Σωσίβιο με… χειροπέδες για Ελλάδα

904

Του Χρίστου Κίτσιου από την οικονομική ιστοσελίδα euro2day.gr 

«Και οι δύο κερδίζουν χρόνο. Μόνο που η Ευρώπη θωρακίζεται και απέναντι στον ελληνικό κίνδυνο. Ως αντάλλαγμα προσφέρει νέο δάνειο με την προϋπόθεση ότι θα αποδεικνύουμε καθημερινά ότι δεν πρόκειται για πεταμένα λεφτά».

Η παραπάνω δήλωση κορυφαίου οικονομικού παράγοντα συμπυκνώνει την ουσία της διπλής συμφωνίας της 21ης Φεβρουαρίου για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και τη διαφαινόμενη υπογραφή νέας δανειακής σύμβασης ύψους 130 δισ. ευρώ.

Η Ελλάδα καλείται να αποδείξει μέσα στους επόμενους μήνες ότι διαθέτει την αποφασιστικότητα και την ικανότητα να παραμείνει στην ευρωζώνη, εφαρμόζοντας τα μέτρα και τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα οδηγήσουν στην ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και σε δεύτερη φάση στην ανάσχεση της ύφεσης.

Η χθεσινή συμφωνία, όπως επισήμανε ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος παρέχει μόνο τις βάσεις αυτής της προσπάθειας.

Η μείωση του χρέους κατά 107 δισ. ευρώ, η επιμήκυνση δανείων ύψους περίπου 65 δισ. ευρώ σε ορίζοντα 11 ως 30 ετών, όπως και τα νέα μειωμένα επιτόκια για τα δάνεια δημόσιου και ιδιωτικού τομέα εξασφαλίζουν δημοσιονομική ελάφρυνση ήδη από φέτος, καθώς θα μειωθούν σημαντικά οι τόκοι.

Ταυτόχρονα, η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μείωση της τεράστιας αβεβαιότητας και για σταδιακή από τα τέλη της φετινής χρονιάς ενίσχυση των επιπέδων ρευστότητας στην ελληνική οικονομία.

Το μεγάλο στοίχημα ήταν και παραμένει η εφαρμογή των μέτρων και των μεταρρυθμίσεων, ώστε να επιτευχθεί ήδη από το 2013 πρωτογενές πλεόνασμα. Πρόκειται, με βάση το σύνολο της αγοράς, για το πλέον κομβικό σημείο ως προς την πορεία της Ελλάδας και την παραμονή της στο ευρώ.

Και αυτό γιατί η Ευρώπη, επιβάλλοντας ρήτρα προτεραιότητας στην εξυπηρέτηση του χρέους, σε σχέση με τις υπόλοιπες δαπάνες του δημοσίου, διασφαλίζει στην πράξη ότι η χώρα ή θα κάνει ό,τι πρέπει ή θα οδηγηθεί οικειοθελώς, υπό την πίεση της κοινωνικής αντίδρασης και της γενικευμένης δυσφορίας, στο αίτημα εξόδου από το ευρώ.

Η κατά προτεραιότητα εξυπηρέτηση του χρέους…

Η Ελλάδα, βάσει της συμφωνίας, υποχρεούται στο τελευταίο 10ήμερο κάθε τριμήνου να γνωστοποιεί στον προσωρινό μηχανισμό (EFSF) το ποσό που απαιτείται για τόκους και λήξεις δανείων του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΔΕΚΟ, ΟΤΑ κ.ά.) το τρίμηνο που ακολουθεί.

Εν συνεχεία, η κυβέρνηση (μέσω του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους) και η τρόικα θα συνεννοούνται για το μέρος του ποσού που θα καλυφθεί από τη δόση του δανείου και για εκείνο που αναλογεί στην Ελλάδα (χρήματα από τον προϋπολογισμό ή από τα έσοδα του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων).

Τα αναλογούντα ποσά θα κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος και θα κλειδώνουν για την εξυπηρέτηση του χρέους. Η Ελλάδα, μάλιστα, δεσμεύεται να νομοθετήσει την κατά προτεραιότητα εξυπηρέτηση του χρέους σε σχέση με τις υπόλοιπες δαπάνες του δημοσίου, με ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρειαστεί και πρόβλεψη φρένου χρέους στο Σύνταγμα, όπως έπραξε ήδη η Ισπανία.

…και πώς θωρακίζει την Ευρώπη

Πρακτικά, με την παραπάνω διαδικασία μειώνεται σημαντικά η απειλή χρεοκοπίας της Ελλάδας, παραμένει όμως, και υπό συγκεκριμένες συνθήκες αυξάνεται, ο κίνδυνος στάσης πληρωμών στο εσωτερικό.

Έτσι, η Ευρώπη διασφαλίζεται ότι δεν θα βρεθεί και πάλι αντιμέτωπη με την απειλή χρεοκοπίας της χώρας, παρά μόνο αν η τελευταία αποφασίσει, υπό συνθήκες εντεινόμενης ύφεσης και γενικευμένης κοινωνικής αντίδρασης, να ζητήσει την έξοδό της από το ευρώ, προχωρώντας ταυτόχρονα και σε στάση πληρωμών χρέους.

«Σε μια τέτοια περίπτωση, η Ευρώπη θα κινδυνέψει να χάσει μέρος ή το σύνολο των χρημάτων με τα οποία έχει δανείσει την Ελλάδα, αλλά και πάλι το όφελος θα είναι μεγαλύτερο γιατί έχει κερδίσει πολύτιμο χρόνο για να αντιμετωπίσει τη διάχυση της κρίσης σε άλλες περιφερειακές οικονομίες», σημειώνει τραπεζικό στέλεχος, συμπληρώνοντας ότι αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία που δίνεται στη χώρα.

Το γεγονός βέβαια ότι με τη διενέργεια του PSI το σύνολο σχεδόν του ελληνικού χρέους μεταφέρεται σε αγγλικό δίκαιο δεν αφήνει και πολλά περιθώρια νέας αναδιάρθρωσης. Την ίδια στιγμή, το μεγαλύτερο πλέον μέρος του χρέους μεταφέρεται από τον ιδιωτικό στον επίσημο τομέα, με αποτέλεσμα η ευρωπαϊκή έκθεση στην Ελλάδα να αφορά πλέον το 70%-80% του ελληνικού χρέους. Η έκθεση των ιδιωτών περιορίζεται σε περίπου 60 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για σημαντική συνισταμένη, που η κυβέρνηση αναδεικνύει τονίζοντας τη σαφή, ρητή και επίσημη δέσμευση των εταίρων μας πως θα μας στηρίξουν και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, μετά δηλαδή το τέλος του 2014, εφόσον δεν καταστεί εφικτό η Ελλάδα να επανέλθει στις αγορές.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ευάγγ. Βενιζέλος ερμήνευσε την παραπάνω στήριξη «ως σαφή πολιτική απόφαση πως η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει μέλος της ευρωζώνης ό,τι και να συμβεί», τονίζοντας ότι κριτήριο πια δεν είναι η ολοκλήρωση του προγράμματος, αλλά η επάνοδος στις αγορές.

Αυτό που δεν είπε βέβαια ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος, όπως όλα δείχνουν, σύντομα θα παραιτηθεί για να διεκδικήσει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, είναι ότι η παραμονή ή όχι στο ευρώ θα κριθεί πριν από το τέλος του προγράμματος από την ικανότητα της Ελλάδας να εφαρμόσει μαζί με τα μέτρα λιτότητας και τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για να ανασχεθεί σε δεύτερο χρόνο η ύφεση.