Του Σωτήρη Κύρμπα
Εάν στην καθημερινή μας ζωή η αμέλεια δημιουργεί ενδεχομένως σοβαρά προβλήματα, στη διαχείριση των κοινών η αμέλεια είναι ικανή να προκαλέσει έως και επικίνδυνες καταστάσεις.
Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκαν τόσο η Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων (με προϊσταμένη την κ. Κρυσταλία Μαντζανά) όσο και η δημοτική αρχή του Δήμου Τρικκαίων (με δήμαρχο τον κ. Δημήτρη Παπαστεργίου) το θέμα των τάφων που βρέθηκαν κατά τις εργασίες για την ανάπλαση της κεντρικής πλατείας των Τρικάλων ήταν όχι μόνο απαξιωτική, αλλά και επικίνδυνα αμελής.
Καθώς μάλιστα τα κενά πάντα καλύπτονται (πόσο μάλλον στον πολιτικό ή διακρατικό στίβο) ήλθαν προχθές οι… Τούρκοι στα Τρίκαλα να μας υπενθυμίσουν πως «τίποτα δεν πάει χαμένο» ειδικά όταν πρόκειται για γείτονες που εποφθαλμιούν τα πάντα.
Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου του Δήμου Τρικκαίων (της περασμένη Παρασκευή 7 Οκτωβρίου) ο Τούρκος πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Εφέ Τσεϊλάν, συνοδευόμενος από τον εμπορικό ακόλουθο Αχμέτ Ερντογάν (επίθετο να σου πετύχει…) επισκέφθηκαν τον κ. Παπαστεργίου στο Δημαρχείο Τρικκαίων προκειμένου να ενημερωθούν «για τα ευρήματα με υπολείμματα οθωμανικών τάφων» στην κεντρική πλατεία μας, ενώ κατά την συνάντηση συζητήθηκε (τάχα) μια «γενικότερη συνεργασία ανάμεσα σε επιχειρήσεις στον εμπορικό τομέα, αλλά και ζητήματα σχετικά με τα όσα αφορούν στην ενέργεια, ειδικά το τελευταίο διάστημα…».
Το πόσο ενδιαφέρονταν για… εμπορικές συνεργασίες οι δύο Τούρκοι (μιλάμε για την ίδια ημέρα που Μητσοτάκης και Ερντογάν -ο πρόεδρός τους- μόνο που δεν αρπάχτηκαν στην Πράγα) αποδεικνύεται από το γεγονός πως αμέσως κατόπιν έσπευσαν να επισκεφθούν τους δύο τάφους της κεντρικής πλατείας συνοδευόμενοι από την κ. Μαντζανά στην οποία ο δήμαρχος τούς παρέπεμψε ως καθ’ ύλην αρμόδια για τα ευρήματα.
Την ίδια ημέρα, λίγες ώρες αργότερα, υπήρξε βέβαια νέο (διορθωμένο) δελτίο Τύπου από τον Δήμο Τρικκαίων όπου απαλειφόταν η λέξη «οθωμανικών» από τους τάφους, αλλά ήδη όλες οι ενημερωτικές ιστοσελίδες της πόλης, αλλά και πολλές πανελλήνιας εμβέλειας, είχαν δημοσιεύσει την αρχική. Όμως, το πρόβλημα δεν ήταν η λάθος λέξη, αλλά η κατ’ εξακολούθηση αμέλεια τόσο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Τρικάλων όσο και του ιδίου του δημάρχου της πόλης μας.
Eπικίνδυνα αμελείς
Όταν στις 15 Σεπτεμβρίου 2022, κατά τη διάρκεια των εργασιών ανάπλασης της κεντρικής πλατείας Τρικάλων ανακαλύφθηκαν δύο τάφοι αδιευκρίνιστης -αρχικώς- ταυτότητας και εποχής, πρώτοι (και μοναδικοί) επισημάναμε πως δεν επρόκειτο για οθωμανικούς τάφους, αλλά προγενέστερους. Το αποδεικνύαμε με επιχειρήματα στο ρεπορτάζ του Διαλόγου της 26ης Σεπτεμβρίου με τίτλο «Τελικά, οι τάφοι στην πλατεία Τρικάλων ήταν σημαντικοί! – Πέραν πάσης αμφιβολίας οι τάφοι αυτοί ΔΕΝ ήταν μουσουλμανικοί».
Κατόπιν, καθώς τα ευρήματα της ολιγοήμερης ανασκαφής επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς μας, χωρίς κάποια επίσημη ανακοίνωση της Εφορείας Αρχαιοτήτων ή έστω ένα δελτίο Τύπου και κατ’ ανάγκην ποιούσα η κ. Μαντζανά μίλησε σε ραδιοφωνικό σταθμό της πόλης (στον Ράδιο-Ζυγός) αναφέροντας πως επρόκειτο για γενικώς και αορίστως «χριστιανικούς» τάφους και ότι δεν ανακαλύφθηκε εκεί τίποτα το σημαντικό.
Ανάλογη (άφωνη) στάση τήρησε και ο δήμαρχος παρόλο οι ενημερωτικές ιστοσελίδες, αλλά και εφημερίδες μιλούσαν ήδη για «μουσουλμανικούς» τάφους και χωρίς να διαψεύδει επισήμως τίποτα.
Η ίδια φωνή βοώντος εν τη ερήμω τακτική συνεχίστηκε από τους αρμοδίους μία εβδομάδα κατόπιν όταν από τις στήλες του Διαλόγου της 3ης Οκτωβρίου σε άρθρο με τίτλο «Εφορεία Απαξίωσης Αρχαιοτήτων Τρικάλων;» καταλογίζαμε ευθύνες τόσο στην Εφορεία Αρχαιοτήτων όσο και στον Δήμαρχο Τρικκαίων για την μη συνέχιση του ανασκαφικού ή έστω διερευνητικού έργου, μετά την αποδεδειγμένη πλέον αποκάλυψη των προ-οθωμανικών τάφων.
Η μεν κ. Μαντζανά με τους γενικώς και αορίστως «χριστιανικούς» της τάφους εξόρκιζε το ενδεχόμενο να είναι βυζαντινοί ή και προγενέστεροι, πράγμα που θα την ανάγκαζε λόγω ιδιότητάς της να διερευνήσει (άρα να προχωρήσει στη διενέργεια τουλάχιστον διερευνητικών-δοκιμαστικών τομών) ο δε δήμαρχος κ. Παπαστεργίου καλυπτόμενος από την («καθ’ ύλην») αρμόδια προϊσταμένη να προχωρήσει επιτέλους ένα έργο στην πόλη μετά από οκτώ χρόνια δημαρχιακής θητείας. Εδώ βέβαια ισχύει το λαϊκό «η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα;»
Έψαχναν για Οθωμανούς… «μάρτυρες»
Μόλις στις αρχές του μηνός (Οκτωβρίου) ο Ερντογάν -ο πρόεδρος- σε ένα από τα καθημερινά του υβρεολόγια κατά της Ελλάδας ανέφερε πως «τα 78 νεκροταφεία μαρτύρων, που έχουμε σε 32 χώρες καθορίζουν τα φυσικά σύνορα της εξωτερικής μας πολιτικής», για να αιτιολογήσει πως η Τουρκία δεν μπορεί να φυλακιστεί στα σημερινά της 780.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Ασφαλώς ο Ερντογάν -ο πρόεδρος- δεν αποσκοπούσε στα όποια υπολείμματα τυχόν οθωμανικών τάφων στα… Τρίκαλα, αλλά έδινε γραμμή όσον αφορά το πώς οι κατά τόπους προξενικές αρχές της χώρας του στην Ελλάδα θα αξιοποιούσαν το παραμικρό προκειμένου να εξισώσουν την χώρα μας με το απολυταρχικό (ισλαμοφασιστικό) και επεκτατικό του καθεστώς. Ούτε βέβαια τα Τρίκαλα βρίσκονται στην άμεση ορεκτικότητά του. Του αρκούν η Δυτική Θράκη, το ανατολικό Αιγαίο (μαζί με τα νησιά του) και ίσως η μισή Κρήτη, προς το παρόν.
Ο άλλος Ερντογάν (αυτός που ήλθε ως «εμπορικός ακόλουθος»), μαζί με τον πρόξενο, στα Τρίκαλα δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να υλοποιήσουν την πολιτική του αφεντικού τους. Πατώντας πάνω στις αμέλειες και στο κενό που δημιουργήθηκε στα Τρίκαλα ένεκα ουδεμίας επισήμου και επιστημονικής ανακοίνωσης (ως οφείλονταν να γίνει), στηριζόμενοι στα δημοσιεύματα διαφόρων σάιτ (και εφημερίδων) ήλθαν στα Τρίκαλα για να δουν τους… «μουσουλμανικούς» τάφους και ενδεχομένως να αποτίσουν φόρο τιμής στους… «μάρτυρες» προγόνους τους. Σε όποιον τα προαναφερθέντα μοιάζουν με σενάρια επιστημονικής φαντασίας τους παραπέμπουμε στο πώς το καθεστώς της Τουρκίας κάνει το άσπρο μαύρο όσον αφορά το μεταναστευτικό ή την επιθετικότητα που χρεώνει στην χώρα μας.
Σε κανονικές συνθήκες, όφειλε ο κ. Παπαστεργίου να απαντήσει στους επισκέπτες του πως τα ευρήματα της κεντρικής πλατείας δεν τους αφορούν διόλου. Αλλά πώς να το κάνει αφού ο ίδιος δεν προέτρεψε την αρχαιολογική σκαπάνη να συνεχίσει τις διερευνητικές εκσκαφές που θα αποδείκνυαν πέραν πάσης αμφιβολίας πως οι τάφοι ήταν προγενέστεροι (έως πολύ προγενέστεροι) των οθωμανικών;
«Κάλλιο αργά, παρά ποτέ» λέει η λαϊκή μας θυμοσοφία και ελπίζουμε να την ακολουθήσει. Να δώσει δηλαδή εντολή να διενεργηθούν διερευνητικές-δοκιμαστικές τομές σε τρία με τέσσερα σημεία της πλατείας. Ειδάλλως πρόκειται για δήμαρχο που, μαζί με το γεγονός ότι πατάει επί πτωμάτων (τάφων εν προκειμένω), είναι και πολιτικά (εθνικά) επικίνδυνος.
Δημοσιεύθηκε στην Ρήξη Οκτωβρίου (φ. 180)
1 ΣΧΟΛΙΟ
Γιατί, κ. Κύρμπα, υπήρχε περίπτωση τα ευρήματα ανασκαφής της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, να αφορούν, ή να επιτρέψουμε να αφορούν, διπλωματικούς υπαλλήλους ξένου κράτους; Κι εσείς υπό ποίαν ιδιότητα υπεδείξατε την χρονολογική ένταξη των ταφών; Και γιατί πρέπει να λογοδοτούμε στον κάθε τουρκοπρόξενο εάν ανασκάπτουμε τάφους μουσουλμάνων;