Υπάρχουν στην πολιτική, στην κοινωνία, στη δημόσια συζήτηση κάποιες σαφείς και διακριτές γραμμές
Γιάννης Χαραλαμπίδης – εφημερίδα Πατρίς
Δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία ότι η τραγωδία που συνέβη στα Τέμπη λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 ήταν η πιο δραματική, η πιο συγκλονιστική στιγμή της ελληνικής κοινωνίας εδώ και πολύ, πάρα πολύ καιρό. Ξεπέρασε την φρίκη της τραγωδίας στο Μάτι, γιατί δεν περιελάμβανε το στοιχείο της φυσικής καταστροφής, που δημιουργεί μια υποσυνείδητη αίσθηση αναπόφευκτου. Και μας σημάδεψε, όλες και όλους.
Δεν υπάρχει εξίσου αμφιβολία ότι ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη διαχειρίστηκε το δυστύχημα, τόσο πριν όσο και μετά τις εκλογές του 2023, ήταν εντελώς εσφαλμένος και έβαλε εξαρχής σε λάθος βάσεις και την διερεύνηση και τον πολιτικό καταλογισμό και την εντύπωση της κοινής γνώμης για όσα αφορούν την υπόθεση αυτή.
Έχοντας κάνει εκ προοιμίου αυτές τις δύο παραδοχές, πρέπει εδώ να τραβήξουμε μια γραμμή, ειδικά μετά το κλίμα που διαμορφώνεται το τελευταίο διάστημα. Το αίτημα για πλήρη διαλεύκανση των συνθηκών του δυστυχήματος και το αίτημα για κρίση κάθε υπευθύνου από την δικαιοσύνη δεν μπορεί να διολισθαίνει σε πολιτικό παραλογισμό.
Δεν είναι δυνατόν να αναφερόμαστε σε έγκλημα, όταν έχουμε προκείμενο ένα δυστύχημα. Έγκλημα σημαίνει ότι κάποιος νους έθεσε σκοπίμως σε τροχιά σύγκρουσης τις δύο αμαξοστοιχίες. Δεν είναι δυνατόν να υιοθετήσουμε χωρίς τεκμήρια ότι η κυβέρνηση της χώρας, η όποια κυβέρνηση, που έχουν εκλέξει δημοκρατικά οι Έλληνες πολίτες, με δόλο συγκαλύπτει την αλήθεια. Δεν είναι δυνατόν να πιστέψουμε χωρίς αποδείξεις ότι η κυβέρνηση ενέχεται στη δολοφονία ενός ανθρώπου που ήταν γιος δικαστικής λειτουργού για να “παραδειγματιστούν” όσοι δικαστικοί ερευνούν την υπόθεση. Μια στάση εδώ, να κατέβω.
Υπάρχουν στην πολιτική, στην κοινωνία, στη δημόσια συζήτηση κάποιες σαφείς και διακριτές γραμμές. Γραμμές που δεν πρέπει να προσπελαστούν ποτέ αβασάνιστα και με ελαφρότητα. Μια από αυτές είναι η γραμμή του ορθού λόγου. Ο ορθολογισμός είναι σύνορο στον δημόσιο διάλογο, δεν τον διαπραγματευόμαστε. Και ορθός λόγος σημαίνει ότι όσο πιο εξωφρενικός είναι ένας ισχυρισμός, τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη να συνοδεύεται από τεκμηρίωση.
Την περασμένη εβδομάδα ο Μητσοτάκης ήταν, υποτίθεται για πολλούς, πίσω από τους σεισμούς στη Σαντορίνη, για να ξεχάσουμε τα Τέμπη. Αυτή την εβδομάδα ο Μητσοτάκης είναι, όπως γράφουν ή υπονοούν πολλοί στα social media, πίσω από το θάνατο του 36χρονου Βασίλη Καλογήρου, για να μην προχωρήσει η διερεύνηση. Κι ας μην είχε τον χειρισμό της υπόθεσης η εισαγγελέας μητέρα του. Κι ας μην υπάρχει κάτι που να προκύπτει ότι μπορεί να θέλει ένας εγκέφαλος συγκάλυψης από τη συγκεκριμένη δικαστικό. Έτσι, γιατί μπορούμε απλά να το εικάζουμε…
Όχι, λυπάμαι αλλά δεν μπορούμε. Δεν επιτρέπεται. Δεν θα ανοίξουμε την πόρτα στον παραλογισμό, τέλος. Πρέπει να έχουμε απέραντη κατανόηση και συγκατάβαση για τον ανθρώπινο πόνο, που συχνά υποβάλλει τα λόγια και τη συμπεριφορά μας, όταν έχουμε χάσει τόσο άδικα τον δικό μας άνθρωπο. Απόλυτος σεβασμός στις οικογένειες των θυμάτων. Αυτό όμως δεν αφορά σε τίποτα το πώς τοποθετούμαστε όλοι μας απέναντι σε αυτή την υπόθεση.
Η διατήρηση του ορθολογικού φίλτρου δεν είναι επιλογή, είναι επιταγή. Για τις πολιτικές δυνάμεις, για τα μέσα ενημέρωσης και για κάθε μία και κάθε ένα πολίτη ξεχωριστά. Μην τον ψηφίσουμε ποτέ τον Μητσοτάκη και οποιονδήποτε άλλο πολιτικό δεν μας αρέσει. Έχουμε και δικαίωμα και υποχρέωση θα πω εγώ, εφόσον τον κρίνουμε επιζήμιο για το δημόσιο συμφέρον και ακατάλληλο να ηγείται της χώρας. Αλλά εδώ μιλάμε για άλλα πράγματα…
Εδώ μιλάμε για την αφιλτράριστη οικείωση απίθανων και αστήρικτων ισχυρισμών στη βάση κάθε αυθαίρετης εικασίας ή προβολής. Μιλάμε για την ανατίναξη των θεμελίων της πολιτειακής συνείδησης. Και μιλάμε για τη στοιχειώδη και βασική πολιτική ευθύνη όλων μας. Καθεμιάς και καθένα πολίτη ξεχωριστά, όποιου διαμορφώνει τη δημόσια συζήτηση, των υπευθύνων πολιτικών δυνάμεων και ασφαλώς και επιτέλους της ίδιας της κυβέρνησης, η οποία προφανώς και φέρει βαρύτατη, κεφαλαιώδη ευθύνη.
Η κυβέρνηση πρέπει επιτέλους να βρει τον τρόπο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και αντίστοιχα όλοι, ανάλογα με τη θεσμική ταυτότητα ενός εκάστου. Δεν υπάρχει εδώ που έχουν αχθεί τα πράγματα η ελάχιστη ανοχή σε ψέματα, υπεκφυγές, υποκρισία και οίηση. Εξίσου όμως δεν υπάρχει ο ελάχιστος χώρος για σπέκουλα, παραπληροφόρηση και συνωμοσιολογία. Δεν έχουν θέση αυτά στο κάδρο, δεν πρέπει να έχουν.
Όποιος πιστεύει ότι ο βούρκος της πολιτικής παράνοιας θα ρουφήξει απλώς τον όποιο Μητσοτάκη, πλανάται βαριά. Η χοάνη του ελληνικού QAnon θα ρουφήξει το σύνολο πολιτικό σύστημα και θα αφαιμάξει κάθε ζωτική ικμάδα από τη χώρα, σε μια στιγμή που ο κόσμος γύρω της βρίσκεται σε βέρτιγκο. Ο παραλογισμός πρέπει να βγει από το δωμάτιο άνευ ετέρου. Είναι συνθήκη αναγκαία για να κάνουμε ως κοινωνία οποιοδήποτε βήμα εμπρός. Εκτός κι αν αποφασίσουμε συλλογικά ότι δεν μας ενδιαφέρει αυτό…