Από το Άρδην τ. 85, Απρίλιος-Μάιος 2011
[εκδόσεις Λιβάνη, 2011, σσ. 588]
«Ένας ιδεολογικός πόλεμος στο πολιτικό πεδίο δεν είναι μικρότερης σημασίας από την ένοπλη αντιπαράθεση, γιατί η κάθε πλευρά μπορεί να ενισχύσει βαθμιαία τη θέση της κερδίζοντας ιδεολογικά πρώην αντιπάλους της. Ένα πολιτικό καθεστώς δεν εδραιώνεται στο πεδίο της μάχης. Επιβιώνει και νικά μόνο αν μακροχρόνια με το έργο του στην περίοδο της ειρήνης κατορθώσει να κερδίσει τις ψυχές των ανθρώπων, του λαού».
Ο εμφύλιος πόλεμος υπήρξε μια ιστορική περίοδος που συντάραξε την Ελλάδα και οι τραγικές συνέπειές του φθάνουν μέχρι τις μέρες μας. Η Ελλάδα εκείνης της περιόδου εστίασε πάνω της το ενδιαφέρον των δύο μεγάλων αντίπαλων στρατοπέδων που είχαν επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ένωση. Έγινε κεντρικό σημείο της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου και ένας πειραματικός χώρος διερεύνησης των αντιδράσεων του αντιπάλου.
Το βιβλίο, γραμμένο από έναν έμπειρο και δοκιμασμένο ερευνητή αυτής της περιόδου, επιχειρεί να ρίξει ένα νέο φως σ’ εκείνα τα γεγονότα, συνδέοντάς τα με τη διεθνή γεωστρατιγική θέση της Ελλάδας στα σύνορα των δύο κόσμων και του ελληνισμού γενικότερα που γειτνιάζει με τις πετρελαιοφόρες περιοχές της Μέσης Ανατολής. Παρουσιάζονται για πρώτη φορά καινούρια ανέκδοτα στοιχεία που φωτίζουν τη συγκεκριμένη περίοδο, όπως είναι η ανταλλαγή μηνυμάτων Τίτο- Διμιτρόφ για την Ελλάδα, το αμερικανικό σχέδιο Πίντσερ για μια πιθανή παγκόσμια ένοπλη σύγκρουση ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης, όπου στην περίπτωση αμερικανικής επίθεσης εναντίον του αντιπάλου της θα χρησιμοποιείτο τμήμα της ελληνικής επικράτειας κ.ά.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του Φοίβου Οικονομίδη μπορούμε να αντιληφθούμε καλύτερα την πορεία της Ελλάδας από το χθες μέχρι το σήμερα και κατά συνέπεια τη δική μας ανθρώπινη πορεία σε αυτήν τη γειτονιά του κόσμου.
Το χθες θύμιζε εξαιρετικά το σήμερα. Μέσα στο 1945, ο Αμερικανός Τζέιμς Μπερνς έβρισκε το άλλοθι για την έντονη παρουσία των ΗΠΑ στην Ελλάδα τονίζοντας «την ανικανότητα των Ελλήνων ηγετών να συνεργαστούν για τις επείγουσες ανάγκες της χώρας τους. Η εντύπωση που κέρδιζε έδαφος στο εξωτερικό ήταν ότι ο εγωισμός και η φιλαργυρία των Ελλήνων δημόσιων ανδρών τους τυφλώνει σε όλα τα ευρύτερα ζητήματα και ότι ίσως η Ελλάδα είναι ανίκανη να αυτοκυβερνηθεί και να επιλύσει τα άμεσα οικονομικά της προβλήματα».
Ο διπλωμάτης και ποιητής Γιώργος Σεφέρης σημείωνε την ίδια περίοδο στο ημερολόγιο του: «Η βλακεία, η εγωπάθεια, η μωρία και η γενική αναπηρία της ηγετικής τάξης στη σημερινή Ελλάδα σε φέρνει στην ανάγκη να ξεράσεις… είμαι βέβαιος πως τούτοι οι ελεεινοί δεν αντιπροσωπεύουν τη ζωντανή Ελλάδα». Ένα χρόνο αργότερα, ο Τίτο αποκάλυψε στον Διμιτρόφ ότι «έχει αρχίσει ήδη η μεταφορά στην Ελλάδα πολεμικού υλικού για τους Έλληνες παρτιζάνους».
