Του Νικόλα Δημητριάδη
Τον γύρο του κόσμου έκανε το… «λαυράκι» που παρουσίασε η εφημερίδα Δημοκρατία, περί της πρόθεσης των Η.Π.Α. να κλείσουν μία στρατιωτική βάση, που δεν υπάρχει, στην Αλεξανδρούπολη. Είναι ενδεικτικό το μπέρδεμα που έγινε στον Λευκό Οίκο, όταν Πρόεδρος και Υπουργός Εξωτερικών προσπαθούσαν να καταλάβουν σε ποια βάση αναφερόταν η σχετική ερώτηση Τούρκου δημοσιογράφου. Στην πραγματικότητα, βάσει της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας MDCA, η Ελλάδα επιτρέπει στις Η.Π.Α. να χρησιμοποιούν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για τη μεταφορά στρατιωτικού υλικού, ενώ, όταν γίνονται τέτοιες μεταφορές, τους διατίθεται και χώρος εντός του στρατοπέδου «Γιαννούλη» για τη διαμονή του προσωπικού τους που συντονίζει τη μεταφορά. Και ενώ η κυβέρνηση Τραμπ έδωσε εντολή να επανεξεταστούν τα κονδύλια του Υπουργείου Άμυνας, η δημοσιογράφος Κύρα Αδάμ ανακάλυψε κατάργηση της «στρατιωτικής βάσης» της Αλεξανδρούπολης, κατόπιν μάλιστα πιέσεων του Ερντογάν και του Πούτιν!
Η εφημερίδα Δημοκρατία δημοσιεύει τακτικά τα καταστροφολογικά σενάρια της δημοσιογράφου Κύρας Αδάμ, η οποία πότε γράφει ότι η κυβέρνηση έχει ακυρώσει την ΑΟΖ της Ρόδου και του Καστελλόριζου, πότε ότι «Τουρκία και Ισραήλ πετάνε την Κύπρο έξω από το ενεργειακό κάδρο», πότε ότι «Συμβούλιο Ασφαλείας και Στέιτ Ντιπάρτμεντ βάζουν πάγο στην Αθήνα για έρευνες υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης», πότε ότι «είναι τρύπια η άμυνα των νησιών» και πότε ότι τα F-35 είναι άχρηστα γιατί οι Τούρκοι έχουν τους πανίσχυρους S-400, οπότε «ο,τιδήποτε περνά ανατολικά του 25ου μεσημβρινού θα καταρρίπτεται»… Τέτοιου είδους δημοσιεύματα είναι πλέον καθημερινά στον ελληνικό Τύπο και αναπαράγονται διαρκώς από φιλορωσικά, φιλοτουρκικά ή απλώς αντιπολιτευόμενα Μέσα, δείχνοντας το επίπεδο της ενημέρωσης και τον πόλεμο της προπαγάνδας που επικρατεί στην Ελλάδα, όταν εφημερίδες σαν την Κυριακάτικη Δημοκρατία φθάνουν να έχουν επίπεδο εγκυρότητας παραπλήσιο της Ελεύθερης Ώρας.
Όσο για την ανύπαρκτη βάση που κλείνει και δεν κλείνει, ποικίλες σελίδες πολιτικής παραπληροφόρησης έσπευσαν να αναδημοσιεύσουν την «είδηση», καρυκεύοντάς την με διάφορα σχόλια, όπως ότι «Ο πρωθυπουργός πληρώνει ακριβά το τίμημα για την εμμονική του προσήλωση στη λάθος πλευρά της Ιστορίας» (www.bankingnews.gr), ενώ άλλοι είδαν το κλείσιμο της ανύπαρκτης βάσης θετικά: «Εφ’ όσον τελικά, η πρόθεση αυτή του Προέδρου Τραμπ υλοποιηθεί, θα πρόκειται για μια κίνηση που θα ωφελήσει τελικά την Ελλάδα και θα την απεμπλέξει σε ένα σημαντικό βαθμό από τον πόλεμο κατά της Ρωσίας.» (www.iskra.gr)
Το ψευδές δημοσίευμα εκμεταλλεύθηκαν και διάφορα ρωσικά και τουρκικά δίκτυα, από το επίσημο πρακτορείο Tass[1], μέχρι το τουρκικό turkiyetoday[2]. Στη συνέχεια, ελληνικά Μέσα ανέφεραν την είδηση, σαν προερχόμενη από τις ξένες αυτές ιστοσελίδες, με τίτλους όπως «Ρωσικά ΜΜΕ: Οι ΗΠΑ κλείνουν τη βάση της Αλεξανδρούπολης, αδειάζουν Μητσοτάκη» (www.bankingnews.gr). Ακόμη και η διάψευση της είδησης από τον Τραμπ φθάνει να παρουσιάζεται κάπως έτσι: «Ο Τραμπ θα κλείσει την ελληνική βάση που χρησιμοποιείται για την μεταφορά η όπλων στην Ουκρανία, ανέφεραν ξένα και τουρκικά ΜΜΕ. Μόνο που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν θα κλείσει την βάση στην Αλεξανδρούπολη» (pentapostagma.gr). Και ενώ η πληροφορία πλέον εκπέμπεται από ένα σωρό ιστοσελίδες, εγχώριες και ξένες, επίσημες και ανεπίσημες, λίγο ψάξιμο αρκεί για να καταλάβει κανείς πως όλα αυτά τα δημοσιεύματα προέρχονται από μία και μοναδική πηγή: την αχαλίνωτη φαντασία των δημοσιογράφων.
Η περίπτωση αυτή είναι ενδεικτική του τρόπου που λειτουργεί η παραπληροφόρηση: Δίκτυα, ιστοσελίδες και λογαριασμοί ομοϊδεατών ανακυκλώνουν διαρκώς το ένα το άλλο. Έτσι η είδηση εμφανίζεται να προέρχεται από πολλές –υποτίθεται ανεξάρτητες– πηγές. Ταυτόχρονα, ο θόρυβος που δημιουργεί, τα κλικ που αποσπά και οι «θεάσεις» που λαμβάνει στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης προσδίδουν από μόνα τους εγκυρότητα: «Είδατε τί λένε όλοι;», «Έχει βουίξει ο τόπος», «Μα πώς, εδώ το γράφουνε και οι ξένοι», «Ανοίξτε πια τα μάτια σας!» κ.ο.κ. Μία απλή φήμη μπορεί να αποκτήσει «στάτους» έγκυρης είδησης απλώς και μόνο με την ανακύκλωσή της στο διαδίκτυο. Στην εποχή της συνωμοσιολογίας και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, όπου η ενημέρωση (και άρα η διαμόρφωση άποψης) εκατομμυρίων ανθρώπων μεσολαβείται από μία χούφτα αλγορίθμων, αυτά είναι βασικά μαθήματα προπαγάνδας για αρχάριους,
Όταν ένα απλό δημοσίευμα φθάνει σε 24 ώρες να απασχολεί τον Λευκό Οίκο, καταλαβαίνουμε τι γίνεται με άλλες «ειδήσεις» που προωθούνται από ολόκληρες κρατικές υπηρεσίες, με κατευθυνόμενα Μέσα, πληρωμένες στρατιές «τρολ» και «φάρμες bot». Αυτά τα φαινόμενα αποτελούν πλέον καθημερινότητα στον πόλεμο της διαδικτυακής προπαγάνδας και καλό θα ήταν κάποια στιγμή η Πολιτεία να αρχίσει να τα λαμβάνει πιο σοβαρά υπ’ όψιν της και να απαντά οργανωμένα, συστηματικά και πολύπλευρα.
[1] https://tass.com/world/1918237
[2] https://www.turkiyetoday.com/world/trump-plans-to-shut-down-us-military-base-in-alexandroupoli-greek-media-123587/
Ενισχύστε την προσπάθειά μας κάνοντας μια δωρεά στο Άρδην πατώντας ΕΔΩ.
Γνωρίστε τα βιβλία των Εναλλακτικών Εκδόσεων
Ακολουθήστε το Άρδην στο Facebook
Ακολουθήστε το Άρδην στο twitter
Εγγραφείτε στο κανάλι του Άρδην στο Youtube
