστασιακό μονοπώλιο κατά της χούντας. Ο Καραμανλής αντιλήφθηκε νωρίς ότι για την αριστερά αυτό προσλάμβανε υπαρξιακές διαστάσεις… και συγκατένευσε.

Έτσι πέτυχε να καταστήσει «συνένοχη» την αριστερά στο μεταπολιτευτικό πολιτικό εγχείρημα. Ταυτόχρονα, κατέστη δυνατόν να εμπεδωθεί από τον ελληνικό λαό (αφού το σύνολο του πολιτικού κόσμου από την αριστερά μέχρι τη δεξιά συμφωνούσε) ότι η Κύπρος όντως «κείται μακράν», άρα ορθώς δεν έβαλε τη χώρα σε πολεμικές περιπέτειες. Τέλος, εξασφάλισε τη μακροημέρευσή του στην εξουσία.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο αντιστασιακός μύθος φούντωσε κι έβγαλε παραφυάδες. Κεφαλαιοποιήθηκε, αρκετοί βιοπορίστηκαν μέσω αυτού και άλλοι δημιούργησαν πολιτικές και άλλου είδους καριέρες.

Τώρα μπορεί να εξηγηθεί γιατί υπήρξε τόσο σφοδρή αντίδραση· το μόνο που λείπει αυτήν τη στιγμή από την ευρισκόμενη σε εσωτερική σύγχυση και δημοσκοπική ύφεση αριστερά είναι να καταρρεύσει και ο θεμελιώδης υπαρξιακός της μύθος.