Η γερμανική συνεισφορά στην αρμενική γενοκτονία
Από την Ρήξη φ. 124
Τον περασμένο Ιούλιο το γερμανικό κοινοβούλιο, αψηφώντας τις απειλές και τους εκβιασμούς των Νεοθωμανών της Άγκυρας, ενέκρινε σχεδόν ομόφωνα ψήφισμα με τίτλο «Μνήμη και σκέψεις για τη γενοκτονία των Αρμενίων και άλλων χριστιανικών μειονοτήτων κατά τα έτη 1915 και 1916». Έτσι, η Γερμανία, παρά τις διαβεβαιώσεις της Μέρκελ προς τον Ερντογάν ότι θα αποτρέψει την ψηφοφορία, συγκαταλέγεται πλέον σε εκείνες τις χώρες που αναγνωρίζουν τη μαζική δολοφονία 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων από τους Οθωμανούς για πρώτη φορά ρητά ως γενοκτονία.
Το γεγονός αυτό γίνεται ακόμα πιο σημαντικό, επειδή στη γενοκτονία συμμετείχαν ενεργά – στον σχεδιασμό και στην εκτέλεση – και ανώτατοι Γερμανοί αξιωματικοί. Γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερης σημασίας η αναφορά στο ψήφισμα της Μπούντενσταγκ ότι «το γερμανικό Ράιχ είναι συνυπεύθυνο για τα γεγονότα». Αυτό δείχνει ότι η Γερμανία μπορεί μελλοντικά να αναλάβει την ιστορική ευθύνη και για άλλα εγκλήματα, όπως για παράδειγμα αυτά που διέπραξε στις αρχές του περασμένου αιώνα στη Ναμίμπια εις βάρος των αυτοχθόνων φυλών Χερέρο και Νάμα και να προχωρήσει σε αποζημιώσεις. Αναφορικά με το ιστορικό μέρος της γερμανικής «συνευθύνης» στην αρμενική γενοκτονία, δημοσιεύουμε μεταφρασμένο σχετικό άρθρο του German Foreign Policy.
Β. Στ.
Ισχυρή θέση
(…) Όταν, τον Απρίλιο του 1915, άρχισε η γενοκτονία του αρμενικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το γερμανικό Ράιχ κατείχε μια εξαιρετικά ισχυρή θέση στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό είχε δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια αρκετών δεκαετιών προηγουμένως. Ο λόγος ήταν η προσπάθεια του Βερολίνου να θέσει υπό έλεγχο τον χερσαίο δρόμο στη Μέση Ανατολή και προς την Ινδία, προκειμένου να ανταγωνιστεί εκεί τη βρετανική παγκόσμια δύναμη. Η διαδρομή περνούσε πάνω από τη σημερινή Τουρκία. Ήδη από το 1882, η γερμανική κυβέρνηση είχε στείλει στην Κωνσταντινούπολη αξιωματικούς, οι οποίοι θα έπρεπε να εκσυγχρονίσουν τις εξασθενημένες οθωμανικές δυνάμεις. Αυτό εξασφάλιζε στο Βερολίνο μια ισχυρή θέση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, δεδομένου μάλιστα ότι τελικά το μέτρο ήταν επιτυχές: Παρατηρητές απέδωσαν τη νίκη των οθωμανικών δυνάμεων στον πόλεμο κατά της Ελλάδας το 1896-97 στη γερμανική στρατιωτική βοήθεια. Επιπλέον, το 1888 μια κοινοπραξία, υπό γερμανική ηγεσία, ανέλαβε την κατασκευή του σιδηροδρόμου της Ανατολίας, από την Κωνσταντινούπολη προς την Άγκυρα και το Ικόνιο. Το 1899 ακολούθησε η ανάθεση της κατασκευής του σιδηροδρόμου της Βαγδάτης, από το Ικόνιο προς τη σημερινή ιρακινή πρωτεύουσα και συνέχεια μέχρι τον Περσικό Κόλπο. Η αποστολή, το 1913, μιας δεύτερης στρατιωτικής αποστολής στην Κωνσταντινούπολη, συνέβαλε τελικά σε μια επιπλέον ισχυροποίηση των γερμανοθωμανικών σχέσεων.
Ηγετικές θέσεις
Όταν άρχισε ο Παγκόσμιος Πόλεμος και σύντομα η Οθωμανική Αυτοκρατορία πέρασε στη γερμανική πλευρά, οι Γερμανοί αξιωματικοί από τη στρατιωτική αποστολή δεν είχαν απλώς επιρροή στις στρατιωτικές δυνάμεις των Οθωμανών, αλλά ακόμη και αρχηγικές θέσεις. Ο στρατηγός Φριντριχ Μπρόνσαρτ φον Σέλντορφ υπηρέτησε περίπου ως Αρχηγός Επιτελείου του οθωμανικού στρατού. Ο Όττο φον Φέλντμαν ηγούνταν του επιχειρησιακού τμήματος της οθωμανικής Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης. Ο ταγματάρχης Έμπερχαρτ Γκραφ Φολφσκέελ φον Ράιχενμπεργκ χρησιμοποιήθηκε σαν Αρχηγός Επιτελείου του αναπληρωτή διοικητή της οθωμανικής 4ης Στρατιάς. Ακόμη και τακτικές στρατιωτικές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν από Γερμανούς αξιωματικούς. Έτσι, ο στρατηγός Ότο Λίμαν φον Σάντερς, ο επίσημος επικεφαλής της στρατιωτικής αποστολής, είχε το πρόσταγμα στην αμυντική μάχη της Καλλίπολης, η οποία, στις αρχές του 1915, εξασφάλισε τον γερμανικό-οθωμανικό έλεγχο των Δαρδανελίων, δηλαδή τον θαλάσσιο δρόμο από τη Μαύρη Θάλασσα προς τη Μεσόγειο και που με αυτόν τον τρόπο απέκοψε τη Ρωσία από τους Δυτικούς συμμάχους της στον πόλεμο1.
«Προφυλακή της Ρωσίας»
Ο κοινός πόλεμος εναντίον της Ρωσίας είχε σαν αποτέλεσμα η αρμενική μειονότητα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να μπει επίσης στο στόχαστρο Γερμανών αξιωματικών και Γερμανών διπλωματών: κατηγορήθηκε για συμπάθεια προς τον ρωσικό εχθρό. «Το γεγονός ότι οι Αρμένιοι πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου θεωρούσαν τους εαυτούς τους όχι υποτελείς των Τούρκων, αλλά κυρίως μια ρωσική προφυλακή, έχει σαφέστατα αποδειχθεί», ανέφερε αργότερα ο Γερμανός αξιωματικός Ότο φον Φέλντμαν. Με παρόμοιο τρόπο εκφράστηκαν και οι γερμανικές υπηρεσίες, όταν, στις 24 Απριλίου του 1915, οι οθωμανικές αρχές άρχισαν με ένα κύμα συλλήψεων των Αρμενίων και σύντομα ξεκίνησαν οι πρώτες απελάσεις. Εκατοντάδες χιλιάδες οδηγήθηκαν σε πορείες στην έρημο της Συρίας, αμέτρητοι βασανίστηκαν, υποβάλλονταν σε ασιτία ή δολοφονήθηκαν.
«Ο στηριζόμενος από τη Ρωσία ανατρεπτικός αγώνας των Αρμενίων πήρε τέτοιες διαστάσεις που απειλεί την ύπαρξη της Τουρκίας», υποστήριξε στις 31 Μαΐου 1915, σε μια επιστολή του προς το Βερολίνο ο Γερμανός πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη Χανς Φράιχερ φον Βανγκενχάιμ. «Σε αυτή την κρίσιμη κατάσταση», δήλωσε ο Μπρόνσαρτ φον Σέλεντορφ, έχοντας κατά νου τον Παγκόσμιο Πόλεμο, «το συνολικό υπουργείο πήρε τη δύσκολη απόφαση να αναγορεύσει τους Αρμένιους σε κίνδυνο για το κράτος και να τους απομακρύνει κατ’ αρχάς από τις παραμεθόριες περιοχές». Δεν επιτρέπεται «τα τουρκικά μέτρα … να εμποδιστούν για λόγους αρχής», απαίτησε ακόμα μια φορά ο πρέσβης Βάνγκενχάιμ· το ότι οι απελάσεις «θα προκαλούσαν και πάλι μεγάλη αναστάτωση σε όλο τον εχθρικό για μας κόσμο», θα πρέπει να γίνει αποδεκτό2.
«Σκληρό, αλλά χρήσιμο»
Στην πραγματικότητα, Γερμανοί αξιωματικοί συμμετείχαν, τουλάχιστον επιλεκτικά, ακόμα και προσωπικά στη γενοκτονία των Αρμενίων. Το Γενικό Επιτελείο του οθωμανικού στρατού, υπό την ηγεσία του Σέλντορφ, εκπόνησε το σχέδιο για τον εγκεκριμένο στις 27 Μαΐου 1915 νόμο των απελάσεων, που προέβλεπε την απέλαση ολόκληρου του αρμενικού πληθυσμού στην έρημο της Συρίας. Μερικοί ιστορικοί πιστεύουν μάλιστα ότι ο «ιθύνων νους πίσω από τις απελάσεις» είναι ο Σελντορφ.
Γερμανοί στρατιωτικοί δεν συνέβαλαν μόνο στο να καταστείλουν με την ισχύ των όπλων αρμενικές πράξεις αντίστασης. Τουλάχιστον ένας από αυτούς, ο υπολοχαγός Καρλ Άντον Μπέτριχ, επικεφαλής της μεραρχίας σιδηροδρόμων και μεταφορών στο οθωμανικό Γενικό Επιτελείο, υπέγραψε προσωπικά μια διαταγή απέλασης, και συγκεκριμένα αυτή εναντίον των Αρμενίων εργαζομένων, που απασχολούνταν στη κατασκευή του σιδηροδρόμου της Βαγδάτης. Ο Φραντς Γκύντερ, αντιπρόεδρος των Σιδηροδρόμων Ανατολίας, αποφάνθηκε σοκαρισμένος: «Θα πρέπει να πάμε πολύ πίσω στην ιστορία της ανθρωπότητας για να βρούμε κάτι παρόμοιο σε κτηνώδη σκληρότητα όπως η εξόντωση των Αρμενίων στη σημερινή Τουρκία.»3 Παρ’ όλα αυτά, Γερμανοί στρατιωτικοί σε κορυφαίες θέσεις ενέκριναν ρητά τη γενοκτονία. «Οι Αρμένιοι – εξαιτίας της συνωμοσίας τους με τους Ρώσους- τώρα, περισσότερο ή λιγότερο, θα εξολοθρευτούν», διαπίστωνε στυγνά, στις 15 Ιούνιου 1915, ο Χούμαν: «Αυτό είναι σκληρό, αλλά χρήσιμο.»4
Γερμανική συνυπευθυνότητα
Μέχρι τώρα, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αρνιόταν κατηγορηματικά να αναγνωρίσει ως τέτοια τη γενοκτονία των Αρμενίων. Ακόμη και τον Απρίλιο του 2015, ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος σχετικοποιούσε τη διαπίστωση του Γερμανού προέδρου ότι, «Εμείς οι Γερμανοί συνολικά», θα έπρεπε «και πάλι να αναστοχαστουμε, εάν δηλαδή πρόκειται για συνυπευθυνότητα στη γενοκτονία των Αρμενίων, υπό ορισμένες περιστάσεις μάλιστα ακόμη και για συνενοχή»5, με τη δήλωση: «Τα λόγια του προέδρου είναι, όπως πάντα, προσωπικές απόψεις»6. Ο λόγος είναι ότι η γενοκτονία είναι ένα έγκλημα που δεν παραγράφεται και ότι η ομολογία ότι γερμανικές αρχές θα μπορούσαν τότε, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, να είχαν εμπλακεί στη γενοκτονία, θα θέσει υποχρεωτικά το ζήτημα της γερμανικής αποζημίωσης για τα θύματα. Κάτι τέτοιο η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ζητούσε πάντα συστηματικά να αποφύγει: Για μη δεσμευτικούς εορτασμούς μνήμης το Βερολίνο είναι πάντοτε έτοιμο, για όσον καιρό δεν κοστίζει τίποτα.
Μετάφραση – Επιμέλεια:
Βασίλης Στοϊλόπουλος
Σημειώσεις
1. Jürgen Gottschlich, «Συνενοχή σε γενοκτονία. Ο ρόλος της Γερμανίας στην εξόντωση των Αρμενίων», 2015
2. Jürgen Gottschlich, ο.π.
3. L. Gall, G. D. Feldman, H. James, C.-L.Holtfrerich, H. E. Büschgen, «Η Γερμανική Τράπεζα 1870-1995», Μόναχο 1995.
4. Jürgen Gottschlich, ο.π.
5. Λόγια Μνήμης στην Οικουμενική Θεία Λειτουργία, Βερολίνο 23-4-2015.
6. «Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση καλεί την Τουρκία και την Αρμενία σε συμφιλίωση», www.sueddeutsche.de, 24-4-2015.
3 ΣΧΟΛΙΑ
Πολύ ενδιαφέρον είναι το παρακάτω άρθρο που περιγράφει πως οι Αρμένιοι , ένας υπερήφανος και αδερφικός λαός , τιμώρησε σκληρά και δίκαια τους γενοκτόνους και δολοφόνους και διεκδικεί δυναμικά ακόμη και 300000 (τριακόσιες χιλιάδες ) τετ.χλμ από τις αλύτρωτες πατρίδες από τον κατακτητή Τούρκο.
Πηγή :http://www.armenika.gr/genoktonia/125-istoriko/650-nemesis
Όταν η οδύνη και το άδικο γίνονται βρόγχος σε εκείνους που επέζησαν για να θυμούνται και να βασανίζονται, τότε η τάξη των πραγμάτων έχει ανεπανόρθωτα διασαλευτεί και δεν υπάρχει πια άλλος δρόμος από τον ερχομό της «Νέμεσις».
Μια επιχείρηση απόδοσης δικαιοσύνης από Αρμένιους που βίωσαν τις φρικαλεότητες της γενοκτονίας από τους Νεότουρκους και στο όνομα της ελληνικής θεότητας που δεν συγχωρεί το έγκλημα και την υπεροψία, τιμώρησαν με δίκαιο θάνατο τους αμετανόητους θύτες.
Έλενα Κιουρκτσή
Ιανουάριος – Μάρτιος 2015, τεύχος 84
Πώς μπορεί κανείς να περιγράψει τον αφόρητο πόνο ενός ολόκληρου λαού που σχεδόν εξοντώθηκε με κάθε είδους σαδιστικές πρακτικές και 100 χρόνια τώρα πασχίζει να δικαιωθούν οι απέλπιδες κραυγές εκείνων που έφυγαν από τη ζωή με τους πιο φρικτούς τρόπους που προσβάλουν τον ΄Άνθρωπο. Φαίνεται πως η μυθολογία ως αλληγορία της ανθρώπινης φύσης διηγείται την αληθινή ιστορία των εγκόσμιων πραγμάτων και υπόσχεται την κάθαρση για να ησυχάσουν τα βασανισμένα θύματα που αλλιώς δεν θα είχαν φωνή.
Κόρη της Νύχτας-σύμφωνα με τη Θεογονία του Ησίοδου και τον Παυσανία-η Νέμεση γεννήθηκε χωρίς να χρειαστεί κάποιο αρσενικό να γονιμοποιήσει τη μητέρα της και το όνομα της αρχαιότατης αυτής θεότητας (από το «νέμω» δηλαδή μοιράζω, απονέμω), μέχρι σήμερα ταυτίζεται με τη Θεία Δίκη.
Ανέκαθεν εκπροσωπούσε την έννοια της δικαιοσύνης και ο ρόλος της ήταν να αποκαθιστά την τάξη στη φύση, στις κοινωνίες των ανθρώπων και του Κόσμου όταν αυτή διασαλευόταν. Τότε παρέμβαινε και τιμωρούσε την υπεροψία και την αλαζονεία των θνητών (την ΄Ύβρη), επιφυλάσσοντας αργά ή γρήγορα οδυνηρές επιπτώσεις σε όσους η στρεβλή ψυχή τους οικοδομούσε εγκλήματα και ευφραινόταν από κτηνωδίες.
Και αν στη διαδρομή της ανθρώπινης ιστορίας, η μυθολογική προσέγγιση της απόδοσης δικαιοσύνης φαντάζει πολύ ωραία για να είναι αληθινή, κάποιες φορές οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Όπως συνέβη στην ειδική επιχείρηση «Νέμεσις» που οργανώθηκε και εκτελέστηκε από Αρμένιους τιμωρούς ενάντια στους υπαίτιους της γενοκτονίας για να γαληνέψουν οι ψυχές νεκρών και επιζώντων.
Τι θέριεψε τη «Νέμεσις»
Με τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου το Νοέμβριο του 1918, οι Αρμένιοι προσδοκούσαν από τους Συμμάχους (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής) να βοηθήσουν στο να αποδοθούν ευθύνες και να τιμωρηθούν οι Τούρκοι αξιωματούχοι που σχεδίασαν τη γενοκτονία των Αρμενίων.
Όμως στη διεθνή διπλωματική σκακιέρα το ήθος και το δίκαιο σπανίως έως ποτέ υπήρξαν ειλικρινής επιδίωξη των εκάστοτε ισχυρών.
Έτσι οι μεγάλες δυνάμεις της Δύσης παρά τη διακήρυξή τους το Μάιο του 1915 που πίεζε την Τουρκία να αποδεχτεί τη συστηματική εξόντωση των Αρμενίων και να ασκήσει διώξεις, τελικά υπαναχώρησαν γιατί ενδιαφέρονταν πολύ περισσότερο να κερδίσουν την εύνοια της Κεμαλικής κυβέρνησης. ΄Έτσι η Γαλλία –και ως δορυφόρος η Ιταλία-υπονόμευσαν κυρίως τις προσπάθειες της Μεγάλης Βρετανίας και σε μικρότερο βαθμό αυτές των Ηνωμένων Πολιτειών στο να αποδοθεί δικαιοσύνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι για περίπου δυο χρόνια η Μεγάλη Βρετανία κράτησε 130 Τούρκους κρατούμενους στη Μάλτα περιμένοντας να δικαστούν αλλά τελικά τους ελευθέρωσε λόγω εκβιαστικών πιέσεων μεταξύ 1921 με 1922 με αντάλλαγμα τους Βρετανούς αστυνομικούς και άνδρες που είχαν κρατηθεί όμηροι από τη νέα Κεμαλική κυβέρνηση στην Τουρκία.
Άλλωστε η Μεγάλη Βρετανία χωρίς την υποστήριξη των Συμμάχων θα ήταν υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει μόνη της την τουρκική αντίδραση, οπότε για αυτό υπαναχώρησε θυσιάζοντας το ηθικό της αίτημα στο βωμό των πολιτικών της συμφερόντων. Από την άλλη, παρότι τα δικαστήρια της Τουρκίας κατάφεραν να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα ντοκουμέντα που στοιχειοθετούσαν το έγκλημα της εθνοκάθαρσης εις βάρος των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στάθηκε αδύνατο να απονείμουν δικαιοσύνη και να τιμωρήσουν τους υπεύθυνους αυτού του ακατονόμαστου μακελειού.
Φαίνεται πως σε αυτή την «αστοχία» έπαιξε καθοριστικό ρόλο το ανερχόμενο εθνικιστικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ, το οποίο αντιτάχθηκε αποφασιστικά ενάντια στις προσπάθειες να ασκηθεί δίωξη σε Τούρκους στρατιωτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Βαχάκν Νταντριάν στο βιβλίο του «Η Ιστορία της Αρμενικής Γενοκτονίας», οι εθνικιστικές φιλοδοξίες περί ενότητας και εθνικής υπερηφάνειας ήταν αταίριαστες με τις όποιες παρορμήσεις από το εσωτερικό της χώρας στο να επιρριφθούν ευθύνες στους Τούρκους για τη γενοκτονία των Αρμενίων.
Ωστόσο κάποιες δίκες έγιναν στην Κωνσταντινούπολη και αρκετοί υπουργοί τον καιρό του πολέμου καθώς και αρχηγοί του κόμματος ΄Ένωση και Πρόοδος –συμπεριλαμβανομένων και των βασικών αυτουργών της γενοκτονίας Ταλαάτ Πασά και Ενβέρ Πασά-δικάστηκαν και καταδικάστηκαν ερήμην καθότι είχαν διαφύγει στο εξωτερικό με πλαστά χαρτιά και ψεύτικα ονόματα.
«Η Νυρεμβέργη των Αρμενίων»
Η ετυμηγορία της «δίκης» των αρχιτεκτόνων αυτού του άνευ προηγουμένου αιματοκυλίσματος προέκυψε τελικά από τους ίδιους τους Αρμένιους στο 9ο Παγκόσμιο Συμβούλιο της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας (Τασνακτσουτιούν) που έλαβε χώρα στο Ερεβάν το φθινόπωρο του 1919. Οι εκτελέσεις – τις οποίες το ακριβώς επόμενο 10ο Παγκόσμιο Συμβούλιο της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας ονομάτισε «Ειδική Επιχείρηση» (Χαντούκ Κορτζ) – θα είχαν μυστικό χαρακτήρα και για να πραγματοποιηθούν δημιουργήθηκε ένα ειδικό σώμα (Χαντούκ μαρμίν) που θα καταδίωκε τους ενόχους σε τρεις ηπείρους. Με το κωδικό ονομασίας «Νέμεσις» – από το όνομα της θεότητας της θείας δίκης – οι Αρμέν Γκαρό, (Καρεκίν Παστερματζιάν) επικεφαλής της επιχείρησης, Σαχάν Ναταλί, (Αγκόπ ντερ Αγκοπιάν) υπεύθυνος για την οργάνωση και το συντονισμό και Ααρόν Σατσακλιάν υπεύθυνος για τη χρηματοδότηση αυτού του ριψοκίνδυνου εγχειρήματος ξαναμοίρασαν την τράπουλα και το παιχνίδι άλλαξε κανόνες.
Αυτή τη φορά τα πρόβατα με ακονισμένα δόντια από την οδύνη, την απόγνωση και την αδικία θα κατασπάραζαν τους λύκους.
Πρωταρχικός στόχος ήταν ο Ταλαάτ Πασάς και στη συνέχεια θα ακολουθούσαν οι Τζιβανσίρ, Σαϊντ Χαλίμ Πασάς, Μπεαχεντίν Σακίρ, Τζεμάλ Αζμί, Τζεμάλ Πασάς και Ενβέρ Πασάς (που συνάντησαν τον δίκαιο θάνατο το διάστημα 1921-1922).
«Η οργάνωσή μας δεν είχε κανένα σχέδιο εξόντωσης, τιμωρούσε αποκλειστικά τα άτομα εκείνα που είχαν δικαστεί ερήμην και είχαν κριθεί υπεύθυνα για μαζικές δολοφονίες. Εξ άλλου στη λίστα υπήρχαν και ονόματα Αρμενίων προδοτών», θα γράψει στ’ απομνημονεύματά του λίγο πριν το θάνατό του το 1973 ο Αρσαβίρ Σιρακιάν, ένας από τους τιμωρούς της επιχείρησης «Νέμεσις».
Συνολικά, οκτώ υψηλόβαθμοι Τούρκοι ή Αζέροι αξιωματούχοι και τρεις Αρμένιοι προδότες θα πέσουν νεκροί από τις σφαίρες των επτά Αρμενίων τιμωρών. Την επιχείρηση εκτέλεσης των υπευθύνων της Γενοκτονίας των Αρμενίων ο Σιμόν Βρατσιάν πολύ εύστοχα αποκάλεσε ως «Η Νυρεμβέργη των Αρμενίων».
Η ετυμηγορία στηρίχτηκε σε όλους τους δυνατούς λόγους που προκύπτουν από τον αχαλίνωτο πόνο και τη σαρκοφάγα απελπισία. Οι τιμωροί της Νέμεσις ταυτοποίησαν και εκτέλεσαν συνολικά έξι υψηλόβαθμους αξιωματούχους της κυβέρνησης των Νεότουρκων. Εκείνους που παρότι δικάστηκαν και κρίθηκαν ένοχοι μαζικών δολοφονιών, ανέφελοι απολάμβαναν μια προκλητικά υπέροχη ζωή εκτός Τουρκίας .
Υπόθεση Σογομόν Τεχλιριάν
Δευτέρα, 6 Ιουνίου 1960, το Time Magazine δημοσίευε την ακόλουθη νεκρολογία:
Πέθανε μετά από εγκεφαλική αιμορραγία στο Σαν Φρανσίσκο, όπου εργαζόταν ως υπάλληλος γραφείου, ο Αρμένιος ήρωας Σαρό Μελικιάν (γεννημένος ως Σογομόν Τεχλιριάν), 63 ετών, ο οποίος σε μια συγκλονιστική δίκη που έγινε στο Βερολίνο το 1921, αθωώθηκε, αν και είχε ομολογήσει ότι δολοφόνησε τον Ταλαάτ Πασά, τον τούρκο Μεγάλο Βεζίρη (ο οποίος στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου είχε διατάξει τη σφαγή των Αρμενίων).
Γεννημένος στις 2 Απριλίου 1897, ποτέ δεν θα φανταζόταν ότι η ζωή του θα μετατρεπόταν σε ένα αβάσταχτο δράμα που τον τραυμάτισε ψυχικά και σωματικά μέχρι το θάνατό του. Είδε να συνθλίβουν το κεφάλι του αδερφού του, να δολοφονούν τη μητέρα και τον πατέρα του, να βιάζουν και μετά να σκοτώνουν την αδερφή του. Ο ίδιος επέζησε ανάμεσα σε διαμελισμένα πτώματα γιατί τον θεώρησαν νεκρό.
Είναι το παλικάρι που στις 11 το πρωί της Τρίτης 15 Μαρτίου 1921, στην οδό Χάρντεμπεργκ στη συνοικία Σαρλότεμπουργκ του Βερολίνου , μετά από συστηματική παρακολούθηση δέκα ημερών συναντά κατά πρόσωπο τον δήμιο της οικογένειάς του να κάνει ανέμελος το συνηθισμένο του περίπατο, ντυμένος ευρωπαϊκά και ακολουθούμενος σε απόσταση μερικών μέτρων, -σύμφωνα με τα μουσουλμανικά έθιμα, από τη σύζυγό του. Ο οργανωτής του μεγάλου εγκλήματος, πρώην υπουργός Εσωτερικών και μέλος της τριανδρίας των Νεότουρκων που κυβέρνησε ουσιαστικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια του πολέμου, Ταλαάτ Πασας απολαμβάνει ανυποψίαστος τις τελευταίες του στιγμές.
Ο Τεχλιριάν ξεκινά από το απέναντι πεζοδρόμιο, διασταυρώνεται με τον «στόχο», τον προσπερνά και επιβραδύνει το βήμα του. Κατόπιν γυρίζει πίσω. Ο Ταλαάτ φαίνεται σαν κάτι να διαισθάνεται, αλλά είναι πλέον αργά. Ο Τεχλιριάν βγάζει το περίστροφο από την τσέπη του και με μια αστραπιαία κίνηση τον πυροβολεί στο ύψος του κεφαλιού. Ο Ταλαάτ Πασάς εγκαταλείπει ….επιτυχώς τα εγκόσμια.
Η δίκη και ο πραγματικός ένοχος
«Σκότωσα μα δεν είμαι δολοφόνος» δήλωσε ο Τεχλιριάν στη δίκη που ακολούθησε στο Βερολίνο και προκάλεσε το διεθνές ενδιαφέρον.
Υποστήριξε ότι ενήργησε μόνος του από παρόρμηση καθότι λόγω των όσων έζησε έβλεπε στον ύπνο του τις νύχτες τη μητέρα του να του ζητά να πάρει εκδίκηση. Ήξερε ότι με κάθε τρόπο έπρεπε να αποκρύψει ότι εκτελούσε μέρος της ειδικής επιχείρησης Νέμεσις. Και το κατάφερε.
Οι συνήγοροί του επικαλέστηκαν ως ελαφρυντικά τις ταλαιπωρίες που υπέστη από την εκτόπισή του και τις κρίσεις επιληψίας που τον βασάνιζαν κάθε φορά που ανακαλούσε στη μνήμη του τις εικόνες φρίκης από την κακοποίηση και τη θανάτωση των γονιών του, του αδελφού και της αδελφής του. Τρεις μήνες μετά την πολύκροτη δίκη, οι ένορκοι του κακουργιοδικείου του Βερολίνου έκριναν αθώο τον Σογομόν Τεχλιριάν, απόφαση που έγινε δεκτή με ενθουσιώδη χειροκροτήματα από ένα πλήθος ομοεθνών και συμπαθούντων που είχαν κατακλύσει το δικαστήριο.
Γιατί ο Ταλαάτ ήταν ο υπ’ αριθμόν 1 στόχος
Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το οθωμανικό στρατιωτικό δικαστήριο καταδίκασε σε θάνατο τους βασικούς ηγέτες Νεότουρκους, που ήταν υπεύθυνοι για το σχεδιασμό και την εκτέλεση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Από τις 8 Ιανουαρίου του 1919 και έπειτα, έγιναν τρία στρατοδικεία στην Κωνσταντινούπολη. Η δικαστική απόφαση βγήκε στις 5 Ιουλίου του 1919 και καταδίκασε ερήμην τους βασικούς υπαίτιους αναγνωρίζοντας τον προσχεδιασμένο χαρακτήρα των σφαγών των Αρμενίων. Οι Ταλαάτ, Τζεμάλ, Ενβέρ, Μπεχαεντίν Σακίρ και Μπεχαεντίν Ναζίμ, Τζεμάλ Αζμί είχαν διαφύγει τα ξημερώματα της 3ης Νοεμβρίου του 1918 με το γερμανικό πλοίο Λορελέι, που διέθεσε η πρεσβεία της Γερμανίας και θα τους μετέφερε στην Οδησσό.
Ο Ταλαάτ Πασάς που διέφυγε στο Βερολίνο κρυβόταν με το όνομα Αλή Σαλιέχ Μπέη. Είχε ξυρίσει το μουστάκι του για να μην τον αναγνωρίζουν, όμως ο Σογομόν Τεχλιριάν, κατάφερε να ταυτοποιήσει τον Ταλαάτ, χρησιμοποιώντας ένα ξυραφάκι για να «σβήσει» το μουστάκι του στη φωτογραφία που του είχαν δώσει οι σύντροφοί του.
H συνέχεια στο εξαιρετικό ιστολόγιο……
Η επιχείρηση Νέμεσις και η σύγκριση Ελλήνων και Αρμενίων στο πώς διαχειρίσθηκαν και οι δύο την γενοκτονία και τον ξεριζωμό που υπέστησαν από τον κατακτητή Τούρκο ,εξηγεί ανάγλυφα τα αίτια της βαθύτατης τωρινής παρακμής μας , που είναι η φυσική συνέχεια της μικρασιατικής καταστροφής ,που ήταν αδύνατο να συμβεί παρά μόνο με τα απίστευτα λάθη ,προδοσίες και εθελοδουλία όλων των παρατάξεων .
Σχετικά
http://easternthrace1922.blogspot.gr/2011/10/h-1922.html
http://www.logiosermis.net/2013/10/blog-post_7049.html#.V6IwUbiLShc
http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2011/09/1920.html
Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό . Οι αδελφοί ,ιστορικά ,Αρμένιοι δείχνουν τον δρόμο πώς πρέπει να πορευθούμε ως λαός .
Ευχαριστούμε για το άρθρο και την πληρέστατη εικόνα που προσφέρει. Για μερικά ακόμα γεγονότα μπορεί κανείς να ανατρέξει κι εδώ: http://armgenocide.blogspot.com/2008/08/ussr.html
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΜΑΣ !!! ΟΜΩΣ… ΟΥΑΙ ΗΜΙΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΙ ΥΠΟΚΡΙΤΑΙ
ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΑΙΜΑΤΟΚΥΛΗΣΑΤΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΑΝ ΣΑΣ ΔΟΘΕΙ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΘΑ ΤΟ ΞΑΝΑΚΑΝΕΤΕ