«Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος»!

Θεόδωρος Βρυζάκης, Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογών την σημαίαν της Επαναστάσεως

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Mε αφορμή την επικείμενη 199η επέτειο της Εθνεγερσίας κατά του Τούρκου κατακτητή και την συμμετοχή της Εκκλησίας στον Αγώνα του 1821 βρήκαν πάλι ευκαιρία τα χαλκεία του «προοδευτισμού» για να βγάλουν το αντικληρικαλιστικό τους μένος με ανιστόρητες τοποθετήσεις και ιδεολογικούς παροξυσμούς.
Κι ας είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η πίστη στην Εκκλησία ήταν πανταχού παρούσα στον Αγώνα, όπως και η καταλυτική συμμετοχή του κλήρου, όπως φαίνεται και από τις παρακάτω πηγές:
«(…) και βρίζουν, οι πουλημένοι εις τους ξένους, και τους παπάδες μας, όπου τους ζυγίζουν άναντρους και απόλεμους. Εμείς τους παπάδες τους είχαμε μαζί εις κάθε μετερίζι, εις κάθε πόνον και δυστυχίαν. Όχι μόνον διά να βλογάνε τα όπλα τα ιερά, αλλά και αυτοί με ντουφέκι και γιαταγάνι, πολεμώντας ωσάν λεοντάρια. Ντροπή Έλληνες!». (Στρατηγός ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ)
«Η επανάστασις η εδική μας δεν ομοιάζει με καμίαν απ΄ όσας γίνονται την σήμερον εις την Ευρώπην. (…) Πλησίον εις τον Ιερέα ήτον ο λαϊκός, καθήμενοι εις ένα σκαμνί, πατριάρχης και τζομπάνης, ναύτης και γραμματισμένος, ιατροί, κλφτοκαπεταναίοι, προεστοί και έμποροι». (Θεόδωρος ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ)
«Πρώτος ο κλήρος εφάνη εις τον αγώνα με τον σταυρόν και την σπάθην εις τας χείρας …» (Φώτιος ΦΩΤΑΚΟΣ, Γραμματικός και υπασπιστής Κολοκοτρώνη)
«Την επανάστασιν εκίνησαν και ενεψύχωσαν οι κληρικοί … άνευ των οποίων ο λαός δεν ήθελε κινηθή …» (Εμμ. ΞΑΝΘΟΣ, Φιλικός)
«Μόνον του Ευαγγελίου η διδαχή εμπορεί να σώση την αυτονομίαν του Γένους. Οι Έλληνες πολέμησαν όχι μόνο υπέρ πατρίδος αλλά και υπέρ πίστεως.» (Αδ.ΚΟΡΑΗΣ, Διανοούμενος)
«Εάν ο Θεός μεθ΄ ημών, ουδείς καθ΄ ημών» (Ιωάννης ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ, Πρώτος Κυβερνήτης)
«Ο Παπαφλέσσας είναι το άλλο μου εγώ.» (Αλ. ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ, Αρχηγός της Επανάστασης).
«Τον λαόν υπεκίνησαν οι … έμποροι, οι πρόκριτοι, και κυρίως οι Μητροπολίται και γενικώς οι ανήκοντες εις τον κλήρον, δηλαδή οι πραγματικοί ηγέται του Έθνους» (Μώραλη Μελίκ Μπέη, Τούρκος)
Και για την ιστορία κάποια στοιχεία:
ΦΙΛΙΚΟΙ: Περίπου το 9-10% των φιλικών ήταν κληρικοί.
ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΙ: Οι Μητροπολίτες Σαλώνων Τιμόθεος, Λάρισας Μακάριος, Θηβών Ιερόθεος, Ευβοίας Αμβρόσιος, ο ιερομόναχος Σεραφήμ από το Φανάρι Θεσσαλίας και ο Παπαβλαχάβας των Χασίων.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ: Μονή Οσίου Λουκά, Μονή του Ομπλού Πατρών.
ΑΡΧΗΓΕΙΟ (Δημ. Υψηλάντη): Μονή Αγ. Νικολάου Πέτρας.
ΟΡΜΗΤΗΡΙΟ (Γ. Καραϊσκάκη): Μονή Προυσού Ευρυτανίας.
Δυστυχώς, το «Ντροπή Έλληνες!» του Μακρυγιάννη ισχύει για κάποιους και σήμερα στο ακέραιο.