ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
«Αναστενάρια. Στην ιερή έκσταση της παράδοσης».
Ατομική έκθεση φωτογραφίας του Δημήτρη Γ. Λουζικιώτη
στον κτήριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων στην Αθήνα
Η ατομική έκθεση φωτογραφίας του Δημήτρη Γ. Λουζικιώτη με τον τίτλο «Αναστενάρια. Στην ιερή έκσταση της παράδοσης» παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων από το Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014. Πρόκειται για μια μονοθεματική έκθεση που αφορά τα «Αναστενάρια», δηλαδή την ιεροπραξία της πυροβασίας σε περιοχές της Βορείου Ελλάδος.
Τα Αναστενάρια είναι μια πανήγυρις που γίνεται κάθε χρόνο τον μήνα Μάιο –για τρεις μέρες– με αφετηρία τη γιορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Θεωρείται μια ιερή τελετουργία, η οποία πηγάζει από τα βάθη του χρόνου ως μια αρχετυπική διαδικασία μεταφυσικής επικοινωνίας με το Θείο και εκφράζεται με υπερβατική συμπεριφορά όσων συμμετέχουν, καθώς δεν καίγονται πατώντας στα πυρωμένα κάρβουνα.
Οι εικόνες που εκτίθενται ελήφθησαν από το 2011 έως το 2014 στην Αγία Ελένη Σερρών και στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και αποτελούν τμήμα πολύχρονης εργασίας του φωτογράφου με πρόθεση την αποτύπωση και την καλλιτεχνική απόδοση της εξέλιξης της ιεροπραξίας, μέσα από την ένταση των συναισθημάτων που εκφράζονται στα πρόσωπα και τα σώματα των ιερουργών καθ’ όλη τη διάρκεια της τελετουργίας: από την αρχική ηρεμία και την ευλάβεια, στο άναμμα της φωτιάς, από την άντληση δύναμης διαμέσου του χορού στο «κονάκι» –όπως ονομάζουν τον χώρο του ιερού τους– έως την έκσταση που βιώνουν οι χορευτές πάνω στα κάρβουνα. Οι φωτογραφίες προσπαθούν να αποδώσουν όσο το δυνατό πιο παραστατικά το στίγμα της γιορτής, δίχως εντυπωσιασμό αλλά με την απαιτούμενη «ζεστασιά», συγκίνηση και ιερότητα, έτσι όπως ενυπάρχει στο δρώμενο.
Εγκαίνια: Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014 στις 19:30
Διάρκεια έκθεσης: 22 έως 30 Νοεμβρίου 2014
Εκθεσιακός χώρος: Κτήριο Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Πεζόδρομος Ερμού 134-136, Πλατεία Ασωμάτων – Αθήνα
τηλ.: 210 325 2214, www.sea.org.gr, archaeol@otenet.gr
(Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή 11:00–16:00, Σάββατο – Κυριακή 11:00–20:00)
Υπό την αιγίδα: «Θεσσαλονίκη Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Νεολαίας 2014» www.thessaloniki2014.eu
Αρωγός: Κέντρο Πολιτισμού «Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης» www.perix.org
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Δημήτρης Γ. Λουζικιώτης γεννήθηκε στη Στρατονίκη Χαλκιδικής. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Φωτογραφικά έργα του έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, έχουν παρουσιαστεί σε gallery και αρκετά πλέον ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές. Μεταξύ άλλων συμμετείχε στην BIENNALE:1 Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη 2007). Διατηρεί δημιουργικό γραφείο και studio φωτογραφίας (www.louzikiotis.gr / www.louzikiotis.com). Συνεργάζεται ως επαγγελματίας γραφίστας, φωτογράφος και σύμβουλος επικοινωνίας με πολλές επιχειρήσεις και οργανισμούς. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα, πολιτιστικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Είναι ο ιδρυτής και πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού «Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης» (www.perix.org).
Εικόνες υπέρβασης
Το δράμα με τη φωτογραφία είναι ότι συχνά εξαντλείται στο ορατό. Καταφάσκει δηλαδή στο προφανές και φωταγωγεί το αυτονόητο. Πρόκειται για εκείνο το δράμα των μορφών που ξεκίνησε το 19ο αιώνα από την παραστατική ζωγραφική και το νατουραλιστικό θέατρο, αλλά που τώρα καταδυναστεύει εκτός των άλλων το σινεμά, τη βιντεο-αρτ ή τις εικόνες των media. Η τέχνη όμως ζωοποιείται όταν αποκολλάται από την κοινοτοπία. Όταν φτάνει από το ορατό στο αόρατο, όταν περισσότερο υπαινίσσεται και λιγότερο αναπαριστά. Όταν, τέλος, ακραγγίζει το ιερό, ψηλαφεί το αίνιγμα και δεν φοβάται το τρομερό. Τέχνη είναι με άλλα λόγια εκείνη η μεταφυσική που όμως φτιάχτηκε από ανθρώπινα χέρια και το θαύμα που δεν χρειάζεται έναν θεό για να επιφανεί.
Σε αυτόν το δρόμο κινούνται οι εξαιρετικές φωτογραφίες του Δημήτρη Λουζικιώτη. Θέμα τους είναι τα Αναστενάρια και οι βακχεύοντες χριστιανοί με τις εικόνες των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στα χέρια. Η προετοιμασία της ιεροτελεστίας, η κορύφωση της δοκιμασίας, η απο-θέωση. Τα κάρβουνα που καίνε σαν μάτια, οι ψυχές που καίνε σαν κάρβουνα. Πρόκειται βέβαια για εκείνες τις ψυχές που εμπιστεύονται ακόμη και το ένστικτο και την παράδοση σε μια εποχή που έχει απαξιώσει την παράδοση και απομείωσε την ποιητική των ενστίκτων, που μεταμόρφωσε τον ορθολογισμό από εργαλείο και πυξίδα σε γκλομπ του αστυφύλακα που στέκει στη γωνία.
Ο Δημήτρης Λουζικιώτης δημιουργεί ευκρινείς και πυκνές εικόνες που φλερτάρουν το σινεμά και που λένε ιστορίες για τα πρόσωπα, την πίστη ή το φόβο τους και για την υπέρβαση που δικαιούται ο καθένας αφήνοντας στο θεατή το προνόμιο να μαντέψει το τέλος όλων αυτών. Ανήσυχες οπτικές γωνίες, αιφνίδια instantantès, πανοραμικές όψεις, λεπτομέρειες εκφράσεων, το στιγμιαίο που φιλοδοξεί να γίνει αιώνιο, ο τρόμος του κενού και το χρώμα ως αποκάλυψη. Σπουδαία πράγματα δηλαδή για μια εποχή που θεωρεί σπουδαίο το σοβαροφανές και που φοβάται ό,τι ακριβώς αγνοεί. Σπουδαία πράγματα, τέλος, για όσους ακόμα επιμένουν να πιστεύουν σε εκείνα που δεν φαίνονται κι όμως υπάρχουν…
20 Οκτωβρίου 2014
Μάνος Στεφανίδης*
*Ο κ. Μάνος Στεφανίδης είναι Επίκουρος καθηγητής στη Φιλοσοφική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ενώ επί 25 χρόνια ήταν επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης.
