Του Ανδρέα Πιμπίσιη από τον Φιλελεύθερο
Τον Βάσο Λυσσαρίδη τον πρωτοείδα τον χειμώνα του ’83, όταν ήρθε στο χωριό για να μιλήσει ενόψει των προεδρικών εκλογών που θα γίνονταν εκείνο τον Φεβράρη. Λιγοστοί οι θαμώνες που έμειναν για να τον ακούσουν. Για κάποιους αυτά που έλεγε ήταν «επικίνδυνα». Τα ακούγαμε τα σχόλια τους μεγαλύτερους μέσα στο λεωφορείο (που ήταν τότε όχι μόνο μέσο μεταφοράς αλλά και κοινωνικής δικτύωσης).
Μιλούσε για την απελευθέρωση και έβλεπες κάποιους να τους πιάνει το σύγκρυο και να διερωτώνται χαμηλόφωνα, ενίοτε και φωναχτά «εν να πιάσει ο Λυσσαρίδης τα όπλα να διώξει τους Τουρκους;». Κι έβλεπες στο πρόσωπο τους μια ειρωνική έκφραση. Όπως και αργότερα, όταν τους φώναζε «κάθε σπίτι και κάστρο, κάθε πατριώτης και στρατιώτης», κάποιοι γέλασαν και τον κορόιδεψαν με αυτά που έλεγε. Στην πορεία όμως αυτό έγινε, ένας έκαστος έφεδρος είχε και έχει το δικό του όπλο και εξοπλισμό μέσα στο σπίτι. Και το κάθε σπίτι έγινε ένα κάστρο.
Τους μίλησε για τα διαπλεκόμενα συμφέροντα τα οποία η Κύπρος θα έπρεπε να εκμεταλλευθεί ώστε να κερδίσει συμμαχίες και να πετύχει στον αγώνα της για απελευθέρωση. Κάθε φορά που έβγαινε να μιλήσει για τα διαπλεκόμενα συμφέροντα κάποιοι τον έβλεπαν περίεργα. Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες του πόσο σημαντικό είναι να συμπορεύεσαι με άλλες χώρες και να συνδέεις τα δικά σου με τα δικά τους συμφέροντα.
Μπορεί τότε ο Βάσος Λυσσαρίδης όταν μιλούσε για τα διαπλεκόμενα συμφέροντα να μην διέβλεπε μια κοινή πορεία συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ, μπορεί ο ίδιος να κοίταζε προς την κατεύθυνση των Παλαιστινίων και πολλών άλλων. Όμως δεν έβαζε ταμπέλα σ’ αυτό που ο ίδιος πρότασσε ως στόχο και ως όραμα. Και δεν ήταν λάθος αυτό που υποστήριζε, ούτε και σύνθημα κενού περιεχομένου.
Τον πρόλαβα Πρόεδρο της Βουλής, μια θέση στην οποία είχε αφήσει τη δική του σφραγίδα και τοποθέτησε αρκετά ψηλά τον πήχη για τους επόμενους. Στην πορεία μου ως δημοσιογράφος και ειδικότερα κατά το σύντομο μου πέρασμα από την τηλεόραση, βρέθηκα πολλές φορές στο γραφείο του στους Άγιους Ομολογητές. Τα Σαββατοκύριακα συμπεριλάμβαναν πάντα ένα πέρασμα από την οικία του Γιατρού για μια δήλωση. Που ποτέ όμως δεν ήταν μόνο μια δήλωση για τα τρέχοντα. Δεν ήταν η δήλωση για τις όποιες εξελίξεις που μας ενδιέφερε. Εκείνο που περιμέναμε ήταν να ακούσουμε κάποια ιστορία από τα παλιά, μια από τις δικές του προσωπικές ιστορίες και εμπειρίες. Και ο χρόνος ήταν πάντοτε λίγος. Εκ των υστέρων πιστεύω πως ήταν γι’ αυτές τις θύμησες που θέλαμε όλοι να πάμε να πάρουμε μια δήλωση από τον Λυσσαρίδη, παρά για τα όσα συνέβαιναν τέλη του προηγούμενου και αρχές του τρέχοντος αιώνα.
Ο ίδιος και η ΕΔΕΚ του, έδιναν τη δική τους μάχη. Τους έλεγαν πως ήταν χαμένος ο κόπος τους. Ήταν βλέπετε άλλες εποχές. Τότε που η κομματική ταυτότητα ήταν το εισιτήριο για διορισμό και ανέλιξη. Ήταν τότε που το προσωπικό και οικογενειακό συμφέρον επέβαλλε στον καθένα να κινηθεί προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Μόνο «οι γενάες του Λυσσαρίδη» κοίταζαν προς άλλες κατευθύνσεις. Δεν τους άρεσε να βολεύονται. Επειδή έτσι τους είχε μάθει, έτσι τους είχε διδάξει ο ίδιος μέσα στα χρόνια. Με τους λίγους πάντοτε έδινε μάχες. Τον όχλο ποτέ δεν τον είχε γύρω του, αλλά μονίμως απέναντι. Και έμεινε μέχρι τέλους, απέναντι, να αρνείται να συμβιβαστεί με τα δεδομένα της κατοχής. Κάποιοι στην πορεία λιποψύχησαν και συμβιβάστηκαν, ο ίδιος όχι. Και ήταν πάντοτε ευτυχής όταν κοίταζε πίσω του κι έβλεπε κάποιους να τον ακολουθούν. Δεν ήθελε πολλούς, λίγοι του ήταν αρκετοί για να συνεχίζει.
Η Κύπρος αποχαιρέτισε τον Βάσο Λυσσαρίδη, αλλά αυτός δεν θα φύγει ποτέ. Κανένας ηγέτης δεν φεύγει από τον τόπο του. Όπως δεν έφυγαν οι άλλοι ηγέτες με τους οποίους συμπορεύθηκε και συγκρούστηκε στο παρελθόν. Ήταν ο τελευταίος της γενιάς των πολιτικών ηγετών.
bimbishis@phileleftheros.com
