Του Nίκου Ντάσιου από την Ρήξη φ. 158
Σύμφωνα με το Μπλούμπεργκ, το πλήγμα του ιού για την κινεζική οικονομία εκτιμάται στα 140 δισ. $, με κύριους αποδέκτες τα εκατομμύρια των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και την απασχόληση.
Η καραντίνα που επιβλήθηκε σε περιφέρειες των 50 και 30 εκατ. κατοίκων όπως οι Χεμπέι και Ζεγιάνγκ όπου εκδηλώθηκαν τα πρώτα κρούσματα, έχει επιφέρει ήδη σημαντικά πλήγματα στον τομέα των μεταφορών, αλλά και σε εξωστρεφείς τομείς της κινεζικής οικονομίας, με επιπτώσεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Σύμφωνα με το κινεζικό υπουργείο Μεταφορών, οι εγχώριες μετακινήσεις μειώθηκαν κατά 82% σε σχέση με πέρυσι την ίδια περίοδο, με μόνο τον τομέα των εγχώριων αερομεταφορών να έχει ακυρώσει ήδη 20 εκατομμύρια εισιτήρια κόστους 2,86 δισ. $. Η παραμονή εκατομμυρίων ανθρώπων στα σπίτια τους, από τα οποία βγαίνουν μόνο για την κάλυψη των άμεσων αναγκών τους, έχει σαν αποτέλεσμα εκατομμύρια μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, εγχώριες και ξένες, να υποστούν τεράστια μείωση στους τζίρους τους. Μόνο οι πωλήσεις κινητών τηλεφώνων εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 50% το πρώτο τρίμηνο του 2020 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ αντίστοιχα το εξωτερικό εμπόριο κινητών και περιφερειακών ηλεκτρονικών υπολογιστών θα υποστεί μείωση 30 με 50%. Μια πρώτη αισθητή επίπτωση αποτελεί η αύξηση των τιμών ειδών πληροφορικής στη χώρα μας, με κίνδυνο σημαντικών ελλείψεων την επόμενη περίοδο.
Οι πωλήσεις αυτοκινήτων τον μήνα Ιανουάριο κατέγραψαν μείωση της τάξεως του 22% ενώ τον Φεβρουάριο η μείωση ξεπέρασε το 30%, προκαλώντας συναγερμό σε πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες με έδρα τον δυτικό κόσμο, που έχουν επενδύσει πολλά για τη βιωσιμότητά τους στην κατανάλωση της μεσαίας τάξης στην Κίνα. Αναλυτές της αυτοκινητοβιομηχανίας κάνουν λόγο για ετήσια μείωση της παραγωγής αυτοκινήτων της τάξεως του ενός εκατ. Μόνο η επαρχία Χεμπέι, στην οποία είχε κλείσει το σύνολο των εργοστασίων, παράγεται το ¼ των αυτοκινήτων στην Κίνα, ενώ εκεί βρίσκονται οι πιο σημαντικές βιομηχανίες ανταλλακτικών αυτοκινήτων, όπως ηλεκτρικά εξαρτήματα, φρένα και φώτα. Ήδη η Χιουντάι και η Νισάν έκλεισαν για ένα διάστημα όλα τα εργοστάσιά τους στη Νότια Κορέα, λόγω έλλειψης εξαρτημάτων καλωδίωσης και λοιπών ανταλλακτικών που παράγονται στη Χεμπέι.
Η τουριστική δαπάνη των Κινέζων ανέρχεται σε 23 δισ. $ μηνιαίως, ποσό που αντιπροσωπεύει το 16% της παγκόσμιας τουριστικής δαπάνης. Οι τουριστικοί προορισμοί εκτός Κίνας αντιμετωπίζουν απώλειες της τάξεως των 4,6 δισ. $ τον μήνα με σημαντικές επιπτώσεις σε διεθνείς αεροπορικές εταιρείες όπως η America Airlines, η British Airways και η Lufthansa, που αντιμετωπίζουν καθημερινά ακυρώσεις πτήσεων. Ο τουριστικός τομέας εκτιμάται ότι θα ανακάμψει μετά το 2021, γεγονός που θα πλήξει άμεσα τουριστικούς προορισμούς μεταξύ των οποίων και τη χώρα μας, όπως οι Κυκλάδες που έχουν επενδύσει ιδιαιτέρως στην κινεζική αγορά π.χ. η Σαντορίνη.
Πολλά εμπορικά πλοία έχουν παραμείνει καθηλωμένα στα κινεζικά λιμάνια στη Σαγκάη και στο Χονγκ Κόνγκ, όπου μόλις οι μισοί λιμενεργάτες έχουν επιστρέψει στις εργασίες τους. Ναυτιλιακοί γίγαντες όπως οι MSC Mediterranena, η Hapag-Lloyd και η CNA_GGM έχουν μειώσει τις ναυλώσεις πλοίων για την Κίνα με συνέπεια την αφαίρεση εμπορικών φορτίων αξίας 350 εκατ. $ κάθε βδομάδα.
Η μείωση της ζήτησης πρώτων υλών για τη βιομηχανική παραγωγή έχει οδηγήσει σε μείωση της τιμής των σιδηρομεταλλευμάτων, του χαλκού και του πετρελαίου. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας, η μείωση της παγκόσμιας ζήτησης του πετρελαίου αναμένεται στα 435 Kb/d* το πρώτο τέταρτο του 2020 λόγω της μείωσης των μετακινήσεων και δεδομένου ότι η Κίνα απορροφά το 75% της ετήσιας αύξησης της ζήτησης –καθώς η αντίστοιχη ζήτηση των χωρών του ΟΟΣΣΑ βαίνει μειούμενη. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε ήδη σε μείωση της τιμής πετρελαίου κατά 20%, προκαλώντας σημαντικές απώλειες στα έσοδα των πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Η έκθεση ολοκληρώνεται με την ανάγκη μείωσης της παραγωγής πετρελαίου από τις χώρες του ΟΠΕΚ, γεγονός που θα πλήξει περαιτέρω τα έσοδά τους. Η εξέλιξη αυτή απετράπη τον Ιανουάριο λόγω της μείωσης της παραγωγής πετρελαίου στη Λιβύη από 1,3 Mb/d σε 500 Kb/d εξαιτίας των αποκλεισμών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων από τις δυνάμεις του Χαφτάρ. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε άρση των πιέσεων που ασκούνταν από τη διεθνή κοινότητα και σε ναυάγιο τα συμπεράσματα της Συνόδου του Βερολίνου, αποτελώντας ένα ακόμα πλήγμα για τον Ερντογάν.
Η κινεζική κυβέρνηση επιχειρεί, ρίχνοντας περί τα 173 δισ. $ ρευστό χρήμα στην αγορά, μειώνοντας τα επιτόκια και με σειρά μέτρων μέσω των τοπικών κυβερνήσεων που περιλαμβάνουν μειώσεις ενοικίων στις επιχειρήσεις, καθυστερήσεις στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και δάνεια, ν’ αποτρέψει την απώλεια θέσεων εργασίας που εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 10 εκατ. Παρ’ όλα αυτά ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας το πρώτο τρίμηνο θα κυμανθεί στο 4,5% με πιθανότητα να κλείσει στο 5,5% στο τέλος του 2020, το χαμηλότερο δηλαδή μετά το 1990.
Η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, οδηγώντας πολλούς αναλυτές να προδικάζουν μια μεγάλη περίοδο οικονομικής ύφεσης. Ενδεικτική είναι η εικόνα των διεθνών χρηματιστηρίων της 24ης Φεβρουαρίου, όταν παρατηρήθηκε ένα παγκόσμιο sell off επενδυτών και μαζική αγορά χρυσού που παρουσίασε ρεκόρ επταετίας.
Το 2008 η χρεοκοπία της Lehman Brothers και η οικονομική κρίση στον δυτικό κόσμο που έφερε τρία μνημόνια και αποικιοποίηση στη χώρα μας, εν πολλοίς αντιμετωπίστηκε από την ανάπτυξη των οικονομιών της Ασίας εμποδίζοντάς τη να πάρει παγκόσμιες διαστάσεις. Αν επαναληφθεί μια ανάλογη κρίση με επίκεντρο την Κίνα αυτή τη φορά οι εξελίξεις θα είναι πολύ πιο σοβαρές, με καταλυτικές και πολυεπίπεδες συνέπειες σε χώρες που παραμένουν παρασιτικές, με υψηλές υποχρεώσεις αποπληρωμής του χρέους και χωρίς σχέδιο ενδογενούς παραγωγικής ανασυγκρότησης όπως η δική μας.
(*kb, Mb/d: χιλιάδες και εκατομ βαρέλια πετρελαίου ανά ημέρα)
