Του Αναστάση Μπαλτατζή
Οι πολύμηνες διαδικασίες για την επιλογή του υποψήφιου καγκελαρίου της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU) έλαβαν τέλος. Άρμιν Λάσετ και Μάρκους Ζέντερ έδωσαν μάχη μέχρι τελική πτώσεως, με τελικό νικητή τον πρώτο. Χθες το βράδυ, σε έκτακτη συνεδρίαση του που κάλεσε ο ίδιος, το προεδρείο του κόμματος του του έδωσε ευρεία στήριξη έναντι του αντιπάλου του, δίνοντας έτσι ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Ο Ζέντερ έμεινε πιστός στις δηλώσεις του για παραχώρηση της απόφασης στο αδελφό κόμμα και αποσύρθηκε από την διαδικασία, δίνοντας μήνυμα ενότητας ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου.
Κανένας δεν θα μπορούσε να πει λίγους μήνες πριν ότι ο Άρμιν Λάσετ ήταν το ξεκάθαρο φαβορί για το χρίσμα της καγκελαρίας, ούτε αρχικά για την αρχηγεία του ίδιου του του κόμματος. Στο συνέδριο του Ιανουαρίου υπερίσχυσε όμως των αντιπάλων του ως εκλεκτός του κομματικού μηχανισμού και συνεχιστής της μερκελικής πολιτικής, μπαίνοντας έτσι δυναμικά στην διεκδίκηση του χρίσματος. Μεγάλος του εχθρός τόσο στην εσωκομματική όσο και στην «ενδοοικογενειακή» μάχη οι δημοσκοπήσεις!
Ο μεγάλος του αντίπαλος και από το 2019 πρόεδρος του βαυαρικού αδελφού κόμματος Μάρκους Ζέντερ κρατούσε μέχρι πριν λίγες εβδομάδες τα χαρτιά του κλειστά. Ο ίδιος είδε την θέση του να εδραιώνεται παρά τις αποτυχημένες βαυαρικές εκλογές του 2018 και την δημοτικότητα του να αυξάνεται ακόμα περισσότερο μέσα στην πανδημία. Προτίμησε όμως να μην ανακοινώσει επισήμως την υποψηφιότητα του παρά μόνο λίγες εβδομάδες πριν. Το προβάδισμα του στις δημοσκοπήσεις όλους αυτούς τους μήνες ήταν όμως συντριπτικό. Μία τελευταία τον τοποθετούσε μάλιστα ως τον πιο δημοφιλή πολιτικό στην Γερμανία, πάνω και από την Μέρκελ, την ώρα που ο Λάσετ βρισκόταν στην 12η θέση.
Τις τελευταίες εβδομάδες οι διαδικασίες επιταχύνθηκαν, οι πιέσεις που δεχόταν άλλωστε η Ένωση ήταν μεγάλες. Από την αρχή της νέας χρονιάς και με την αποχώρηση της Μέρκελ να πλησιάζει όλο και περισσότερο το κόμμα άρχισε να βλέπει το προβάδισμα του να μειώνεται χάνοντας –δημοσκοπικά τουλάχιστον -ψηφοφόρους. Οι δύο πολιτικοί είχαν υποσχεθεί να καταλήξουν στην απόφαση τους μέχρι την Κυριακή, πράγμα το οποίο δεν συνέβη. Παράλληλα μεγάλωναν οι φωνές μέσα στο CDU που πρότειναν τον Ζέντερ ως τον καταλληλότερο υποψήφιο. Η κοινή νεολαία των δύο κομμάτων δημοσιοποίησε την στήριξη της στον Βαυαρό, με μεγάλη πλειοψηφία. Στο ίδιο κλίμα και ο πρωθυπουργός του Ζάαρλαντ εξέφρασε την στήριξη του στο πρόσωπο του Ζέντερ, ενώ και πολλοί βουλευτές είχαν αρχίσει να πηγαίνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Στην άλλη πλευρά ηγετικά στελέχη του CDU, όπως ο Σόιμπλε, ο πρωθυπουργός της Έσσης Φόλκερ Μπουφιέ και η στενή συνεργάτιδα της απερχόμενης καγκελάριου Αννετ Σαβάν συντάχθηκαν με τον Λάσετ, επικρίνοντας των Βαυαρό πρωθυπουργό για τους χειρισμούς του.
Με τις διαπραγματεύσεις να μην οδηγούν κάπου, τους Πράσινους να ανακοινώνουν την δική τους υποψήφια και με τον φόβο ενός διχασμού της Ένωσης ο Ζέντερ πέταξε το μπαλάκι στην ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών. Η απόφαση κρίθηκε ουσιαστικά στην χθεσινοβραδινή ψηφοφορία του προεδρίου του CDU, εκεί όπου στην μυστική ψηφοφορία ο πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας- Βεστφαλίας συγκέντρωσε 31 ψήφους έναντι 9 του αντιπάλου του και 6 λευκών. Με σημερινή του δήλωση ο Ζέντερ σεβόμενος την ψηφοφορία έδωσε την έγκριση του για την υποψηφιότητα Λάσετ, τονίζοντας την ενότητα που πρέπει να διέπει την Ένωση και την πλήρη υποστήριξη του στο πρόσωπο του νέου υποψήφιου καγκελάριου. Πύρρειος νίκη της κομματικής πειθαρχίας λοιπόν.
Προφίλ του υποψηφίου και το νέο κυβερνητικό σχήμα
Ο Άρμιν Λάσετ θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως γνήσιος συνεχιστής της μερκελικής πολιτικής, η επιλογή του βασίστηκε άλλωστε στην μεγάλη στήριξη που είχε από τον κομματικό μηχανισμό στην θέληση του να μην υπάρξουν μεγάλες αλλαγές στις γραμμές που έχει χαράξει το κόμμα. Ο ίδιος έχει να επιδείξει την θητεία του ως πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας από το 2017 στο βιογραφικό του. Με δηλώσεις του έχει ήδη επικεντρωθεί στην ατζέντα μετά το πέρας της πανδημίας και τα προβλήματα που θα προκύψουν τόσο στην Γερμανία όσο και στην Ε.Ε., κάνοντας λόγο για «Ευρωπαϊκή Γερμανία». Βασική του διαφοροποίηση από την απερχόμενη καγκελάριο είναι η θέση του για το προσφυγικό, κρατώντας ήδη από το 2017 μια πιο «μετριοπαθή» γραμμή. Περισσότερα θα μπορούν να ειπωθούν όμως όσο πλησιάζουμε στις εκλογές και το πρόγραμμα θα αρχίσει να διαμορφώνεται πιο ξεκάθαρα.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν όμως και οι κυβερνητικοί συνδυασμοί που θα προκύψουν μετά τις εκλογές. Η όχι και τόσο λαοφιλής επιλογή του Λάσετ μπορεί ακόμα και να κρίνει τον νικητή των εκλογών. Το δημοσκοπικό προβάδισμα που έχει αυτή την στιγμή το κυβερνών κόμμα θα μπορούσε να ανατραπεί, πράγμα που ακούστηκε και στην χθεσινοβραδινή συνάντηση του κόμματος από τον Φόλκερ Μπουφιέ. Ένας συνασπισμός των δύο ηγετικών αυτών κομμάτων, ακολουθώντας το παράδειγμα της Αυστρίας θεωρούταν πολύ πιθανός το τελευταίο διάστημα. Μένει να δούμε όμως αν θα παραμείνει πιθανός μετά τις τελευταίες εξελίξεις.
Οι Πράσινοι είναι το κόμμα κλειδί την τελευταία τριετία, η μεγάλη άνοδος του, που επιβεβαιώθηκε και στις Ευρωεκλογές το έχει καταστήσει δεύτερη δύναμη με βλέψεις μόνο προς τα πάνω. Άνοδος που συνεχίστηκε και στις τοπικές εκλογές του προηγούμενου μήνα, δίνοντας το μήνυμα για πιθανό συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες και το κόμμα των Φιλελευθέρων ή αυτό της Αριστεράς, με το πρώτο σενάριο να υπερισχύει. Όλα θα κριθούν από το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών, καθώς όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί συμπληρώνουν οριακά το απαιτούμενο ποσοστό για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Πάντως η πιθανότητα να μείνουν οι Χριστιανοδημοκράτες εκτός κυβέρνησης υπάρχει και δεν είναι μικρή. Η επιλογή του Λάσετ θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Μέχρι τον Σεπτέμβριο υπάρχει ακόμα αρκετός χρόνος.
Υ.Γ.: Κι ενώ όλα αυτά γράφονταν την Τρίτη εν μέσω των εξελίξεων, αυτές μας πρόλαβαν. Τελευταία δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε από την FORSA για λογαριασμό των δικτύων RTL και ntv στις 20 Απριλίου φανερώνει μία ολική αλλαγή του σκηνικού. Οι Πράσινοι εμφανίζονται να έχουν πάρει πλέον το πάνω χέρι με 28% (5 μονάδες παραπάνω σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα), ενώ οι Χριστιανοδημοκράτες υποχωρούν στο 21% (27% το ποσοστό τους στις 14 του μήνα). Ενισχυμένοι εμφανίζονται και οι Φιλελεύθεροι στο 12%, σημαντική μεταβλητή για τον νέο κυβερνητικό σχηματισμό. Το πόσο η έρευνα έχει επηρεαστεί από τις ανακοινώσεις υποψηφίων μένει να φανεί και από τις επόμενες που θα ακολουθήσουν, καθώς ο συνολικός αριθμός των ερωτηθέντων ήταν 1502 άτομα όλα από αυτά στις 20 του μήνα (μέρα ανακοίνωσης της υποψηφιότητας Λάσετ). Σύμφωνα πάντα με την ίδια έρευνα τα ποσοστά αποδοχής της Ανναλένα Μπάερμποκ είναι πολύ υψηλότερα από αυτά του Λάσετ, με το 79% των ψηφοφόρων του κόμματος να επιδοκιμάζουν την επιλογή της. Ακόμα και στους ψηφοφόρους του κόμματος του Λάσετ τα ποσοστά του Ζέντερ άγγιξαν το 58%, με μόλις το 26% να εγκρίνει την διαδικασία επιλογής υποψηφίου. Το μέγεθος της ζημιάς για το κυβερνών κόμμα μένει να φανεί στις επόμενες μέρες και όσο θα βγαίνουν καινούργιες έρευνες, πάντως η ζημιά έχει γίνει…
