[…] Όποιοι ψηφιστούνε, δεν θα σώσουν την Ελλάδα, ακόμη κι αν είναι σίγουρη η καλή τους διάθεση. Η Ελλάδα δεν σώζεται πια με τίποτε… Αυτό το πιστεύω και λυπούμαι για την φοβερή κατρακύλα η οποία έχει πάρει η Ελλάδα ως κράτος. Εύχομαι να μην είναι εκατό τοις εκατό, αλλά πάντως έχει μπει σε ένα δρόμο, ας τον πω “της κατολίσθησης” […] Όσο κι ας σας φάνηκαν απαισιόδοξα σε γενικές γραμμές τα λόγια μου, κατά βάθος είμαι αισιόδοξος. Θα μου πεις, αυτή η αντινομία με τι τρώγεται; Δεν τρώγεται, με τίποτε, αλλά είναι ένα γεγονός. Είμαστε σε μαύρα χάλια, κι όμως ελπίζω πως κάτι παραπάνω καλό θα γίνει […]
Ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος μιλά* στην Κρυσταλία Πατούλη στα πλαίσια της ακτιβιστικής έρευνας για την κρίση, σχολιάζοντας τις επικείμενες εθνικές εκλογές και γενικά τους Έλληνες κυβερνώντες μέσα στο χρόνο (παρελθόντα, παρόντα και …μέλλοντα). Δημοσιεύτηκε στο tvxs.gr
Κρ.Π.: Ποιες αιτίες μας έφεραν ως εδώ, και κυρίως τι πρέπει να κάνουμε;
Ντ.Χρ.: Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαι σε θέση να απαντήσω σε τέτοιου είδους ερωτήματα. Γενικά, δεν καταλαβαίνω καθόλου τη σύγχρονη ζωή, και ειδικά γι’ αυτό το ερώτημα, δεν είμαι καν σε θέση να απαντήσω στοιχειωδώς.
Αλλά, βέβαια, δεν είμαι και κανένα ζώο που ζει έξω απ’ την πραγματικότητα, κι ως ένα σημείο κάτι μυρίζομαι…
Αντίθετα με αυτό που κάνουν πολλοί που τα ξέρουν όλα, εγώ δεν ξέρω σχεδόν τίποτα. Κατ’ αρχήν όπως λέει κι ο λαός, δεν είμαι ξερόλα, και δεν ξέρω. Θα μπορούσα με δυο λόγια να απαντήσω μόνο ότι δεν γνωρίζω καλά τα πράγματα και δεν έχω να πω τίποτα, αλλά δεν είναι κι αυτό αλήθεια. Ίσως έχω να πω.
Λόγου χάριν καθώς προετοιμαζόμαστε τώρα για εκλογές μέσ’ στο νού μου σηκώνονται ένα σωρό σχετικά φρέσκα προβλήματα. Εγώ, τώρα τι να πω ακριβώς γύρω από τα προβλήματα αυτά, δεν ξέρω, αλλά και δεν μπορώ και να μην απαντήσω. Σ’ αυτό το δίλημμα βρίσκομαι και η αλήθεια είναι, και κατά βάθος μια μικροαπάντηση υπάρχει.
Πάντως ξέρω ένα πράγμα, το οποίο λέω έτσι γενικά: Όλα παν προς το χειρότερο! Αυτό, βέβαια, το πιστεύω και με το παραπάνω. Θα πεις, μια κουβέντα είναι αυτή, αλλά ευτυχώς ή ατυχώς την πιστεύω πολύ. Και πράγματι πιστεύω πως πάμε προς το χειρότερο.
Θα υπάρξει τίποτε ανασταλτικό; Ο Θεός και η ψυχή μου… Φοβούμαι ότι θα εξακολουθήσω να μην ξέρω, αλλά με δυο λόγια, τα πράγματα πάνε προς το κακό… Αν φτάνει αυτό ή δεν φτάνει; Ας πούμε ότι είναι λίγο…
Μήπως υπάρχει και καμία θετική απάντηση; Και σ’ αυτό δεν είμαι πολύ σίγουρος. Πολύ φοβούμαι ότι δεν υπάρχει καμιά θετική απάντηση.
Όποιοι ψηφιστούνε, δεν θα σώσουν την Ελλάδα, ακόμη κι αν είναι σίγουρη η καλή τους διάθεση. Η Ελλάδα δεν σώζεται πια με τίποτε… Αυτό το πιστεύω και λυπούμαι για την φοβερή κατρακύλα η οποία έχει πάρει η Ελλάδα ως κράτος. Εύχομαι να μην είναι εκατό τοις εκατό, αλλά πάντως έχει μπει σε ένα δρόμο, ας τον πω “της κατολίσθησης”. Η κατολίσθηση μπορεί να αποβεί πάρα πολύ κακή. Όπως ήδη είπα, πολύ φοβούμαι ότι όλα πάνε προς το χειρότερο…
Εάν υπάρξει κάτι που θα με διαψεύσει με πάρα πολύ χαρά θα το αντιμετωπίσω, αλλά φοβούμαι ότι δεν υπάρχει. Και μακάρι να βγω ψεύτης… Η αλήθεια, όμως, είναι, ότι είναι και ακόμη χειρότερα.
Φοβούμαι να μην σας πιάσει καμιά μελαγχολία. Αλλά μια τέτοια μελαγχολία υφέρπει και πάλι τη φοβούμαι. Εύχομαι βέβαια να πάνε όλα προς το καλύτερο, αλλά είναι πολύ αμφίβολο… Πάντως όλα πάνε προς το χειρότερο. Αυτή είναι η γνώμη μου.
Κρ.Π.: Παγκοσμίως, ή μόνο στην Ελλάδα, πιστεύετε;
Ντ.Χρ.: Σ’ αυτό δεν είμαι σε θέση να απαντήσω γιατί πολύ λίγο παρακολουθώ την Ελλάδα παγκοσμίως.
Αν και χτες μου ήρθαν κάτι ανέλπιστα πράγματα, γι’ αυτό φοβούμαι ότι κάτι ανέλπιστο μπορεί να ανατρέψει την πραγματικότητα.
Μου ήρθε μια είδηση… Τι μπορείτε να φανταστείτε; Ήρθε ο αντιπρόσωπος της UNESCO στην Ελλάδα, ο ίδιος, και μου έφερε ένα χαρτί με πολλά καλά λόγια… καλά τυπωμένο, με καλλιγραφικά γράμματα και με κάποια επιμέλεια. Και αυτό το χαρτί μου το προσέφερε ως δώρο, διότι μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση μπορούν ακόμη να κάνουν δώρο ένα χαρτί, σαν εύσημη μνεία. Αστείο φαίνεται, και είναι αλήθεια. Και αυτό το κάνουν σε όλο τον κόσμο. Ας πούμε, ήρθε τώρα από την Ινδία, αλλά δεν πηγαίνει σε όλα τα κράτη΄ σε λίγα και πότε – πότε. Η τιμή ήταν μεγάλη, με την έννοια ότι ξεκίνησε από τη Νέα Υόρκη, και κατέληξε σε μένα…
Όσο κι ας σας φάνηκαν απαισιόδοξα σε γενικές γραμμές τα λόγια μου, κατά βάθος είμαι αισιόδοξος. Θα μου πεις, αυτή η αντινομία με τι τρώγεται; Δεν τρώγεται, με τίποτε, αλλά είναι ένα γεγονός. Είμαστε σε μαύρα χάλια, κι όμως ελπίζω πως κάτι παραπάνω καλό θα γίνει. Τι θα γίνει δεν ξέρω, πάντως φαντάζομαι θα γίνει.
Κάτι το καλό, έστω κι όχι αμέσως, έστω κι αν δεν βγει αυτός ο υποψήφιος βουλευτής που τώρα θεωρείται πολύ σπουδαίος… Δεν είναι βέβαια καθόλου σπουδαίος, με τίποτε, αλλά εν πάση περιπτώσει, αφού ο λαός θέλει να τον ψηφίσει ας τον ψηφίσει.
Και όλοι οι προηγούμενοι που ψηφίστηκαν ήταν καλύτεροι; Για να μη σας πω ότι οι πιο πολλοί ήταν τσογλάνια (και να μην τον χαρακτηρίσουμε τσογλάνι, πάντως δεν τρώγεται με τίποτε). Αυτό είναι η μοίρα της Ελλάδος. Από τον έναν κακό να πέφτει στον άλλον κακό και κανένας πολύ καλός να μην βγαίνει με κανέναν τρόπο.
Ε, είδαμε και πάθαμε, τώρα περιμένω να δω ο καινούργιος τι φρούτο θα είναι, κι αν τυχόν αξίζει τον κόπο. Αλλά βέβαια δεν αξίζει. Δεν βαριέσαι…
Κρ.Π.: Για τον Αλέξη Τσίπρα λέτε…
Ντ.Χρ.: Για τον Τσίπρα, φυσικά…
Κρ.Π.: Πιστεύετε ότι θα βγει;
Ντ.Χρ.: Δεν ξέρω, και το εύχομαι να μην βγει, αλλά, παρ’ όλα αυτά, από δω κι από κει, κάτι μπορεί να γίνει και μπορεί να βγει. Ε, και; Σ’ αυτές τις κουβέντες κάτι λέμε… αλλά είναι λίγο πολύ σόκιν, και δεν θέλω να το πω, αλλά ε… με γαργαλάει και να το πω. Στα παλιά μου τα παπούτσια, αν βγει κι αν δεν βγει.
(*Η συνέντευξη δόθηκε στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη στις 23/01/2015)