του Δαμιανού Βασιλειάδη, ηγετικού και ιδρυτικού στελέχους του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ.[1]
Αθήνα, 4.9.2013
Πέρασαν ήδη 39 χρόνια από την εξαγγελία της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ με την διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη.
Το κείμενο – διακήρυξη, είναι γέννημα μιας άλλης εποχής. Ένα κείμενο αρχών που δημιουργήθηκε, παρ’ ότι σε μια άλλη πολιτική συγκυρία και με άλλο συσχετισμό δυνάμεων τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκόσμια, είναι επίκαιρο όσο ποτέ. Γι’ αυτό είναι και παραμένει «κλασσικό» – εξ’ ου και η αδυναμία συγγραφής αντίστοιχου κειμένου, χθες από τους ε κ σ υ γ χ ρ ο ν ι σ τ έ ς, σήμερα από τους σ ο σ ι α λφ ι λ ε λ ε ύ θ ε ρ ο υ ς , επειδή συμπυκνώνει την πεμπτουσία της προσπάθειας για αλλαγή προσανατολισμούτης χώρας και της συγκρότησης σοσιαλιστικού ρεύματος στην Ελλάδα με το τετράπτυχο: Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση και δημοκρατικές διαδικασίες.
Για την ιστορία και για όσους δεν γνωρίζουν, το κείμενο ξεκίνησε από την πρώτη διακήρυξη του ΠΑΚ από τον Ανδρέα Παπανδρέου μετά την έξοδό του από την Ελλάδα το 1968 και μετά από βασανιστική επεξεργασία σε σεμινάρια, συνέδρια και ειδικές συσκέψεις ολοκληρώθηκε ως προσχέδιο από μέλη του ΚΕΜΕΔΙΑ του ΠΑΚ στο Μόναχο.
Η διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη δεν είναι έργο κάποιας στιγμής. Είναι το αποτέλεσμα διεργασίας ετών.[2]
Την τελική του διαμόρφωση και διατύπωση έλαβε στην Ελλάδα και με συμμετοχή στελεχών του ΠΑΚ Εσωτερικού με ευθύνη του ΚΕΜΕΔΙΑ του οποίου υπεύθυνος ήταν επί ΠΑΚ και ΠΑΣΟΚ ο Δαμιανός Βασιλειάδης.
Αγωνιστήκαμε με πάθος και αυταπάρνηση από τις γραμμές του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ για τις αρχές αυτές, στην διαμόρφωση των οποίων πήραμε ενεργό μέρος, έως την απαρχή της καθοδικής του πορείας, που ξεκινάει νομοτελειακά μετά το 1977.
Το κίνημα στην πορεία του, αντί να αλλάξει την κοινωνία, άλλαξε το ίδιο. Τελικά μεταλλάχτηκε σ’ ένα νεοφιλελεύθερο, σκληρό αντιλαϊκό κόμμα, στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.
Η αρνητική του πορεία- και αυτό πρέπει να γίνει συνείδηση, γιατί είναι αλήθεια, ξεκινάει ήδη από της στιγμή που ο ίδιος ο ιδρυτής του Ανδρέας Παπανδρέου εδραιώνει σε αντίθεση με τις αρχές της 3ης Σεπτέμβρη, ένα συγκεντρωτικό, προσωποπαγές αρχηγικό κόμμα, θέτοντας τα θεμέλια για την σταδιακή ακύρωση όλων των διακηρυγμένων αρχών. Εκεί εντοπίζεται η προδιαγεγραμμένη καθοδική του πορεία, όπου πια διαπιστώνεται η οριστική απόκλιση της διακηρυγμένης θεωρίας από την πολιτική του πρακτική.
Όμως άλλο αυτό και άλλο οι αρχές και οι στόχοι που αναφέρονται στην ιδρυτική μας διακήρυξη, αρχές και στόχοι που δεν έχασαν ποτέ την ιστορική τους αξία. Γι’ αυτό το κείμενο έχει διαχρονική αξία στη συνείδηση όσων αγωνίστηκαν για μια διαφορετική λογική κι εξέλιξη σ’ αυτόν τον τόπο. Αναφερόμαστε προφανώς στις δυνάμεις της λαϊκής πρωτοβουλίας, της δημιουργίας, του πολιτισμού, των κοινωνικών και εθνικών αγώνων. Γι’ όλους αυτούς η διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη παραμένει ζωντανή, πηγή έμπνευσης και οραμάτων για ένα καλύτερο μέλλον.
Δυστυχώς για το ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει δυνατότητα ούτε για ανάκαμψη, ούτε για ανασυγκρότηση, ούτε αναγέννηση, ούτε επανίδρυση.
Ένας πολιτικός φορέας που χάνει στην πράξη το όραμά του, την ιδεολογία του, τους στρατηγικούς του στόχους, μετατρέπεται σε μηχανισμό, που σημαίνει σε τελευταία ανάλυση ότι ο μόνος εναπομείνας στόχος είναι η κατάκτηση και νομή της εξουσίας ως α υ τ ο σ κ ο π ό ς. Που κι αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι πάλι ο προδομένος ελληνικός λαός (οι νέοι μη προνομιούχοι) θα σηκώσει το σταυρό του μαρτυρίου, πληρώνοντας τα ανομήματα μια ανάξιας και αφερέγγυας ηγεσίας κι ενός ΠΑΣΟΚ που δεν είναι πια ΠΑΣΟΚ, αλλά ΑΝΤΙ – ΠΑΣΟΚ.
Αν σήμερα λοιπόν αναζητούμε έναν πολιτικό φορέα που να εκφράζει και να παλεύει με συνέπεια για τις αρχές και αξίες της 3ης Σεπτέμβρη, αυτές σίγουρα δεν βρίσκονται πια στο ΠΑΣΟΚ. Οι αυταπάτες για όσους πίστεψαν στο όραμα έχουν ημερομηνία λήξης και τα άλλοθι για τους καιροσκόπους τελείωσαν! Φτάνει πια η απάτη και ο εμπαιγμός.
Με φθαρμένα υλικά δεν φτιάχνεις καμία ανασυγκρότηση!
Η κεντροαριστερά χρειάζεται μια νέα αρχή με άφθαρτα υλικά, για να έχει προοπτική επιτυχίας.
[1] Παραιτήθηκε το 1977 διαπιστώνοντας ήδη τότε απόκλιση των διακηρυγμένων αρχών από την πολιτική πρακτική του Κινήματος (αριστερή φρασεολογία, δεξιά πολιτική πρακτική).
[2] Η όλη διεργασία για την τελική μορφή της διακήρυξης ξεκινάει από την εξαγγελία της πρώτης διακήρυξης του ΠΑΚ το Φεβρουάριο του 1968 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, για να καταλήξει, μετά από πολύχρονες επεξεργασίες, ως τελικό κείμενο. Όποιος ενδιαφέρεται να μάθει λεπτομέρειες ας ανατρέξει στο βιβλίο του Δαμιανού Βασιλειάδη, Ο μύθος του Ανδρέα ή οι θεωρητικές βάσεις της Ένωσης Κέντρου, του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ και η πρακτική τους κατάληξη, εκδ. «Εναλλακτικές εκδόσεις», Αθήνα 2007.
