του Άριστου Μιχαηλίδη από τον Φιλελεύθερο
Μπορεί να είναι οι συγκυρίες. Μπορεί να είναι τα «διαπλεκόμενα συμφέροντα» που έλεγε ο Βάσος Λυσσαρίδης όταν οι άλλοι δεν καταλαβαίναμε ούτε το νόημα των λέξεων. Μπορεί στο τέλος αυτές οι συγκυρίες να ξεφουσκώσουν και να μην κερδίσουμε τίποτε. Αλλά, ένα είναι το σίγουρο. Ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι, κι άλλες πολιτικές, κι άλλες προσεγγίσεις για να αναζητήσουμε τη λύση του Κυπριακού.
Από τη στιγμή που αποδεδειγμένα (αποδεδειγμένα για όσους φυσικά δεν είναι κολλημένοι) οι δικοινοτικές συνομιλίες όπως έγιναν επί δεκαετίες όχι μόνο δεν έφεραν αποτέλεσμα αλλά δημιουργούσαν κάθε φορά και το άλλοθι, που ήθελε η Τουρκία για να εδραιώνει τα τετελεσμένα της κατοχής, οφείλαμε να αναζητήσουμε και άλλους δρόμους. Να μην χτυπούμε τον τοίχο με το κεφάλι μας διότι ως γνωστό δεν θα έσπαζε ο τοίχος αλλά το κεφάλι μας. Αυτό κάναμε, όμως. Αυτό έκαναν οι ηγέτες μας. Και γι΄ αυτό έπεσαν να φάνε τον Χριστοδουλίδη όταν είπε πως θα επιχειρήσει να εμπλέξει και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τώρα, φαίνεται πως ευνοούν οι συνθήκες για την (όποια) αξιοποίηση των Αμερικανών. Και πάλι οι αντιδράσεις είναι αδιανόητες. Μηδενίζουν και ειρωνεύονται. Διότι, δεν θέλουν παρεκκλίσεις. Θέλουν μόνο επιστροφή στον δικοινοτικό διάλογο. Λες και γινόταν διάλογος τόσα χρόνια. Γινόταν μόνο ένα ανατολίτικο αλισβερίσι, στο οποίο έδιναν οι Ελληνοκύπριοι και έπαιρναν οι Τούρκοι.
Δεν έχουμε καμιά ψευδαίσθηση ότι ενδιαφέρονται οι Αμερικάνοι για το Κυπριακό. Ή, ακόμα περισσότερο, ότι ενδιαφέρονται για τη δίκαιη λύση του Κυπριακού και την απαλλαγή της Κύπρου από την κατοχή. Ούτε που τους απασχολεί, για να λέμε την αλήθεια. Τους απασχολούν, όμως, και ενδιαφέρονται για άλλα συμφέροντα για τα οποία η Κύπρος και όχι γενικά η νήσος Κύπρος, αλλά το νόμιμο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας, μπορεί να τους εξυπηρετήσει.
Τους ενδιαφέρει να μην έχει εδώ καταλυτική επιρροή η Ρωσία, να έχει η Κύπρος ανοικτές πόρτες στο Ισραήλ, να έχουν τα πλοία τους ασφαλές λιμάνι για ανεφοδιασμό και χαλάρωση των ναυτών τους, να έχουν ένα φιλικό νησί απέναντι από όσους θεωρούν τρομοκράτες στη Μέση Ανατολή, να στείλουν ένα μήνυμα στον Ερντογάν που τους κάνει μαγκιές με τους Ρώσους, τη Χαμάς και άλλες μουσουλμανικές οργανώσεις…
Το ερώτημα είναι αν αυτή την ευνοϊκή συγκυρία μπορούμε εμείς να την αξιοποιήσουμε για να έχουμε όφελος στο Κυπριακό. Όχι, δεν θα το λύσουν οι Αμερικάνοι. Ούτε θα μας ευνοήσουν σε βάρος της Τουρκίας. Αλλά και μόνο το ότι βγήκε από τη συνάντηση του Λευκού Οίκου η στήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και το ότι οι ΗΠΑ ευνοούν μια μελλοντική Κύπρο, μετά τη λύση, η οποία θα μπορεί να συνεχίσει τον ρόλο σταθερότητας που έχει στην περιοχή είναι σημαντικό. Διότι το προηγούμενο σχέδιο λύσης, το σχέδιο Ανάν, έβαζε την Κύπρο σε ρόλο παρατηρητή ακόμα και στην επικράτειά της. Με τη λύση Ανάν, θα έπρεπε να δώσει έγκριση η Τουρκία ακόμα και για να σταθμεύουν εδώ αμερικάνικα (ή άλλα) πολεμικά πλοία. Όπως, βεβαίως, και σε ποια πλευρά της ιστορίας θα τασσόταν στις κρίσεις, όπως στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ή στον πόλεμο του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων. Ναι, δεν το ξεχνώ αυτό το έκτρωμα που μας πλάσαραν τότε για κράτος.
Όταν, λοιπόν, ισχυρίζομαι ότι υπάρχουν κι άλλοι δρόμοι για να προωθήσουμε τη λύση του Κυπριακού, δεν εννοώ βεβαίως, μακριά από τις συνομιλίες. Αλλά, να προετοιμάσουμε το έδαφος ώστε να μην βασίζονται οι συνομιλίες μόνο στη ψευδαίσθηση ότι θα βρούμε τη λύση με την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους, επειδή είναι καλά παιδιά και θέλουν κι εκείνοι μια βιώσιμη και λειτουργική λύση.
Δεν θέλουν. Πρέπει να αναγκαστούν να την θέλουν. Και θα αναγκαστούν αν αντιληφθούν οι σουλτάνοι της Άγκυρας ότι ευρωπαϊκά, περιφερειακά, τώρα και αμερικανικά (ας μου επιτραπεί ο αδόκιμος όρος), η Κυπριακή Δημοκρατία τσιμεντώνεται μπροστά στην επιβουλή τους και είναι αδύνατο να την διαλύσουν. Ότι βλάπτονται τα συμφέροντα τους αν συνεχίσουν να επιδιώκουν τη διάλυση της. Ήδη το αντιλαμβάνονται στην ΕΕ. Το αντιλαμβάνονται σε μεγάλο βαθμό στη Μέση Ανατολή. Ας το δουν και με τους Αμερικάνους, τους μεγάλους τους σύμμαχους.
Χωρίς να πανηγυρίζουμε, να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια. Στο κάτω – κάτω δεν έχουμε και πολλές επιλογές.
