του Κώστα Στούπα από το liberal.gr
«Όταν κάθεσαι σε ένα δείπνο και δεν βλέπεις το μενού, το μενού μπορεί να είσαι εσύ» έλεγε περίπου ο Έντι Μέρφι σε μια παλιά κινηματογραφική ταινία. Το νόημα της φράσης είναι πως αν δεν καταλαβαίνεις ποιος είναι το θύμα σε μια κατάσταση, τότε πιθανότατα είσαι εσύ το θύμα.
Η απευθείας διαπραγμάτευση των ΗΠΑ με τη Ρωσία για την τύχη της Ουκρανίας χωρίς τη συμμετοχή της τελευταίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αποτελεί καλό μήνυμα ούτε για την Ουκρανία, ούτε τις χώρες δορυφόρους της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ, ούτε για την ΕΕ και φυσικά ούτε για την Ελλάδα.
α) Δεν αποτελεί θετικό μήνυμα για την Ουκρανία γιατί η χώρα εξαναγκάζεται να αποδεχτεί την εκχώρηση των ανατολικών επαρχιών και της Κριμαίας στη Ρωσία, μετά την εισβολή και κατοχή τους.
Η άρνηση εισόδου της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ουσιαστικά αφήνει τη χώρα βορά στη ρωσική επιρροή. Παρά τις θυσίες σε ανθρώπινες ζωές και υποδομές οι Ουκρανοί ενώ ενθαρρύνθηκαν στη φιλοδυτική στροφή εγκαταλείπονται στις ορέξεις του απολυταρχικού ηγεμόνα της Ευρασίας.
β) Δεν αποτελεί καλό μήνυμα για χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης όπως Τσεχία, Πολωνία, Λετονία, Εσθονία, Ρουμανία, Βουλγαρία κλπ. γιατί η εγκατάλειψη της Ουκρανίας στην τύχη της αφήνει τα περιθώρια στον Πούτιν να προχωρήσει στην επόμενη κίνηση κατάκτησης στα πλαίσια του σχεδίου της αυτοκρατορικής ανασύστασης της ΕΣΣΔ.
γ) Δεν αποτελεί καλό μήνυμα για την ΕΕ γιατί καταδεικνύει πως οι ΗΠΑ την εγκαταλείπουν από στρατηγικό σύμμαχο με το οποίο συναποφάσιζαν για ζητήματα γεωπολιτικής ασφάλειας.
Η πεποίθηση της προεδρίας Τραμπ που αναδύεται είναι πως η ΕΕ λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τις ΗΠΑ και γι’ αυτό θα πρέπει να ενισχυθούν οι φυγόκεντρες δυνάμεις που υπάρχουν εντός της.
Επιπλέον, η εγκατάλειψη της Ευρώπης από τις ΗΠΑ προκειμένου να στραφούν στην πλευρά του ημισφαιρίου που βρίσκεται ο Ειρηνικός μπορεί να επιφυλάσσουν ακόμη χειρότερες εξελίξεις.
Οι ΗΠΑ θεωρούν πως ο βασικός ανταγωνιστής από τον οποίο απειλούνται είναι η αναδυόμενη Κίνα. Στα πλαίσια αναχαίτισης αυτού του κινδύνου φαίνεται πως επιλέγουν τη Ρωσία σαν σύμμαχο.
Η Ρωσία με τις πλούσιες πηγές πρώτων υλών και ενέργειας, το πυρηνικό οπλοστάσιο της ΕΣΣΔ και τη γεωγραφική έκταση που περικυκλώνει την Κίνα, ταιριάζει καλύτερα στην υλοποίηση του σχεδίου τους.
Αν η Ρωσία τους είναι χρήσιμη και η ΕΕ άχρηστη είναι πιθανό να επιδιώξουν την υπαγωγή του συνόλου της Ευρώπης στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας ως μελλοντικής κυρίαρχης Ευρασιατικής δύναμης.
Στο σχέδιο αυτό η ΕΕ ενδέχεται να προορίζεται να παίξει το ρόλο της Πολωνίας και την υπόλοιπης Ανατολικής Ευρώπης μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Δηλαδή, ως ανταμοιβή στην ΕΣΣΔ του Στάλιν για τη βοήθεια στη διάλυση του Άξονα.
Σε αντίθεση με τους υπό τον Τραμπ ρεπουμπλικάνους, οι παλαιοί Ρεπουμπλικάνοι και οι δημοκρατικοί χώριζαν τον κόσμο σε δημοκρατίες και απολυταρχικά καθεστώτα και θεωρούσαν την ΕΕ σαν βασικό γεωπολιτικό σύμμαχο.
Αυτά που βλέπουμε στην Ουκρανία και τη Γεωργία ενδέχεται σύντομα να τα δούμε και σε περιοχές της Ευρώπης που δεν θα μπορούσαμε ούτε να το φανταστούμε.
Οι ΗΠΑ του Τραμπ προκειμένου να εξουδετερώσουν την κινέζικη απειλή φαίνεται να προτιμούν να μοιραστούν τον κόσμο με μια νεκραναστημένη «ΕΣΣΔ» που θα είναι υποδεέστερη σε καινοτομίες και παραγωγική ικανότητα και ως εκ τούτου λιγότερο επικίνδυνη. Στο σχέδιο αυτό δεν θα διστάσουν να θυσιάσουν τη γερασμένη και άβουλη Ευρώπη.
δ) Τα άσχημα νέα για τις ελληνικές υποθέσεις συνίστανται στην υποβάθμιση του διεθνούς δικαίου και της βούλησης των λαών ως μοχλών για την επίλυση διεθνών διαφορών και για την οριοθέτηση της εθνικής κυριαρχίας. Αν νομιμοποιείται η εισβολή και κατοχή μιας χώρας από μια μεγαλύτερη στη βάση του ισοζυγίου ισχύος, τότε κάποια στιγμή μπορεί να νομιμοποιηθούν και οι απαιτήσεις της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας.
Η Ελλάδα έχει συμφέρον από μια ισχυρή ΕΕ με διεθνή επιρροή και ενιαία εξωτερική πολιτική και άμυνα προκειμένου να αναχαιτίσει τις επιδιώξεις μιας πολυπληθέστερης και ισχυρότερης χώρας, της Τουρκίας.
Πριν από 80 χρόνια στη Γιάλτα της Κριμαίας αμέσως μετά τον πόλεμο θεμελιώθηκε η μεταπολεμική αρχιτεκτονική της Ευρώπης.
Την περίοδο που διανύουμε στην ίδια περιοχή Τραμπ και Πούτιν φαίνεται να σχεδιάζουν την ανατροπή αυτής της αρχιτεκτονικής και την αντικατάστασή της με κάποια άλλη.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να ανατραπούν αν η Ευρώπη αποφάσιζε να ξυπνήσει από το λήθαργο και να αποκτήσει ενιαία εσωτερική πολιτική υπόσταση, ενιαία εξωτερική πολιτική και να θωρακιστεί αμυντικά. Τούτο όμως δεν φαίνεται στον ορίζοντα προς το παρόν.
*Η φράση αυτή είναι γνωστή από τη δημοφιλή ατάκα του Έντι Μέρφι στην ταινία «Trading Places» («Αλλαγή Ζωών») του 1983. Η ακριβής φράση είναι: «When you sit down at a poker game and you can’t figure out who the sucker is, it’s you.»
