του Μ. Ευρυβιάδη, από το Άρδην τ. 28, Δεκέμβριος 2000-Ιανουάριος 2001
Στην Τουρκία, με αφορμή τις διώξεις κατά της λεγόμενης Ισλαμικής οργάνωσης Hezbulah. εξελίχθηκε μια επιχείρηση κατά του ισλαμικού καθεστώτος του Ιράν ίου είχε εκπληκτικές ομοιότητες, αντιστοιχίες, αλλά και σκοπιμότητες με τη στρατηγικά πιο επιτυχημένη επιχείρηση παραπληροφόρησης στη μεταπολεμική εποχή. Πρόκειται για την επιχείρηση των δυτικών μυστικών υπηρεσιών να χρεωθεί η απόπειρα δολοφονίας του Πάπα Ιωάννη Παύλου, ίου έλαβε χώρα στις 13 Μαΐου 1981 στην πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό, στη Σοβιετική Ένωση διαμέσου της περιβόητης “Βουλγαρικής Συνωμοσίας”.
Η βουλγαρική πίστα
Στην κρίσιμη πενταετία 1980-1985, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό την ηγεσία του Προέδρου Reagan αναθέρμαναν τον Ψυχρό Πόλεμο, η κατά Reagan αντίληψη για τη Σοβιετική Ένωση ως Αυτοκρατορία του Κακού (Evil Empire) ενισχύθηκε και από το “γεγονός” ότι η δυτική κοινή γνώμη πίστευε πως η Σοβιετική Ένωση βρισκόταν πίσω από το ειδεχθές έγκλημα της απόπειρας δολοφονίας του πνευματικού ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας. Αν και μετά το 1985 η συνωμοσία κατέρρευσε και απεδείχθη ότι δεν ήταν παρά ένα κατασκεύασμα παραπληροφόρησης των Δυτικών μυστικών υπηρεσιών, ο στρατηγικός στόχος στην κρίσιμη χρονική περίοδο είχε στεφθεί με πλήρη επιτυχία. Η Σοβιετική Ένωση και ο κομμουνισμός χρεώθηκαν το “έγκλημα του αιώνα”, οπως χαρακτηρίστηκε η απόπειρα δολοφονίας του Πάπα.
Ενοχος για το έγκλημα κρίθηκε και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη ένας νεαρός Τούρκος, ο Mehmet Ali Agca. 0 Agca, που συνελήφθη με το όπλο ανά χείρας, ήταν νεοφασίστας και μέλος της παρακρατικής οργάνωσης “Γκρίζοι Λύκοι” του απόστρατου, και θαυμαστή του Χίτλερ, Α. Turkes, και είχε ήδη πλούσιο τρομοκρατικό έργο και εμπειρίες. Λίγο τριν το έγκλημα είχε “αποδράσει” απο φυλακή της Τουρκίας που θεωρείτο “υψίστης ασφαλείας” και ελέγχετο από τον στρατό. Εκεί βρισκόταν γιατί καταδικάστηκε σε θάνατο ως ένας από τους ενόχους της δολοφονίας, την 1″ Φεβρουαρίου 1979, του αρχισυντάκτη της εφημερίδας Milliyet Abdi Ipekci (του βραβείου Ipekci και θείου του σημερινού Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Ismael Cem), ενώ ήταν αναμεμειγμένος σε μια σειρά από άλλες δολοφονίες αριστερών φοιτητών και διανοούμενων. (Μέχρι σήμερα ο Agca επιμένει ότι δεν υπήρξε ο δολοφόνος του Ipekci). Απ τη φυλακή δεν απέδρασε αλλά “έφυγε”, όπως απεδείχθη αργότερα, με την ενεργή βοήθεια αρχών της φυλακής. Σχεδόν αμέσως έστειλε μια χειρόγραφη επιστολή στη Milliyet, στην οποία απειλούσε να δολοφονήσει τον Πάπα, τον “Αρχιστράτηγο των Σταυροφόρων και εχθρό των Μουσουλμάνων”, όπως τον χαρακτήρισε, που προγραμμάτιζε επίσκεψη στην Τουρκία, στις 27 Νοεμβρίου 1979. Την ημέρα της σύλληψης για την απόπειρα επανέλαβε ακριβώς τους ίδιους λόγους, αναφερόμενος στα κίνητρα του.
Η δολοφονία του πολιτικά κεντρώου Ipekci υπήρξε έργο του Gizli Devlet-Tou Μυστικού ή Κρυφού Κράτους στην Τουρκία- που την περίοδο εκείνη οργάνωνε τη “στρατηγική της έντασης” μέσα στην Τουρκία, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για το πραξικόπημα του 1980. (Το μέγεθος και το βάθος του Gizli Devlet αποκαλύφθηκε το Νοέμβριο του 1996 με την υπόθεση Susurluk και αργότερα με τις οργανωμένες, κατά χιλιάδες, δολοφονίες Τούρκων διανοούμενων και Κούρδων και πρόσφατα με τη δράση της λεγόμενης Χιζμπολάχ, που υπήρξε δημιούργημα και θρέμμα του Μυστικού Κράτους). Λίγο πριν δολοφονηθεί, ο Ipekci προσπαθούσε να μεσολαβήσει με τις διάφορες πολιτικές παρατάξεις ώστε να αποφευχθεί η πόλωση και να αποτραπεί το πραξικόπημα του Στρατηγού Evren. Η δολοφονία του έθεσε τέρμα στις προσπάθειές του για την εξομάλυνση της έντασης και άρχισε την αντίστροφη μέτρηση για το πραξικόπημα του Στρατηγού Evren της 12ηζ Σεπτεμβρίου 1980.
Η δε απόπειρα δολοφονίας του Πάπα από ένα μέλος της νεοφασιστικής οργάνωσης των Γκρίζων Λύκων που δρούσε οργανωμένα ως μέρος του τουρκικού παρακράτους, δηλαδή μιας Νατοϊκής χώρας, ανέτρεπε με μια μόνο πράξη όλη τη μακροστρατηγική προπαγανδιστική προσπάθεια της Ουάσινγκτον ότι η Σοβιετική Ένωση ήταν η Αυτοκρατορία του Κακού και η Μόσχα η Μητέρα όλων των Τρομοκρατών. Μαζί ανατρεπόταν και ένα σημαντικό μέρος της λογικής της αναβίωσης του Ψυχρού Πολέμου στις αρχές της δεκαετίας του ’80.
Αρχισε λοιπόν, σχεδόν αμέσως, η μεγαλύτερη προπαγανδιστική επιχείρηση της μεταπολεμικής περιόδου με στόχο να μεταφερθεί η ενοχή για την απόπειρα δολοφονίας του πνευματικού ηγέτη της Δύσης από τη Δύση προς την Ανατολή. Τον ρόλο αυτό ανέλαβε εργολαβικά ο Paul Henze, ένα καθόλου τυχαίο άτομο. Ο Henze μόλις είχε αφυπηρετήσει από την αμερικανική κυβέρνηση, όπου η τελευταία του θέση ήταν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας (National Security Council-NSC) της κυβέρνησης Carter με ευθύνη τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό και ως liaison ανάμεσα στο NSC και τη CIA. Τα προηγούμενα σαράντα σχεδόν χρόνια, ο Henze, υπήρξε μέλος της CIA με ειδίκευση τη προπαγάνδα. Αρχισε την καριέρα του ως μέλος των ραδιοσταθμών της CIA που εξέπεμπαν προπαγάνδα στην Ανατολική Ευρώπη (Radio Free Europe και Radio Liberation που έγινε αργότερα Radio Liberty), υπηρέτησε σε διάφορες χώρες αλλά κυρίως στην Τουρκία (μιλά άπταιστα τα τουρκικά) και κορύφωσε την καριέρα του ως Σταθμαρχης της CIA στην Τουρκία την περίοδο πριν από το πραξικόπημα τα. 1980. (Όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, ο Henze έλαβε το ακόλουθ: μήνυμα από τον θάλαμο Επιχειρήσεων -Situation Room-Tou Λευκού Οίκου : “Paul, your boys have final done it… Your Generals, Paul, the» ‘ve pulled a coup”).
Με άρθρα του σε μεγάλης κυκλοφορίας συντηρητικά, κυρίως, αμερικανικά έντυπα (Reader’s Digest, The Journal, the Christian Science Monitor), αλλά και σε τηλεοπτικές εμφανίσεις σε μεγάλης ακροαματικότητας προγράμματα των ΗΠΑ, ο Henze έστησε και υποστήριξε την υπόθεση που πήρε το όνομα “Βουλγαρική Συνωμοσία” για την απόπειρα κατά της ζωής του Πάπα. Το κίνητρο των Σοβιετικών, κατά τον Henze, ήταν να εξουδετερώσουν τον πολωνικής καταγωγής αντι-Ρώσο Πάπα, του οποίου οι αντικομμουνιστικές θέσεις και πολιτική απειλούσαν να πυροδοτήσουν αντισοβιετικές εκδηλώσεις στην Πολωνία και αλλού και να απειλήσουν τη βιωσιμότητα του ανατολικού στρατοπέδου. Κατά την υπόθεση Henze, ο Agca δεν υπήρξε ποτέ ακροδεξιός, φασίστας και οργανωμένο μέλος της οργάνωσης των Γκρίζων Λύκων. Όλα αυτά’ ήταν μια έντεχνη παραπλάνηση. Ο Agca ήταν το αντίθετο από ό,τι φαινόταν. Ήταν κομμουνιστής πράκτορας της KGB που δρούσε υπό τον έλεγχο των βουλγαρικών μυστικών υπηρεσιών, των πιο φιλοσοβιετικών στο Ανατολικό στρατόπεδο. Κατά τον Henze, ο Agca “εκπαιδεύτηκε” επιμελώς από τους κομμουνιστές καθοδηγητές του, εντάχθηκε για κάλυψη και παραπλάνηση σε ακροδεξιές οργανώσεις στην Τουρκία (εκπαιδεύτηκε όμως από κομμουνιστές στη Συρία), διέπραξε δολοφονίες κ.λπ. και όταν δραπέτευσε από την Τουρκία πέρασε από τη Βουλγαρία (που ήταν γεγονός) και εκεί οργάνωσε, μαζί με τις Βουλγαρικές υπηρεσίες υπό την καθοδήγηση της KGB, το σχέδιο για τη δολοφονία του Πάπα. Στη Ρώμη βοηθήθηκε από τη βουλγαρική πρεσβεία και ειδικά από τον διπλωμάτη Sergei Antonov. Ο τελευταίος, μαζί με άλλους συνεργάτες του στην πρεσβεία, βοήθησαν τους υπόλοιπους Τούρκους συνεργάτες του Agca (μεταξύ των οποίων και τον περιβόητο Abdullah Catli πρωταγωνιστή του Σουσουρλούκ και τον επίσης Γκρίζο Λύκο Oral Celik) να δραπετεύσουν από τη Ρώμη. Παραμένει επίσης γεγονός ότι ο Agca δεν έδρασε μόνος και ότι βοηθήθηκε από δύο τουλάχιστον άτομα,τον Celik και τον πρωταγωνιστή του σκανδάλου Susurluk, Catli. 0 τελευταίος διέψευσε τον Agca, ο οποίος τον κατονόμασε ως ένα από τους συνεργάτες του στην απόπειρα. (Παραμένει επίσης γεγονός ότι ο περιβόητος Catli προμήθευσε τον Agca με διαβατήριο για να ταξιδεύσει στην Ευρώπη μετά την “απόδραση” του, τον βοήθησε να διαβιώσει και υπήρξε το άτομο που αγόρασε από την Αυστρία το όπλο της απόπειρας που παραδόθηκε στον Agca τέσσερεις μέρες πριν την απόπειρα).
Οι θεωρίες του Henze, που είχαν ως δευτερεύοντα στρατηγικό προπαγανδιστικό στόχο τον εξαγνισμό της Τουρκίας, προωθήθηκαν σχεδόν καθολικά από το Δυτικό Τύπο (με ορισμένες λαμπρές εξαιρέσεις) και από πολύ γνωστά άτομα με επιρροή, όπως ο Ζ. Brezinski, προϊστάμενος του Henze στην κυβέρνηση Carter. 0 Brezinski μάλιστα συνέβαλε σε μελέτη για τις διεθνείς συνέπειες της απόπειρας κατά του Πάπα που δαχτυλόδειχνε τη Μόσχα. Σε κατ’ ιδίαν όμως συνομιλίες, ο Brezinski παρα-δέχετο ότι δεν πίστευε κάτι τέτοιο (δεν ήταν βλάκες οι Ρώσοι, έλεγε), αλλά ότι μισούσε τους Ρώσους τόσο πολύ που δημόσια ευχαρίστως τους κατηγορούσε για οτιδήποτε.
Στη διάρκεια της δίκης του Agca στη Ρώμη, ο τελευταίος υποστήριξε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ότι έδρασε κάτω από τον έλεγχο των Βουλγαρικών μυστικών υπηρεσιών. (Η συμπεριφορά του Agca στη δίκη ήταν γενικά αλλόκοτη. Σε κάποια φάση υποστήριξε ότι έδρασε υπό τις οδηγίες και των Αμερικανών, ενώ σε μια από τις κορυφαίες στιγμές της δίκης υποστήριξε ότι ενσάρκωνε τον Ιησού Χριστό). Πρωταγωνιστές, μαζί με τον Agca, υπήρξαν και οι ιταλικές μυστικές υπηρεσίες και η ιταλική κατηγορούσα αρχή. Οι Ιταλοί συνέλαβαν τον Antonov, που παραδόξως έμεινε στην Ιταλία και συνελήφθη έναν ολόκληρο χρόνο μετά την απόπειρα. Τελικά οι ιταλικές αρχές καταδίκασαν τον Agca ως ένοχο για την απόπειρα, υποστήριξαν και την ενοχή των Βουλγάρων, πλην όμως η τελική απόφαση ήταν αθωωτική για τους τελευταίους με τη δικαιολογία ότι υπήρχαν μεν ενδείξεις αλλά όχι αποδείξεις για την ενοχή των Βουλγάρων και κατά συνέπεια της Μόσχας στην απόπειρα κατά του Πάπα.
Όπως όμως αναφέρουμε πιο πάνω, ο στρατηγικός στόχος επετεύχθη -η Σοβιετική Ένωση στιγματίστηκε από τότε ως η μητέρα όλων των κακών. Αποτόλμησε το πιο ειδεχθές έγκλημα με στρατηγικό στόχο την αποσταθεροποίηση (destabilization) της Δύσης γενικά και συγκεκριμένα της Τουρκίας. Επετεύχθη επίσης και ο δευτερεύον στόχος, δηλαδή ο εξαγνισμός της Τουρκίας. Η τελευταία θεωρείτο από τότε ως η πιο σημαντική στρατηγική χώρα της Δυτικής Συμμαχίας, διότι τυχόν κατάρρευση της Τουρκίας (ειδικά μετά την πτώση του Σάχη) θα είχε καταστροφικά πολιτικο-στρατιωτικά αποτελέσματα στη μεγάλη αντιπαράθεση των δύο κόσμων. Η αναβάθμιση της Τουρκίας στα στρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ άρχισε την περίοδο αυτή, κάτι καθόλου τυχαίο.
Για τους Τούρκους γενικά, η “Βουλγαρική Συνωμοσία” εξηγούσε τα πάντα και όλα τα κακά που συνέβαιναν στην Τουρκία. Δικαιολογούσε το πραξικόπημα και όλων των μορφών τις αυθαιρεσίες, διότι η Τουρκία ήταν στόχος και θύμα των Σοβιετικών και άλλων καταχθόνιων εξωτερικών δυνάμεων που ήθελαν ή να τη διαλύσουν ή να την απονευρώσουν και γενικά να μην της επιτρέψουν να εξελιχθεί στη Μεγάλη Τουρκία, τη δημοκρατική και το κοσμικό μοντέλο του Τρίτου Κόσμου (τότε δεν υπήρχαν τα μουσουλμανικά κράτη της Κεντρικής Ασίας για τα οποία η Τουρκία να αποτελούσε πρότυπο και μοντέλο προς μίμηση όπως παρουσιάζεται σήμερα).
Τη θέση ότι η Τουρκία επιλέχθηκε από τους Σοβιετικούς για αποσταθεροποίηση παπαγάλιζε και ο κατευθυνόμενος τουρκικός Τύπος με ορισμένες όμως εξαιρέσεις. Μια τέτοια εξαίρεση ήταν ο δημοσιογράφος της Cumhurriet Ugur Mumcu. Σε πείσμα του κατεστημένου, ο Mumcu υποστήριζε ότι ο Agca ήταν εκτελεστικό όργανο του τουρκικού παρακράτους πίσω από το οποίο κρυβόταν το Gizli Devlet και μαφιόζικα συμφέροντα που δρούσαν εν γνώσει του κράτους και εκτελούσαν γι’ αυτό ειδικές αποστολές στο εξωτερικό και την Τουρκία που συμπεριλάμβαναν και πολιτικές δολοφονίες. Η έρευνά του Mumcu για τον βίο, την πολιτεία και τις υπόγειες διασυνδέσεις του Agca πήρε τέτοιο βάθος και έκταση, θέτοντας έτσι ισχυρά θεμέλια για την εξουδετεριωση της “Βουλγαρικής Συνομωσίας ώστε ο ίδιος ο Henze (κατασκευαστ: επίσης της θεωρίας για την “αποσταθεροποίηση” της Τουρκίας απο τους Σοβιετικούς) άρχισε να επιτίθεται με δριμύτητα στον δημοσιογράφο, κατηγορώντας τον ως όργανο των Σοβιετικών και των Βουλγάρων Δεν ήταν όμως τόσο πολύ οι αποκαλύψεις του Mumcu για τον Agca που ενόχλησαν μέσα στην Τουρκία, όσο το γεγονός ότι στα επόμενα χρονιά οι έρευνές του άγγιζαν το νευραλγικό κέντρο του Κρυφού Κράτους και τη δράση του στην Τουρκία όπως αυτή τεκμηριώθηκε σε όλο της το μεγαλείο με την υπόθεση Susurluk και τις κατοπινές αποκαλύψεις, ότι η λεγόμενη ισλαμική οργάνωση Χιζμπο-λάχ ήταν ένα ακόμη δημιούργημα που στήθηκε με τις ευλογίες του κράτους και ανδρώθηκε και έδρασε με την αρωγή και κάλυψή του. Ο Mumcu έγινε πλέον επικίνδυνος. Γι’ αυτό δολοφονήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 1993. με τη χρήση του πλαστικού εκρηκτικού C-4 που κατασκευάζεται στις ΗΠΑ και παραχωρείται στους Νατοϊκούς συμμάχους της Ουάσινγκτον. Οπως και στην περίπτωση του Ipekc κοινή ήταν η πεποίθηση στον μεσο Τούρκο ότι ο Mumcu δολοφονήθηκε από το Κρυφό Κράτος. Λίγο μετα r δολοφονία του, η χήρα του δημοσιογράφου έλαβε την πιο κάτω εξήγησι από τον τότε αρχηγό της τουρκκΓ; αστυνομίας (και κατοπινό επίσης πρωταγωνιστή στο σκάνδαλο Susurluk και Υπουργό Εσωτερικών επί πρωθυπουργίας Ciller) Mehmet Agar: “Αυτή η κατάσταση είναι όπως ένας τοίχος. Είναι αδύνατο να αφαιρέσεις ένα τούβλο από τη βάση χωρίς όλος ο τοίχος να πέσει πάνω σου”.
…και η δαιμονοποίηση του Ιράν
Την περασμένη Ανοιξη, και για μεγάλο χρονικό διάστημα, δόθηκε εντονότατη δημοσιότητα στην Τουρκία στο γεγονός ότι οι δολοφόνοι του Mumcu εντοπίστηκαν, αφού οι αρχές αποκρυπτογράφησαν κωδικά μηνύματα που βρέθηκαν σε εκτενή αρχεία στα κρησφύγετα των Ισλαμιστών της Χιζμπο-λάχ, εναντίον των οποίων είχαν οργανώσει μια στρατιωτική εκστρατεία σ’ όλη την επικράτεια της Τουρκίας. Οι δολοφόνοι, κατά τα γραφόμενα, ήταν Ιρανοί διπλωμάτες και πράκτορες που δολοφόνησαν τον Mumcu στο πλαίσιο της στρατηγικής του ηγέτη του Ιράν Ayatollah Homenei να “αποσταθεροποιήσει” την Τουρκία και να τη μετατρέψει σε θεοκρατικό καθεστώς όπως και στην περίπτωση του Ιράν. Οι Ιρανοί, που κατά τις τουρκικές “αποκαλύψεις”, μετά τη δολοφονία διέφυγαν στο Ιράν και που ονοματίζονται, είχαν ως συνεργάτες τουλάχιστον τρεις Τούρκους, τους Η. Karakus, Α. Celik και Η. Cilic, τους οποίους πλήρωσαν 800.000 δολάρια για τη συνεργασία τους. Οι δύο πρώτοι έδωσαν λεπτομερείς καταθέσεις και ήταν θέμα χρόνου, γράφτηκε, προτού ολοκληρωθεί ο φάκελος της “Ιρανικής Συνωμοσίας” για την αποσταθεροποίηση της Τουρκίας και τη μετατροπή της σε Ισλαμικό κράτος. 0α πρέπει εδώ όμως, να υπογραμμιστεί ότι οι συλληφθέντες υπήρξαν παλαιότερα μέλη των Γκρίζων Λύκων, συνεργάτες των τουρκικών υπηρεσιών και κοινοί εγκληματίες που επανειλημμένα συνελήφθησαν και αφέθηκαν για ανεξήγητους τότε λόγους ελεύθεροι.
Πάντοτε κατά τον τουρκικό Τύπο της περιόδου, ο ολοκληρωμένος φάκελος για την ενοχή του Ιράν θα παραδίδετο στο Υπουργείο Εξωτερικών για περαιτέρω χειρισμούς. Το τελευταίο δήλωσε ότι μόλις παραλάβει τον φάκελο θα θέσει το Ιράν προ των ευθυνών του. Το Υπουργείο Εξωτερικών απέρριψε όλες τις διαμαρτυρίες του Ιράν -το οποίο απέρριπτε όλες τις κατηγορίες και κατήγγειλε τον τουρκικό Τύπο- με το επιχείρημα ότι στην Τουρκία υπήρχε ελευθεροτυπία και δημοκρατία και κατά συνέπεια δεν μπορούσε το Υπουργείο να απαγορεύει στον τουρκικό Τύπο να ασχολείται με το θέμα, να κάνει “αποκαλύψεις” και να κατηγορεί το Ιράν. Επίσημα, όμως, το Τουρκικό Υπουργείο απέφυγε να κατηγορήσει ευθέως το Ιράν και δεν έχει μέχρι σήμερα πράξει κάτι τέτοιο.
Με λίγες εξαιρέσεις, σύσσωμος ο τουρκικός Τύπος δακτυλόδειχνε το Ιράν ως υπαίτιο όλων των πολιτικών δολοφονιών που έλαβαν χώρα στην Τουρκία την τελευταία εικοσαετία, αλλά και ως τη μοναδική πλέον χώρα που συνέχιζε να υποστηρίζει τους Κούρδους του ΡΚΚ και που υποθάλπει την τρομοκρατία στην Τουρκία. Υπήρξαν δε ευδιάκριτες δύο σχολές σκέψης που συζητούντο δημόσια και που απηχούσαν τον προβληματισμό, δήθεν, του τουρκικού κράτους. Η πρώτη υποστήριζε ότι, όπως και στην περίπτωση της Συρίας, ο κόμπος είχε φτάσει στο χτένι και η Τουρκία έπρεπε να εκβιάσει το Ιράν να παραδεχτεί την ενοχή και εμπλοκή του, να παραδώσει τους δολοφόνους για να δικαστούν στην Τουρκία και να τερματίσει πάραυτα την υποστήριξή του προς το ΡΚΚ αλλιώς η Τουρκία θα δρούσε δυναμικά κατά του Ιράν (σχολή Sukru Elekdag). Η άλλη σχολή παρουσιάζετο πολύ πιο εκλεπτυσμένη. Το Ιράν, υποστήριξαν οι θιασώτες της, είναι ένοχο, αλλά όλα αυτά έγιναν πριν αρκετά χρόνια, η σημερινή κυβέρνηση ίσως να μην ενέχεται, και έπρεπε, με τη μεγαλοψυχία που τη χαρακτηρίζει, η Τουρκία να επιτρέψει στο Ιράν να αναγνωρίσει το λάθος του και να μετανοήσει. Το Ιράν δεν έπρεπε να τιμωρηθεί, όπως στην περίπτωση της Συρίας, με την προϋπόθεση ότι θα άλλαζε πολιτική έναντι της Τουρκίας. Επιπλέον, κατά την εκλεπτυσμένη σχολή, οι Τούρκοι έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τα “στοιχεία” της ενοχής του Ιράν με τέτοιο τρόπο, ώστε να ενισχυθούν οι εκσυγχρονιστές μέσα στο Ιράν σε βάρος των χομεϊνικών και έτσι να επισπευτούν οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στο Ιράν. Με τον τρόπο αυτό οι εκσυγχρονιστές στο Ιράν θα ήταν υπόχρεοι προς την Αγκυρα και θα συνερ-γάζοντο μαζί της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας (εδώ υπήρξαν αναφορές και αναλογίες στο χειρισμό της υπόθεσης Ocalan-Ελλάδας και της αλλαγής της ελληνικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας, μετά από επιδέξιους χειρισμούς της τελευταίας).
Εντωμεταξύ, όπως και στην περίπτωση της παρακρατικής οργάνωσης Χιζμπολάχ (η οποία εκπλήρωσε τη στρατηγική αποστολή της που αφορούσε στις οργανωμένες δολοφονίες Κούρδων διανοούμενων, δημοσιογράφων και επιχειρηματιών που φέρεται να στήριζαν το ΡΚΚ και έπρεπε πλέον να “δαιμονοποιηθε από την επίσημη προπαγάνδα και να διαλυθεί διότι τεκμηρίωνε την ενοχή του επίσημου κράτους στο όργιο των
δολοφονιών) οι αποκαλύψεις για την τρομοκρατική δράση των Ιρανών και Τούρκων πρακτόρων τους πήραν τη μορφή χιονοστιβάδας. Συνεχώς “εμφανίζοντο” νέοι μάρτυρες και “στοιχεία” . (Είναι ενδεικτικό ότι για τη δολοφονία του Mumcu βρισκόταν την περίοδο εκείνη ήδη υπό εξέλιξη δίκη με συγκεκριμένο κατηγορούμενο. Υπήρχε παράλληλα και η παραδοχή των τριών προαναφερθέντων Τούρκων, ενώ εντοπίστηκε και μια άλλη ομάδα Ισλαμιστών που ισχυρίζετο ότι μέλη της δολοφόνησαν τον Mumcu, όμως πάντοτε κάτω από ιρανική καθοδήγηση). “Ανακαλύφθηκαν” επίσης οπλοστάσια φιλο-ιρανικών θρησκευτικών οργανώσεων και, όχι τυχαία βέβαια. σε μια περιοχή της Αγκυρας που είναι γνωστή για τις ισλαμικές της εξάρσεις και την υποστήριξή της προς τον ισλαμιστή Ερμπακάν. Στη συγκεκριμένη αυτή περιοχή, τη Sincan. βρέθηκαν όπλα που χρησιμοποιήθηκαν σε συγκεκριμένες πολιτικές δολοφονίες και μεγάλη ποσότητα. περισσότερη από εκατό κιλά. της αμερικανικής προέλευσης πλαστικής εκρηκτικής ύλης C-4, που στην Τουρκία κατέχει μόνο ο τουρκικός στρατός.
Η τελευταία φάση της στρατηγικής των τουρκικών υπηρεσιών αναφορικά με την “Ιρανική Συνωμοσία” υπήρξε και η προσπάθεια να ενοχοποιηθεί το Ιράν και για μια σειρά δολοφονιών ξένων διπλωματών στην Άγκυρα την περίοδο 1993-98. Ανάμε-σά τους υπήρξαν ένας Ισραηλινός και ένας Αμερικανός. Όλοι οι ξένοι, όπως υποστήριζαν οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, δολοφονήθηκαν με τον ίδιο τρόπο, όπως και ο Mumcu, δηλαδή από το Ιράν. Εδώ η εμφανής προσπάθεια ήταν να εμπλακούν άμεσα οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, ώστε να “κερδηθεί” ευρύτερα η Δυτική κοινή γνώμη για την τρομοκρατική φύση των Ιρανικών καθεστώτων ώστε ν’ ακυρωθεί οποιαδήποτε προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων ΗΠΑ-Ισρα-ήλ και πιθανόν Ιράν-Ισραήλ. Κατά τον S. Elekdag, που υπήρξε ένας από τους εμπνευστές-καθοδηγηχές της στρατηγικής της Τουρκίας στα θέματα αυτά, βασική προϋπόθεση για οποιαδήποτε δράση της Τουρκίας κατά των γειτόνων της είναι να κερδηθεί η δυτική κοινή γνώμη με τον προσφιλή πλέον τρόπο της δαιμονοποίησής τους.
Ένας από τους λίγους καχύποπτους Τούρκους δημοσιογράφους, που δεν αποδέχτηκε την “Ιρανική Συνωμοσία”, ο Bekir Coscun της Hurriet, έγραψε σχετικά (18 Μαΐου) ότι όλα ξαφνικά αποκαλύπτονταν και όλοι οι στόχοι ονοματίζονταν και συλλαμβάνονταν “σαν κάποιος να πάτησε ένα μπουτόν”. Και αποτόλμησε να θέσει ορισμένα ερωτήματα σχετικά με το ρόλο και τη δράση του Κρυφού Κράτους. Επίσης, ο γιος ενός από τους δολοφονηθέντες καθηγητές, του Μ. Aksoy, δήλωσε ευθαρσώς, απορρίπτοντας την εκδοχή ότι Ιρανοί δολοφόνησαν τον πατέρα του, ότι “οι πράξεις των αρχών είναι χειρότερες από αυτές του δολοφόνου. Προσπαθούν να ‘κουκουλώσουν’ την υπόθεση και όλες τις άλλες”. Ανάλογες αμφιβολίες είχε επίσης εκφράσει και η οικογένεια του Mumcu. Οι Coscun και ορισμένοι άλλοι δημοσιογράφοι, καθώς επίσης και οι οικογένειες Aksoy και Mumcu, αποτελούν εξαίρεση. Σχεδόν σύσσωμος ο τουρκικός Τύπος αποδέχεται την “Ιρανική Συνωμοσία” και ερμηνεύει μέσω αυτής το όργιο αίματος που χαρακτήριζε την τουρκική πολιτική αρένα τη δεκαετία του ’90.
Είναι πασιφανές ότι για την Κεμαλοκρατία η “Ιρανική Συνωμοσία” διαδραμάτισε στη δεκαετία του ’90 τον ρόλο που διαδραμάτιζε τη δεκαετία του ’80 η “Βουλγαρική Συνωμοσία”. Εάν μάλιστα κάποιος ερευνητής συγκρίνει την εξέλιξη της “Βουλγαρικής Συνωμοσίας” στον Τύπο της εποχής, μέσω των καταθέσεων του Agca και της σχολής του Henze που υποστήριζε τη “Βουλγαρική Συνωμοσία”, με τις εξελίξεις της “Ιρανικής Συνωμοσίας”, θα εντοπίσει εκπληκτικές ομοιότητες για το modus operandi και κυρίως για τα κίνητρα των τουρκικών υπηρεσιών στην προκειμένη περίπτωση. Με την “Ιρανική Συνωμοσία” ως ερμηνευτικό εργαλείο, το συμπέρασμα είναι ότι όλα τα δεινά που πλήττουν την Τουρκία είναι ξενόφερτα, απότοκα συνωμοσιών και συνωμοτών που θέλουν να αποσταθεροποιήσουν την Τουρκία και να την εμποδίσουν να ολοκληρώσει την αποστολή της ως το υποδειγματικό κεμαλικό και δημοκρατικό μοντέλο και ως τη μεγάλη και ισχυρή χώρα-ηγέτιδα της ευρύτερης περιοχής της Ευρασίας.
Υπάρχει, όμως, και “κερασάκι” στην τούρτα της “Ιρανικής Συνωμοσίας”. Κατά τον Barry Rubin, του Κέντρου Begin -Sadat (BESA) του Πανεπιστημίου Bar llan (Ισραήλ) και Επιστημονικού Επιμελητή της νεοεκδιδόμενης και χρηματοδοτούμενης από την Άγκυρα επιθεώρησης Turkish Studies -που κυκλοφορεί τον Μάιο του 2000- το σημαντικό δεν είναι ποιος δολοφόνησε τον Mumcu, αλλά γιατί. Κατά τον Ισραηλινό ειδήμονα, που αναπτύσσει την θεωρία του αυτή στην εφημερίδα Jerusalem Post (18 Μαΐου 2000), ο Mumcu ίσως να δολοφονήθηκε από Ιρανούς διότι στην έρέυνά του για την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα ίσως ανακάλυψε την μεγάλη αλήθεια: ότι η πραγματική συνωμοσία ήταν μία και μοναδική. Αυτή ήταν η “Ιρανική Συνωμοσία”. “Βουλγαρική Συνωμοσία” δεν υπήρξε ποτέ, υποστηρίζει περίτεχνα ο Rubin. Ο Agca υπήρξε από την αρχή πράκτορας των Ιρανών και η “Βουλγαρική Συνωμοσία” ήταν μια στρατηγική παραπλάνησης όλων από τους Ιρανούς. Την ανακάλυψε, όμως, ο Mumcu και γι’ αυτό έπρεπε να του κλείσουν το στόμα.
Τελικό συμπέρασμα: όλα όσα γράφτηκαν πιο πάνω αποτελούν μέρος της τρίτης, μεγαλύτερης, τελευταίας αλλά πιο εκλεπτυσμένης συνωμοσίας κατά της Τουρκίας, της ελληνικής.
Σημειώσεις
Το σύνολο των επιχειρημάτων που ο Paul Henze ανέπτυξε από το 1981 αναφορικά με την θεωρία του περί “Βουλγαρικής Συνομωσίας”, καταγράφονται στο βιβλίο The Plot to Kill the Pope (New York: Charles Scribner’s Sons, 1983) για το οποίο ο προϊστάμενος του Henze στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΠΑ, Zbigniew Brezinski, έγραψε διθυραμβικά: “Indispensable to understanding the background and the motivation of the most ambitious and complex plot of the century”.
Η θεωρία περί “Βουλγαρικής Συνομωσίας” ταυτίστηκε επίσης με τη δημοσιογράφο Claire Sterling, της οποίας οι διασυνδέσεις με τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες, κυρίως της Ιταλίας και των ΗΠΑ, είναι γνωστές. Ο Henze βοήθησε αρχικά την Sterling, αλλά αργότερα οι δύο ήρθαν σε ρήξη, καθότι ο Henze θεώρησε ότι του “έκλεψε” την θεωρία και αποκόμιζε περισσότερη δημοσιότητα και χρηματικά οφέλη από τον ίδιο.
Ο ενδιαφερόμενος μελετητής μπορεί επίσης να αναζητήσει πληροφορίες και στοιχεία από τις παρακάτω πηγές:
Adams, James. The Financing of Terror. New York: Simon and Schuster, 1986.
Agca, Ali, Mehmet La mia verita. A cura di Maria Turi. Roma: Grandi Tascabili Economici Newton, Ottobre 1996.
Armstrong, George. “Bulgarian Connection Shaken as Curtain Falls on Agca”. The Manchester Guardian Weekly, July 7, 1985.
Bale, Jeffrey. The Ultranationalist Right in Turkey and the Attempted Assassination of Pope John Paul II. The Turkish Studies Association Bulletin, (Special Issue), Vol. 15, No 1, (March 1991).
Birand, Mehmet Ali. The General’s Coup in Turkey. London : Brassey’s Defence Publishers, 1987
Brezinski, Zbigniew and Kupperman, Robert, H. The International Implications of the Papal Assassination Attempt: A Case of State Sponsored Terrorism. Washington D.C: Center for Strategic and International Studies (Significant Issues Series, Vol. 6, No 20), 1984.
Couturier, Kelly. “Turkish Scandal Exposes Links Between Crime, State Officials”. The Washington Post, January
I, 1997, pg. A21.
“Disconnecting the Bulgarian Connection”.(Special Issue). Covert Action Information Bulletin, Number 23, (Spring 1985).
Dobbs, Michael. “A Communist Plot to Kill the Pope – Or a Liar’s Fantasy”. The Washington Post, November 18, 1984.
Dundar, Can και Kazdagli, Celal. Ergenekon Devletlcinde Devlet. Ankara: Imge Kitabevi, 1997.
Evriviades, Marios L. Thieve’s World: The Threat of the New Global Network of Organised Crime by Claire Sterling (1994). Βιβλιοκριτική. Mediterranean Quarterly, Vol. 10, No1 (Winter 1999).
Gates, Robert M. From the Shadows. (New York: Simon and Schuster, 1996).
Gunter Michael M. “Susurluk: The Connection Between Turkey’s Intelligence Community and Organized Crime”. Intelligence and Counter Intelligence, Vol.
II, No. 2 (Summer 1998).
Henze, Paul. “The Long Effc- : Destabilize Turkey”. Atlantic Comrnm Quarterly, Vol. 19. No. 4 (Winter lie1 -2)·
Herman, Edward. S. and Brod’es: Frank. The Rise and Fall of the B. :r r Connection. New York: Sheridar Publications, Inc, 1986.
Kinzer, Stephen. “Turkey accuse·: 7 arming terrorist groups”. The Ne··. : · Times, February 15, 2000.
Kurkcu, Ertugrul. “Turkey: Trappec in a Web of Covert Killers”. Coven A::: -Quarterly, Number 61, (Summer” rr~
Mumcu, Ugur. Agca Dosyas (Istambul: Tekin, 1982).
Mumcu, Ugur. Papa, Mafya. Ας:: Instabul: Tekin Yeyinevi, 1984.
Pope, Hugh. “Turkish Probe Lr·; Old Governement to Death Squads Tne Wall Street Journal, January 26. 1999. σελ. A15.
Roth, Jurgen και Taylan Kami’ Die Turkei – Republik UnterWolfen. (Bomhe rr West Germany, 1981).
Sterling Claire. The Time of the Assassins: Anatomy of an Investigation New York: Holt, Rinehart and Winstor 1985.
Sterling, Claire. The Terror Networt The Secret War of International Terrorism. New York: Holt, Rinehart, 1981
Έγκλημα και Εξουσία: Η απόρρηγ τουρκική έκθεση για την υπόθεση Σου-σουρλούκ. Αθήνα: “Νέα Σύνορα”, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 1998.
Ευρυβιάδης Μάριος, Λ: “0 Μεγάλος Αδελφός της Δύσης, οι Μυστικές Υπηρεσίες και η Σύλληψη του Οτσαλαν’ Τετράδια, Αρ. 44 (Φθινόπωρο-Χειμω-νας 1999).
Ευρυβιάδης, Μάριος, Λ. “Μυστικό κράτος και δυτική…. Αλληλεγγύη”. Τύπος της Κυριακής, 24 Φεβρουαρίου 2000, σελ. 68.
Ευρυβιάδης, Μάριος, Λ. “Επίδειξη κεμαλικής ισχύος”, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 6 Φεβρουαρίου 2000, σελ 84.
“1983 Agca Letter Faults U.S.” The New York Times, January 19,1985.
Ο Μάριος Λ. Ευρυβιάδης διδάσκει διεθνείς σχέσεις και είναι υπεύθυνος τεκμηρίωσης στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου.
