Του Νίκου Μελέτη από το liberal.gr
Άλλοθι για επιστροφή στις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, δείχνει να αναζητά η Άγκυρα, και απειλεί με επανάληψη των παράνομων τουρκικών ερευνών, εάν η Κύπρος συνεχίσει το νόμιμο πρόγραμμα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.
Η Τουρκία έχει αποσύρει τα πλωτά γεωτρύπανα από την Ανατολική Μεσόγειο και το Oruc Reis τους τελευταίους μήνες έχει περιορισθεί σε έρευνες εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων και της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στον κόλπο της Αττάλειας. Η Άγκυρα έχοντας αποτύχει να εντοπίσει μεγάλο και αξιοποιήσιμο κοίτασμα στις έρευνες που παράνομα έκανε εντός περιοχών που αφορούν την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα, ουσιαστικά διέκοψε τις έρευνες αυτές όχι ως «κίνηση καλής θέλησης» για την αποκλιμάκωση, αλλά και για λόγους οικονομικούς, ενώ επέλεξε να στρέψει το ενδιαφέρον στη Μαύρη Θάλασσα, όπου και εντοπίστηκαν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Ο τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι στη διάρκεια της επίσκεψης του στα Κατεχόμενα απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων απείλησε ότι αν «οι Ελληνοκύπριοι ξεκινήσουν γεωτρήσεις στη Μεσόγειο, τότε θα απαντήσουμε και θα κάνουμε κι εμείς».
Ουσιαστικά η Τουρκία επιχειρεί για μια ακόμη φορά να αποτρέψει και να εμποδίσει τη συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου και να ακυρώσει τον προγραμματισμό των ξένων εταιριών που σχεδιάζουν την επανέναρξη των γεωτρήσεων από τον Νοέμβριο.
Η Κύπρια υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου δήλωσε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες, με την κοινοπραξία ExxonMobil–Qatar Petroloeum να ξεκινά με την πρώτη γεώτρηση περί τα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου, αναλόγως με το πότε θα καταφθάσει το γεωτρύπανο στον στόχο» και ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου θα επισκεφθεί τη Ρώμη για συνομιλιες με τους επικεφαλής της εταιρίας ΕΝΙ για τον προγραμματισμό των επόμενων γεωτρήσεων, που σύμφωνα με πληροφορίες μπορεί να ξεκινήσουν το πρώτο τετράμηνο του 2022.
Βεβαίως, εκτός των απειλών της Τουρκίας που δημιουργούν αναστολές στις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες, είναι κυρίως η κρίση στις τιμές των υδρογονανθράκων και η παγκόσμια «πράσινη ατζέντα» που έχουν παγώσει τους τελευταίους μήνες τα περισσότερα σχέδια των πετρελαϊκών κολοσσών για αναζήτηση νέων κοιτασμάτων.
Η Τουρκία γνωρίζει ότι δεν μπορεί να εμποδίσει (όπως είχε κάνει στο παρελθόν με την ΕΝΙ) την πραγματοποίηση ερευνών και γεωτρήσεων από την αμερικανική EXXON MOBIL καθώς μια τέτοια κίνηση θα τροφοδοτούσε εντονότατες αντιδράσεις από την Ουάσιγκτον σε μια στιγμή που καταβάλλονται προσπάθειες με «όχημα» το Αφγανιστάν για αποκατάσταση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Έτσι η Τουρκία επιλέγει να εκβιάσει την Κύπρο απαιτώντας τη διακοπή του κυπριακού προγράμματος, με την απειλή της επανάληψης των προκλητικών κινήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η τακτική αυτή της Τουρκίας είναι βεβαίως πέραν κάθε λογικής, καθώς οι κυπριακές έρευνες και γεωτρήσεις γίνονται μετά από διεθνή διαγωνισμό και σε περιοχές που η κυπριακή ΑΟΖ έχει οριοθετηθεί με βάση διεθνείς συμφωνίες, ενώ αντιθέτως η Τουρκία πραγματοποιεί έρευνες σε περιοχές μη οριοθετημένες με διεθνείς συμφωνίες (με την επίκληση και του παράνομου τουρκολυβικού Μνημονίου), αλλά που μονομερώς ορίζονται από την Τουρκία ως «τουρκική ΑΟΖ».
Με τον τρόπο αυτό, η Τουρκία θέλει επίσης να επιρρίψει την ευθύνη στη Λευκωσία για την ένταση την οποία η ίδια προκαλεί στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ συγχρόνως βρίσκει την ευκαιρία να προκαλεί και την Ελλάδα, η οποία φυσικά ούτε έρευνες, ούτε γεωτρήσεις πραγματοποιεί στην περιοχή.
Παρά το γεγονός ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική έχει εστιασθεί το τελευταίο διάστημα στο Αφγανιστάν, όπου μέσω του ρόλου που διεκδικεί, θεωρεί ότι αναβαθμίζεται το γεωστρατηγικό βάρος της Τουρκίας, κάθε άλλο παρά έχει περιθωριοποιηθεί η αναθεωρητική πολιτική της εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου και η επιδίωξη επιβολής τετελεσμένων στην περιοχή. Και αυτό φαίνεται τόσο από τις τελευταίες συνεδριάσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας που υπάρχει σταθερά αναφορά στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και από τις δηλώσεις κορυφαίων τούρκων αξιωματούχων με πρώτον τον ίδιο τον Προέδρο Ερντογάν.
Με την Τουρκία να επιδιώκει, σε αντάλλαγμα της «μη κλιμάκωσης», τη φινλανδοποίηση και το γκριζάρισμα της Ανατολικής Μεσογείου, αμφισβητώντας εμπράκτως την οριοθετημένη κυπριακή ΑΟΖ και διεκδικώντας τη μη οριοθετημένη ελληνική υφαλοκρηπίδα.
