Ασφυκτικές αλλά ευγενικές πιέσεις από τους ισχυρούς
του Χρήστου Νικολαϊδη από το thessnews.gr || xenikol@hotmail.com
Με μόνο μία καμπάνια, αφού δεν υπάρχει εκστρατεία υπέρ του «Όχι», την Κυριακή το δημοψήφισμα στα Σκόπια! Μπαράζ δηλώσεων από ξένους ηγέτες. Γιατί «έστριψε» το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο περιθώριο μπήκαν τελικά και οι «σκληροί» της διασποράς. Πώς η ονομασία της ΠΓΔΜ έγινε πιόνι στη γεωστρατηγική σκακιέρα των ισχυρών.
Το δημοψήφισμα που θα διενεργηθεί την Κυριακή στην ΠΓΔΜ θα μείνει στην ιστορία ως το μοναδικό δημοψήφισμα στην ιστορία της ανθρωπότητας στο οποίο «τρέχει» μόνο μία καμπάνια! Αυτή του «Ναι». Γιατί θεμελιωδώς οργανωμένη εκστρατεία για την υπερψήφιση του «Όχι» δεν υπάρχει ούτε από κόμματα, ούτε από Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ούτε από επώνυμους παράγοντες και ηγετικές προσωπικότητες της εθνικής κοινής γνώμης, όπως σε κάθε περίπτωση δημοψηφίσματος συμβαίνει σε κάθε γωνιά αυτού του πλανήτη!
Πολιτικοί αναλυτές και δημοσιογράφοι που γνωρίζουν καλά τα «ήθη και έθιμα» των γειτόνων καταλήγουν ότι για τη… «λειψή» αυτή εικόνα υπεύθυνη είναι η Δύση, που έχει πέσει με τα μούτρα στην υπεράσπιση του «Ναι», εκμεταλλευόμενη κάθε πεδίο πίεσης που μπορεί να ασκήσει.
Η στάση αυτή δεν φανερώνεται μόνο μέσα από τις παρεμβάσεις της Άνγκελα Μέρκελ, του Στόλντεμπεργκ, του Τουσκ, του Μπους και των άλλων δυτικών ηγετών που μέσα από ένα μπαράζ θερμών δηλώσεων κάλεσαν τους πολίτες της χώρας να υπερψηφίσουν το «Ναι»… Εκφράζεται κυρίως από την περιθωριοποίηση της άλλης άποψης!
Είναι χαρακτηριστικό ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το VMRO-DMNE, που είχε αρχικά καταδικάσει τη «Συμφωνία των Πρεσπών» χρησιμοποιώντας υψηλούς τόνους, κάλεσε τους οπαδούς του να ψηφίσουν κατά συνείδηση. Παράλληλα, εννέα ηγετικά του στελέχη ξέφυγαν και από αυτήν τη γραμμή καλώντας τους ψηφοφόρους τους να ψηφίσουν υπέρ της έγκρισης του ερωτήματος του δημοψηφίσματος.
Αναλυτές αποδίδουν την… κωλοτούμπα αυτή στις πιέσεις της Δύσης. Άλλωστε, ο Γκρούεφσκι και δεκάδες στελέχη του κόμματος βρίσκονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου για σκάνδαλα της διακυβέρνησής τους. Και πολλοί ισχυρίζονται ότι στην αποκάλυψη των σκανδάλων, που έγινε κυρίως μέσα από τη δημοσιοποίηση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, βοήθησε σημαντικά ο ξένος παράγοντας…
Στις ίδιες πιέσεις αποδίδεται και η στάση του Τύπου! Μόνο μία από τις τέσσερις σημαντικές εφημερίδες της χώρας, η «Nova Macedonija», είναι κατά της «Συμφωνίας των Πρεσπών», κάτι που διαφαίνεται όχι από τους πρωτοσέλιδους τίτλους της, αλλά κυρίως από την αρθρογραφία που επιλέγει να φιλοξενεί. Άλλες δύο είναι φανατικά υπέρ του «Ναι» και η τέταρτη («Vecer») τηρεί αυστηρή ουδετερότητα.
Στις πιέσεις της Δύσης θα πρέπει να αποδοθεί και το… ξεδόντιασμα της άλλοτε κραταιής και ιδιαίτερα θορυβώδους διασποράς. Ενώ στο παρελθόν παρενέβαινε με σκληρές εθνικιστικές θέσεις, το τελευταίο διάστημα λούφαξε. Μόλις 2.700 άτομα δήλωσαν ότι θα ψηφίσουν στις πρεσβείες και τα προξενεία όλου του πλανήτη από τις περίπου 100.000 άτομα που ζουν εκτός της χώρας (η ΠΓΔΜ έχει καθιερώσει την ψήφο για την ομογένειά της)…
Γεωπολιτικό θέμα
Η στάση της Δύσης εξηγείται από το γεγονός ότι πλέον η διαφορά Ελλάδας- ΠΓΔΜ δεν είναι μία απλή, διακρατική διαφορά. Λόγω του εμποδίου που προκαλεί στην ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, έχει αναχθεί σε σημαντικό γεωπολιτικό θέμα. Κανείς στη διεθνή κοινότητα δεν εξετάζει εάν η Ελλάδα έχει δίκιο στις θέσεις της για το όνομα, την εθνικότητα ή τη γλώσσα. Οι πάντες θέλουν την ΠΓΔΜ να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, ώστε να περιοριστεί η ρωσική επιρροή στα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Για τον λόγο αυτόν οι πιέσεις είναι τόσο ισχυρές.
Όπως άλλωστε έγραψε την προηγούμενη εβδομάδα η ρωσική εφημερίδα «Κομερσάντ», που βρίσκεται κοντά στον Βλαντιμίρ Πούτιν, «Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος θα καθορίσουν τη νέα γεωπολιτική κατανομή στην περιοχή».
Ο αλβανικός παράγοντας
Σημασία στα γεωπολιτικά χαρακτηριστικά της υπόθεσης δίνουν και οι εθνοτικές διαφορές. Οι Αλβανοί της ΠΓΔΜ δεν έχουν καμία ευαισθησία στο όνομα και εμφανίζονται διατεθειμένοι να κάνουν κάθε υποχώρηση προκειμένου να μπουν στο ΝΑΤΟ. Για τον λόγο αυτόν είναι φανατικά υπέρ του «Ναι». Οι Σλάβοι υποχωρούν στο μεγαλύτερο μέρος τους, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, στο θέμα της ονομασίας του κράτους τους, γιατί πιστεύουν ότι εάν γίνουν μέλη της Συμμαχίας, θα αδρανοποιήσουν τον αλβανικό επεκτατισμό.
Σκόπια, ώρα μηδέν για το δημοψήφισμα…
Προβάδισμα του «Ναι» δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις. Αναλυτικά στοιχεία για τις ροπές της κοινής γνώμης. Πώς παρεμβαίνει η Δύση. Όλες οι δηλώσεις των ξένων ηγετών, που συνιστούν στους πολίτες να ψηφίσουν «Ναι»!
Τις ημέρες που προηγήθηκαν του δημοψηφίσματος στην Κύπρο για το «Σχέδιο Ανάν» θυμίζει η ατμόσφαιρα που επικρατεί στα Σκόπια, τότε που πολιτικοί, αναλυτές και δημοσιογράφοι προέβλεπαν ότι πάνω από τη Μεγαλόνησο θα έπεφταν οι επτά πληγές του Φαραώ, εάν οι Κύπριοι τολμούσαν να απορρίψουν το σχέδιο που έφερε το όνομα του τότε γενικού γραμματέα του ΟΗΕ…
Τώρα το «Ναι» και το «Όχι» αφορούν ένα διαφορετικό αλλά εξίσου κεφαλαιώδες ερώτημα για την πορεία του κράτους: «Είστε υπέρ της ένταξης στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ με αποδοχή της Συμφωνίας μεταξύ της “Δημοκρατίας της Μακεδονίας” και της Ελληνικής Δημοκρατίας;».
Η πολύ μεγάλη διαφορά είναι ότι τότε υπήρχε καμπάνια υπέρ του «Όχι», ενώ τώρα στα Σκόπια απουσιάζει… Τον τόνο δεν τον δίνουν οι εγχώριοι υποστηρικτές του «Ναι» αλλά οι ξένοι ηγέτες, που έχουν προχωρήσει σε ένα μπαράζ δηλώσεων!
Σύμφωνα με τον καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ηλία Κουσκουβέλη, ο καταιγισμός αυτός, που ίσως φανερώνει μία ανασφάλεια για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, είναι ασυνήθιστός αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως «unfair».
«Κατά την άποψή μου πρώτη πρόκληση είναι εάν θα ψηφίσουν τουλάχιστον 903.000 πολίτες, ώστε το δημοψήφισμα να είναι έγκυρο και μετά θα δούμε εάν θα επικρατήσει το “Ναι”, ώστε αυτό να γίνει εργαλείο πίεσης για τη συνταγματική αναθεώρηση», συμπλήρωσε ο κ. Κουσκουβέλης.
Οι πολιτικές δυνάμεις
Ο Μπράνκο Τσρβένκοφσκι, που διετέλεσε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, παρενέβη και σε γραπτή δήλωσή του αναφέρει ότι θα ψηφίσει “υπέρ” στο δημοψήφισμα «όχι επειδή πιστεύω ότι η Συμφωνία των Πρεσπών συνιστά μεγάλη νίκη και επιτυχία, αλλά επειδή θεωρώ ότι αποτελεί ανάγκη την οποία, στη δεδομένη κατάσταση, δεν μπορούμε να αποφύγουμε». Θα ψηφίσω “υπέρ”, όχι επειδή πιστεύω ότι η εφαρμογή της δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις, αλλά επειδή πιστεύω πως οι αρνητικές επιπτώσεις από την κατάρρευσή της θα είναι δυσανάλογα μεγαλύτερες.
Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι, πρόεδρος του VMRO-DPMNE, που έκανε την έκπληξη, αφού κάλεσε τους πολίτες «να πράξουν κατά συνείδηση» στο δημοψήφισμα, τόνισε ότι αν το ερώτημα του δημοψηφίσματος αφορούσε αποκλειστικά τη Συμφωνία των Πρεσπών, θα ψήφιζε «Όχι». Ωστόσο, όπως είπε, το ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι ανέντιμο και έχει ως σκοπό να χειραγωγήσει τους πολίτες, συνδέοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Ακολούθησαν περίπου 10 βουλευτές του VMRO-DPMNE (Λιλιάνα Κουζμάνοφσκα, Ζόραν Ιλίοσκι κ.ά.), που με σχεδόν πανομοιότυπες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανέφεραν ότι «δεν έχουν ούτε την εντολή, ούτε την εξουσιοδότηση, αλλά ούτε και την προσωπική πρόθεση να ψηφίσουν αλλαγές στο σύνταγμα που θα έχουν ως στόχο την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος της πατρίδας».
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις
Δύο δημοσκοπήσεις δημοσιοποιήθηκαν την τελευταία εβδομάδα στα Σκόπια. Η πρώτη από το «Διεθνές Ινστιτούτο Μεσανατολικών και Βαλκανικών Σπουδών» (IFIMES), με έδρα τη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας, που διενεργήθηκε από 1-10 Σεπτεμβρίου σε δείγμα 1.218 ατόμων. Σύμφωνα μ’ αυτήν:
• Το 63,6% δηλώνει ότι θα συμμετέχει στο δημοψήφισμα, το 17,4% δηλώνει ότι θα απέχει, ενώ το 19% δηλώνει πως δεν έχει αποφασίσει.
• Το 83,2% θέλει την ένταξη στην ΕΕ, το 6,9% απαντά “όχι” και το 9,9% δηλώνει πως δεν έχει άποψη
• Το 78,4% θέλει ένταξη στο ΝΑΤΟ, το 9,3% όχι και το 12,3% αναφέρει ότι δεν έχει άποψη
• Στο ερώτημα «Είστε υπέρ της ένταξης στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ με αποδοχή της Συμφωνίας για το θέμα του ονόματος μεταξύ της “Δημοκρατίας της Μακεδονίας” και της Ελληνικής Δημοκρατίας;», το 67,3% απαντά “ναι”, το 16,4% απαντά “όχι” και το 10,3% δηλώνει ότι δεν έχει άποψη.
• Στο ερώτημα αν θεωρούν πως η ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι σωστή στρατηγική επιλογή για τη χώρα, το 79,8% απαντά “ναι”, το 12,5% “όχι”, ενώ το 7,7% δηλώνει ότι δεν έχει άποψη.
Η δεύτερη δημοσκόπηση
Η δεύτερη δημοσκόπηση διενεργήθηκε για λογαριασμό της ιστοσελίδας “MKD” και καταγράφει οριακό προβάδισμα 2,2% των υποστηρικτών του “υπέρ”.
Τη δημοσκόπηση διενήργησε για λογαριασμό της ιστοσελίδας η εταιρεία “MarketVision”, το διάστημα 29 Αυγούστου-4 Σεπτεμβρίου, με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων, σε δείγμα 1.200 ατόμων.
Α. Στο ερώτημα του δημοψηφίσματος «Είστε υπέρ της ένταξης στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ με αποδοχή της Συμφωνίας ανάμεσα στη “Δημοκρατία της Μακεδονίας” και την Ελληνική Δημοκρατία;», το 51,1% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έχει θετική στάση, ενώ το 48,9% δήλωσε ότι έχει αρνητική.
Από το 51,1% που δήλωσε ότι έχει θετική στάση, το 40,3% ανέφερε ότι θα προσέλθουν στην κάλπη και θα ψηφίσουν “υπέρ”, ενώ το 10,2% ανέφερε ότι δεν έχει
αποφασίσει ακόμα αν θα ψηφίσει.
Από το 48,9% που δήλωσε ότι έχει αρνητική στάση, το 24,6% ανέφερε ότι θα μποϋκοτάρει το δημοψήφισμα, το 8,2% είπε ότι θα προσέλθει στις κάλπες και θα ψηφίσει “κατά”, ενώ το 16,1% δήλωσε ότι δεν έχει αποφασίσει ακόμα.
Από τους σλαβικής καταγωγής ερωτηθέντες το 33,5% δήλωσε ότι έχει θετική στάση σε σχέση με το ερώτημα του δημοψηφίσματος, ενώ το 66,5% δήλωσε ότι έχει αρνητική.
Από τους αλβανικής καταγωγής ερωτηθέντες, το 95% ανέφερε ότι έχει θετική στάση σε σχέση με το ερώτημα του δημοψηφίσματος και το 5% αρνητική.
Σε ό,τι αφορά τις άλλες εθνοτικές ομάδες (Σέρβοι, Βλάχοι, Ρομά, Τούρκοι, Βόσνιοι κλπ), το 53,1% δήλωσε ότι έχει θετική στάση και το 46,9% αρνητική.
Β. Στο ερώτημα «Υποστηρίζετε τη Συμφωνία με την Ελλάδα για αλλαγή του ονόματος της “Δημοκρατίας της Μακεδονίας”;», το 47,4% απάντησε “ναι” και το 52,6% απάντησε “όχι”.
Σε ό,τι αφορά τους σλαβικής καταγωγής ερωτηθέντες, την υποστήριξή του στη Συμφωνία εξέφρασε το 29%, ενώ το 71% δήλωσε ότι δεν την υποστηρίζει.
Αντίθετα, από τους αλβανικής καταγωγής ερωτηθέντες το 93,7% ανέφερε ότι υποστηρίζει τη Συμφωνία και το 6,3% ότι δεν την υποστηρίζει.
Γ. Στο ερώτημα αν θα ψηφίσουν ή όχι στο δημοψήφισμα, το 48% των ερωτηθέντων απαντά “ναι”, το 25% δηλώνει ότι θα μποϋκοτάρει και το 27% αναφέρει ότι δεν έχει αποφασίσει ακόμα.
Δ. Στο ερώτημα αν είναι υπέρ της ένταξης της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, το 77,3% των ερωτηθέντων απαντά θετικά και το 18,3% αρνητικά.
Υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ δηλώνει το 70,6% των σλαβικής και το 95,4% των αλβανικής καταγωγής ερωτηθέντων
Ε. Στο ερώτημα αν είναι υπέρ της ένταξης της πΓΔΜ στην ΕΕ, το 81,3% των ερωτηθέντων απαντά θετικά και το 15% αρνητικά.
Υπέρ της ένταξης στην ΕΕ τάσσεται το 76,4% των σλαβικής και το 95% των αλβανικής καταγωγής ερωτηθέντων.
Το χρονικό των δηλώσεων
Η κοινή γνώμη στη γειτονική χώρα έχει υποστεί έναν καταιγισμό δηλώσεων για το «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα, που άρχισε τον Αύγουστο και θα συνεχιστεί την ερχόμενη εβδομάδα. Συνοπτικά:
1η Αυγούστου
Μάθιου Πάλμερ, Αμερικανός Βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη και την Ευρασία. «Η Συμφωνία των Πρεσπών, μόλις επικυρωθεί, ανοίγει την πόρτα για ένα ευρωπαϊκό μέλλον στη Μακεδονία και στους πολίτες της. Η Αντιπολίτευση πρέπει να σκεφτεί στρατηγικά και να θέσει ως προτεραιότητά της το Κράτος.»
3η Αυγούστου
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: «Καλούνται όλοι να διασφαλίσουν την εφαρμογή της Συμφωνίας με την Ελλάδα.»
9 Αυγούστου
Κούρτις Σπαπαρότι, Αμερικανός στρατηγός, Διοικητής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη: «Η ένταξη στο ΝΑΤΟ δίνει τη δυνατότητα για ένα ελπιδοφόρο μέλλον στη Μακεδονία και θα έχει τεράστιες θετικές επιπτώσεις για την ασφάλεια και την ευημερία στην περιοχή. Η Συμφωνία με την Ελλάδα αποτελεί θετικό παράδειγμα για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης»
10 Αυγούστου
Φίλιπ Ρίκερ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στα Σκόπια: «Το Δημοψήφισμα είναι μια ευκαιρία για όλους να δηλώσουν ότι θέλουν ένα μέλλον για τη χώρα σας»
21-23 Αυγούστου
Γουές Μίτσελ, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη και την Ευρασία. Στη συνάντηση του Νίκ. Ντιμιτρώφ στην Ουάσιγκτον με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο, και τους αρμόδιους για την Ευρώπη Συμβούλους Εθνικής Ασφαλείας και κορυφαίους Γερουσιαστές δηλώνει: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν σθεναρά τη Συνθήκη των Πρεσπών. Αναμένουμε ένα επιτυχημένο Δημοψήφισμα στις 30 Σεπτεμβρίου.»
22 Αυγούστου
Η Καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, τηλεφωνεί στον ομόλογό της, Ζόραν Ζάεφ: «Επιβεβαιώνω τη στήριξη της Γερμανίας στη Συμφωνία με την Ελλάδα. Το Δημοψήφισμα αποτελεί κορυφαία δημοκρατική πράξη και θα εκφράσει την αποφασιστικότητα των πολιτών για το μέλλον της χώρας. Εκείνη την ιστορική ημέρα μη καθίσετε στο σπίτι. Ένα επιτυχημένο Δημοψήφισμα είναι η ευκαιρία, ώστε να ανοίξουν οι πόρτες για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ. Τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως απειλή»
8 Σεπτεμβρίου
Η Γερμανίδα καγκελάριος επισκέπτεται τα Σκόπια και μετά τη συνάντησή της με τον Ζ. Ζάεφ δηλώνει: «Η έγκριση της συμφωνίας για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας στο δημοψήφισμα αποτελεί προϋπόθεση για την προώθηση της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής προοπτικής της χώρας σας».
9 Σεπτεμβρίου
Ρον Τζόνσον, Αμερικανός Γερουσιαστής, κατά την επίσημη επίσκεψη στα Σκόπια: «Εκμεταλλευτείτε το δικαίωμά σας να ψηφίσετε στο Δημοψήφισμα. Δώστε στους ηγέτες σας να καταλάβουν ότι υποστηρίζετε το Έθνος σας και τα βήματα της χώρας στον δρόμο προς την ευρω-ατλαντική ολοκλήρωση»
16 Σεπτεμβρίου
Τζέιμς Μάτις, υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, κατά την επίσκεψή του στα Σκόπια: «Η έγκριση της Συμφωνίας των Πρεσπών στο επικείμενο δημοψήφισμα θα εξασφαλίσει την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Οι πολίτες της χώρας έχουν μία μοναδική ευκαιρία να το αξιοποιήσουν. Τους καλώ όλους να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες».
17 Σεπτεμβρίου
Ντόναλντ Τουσκ, Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: «Σας προτρέπω να πείτε “ναι” στο δημοψήφισμα. Το κυριότερο μάθημα που έχω αντλήσει από τη ζωή είναι ότι πρέπει να αξιοποιείς την ευκαιρία όταν σου δίνουν το δικαίωμα να ψηφίσεις. Μου θυμίζει την εμπειρία της πατρίδας μου, της Πολωνίας, η οποία πλέον, μετά από δεκαετίες γεωπολιτικών εμποδίων, επωφελείται από τις άνευ ορίων ευκαιρίες που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν θα σας το έλεγα αυτό σήμερα, εάν δεν πίστευα ότι κι εσείς μπορείτε να τα καταφέρετε».
18 Σεπτεμβρίου
Τζωρτζ Μπους, πρώην πρόεδρος ΗΠΑ (ανοιχτή επιστολή του προς τους κατοίκους της χώρας): «Καλώ όλους τους πολίτες της Μακεδονίας να συμμετάσχουν σε αυτή την ιστορική απόφαση και να ψηφίσουν στο εθνικό δημοψήφισμα αργότερα αυτόν τον μήνα. Μετά από μια δεκαετία εμποδίων, έχετε τη δύναμη να γράψετε μια νέα και πιο ελπιδοφόρα σελίδα στην ιστορία σας, για εσάς, για τα παιδιά σας, για τους γείτονές σας και τη χώρα σας».
19 Σεπτεμβρίου
Μάικ Πέινς, αντιπρόεδρος ΗΠΑ: «Καλωσορίσαμε τον Ζόραν Ζάεφ στον Λευκό Οίκο. Επιβεβαίωσε την ισχυρή υποστήριξη της ιστορικής συμφωνίας για την επίλυση του ονοματολογικού με την Ελλάδα. Η εφαρμογή της συμφωνίας θα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια στην περιοχή».
19 Σεπτεμβρίου
Ούρσουλα Φον Ντερ Λέγεν, υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, κατά την επίσκεψή της στα Σκόπια. «Το δημοψήφισμα πλησιάζει. Ξέρω πως έχει μεγάλη σχέση με το όνομα της χώρας σας, την ταυτότητά σας, τον πολιτισμό και την ιστορία σας. Όμως βλέπω μία πολύ μεγάλη ευκαιρία με αυτό το δημοψήφισμα».
20 Σεπτεμβρίου
Αντόνιο Γκουτιέρες, Γενικός Γραμματέας ΟΗΕ: «θεωρούμε τη συμφωνία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων πολύ θετική». Τα Ηνωμένα Έθνη εμπλέκονται για δεκαετίες προσπαθώντας να βοηθήσουν τα δύο μέρη να φτάσoυν σε συμφωνία. Ελπίζουμε ότι η συμφωνία θα κυρωθεί και στις δύο χώρες, την Ελλάδα και την πΓΔΜ. Γιατί – είπε χαριτολογώντας – θα καταστήσει ευκολότερο για μας να περιγράφουμε τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών».
Από το φύλλο της THESSNEWS #124 (22/09/2018-23/09/2018)
