του Χ. Χαλαζιά, από το Άρδην τ. 37, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2002
Τι ξέρετε για το «Όπους Ντέι» (έργο Θεού) και το Καμίνο (ο δρόμος), – ένα,βιβλίο που κυκλοφόρησε το 1934 και έχει πουλήσει πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα; Πολλοί δεν έχουν ακούσει καν να γίνεται λόγος γι’ αυτά. Το Καμίνο είναι η βίβλος όλων των μελών του «Όπους Ντέι» και το «Όπους Ντέι» με λόγια είναι το σώμα των τραπεζιτών, χρηματιστών, καθηγητών πανεπιστημίου, γιατρών, διευθυντών επιχειρήσεων, δημοσιογράφων, που πιστεύουν ότι μπορούν να φτάσουν στη χριστιανική τελειότητα χωρίς το ράσο. Ο «πατέρας» άλλωστε έχει διαβεβαιώσει ότι μπορεί να γίνει κανένας Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης παραμένοντας στο γραφείο του και κερδίζοντας πολλά χρήματα. Όπως γράφει σε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση ο Σερζ Ραφί, και ο ίδιος ο «πατέρας», ο Χοσέ Μαρία Εσκρίβα ντε Μπαλαγκέρ, συγγραφέας του Καμίνο αγιοποιήθηκε με τις ευλογίες του Ιωάννη Παύλου Β’ το 1992. Το Καμίνο περιείχε 999 σκέψεις του αγίου Χοσέ Μαρία.
Η σκέψη αρ. 16 λεει: «εσύ λοιπόν θα αφεθείς; θα ακολουθήσεις το κοπάδι, ενώ είσαι γεννημένος για να διατάζεις;». Ο Ραφί παρατηρεί: «Δεν ήταν οπαδός της ισότητας ο “πατέρας”. Ήθελε τα παιδιά του θεού σε υψηλά αξιώματα. Τους φτωχούς τους αφήνει στη μητέρα Τερέζα. Δημιούργησε το “Όπους Ντέι” για να αναστήσει την καθολική εκκλησία, που πίστευε ότι βρισκόταν σε κίνδυνο, δημιουργώντας μια στρατιά από “καλόγερους με πολιτικά”, ακραιφνείς καθολικούς, έτοιμους για κάθε θυσία. Διακριτικούς αποστόλους, σχεδόν αόρατους, με στόχο να ανεβαίνουν όσο γίνεται πιο ψηλά στις σφαίρες της πολιτικής, οικονομικής ή πολιτικής εξουσίας. Στους Ιησουίτες και τους Δομινικανούς αφήνει τον ευαγγελισμό των αποκλήρων – το “Όπους Ντέι” θέλει στους κόλπους του εκείνους που μέλλει να ανέλθουν στην κοινωνική κλίμακα και να καπνίζουν χοντρά πούρα Αβάνας.»
Τι είναι σήμερα το «Όπους Ντέι», έξι δεκαετίες μετά την ίδρυση της οργάνωσης; Όπως σημειώνεται, είναι μια «τεράστια μηχανή που παράγει καθολικούς υψηλών προδιαγραφών». Αριθμεί πάνω από 80.000 μέλη σε όλον τον κόσμο, από τα οποία οι 2.000 είναι ιερείς. Έχει πάρει σχεδόν την εξουσία στο Βατικανό και διαχειρίζεται κάπου 30 εκατομμύρια δολάρια μηνιαίως, χωρίς να υπολογίζονται τα ακίνητα που έχει σε όλον τον κόσμο.
Καταπληκτικό, αν σκεφθεί κανένας -από εκείνους που το γνωρίζουν- ότι το «Όπους Ντέι», πριν από λίγα χρόνια, χαρακτηριζόταν «Αγία Μαφία» και «Λευκή Μασονία». Σήμερα είναι μια οργάνωση ευυπόληπτη και φαίνεται ότι είναι πολύ μακριά ο καιρός που ήταν σε καραντίνα, όπως γράφει ο Σερζ Ραφί, «Στη Γαλλία, ο σύνδεσμος υπεράσπισης της οικογένειας και του ατόμου και άλλοι κοινωνικοί φορείς παρουσίασαν το “Όπους Ντέι” ως εργοστάσιο κατασκευής ψυχοπαθών. Επέκριναν τις μεθόδους προσηλυτισμού που ακολουθούσε και που είναι παρόμοιες με αυτές των “παιδιών του θεού”, ή της “Εκκλησίας του Μουν”, τη σιδερένια πειθαρχία, τους μεσαιωνικούς κανονισμούς που οφείλουν να ακολουθούν τα μέλη: τυφλή υπακοή στους ανωτέρους, όρκοι αγνότητας, αυτοβασανισμοί και κυρίως την υποχρέωση να δίνουν χωρίς συζήτηση όλα ταχρήματάτους στο “Όπους Ντέι”».
Αναφέρεται η περίπτωση της Μαρίας Ανγκουσίας Μορένο, Ισπανίδας από τη Σεβίλλη, καθηγήτριας θεολογίας, που υπήρξε επί 20 χρόνια υπεύθυνη του τομέα γυναικών του «Όπους Ντέι». Μετά από πολλές δυσκολίες κατάφερε να φύγει από την οργάνωση και στράφηκε εναντίον της.
Έγραψε πολλά βιβλία στα οποία χαρακτηρίζει το «Όπους Ντέι» μυστική οργάνωση. Κάπου αναφέρει: «Χιλιάδες οικογένειες κλαίνε για την απώλεια των παιδιών τους, που η οργάνωση τα έχει απομακρύνει συναισθηματικά, διανοητικά, γεωγραφικά και που συχνά τους αποσπά τα περιουσιακά στοιχεία, βάζοντάς τα να υπογράψουν χαρτιά των οποίων αγνοούν την σημασία. Όταν καταφέρνουν να βγουν από το “Όπους Ντέι”, δεν μπορούν να πάρουν πίσω τίποτε από όσα έδωσαν, φεύγουν μόνο με τα ρούχα που φορούν».
Απάντηση δίνει ο Φρανσουά Γκοντράν. ανώτερο στέλεχος του «Όπους Ντέι» στη Γαλλία. «Πως θα μπορούσε κάποιος που ζει μέσα στον κόσμο, συχνά σε περιβάλλον έντονου συναγωνισμού, στις επιχειρήσεις, στη διοίκηση, στη δημοσιογραφία, να είναι τόσο κλεισμένος; Δεν είμαστε χριστιανοί Α-γιατολάχ. Τα πιστεύω μας είναι αυτά της εκκλησίας. Υιοθετούμε αν θέλουμε τις θέσεις της θεολογίας της απελευθέρωσης πάνω σε ζητήματα κοινωνικά ή ηθικά. Ο καθένας μας πιστεύει ό,τι θέλει. Δεν υπάρχει ιδεολογία του “Όπους Ντέι”».
Το «Όπους Ντέι» εξελίχθηκε μέσα σε λίγα σχετικώς χρόνια σε πραιτοριανή φρουρά του πάπα και κατέκτησε πολλές θέσεις-κλειδιά στην ιεραρχία του Βατικανού. Δεν ήταν πάντα έτσι.
Το 1902, όταν ο Αραγωνέζος Χοσέ Μαρία Εσκρίβα ίδρυσε το «Όπους Ντέι» ήταν μόλις 26 ετών, φοιτητής της νομικής, πιστός καθολικός, αλλά χωρίς καμία πρόθεση να γίνει ιερέας. Για οικονομικούς όμως λόγους διάλεξε να φοιτήσει σε ιερατική σχολή στη Μαδρίτη. Ήταν η εποχή του έντονου αντικληρικαλισμού. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, είδε πολλούς ιερωμένους και καλόγριες να σκοτώνονται και ο ίδιος γλίτωσε παρά τρίχα τον θάνατο. Ύστερα από πολλές περιπέτειες και μετακινήσεις, έφτασε στο Μπούργκος όπου εντάχθηκε στα στρατεύματα του δικτάτορα Φράνκο.
Ο Ραφί γράφει: «Τα χρόνια εκείνα ήσαν που ο Εσκρίβα άρχισε να βλέπει το “Όπους Ντέι” σαν μια οργάνωση αντίστασης κατά του μαρξισμού, με θεμελιακή αρχή τη μυστικότητα και με δομή πυραμίδας. Οι πυρήνες της βάσης δεν γνωρίζουν τίποτε για την κορυφή και οφείλουν να αρκούνται στον τομέα όπου εργάζονται χωρίς να θέτουν ερώτημα. Η υπακοή στον ηγέτη πρέπει να είναι απόλυτη. Ο προσηλυτισμός νέων εξασφαλίζεται με την εγκατάσταση πυρήνων κοντά σε μεγάλα πανεπιστήμια, με τη δημιουργία ξενώνων για φοιτητές πολιτιστικών κέντρων. Το μήνυμα που περνάει στους νεοπροσύλητους είναι ότι “η εργασία καθαγιάζει”. Δηλαδή, ένας καλός μαραγκός αν δουλεύει φιλότιμα συγχρόνως είναι αφοσιωμένος στον θεό. Όταν πρόβαλε αυτό το σύνθημα, ο Εσκρίβα αντιμετωπίστηκε ως αιρετικός. Μπορεί να ήταν φανατικός Φρανκικός αλλά οι Φαλαγγίτες του επιτέθηκαν. Η ισπανική εκκλησία τον επέκρινε και τον χαρακτήρισε “εβραιομασόνο”. Αυτός όμως είχε για το “Όπους Ντέι” οικουμενικά σχέδια- να εγκαταστήσει πυρήνες “οίκους” σε όλον τον κόσμο, να εισδύσει στις ελίτ και στους κόλπους του Βατικανού».
Ήθελε να έχει συμμετοχή στις αποφάσεις και κυρίως να πολεμήσει τον κομμουνισμό. Έβλεπε τον Αδόλφο Χίλτερ σαν ένα σταυροφόρο που ξεσηκώθηκε εναντίον του μαρξισμού. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα μέλη με σημαντική θέση στο «Όπους Ντέι» είχαν εγγραφεί ως εθελοντές στην περίφημη “γαλάζια μεραρχία” που πολέμησε στο πλευρό των Γερμανών εναντίον της τότε Σοβιετικής Ένωσης.
Ο αντικομμουνισμός του τον τύφλωνε. Έλεγε ότι υπερέβαλλαν εκείνοι που ισχυρίζονταν ότι ο Χίτλερ σκότωσε έξι εκατομμύρια Εβραίους. Ο Χίτλερ δεν ήταν κακός, κατά τη γνώμη του, είχε σκοτώσει μόνο 3-4 εκατομμύρια ανθρώπους. Το 1969, το «Όπους Ντέι» έφτασε στο απόγειο του. Είχε όμως πάψει να υποστηρίζει τον Φράνκο και στήριζε τους Ισπανούς κεφαλαιούχους που ήθελαν να ανοίξουν τα σύνορα της χώρας στις ξένες επενδύσεις. Οι «παπάδες χωρίς ράσο» έγιναν θιασώτες της ελεύθερης αγοράς.
Όπως σημειώνει ο Ραφί. το «Όπους Ντέι» ευνόησε τη δημοκρατική μετάβαση στη συνταγματική μοναρχία- αυτοί έπεισαν τον Φράνκο να ορίσει ως μελλοντικό βασιλιά της Ισπανίας τον Χουάν Κάρλος Και ενώ ο Φρανκισμός αργοπέθαινε μέσα σε ένα σκοροφαγωμένο προστατευτισμό, το «Όπους Ντέι» επεκτεινόταν σε όλον τον κόσμο. Πάντα με την ίδια τεχνική: ο «μητρικός οίκος» είναι ορκισμένος στην πενία. Περιτριγυρίζεται ομως από δεκάδες εταιρείες, ιδρύματα, συνδέσμους κ.λπ. που μπορούν να τζιράρουν και να κερδίζουν τεράστια ποσά. Από τη δεκαετία του 1970, οι φίλοι του «Όπους Ντέι» ιδρύουν αλυσίδες εταιρειών σε όλο τον κόσμο: Βρετανία, Ελβετία, Βενεζουέλα, Γερμανία, ανατολικές χώρες, ήταν έδρες εταιρειών του «Όπους Ντέι».
Στη Γαλλία υπάρχουν δεκάδες εταιρείες συνδεδεμένες με το «Όπους Ντέι» με κεντρική ανάμεσά τους την «Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων για την Πολιτιστική Ανάπτυξη», που διαχειρίζεται τουριστικές επιχειρήσεις, κέντρα νεολαίας, φοιτητικούς ξενώνες κ.λπ. Στην ανάλυση του Ραφί τίθεται το ερώτημα: «Πως χρηματοδοτείται λοιπόν το “Όπους Ντέι”»; Η απάντηση είναι ότι αυτό γίνεται από γενναιόδωρους δωρητές, από συμπαθούντες της οργάνωσης. Το 1978, ο Γάλλος πρωθυπουργός Ρεϊ-μόν Μπάρ, είχε προσφέρει την υποστήριξη του στο «Όπους Ντέι» δηλώνοντας, με την ευκαιρία του αιτήματος προς το Βατικανό να ανακηρυχθεί άγιος ο Χουάν Μαρί Εσκρίβα: «Η αυξανόμενη επιρροή της διδασκαλίας του και η δράση των μελών του «Όπους Ντέι» σε διάφορες χώρες του κόσμου στην υπηρεσία του Ευαγγελίου επιτρέπουν να σκεφτούμε ότι ο Μονσενιέρ Εσκρίβα ντε Μπα-λαγκέρ είναι ένα πρόσωπο που φέρει τη σφραγίδα της αγιότητας». Μήπως όμως η οργάνωση χρηματοδοτείται από τους επικεφαλείς επιχειρήσεων που λόγου χάρη πήγαν να δώσουν διαλέξεις στο κέντρο Γκαρνέλ, επισήμως συνδεδεμένο με το «Όπους Ντέι»;
Ο ίδιος Ραφί σημειώνει ότι είναι δύσκολο να διακρίνει κανένας τι ακριβώς συμβαίνει μέσα στο «σκοτεινό αυτόν γαλαξία». Ωστόσο ορισμένα σκάνδαλα στα οποία ακούστηκε το όνομά του «Όπους Ντέι» επιτρέπουν να φωτίσουν κάπως τα πράγματα. Στην Ισπανία το 1982, ο εκατομμυριούχος Ρουίθ Ματέος. μέλος του Onouc ‘.*£ αποκάλυψε ότι υπεξαιρούσε τα χρήματα των επιχειρήσεών του για να τα δίνει στις εταιρείες της οργάνωσης. Ένα άλλο σκάνδαλο, η υπόθεση Ματέσα. Από ότι πολλά εκατομμύρια φράγκα υπεξαιρούνται για να καταλήξουν στον λογαριασμό μιας λουξεμβουργιανής εταίρείας «Σόντετεξ», με πρόεδρο τον ταμία των Ανεξαρτήτων Ρεπουμπλικάνων (του κόμματος του Ζισκάρ ντ’ Εσταίν). Το Ζαν ντε Μττρολί, ο οποίος δολοφονήθηκε λίγο καιρό αργότερα. Ο ντε Μπρολί ήταν «συμπαθών» του «Όπους Ντέι πρόσφατα, το 1993, ένας επιχειρηματίας και δικηγόρος στη Βενεζουέλα, ο Αλμπέρτο Μττέρτι, αναζωπύρωσε την πολεμική γύρω από το σκάνδαλο της Τράπεζας Αμπροζιάνο και της δολοφονίας του Ρομπέρτο Κάλβι, τραπεζίτη και ανθρώπου του Βατικανού και της στοάς Ρ2.
Ισχυρίστηκε ότι «ξέπλυνε» ένα τεράστιο ποσό για λογαριασμό της Τράπεζας του Βατικανού (IDR- Ίδρυμα Θρήσκευτικών Έργων) αλλά και του «Όπους Ντέι», μέσω της εταιρείας του «Ινεκλέσιο». Ο Μπέρτι είπε ότι ο Κάλβι, λίγο πριν δολοφονηθεί, τον επισκέφθηκε για να του ζητήσει επειγόντως \y-ματα για να καλύψει το έλλειμμα της Τράπεζας Αμπροζ:ο.: και να αποφευχθεί το σκάνδαλο που θα έθιγε υψηλά κλιμο· : του Βατικανού. Δύο ημέρες αργότερα, ο Ρομπέρτο Κάλβι 5οε-θηκε νεκρός κάτω από μια γέφυρα του Τάμεση στο Λονδίν: Ποιος κάλυψε τελικώς το έλλειμμα της Τράπεζας, που εκτιμάται σε πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια; Στη Ρωμη, τη Μαδρίτη λένε ότι οι επιχειρηματίες του «Όπους Ντει ήταν εκείνοι που πλήρωσαν. «Ένα πράγμα είναι σίγουρο- -τονίζει ο Ράφι- «από τότε, το “Όπους Ντέι”, έγινε ο προσωπικός προστάτης του Πάπα και έχει διεισδύσει σε θέσεις κλειδιά στο Βατικανό».
Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ ανακήρυξε άγιο τον Χοσέ Μαρία Εσκρίβα στις 17 Μαΐου του 1992, στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, μπροστά σε 300 000 άτομα. 0 ποντίφικας, βέβαια, έχει και άλλους λόγους να συμπαθεί το «Όπους Ντέι». Όπως αποκάλυψε ο Αλμπέρτο Μπέρτι, το 1994, ο πρώην πρόεδρο; μιας αμερικανικής τράπεζας τον διαβεβαίωσε ότι το «Όπους Ντέι» χρηματοδότησε με σημαντικά ποσά την οργάνωση «Αλληλεγγύη», γι’ αυτό και έχει αποκτήσει αυξημένη επιρροή στο Βατικανό και ιδιαιτέρως στις οικονομικέ; υποθέσεις του, και κάπως ετσι βρέθηκε σήμερα στην κορυφή της εκκλησιασπκής εξουσίας.
