Συνέντευξη του Γιώργου Καραμπελιά στη Λαμπρινή Χ. Θωμά
10 Δεκεμβρίου 2008, www.skai.gr
Από το Άρδην τ. 90, Ιούνιος-Αύγουστος 2012
» Οι πρώτες μας διαδηλώσεις ήταν τη δεκαετία του 1950. Είμασταν μαθητές στο δημοτικό και διαδηλώναμε για την Κύπρο. Ήταν το πρώτο μας κυνήγι από την αστυνομία, και μάλιστα σε χωριό. Καταλαβαίνεις τι σήμαινε τότε το Κυπριακό. Ακολούθησε το 1-1-4, όταν είμασταν μαθητές στο γυμνάσιο, οι αγώνες για το 15% για την παιδεία και, βέβαια, το Κυπριακό. Για το 15%, να δοθεί το 15% του προϋπολογισμού για την εκπαίδευση, είχαμε μαζέψει ένα εκατομμύριο υπογραφές – και όμως παραμένει εσαεί ζητούμενο.
» Η μαζικότητα εκείνης της εποχής δεν συγκρίνεται με τα σημερινά. Μιλάμε για εκδηλώσεις των εκατό χιλιάδων ανθρώπων. Και οι συγκρούσεις είχαν άλλο χαρακτήρα. Ήταν κυρίως επιθέσεις αστυνομικών και άμυνας του πλήθους απέναντι στην αστυνομία. Δεν υπήρχαν ζημιές περιουσίας. Αυτές είναι φαινόμενο της μεταπολίτευσης. Το πολύ πολύ να κατέβαιναν με τα καδρόνια οι οικοδόμοι και να συγκρούονταν: η Ελλάδα του ’64 και ’65 ήταν παγκοσμίως πρώτη σε ημέρες απεργίας, δηλαδή υπήρχε ένα κίνημα με καθαρούς και συγκεκριμένους πολιτικούς και οικονομικούς στόχους. Η σύγκρουση ήταν με εργάτες και οικοδόμους, οι φοιτητές ακολουθούσαν.
» Το ’64 έφαγα ξύλο στη διαδήλωση της ΕΦΕΕ για το Βιετνάμ, που την τραγούδησε και ο Σαββόπουλος. Ήταν επί κυβερνήσεως Γεωργίου Παπανδρέου, και αποτέλεσε την πρώτη σύγκρουση με την υποτίθεται δημοκρατική κυβέρνηση. Μόνο αίτημα ήταν να μας αφήσουμε να διαδηλώσουμε προς την αμερικανική πρεσβεία.
»Τα κινήματα τότε είχαν και αιτήματα αλλαγής των ανθρωπίνων σχέσεων, της κοινωνίας, αιτήματα εθνικοαπελευθερωτικά, οικολογικά… Ήταν καθολικά κινήματα με καθολικά αιτήματα.
» Το ’68, στο Παρίσι, στον Μάη, εμείς διαδηλώναμε και για τη χούντα. Υπήρχαν συγκρούσεις, αλλά δεν είχαν πάρει ποτέ τον χαρακτήρα καταστροφής μαγαζιών. Οι επιθέσεις ήταν κατά συμβόλων της εξουσίας, τα οδοφράγματα στήνονταν για τη σύγκρουση με την αστυνομία. Τώρα βλέπεις ότι ο κύριος στόχος είναι τα καταστήματα.
» Στην μεταπολίτευση, ένα ανάλογο αποτέλεσε η δολοφονία του Καλτεζά. Έχουμε την εν ψυχρώ εκτέλεση ενός δεκαπεντάχρονου, αν και δεν έχει ίδια τα λοιπά χαρακτηριστικά. Ήταν επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, δεν υπήρχε συναίνεση από κανένα κόμμα. Παρ’ όλα αυτά, οι εκδηλώσεις είναι πιο μαζικές τις πρώτες μέρες, ώσπου εμφανίζεται –για πρώτη φορά– το γενικευμένο σπάσιμο, συγκεκριμένα στις οδούς Πατησίων και Στουρνάρα, στο Πολυτεχνείο. Και ενώ αρχικά υπήρξε μια μορφή ενός νέου τύπου κινήματος ή υποτιθέμενου κινήματος, καθώς είχαν δηλώσει παραίτηση οι υπουργοί Κουτσόγιωργας και Σκουλαρίκης και είχε υπάρξει προσέγγιση με τα εργατικά συνδικάτα που πλήττονταν από την πολιτική λιτότητας του Σημίτη στην Οικονομία, οι καταστροφές και η επίθεση από τα μέσα και τις εφημερίδες, που ήταν ασύλληπτη, οδήγησε την αγανάκτηση να στραφεί εναντίον μας, και κοντέψαμε να λυντσαριστούμε από τον κόσμο και τις ομάδες περιφρούρησης του ΚΚΕ όσοι είμασταν στο Πολυτεχνείο.
» Από τότε προσπαθήσαμε να ερμηνεύσουμε την εμφάνιση αυτού του φαινομένου που κορυφώνεται τώρα. Η αντίδραση στην υπαρκτή κρατική καταστολή παίρνει χαρακτήρα αδιέξοδης βίας που όλο και συνδέεται με τη λεηλασία. Ερμηνεύοντας, λέω ότι πρόκειται για την κρίση μιας παρασιτικής κοινωνίας, που ως τέτοια παράγει και παρασιτικού τύπου κινήματα. Όλα έχουν καταπέσει, θεσμοί, αξίες, και η εκκλησία τώρα ακολουθεί τον ίδιο δρόμο, δεν υπάρχει νεολαιίστικο αίτημα για αλλαγή της κοινωνίας, και η εξέγερση που ακολουθεί έχει τυφλά χαρακτηριστικά, δεν προτείνει κανένα όραμα κοινωνίας.
» Το φαινόμενο αυτό δεν είναι ελληνικό. Κατά τη γνώμη μου, η Δύση έχει εξαντλήσει τις δυνατότητες να παράγει επαναστατικά κινήματα. Αυτά βρίσκονται εκτός Δύσεως, στη Λατινική Αμερική, την Παλαιστίνη…Και στην Ελλάδα, που είναι παράσιτο της Δύσης εμφανίζονται στον κύβο τα φαινόμενα. Όποιος δεν παράγει αξίες δεν έχει και κινήματα που παράγουν αξίες.
» Σίγουρα θα τα ξαναζήσουμε αυτά. Υπάρχει γενικευμένη κρίση, οικονομική, κοινωνική, η οποία θα οδηγήσει σε επανάληψη, μέχρι να γίνει ένας ολόκληρος κύκλος και να γίνει κατανοητό το αδιέξοδο μιας εξεγερσιακής λογικής χωρίς στόχους. Επίσης, θα οδηγήσει σε ακραία συντηρητικοποίηση της δεξιάς –τα γεγονότα στην Πάτρα είναι χαρακτηριστικά– και η βίαιη αντίδραση της κοινωνίας προς τα δεξιά δεν προμηνύει τίποτε καλό.
» Δεν πέφτω στη λογική της συνωμοσίας, ότι όλα αυτά έγιναν επειδή δεν είναι πειθήνιος ο Καραμανλής. Αυτός που σκότωσε τον Αλέξη είχε λογική Ράμπο και πολύ σωστά ξεσήκωσε την αγανάκτηση όλων των Ελλήνων. Από την άλλη, κανάλια και εφημερίδες προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν, να υποδαυλίσουν και να κατευθύνουν αυτή την αγανάκτηση. Κανάλια που, μέχρι πρόσφατα έλεγαν τους αναρχικούς τρομοκράτες, μιλούν τώρα για «δίκαιη οργή». Το νεκρό παιδί σκυλεύτηκε για τα συμφέροντα των νταβατζήδων, που το χρησιμοποίησαν στον πόλεμο μεταξύ ομοίως αχρήστων και ανικάνων πολιτικών κομμάτων.