Ο Κώστας Ονισένκο μιλάει με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου της Μαριούπολης Μικόλα Τροφίμενκο / Φωτογραφία: Volodymyr Klyuev
Από την ιστοσελίδα iefimerida.gr
Φοιτητές Ελληνικών Σπουδών και άλλων τμημάτων του Πανεπιστημίου της Μαριούπολης σκοτώθηκαν από τις ρωσικές βόμβες μαζί με περισσότερους από 100.000 κατοίκους της πόλης κατά τους πρώτους μήνες της ρωσικής εισβολής.
Άλλοι άφησαν αμέσως τα βιβλία στην άκρη και εντάχθηκαν στην άμυνα της πόλης για να αντιμετωπίσουν τον εισβολέα. Οι Ρώσοι βομβάρδισαν και κατέστρεψαν ολοσχερώς και τα οκτώ κτίρια του Πανεπιστημίου. Με πολύ κόπο και προσπάθειες του διοικητικού προσωπικού αλλά και με την οικονομική στήριξη διεθνών φορέων το Πανεπιστήμιο της Μαριούπολης μετεγκαταστάθηκε στο Κίεβο και ξεκίνησε πάλι να λειτουργεί.
Στη θέση του κατεστραμμένου πανεπιστημίου στην άλλοτε «πρωτεύουσα των Ελλήνων της Αζοφικής» οι Ρώσοι έφτιαξαν ένα δικό τους «πανεπιστήμιο» και τώρα ρίχνουν λεφτά προκειμένου να το διαμορφώσουν ως εργαλείο για την προπαγάνδα τους.
Το iefimerida.gr συναντήθηκε στο Κίεβο με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου της Μαριούπολης Μικόλα Τροφίμενκο και τον ρώτησε για το τι έγινε πριν δυόμιση χρόνια και το τι γίνεται τώρα με το Πανεπιστήμιο. Για τη σημασία των Ελληνικών Σπουδών στην Ουκρανία αλλα και για τη σχέση του Πανεπιστημίου της Μαριούπολης με φορείς στην Ελλάδα. Ο Τροφίμενκο είναι και ο ίδιος απόφοιτος του Πανεπιστημίου Μαριούπολης όπου έμαθε και την ελληνική γλώσσα.
Πόσοι φοιτητές σας σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της εισβολής και τι έγινε στο Πανεπιστήμιο;
Έχουν επιβεβαιωθεί επίσημα 18 θάνατοι φοιτητών και προσωπικού ενώ υπάρχουν ακόμα περίπου 250 αγνοούμενοι. Υποθέτουμε ότι είναι επίσης νεκροί. Όταν ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί όλες οι τηλεπικοινωνίες έπεσαν και δεν μπορούσαμε να βρούμε κανέναν. Πήγα με τα πόδια μέχρι την φοιτητική εστία όπου παρέμειναν περίπου 100 φοιτητές μας για να δω πως είναι και να συμφωνήσω με τον Ερυθρό Σταυρό για να τους πηγαίνουν τρόφιμα, διότι τα πάντα είχαν κλείσει. Μετά τον βομβαρδισμό του Σαρτανά (σ.σ. κωμόπολη δίπλα στη Μαριούπολη όπου 80% του πληθυσμού ήταν ελληνικής καταγωγής) ανοίξαμε τη φοιτητική εστία για φοιτητές και προσωπικό που ήταν από εκεί και ήθελαν να έρθουν στη Μαριούπολη για λόγους ασφαλείας. Αργότερα βομβαρδίστηκε και αυτή η εστία.
Το Πανεπιστήμιο της Μαριούπολης πριν και μετά την έλευση του «ρωσικού κόσμου»
Το Πανεπιστήμιο της Μαριούπολης πριν και μετά την έλευση του «ρωσικού κόσμου»
Και τα οκτώ κτίρια του Πανεπιστημίου μας βομβαρδίστηκαν από τους Ρώσους και καταστράφηκαν. Κάποια στιγμή, στις 15 Μαρτίου, μετά από συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου πάρθηκε η απόφαση για εκκένωση της πόλης με κομβόι αυτοκινήτων. Εγώ είχα φύγει από τη Μαριούπολη αμέσως μόλις ξεκίνησε η εισβολή προκειμένου να απομακρύνω τους σέρβερ και τα αρχεία του Πανεπιστημίου στην πόλη Ντνίπρο. Επέστρεψα στις 26 Φεβρουαρίου στη Μαριούπολη και έφυγα οριστικά στις 15 Μαρτίου 2022.
Τι επιδιώκει η Ρωσία με το φτιάχνει και να προωθεί σήμερα ένα δικό της «πανεπιστήμιο» Μαριούπολης;
Εκτός από το Πανεπιστήμιο οι Ρώσοι κατέστρεψαν ολόκληρες περιοχές της Μαριούπολης. Εκτιμάται ότι οι νεκροί φτάνουν τα 120.000 άτομα. Ήμουν εκεί και είδα πως βομβάρδισαν τις γειτονιές μας, πώς έπεφταν 9όροφα κτίρια. Πόσοι άνθρωποι άραγε κρύβονταν σε αυτά τα κτίρια; Στα υπόγεια, στις μπανιέρες, στους διαδρόμους; Πόσοι από αυτούς είναι ακόμα θαμμένοι κάτω από τα χαλάσματα. Ολόκληρη η Μαριούπολη τώρα είναι ένα νεκροταφείο.
Έτσι λοιπόν τώρα που η Ρωσία καθαρίζει αυτά τα χαλάσματα με το πρόσχημα της «ανοικοδόμησης της Μαριούπολης» αυτό που κάνει στην πραγματικότητα είναι ότι καταστρέφει τα αποδεικτικά στοιχεία του εγκλήματός της κατά της ανθρωπότητας. Διότι εκεί βρίσκονται τα οστά των κατοίκων της Μαριούπολης μας, 120.000 ειρηνικών πολιτών, ρωσόφωνων πολιτών, παρεμπιπτόντως.
Και εκτός του να κρύψουν τα φρικτά εγκλήματά τους επίσης προσπαθούν να δείξουν μια εικόνα ανοικοδόμησης και ευημερίας στην πόλη. Και το Πανεπιστήμιο είναι πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πολιτικής. Για να καταλάβετε, το «πανεπιστήμιο» αυτό εντάχθηκε αμέσως στο διοικητικό σύστημα του ρωσικού υπουργείου Παιδείας την ώρα που -για παράδειγμα- το πανεπιστήμιο στο Ντόνετσκ – που ελέγχεται από τους Ρώσους ήδη από το 2014- δεν έχει ενταχθεί. Τα χρήματα που διαθέτουν για αυτό το «πανεπιστήμιο» είναι τεράστια ενώ φέρουν σε αυτό φοιτητές από όλη τη Ρωσία. Προσπαθούν να τους πείσουν να μείνουν εκεί.
Πρόκειται σαφώς για μια αποικιοκρατική πολιτική που ακολουθούν οι Ρώσοι πάνω στα χαλάσματα της πόλης μας. Πρόκειται για προπαγάνδα και για απάτη. Εμείς ποτέ δεν θα ξεχάσουμε και δεν θα συγχωρέσουμε αυτό που έκαναν στην πόλη μας και στην Ουκρανία συνολικά και ελπίζω και στην Ελλάδα, όπου αρκετοί συμπαθούν τη Ρωσία, να καταλάβουν τα εγκλήματα που έχουν κάνει οι Ρώσοι.
Έχετε φίλους ή κοντινούς συναδέλφους που σκοτώθηκαν;
Ναι, πολλούς. Είχαμε την επικεφαλής του τμήματος Γαλλικής Φιλολογίας, τη Νατάσα Λοσκούτοβα, η οποία στεκόταν σε μια ουρα όταν έπεσε μια βόμβα και τη σκότωσε. Ο καθηγητής μας Μπογντάν Σλουτσνίνσκι, επικεφαλής του τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου, Διδάκτωρ Κοινωνιολογικών Επιστημών, καθηγητής, ποιητής, ταλαντούχος συγγραφέας και συνθέτης. Τα θραύσματα μπήκαν κατευθείαν στην καρδιά του. Και πολλοί άλλοι. Τα παιδιά μας, φοιτητές μας, έχασαν τη ζωή τους και άλλοι πήραν τα όπλα και πήγαν να υπερασπιστούν τη Μαριούπολη.
Το τμήμα Ελληνικών Σπουδών λειτουργεί; Ποια είναι η σημασία του;
Κάνουμε τα πάντα για να σώσουμε το Τμήμα Ελληνικών Σπουδών γιατί αντιλαμβανόμαστε τη σημασία του. Παρά τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες και το γεγονός ότι -για παράδειγμα- έχουμε σταματήσει από το 2022 να λαμβάνουμε τη βοήθεια της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού. Αλλά παρά την έλλειψη πόρων κάνουμε ό,τι μπορούμε γιατί η λειτουργία του Τμήματος είναι σημαντική, μεταξύ άλλων και για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ουκρανίας.
Από το 1991 όπου ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο της Μαριούπολης, μαζί με την ίδρυση του σύγχρονου ουκρανικού κράτους, ήμασταν πάντα κέντρο διατήρησης ιστορίας, πολιτισμού και γλώσσας των Ελλήνων της Αζοφικής. Είχαμε μοναδική σχολή Ελληνικής Φιλολογίας όπου σπούδασαν πάνω από 300 φοιτητές.
Συνολικά στο Πανεπιστήμιο είχαμε περίπου 1000 φοιτητές, οι οποίοι σπούδασαν ελληνικά σαν δεύτερη και τρίτη γλώσσα. Εγώ – για παράδειγμα- ως φοιτητής είχα διαλέξει τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα ενώ σπούδαζα Διεθνείς Σχέσεις. Είχαμε συμφωνίες με ελληνικά πανεπιστήμια και πολλά προγράμματα ανταλλαγών. Δύο πρώην Πρόεδροι Δημοκρατίας της Ελλάδας είναι επίτιμοι διδάκτορές μας, οι κύριοι Κάρολος Παπούλιας και Κωστής Στεφανόπουλος. Οι καλές σχέσεις της Ουκρανίας με την Ελλάδα και γενικότερα με τον ορθόδοξο κόσμο ήταν πάντα ένας από τους στόχους μας. Ελπίζω σταδιακά να ανακτήσουμε την πορεία μας και προς αυτή την κατεύθυνση.
