του Τάσου Χατζηαναστασίου
Στις 19 Ιουλίου 1989, ξεκίνησε η ολονύχτια αντικατοχική πορεία που οργάνωσε η Παγκύπρια Γυναικεία Κίνηση «Επιστροφή» στην περιοχή του Αγίου Κασσιανού στη Λευκωσία. Στην πορεία συμμετείχαν γυναίκες από όλη την Κύπρο: από τη 14χρονη Ηλιάνα και την 16χρονη αδερφή της, Ελένη, που άφησαν το εργοστάσιο όπου εργάζονταν στις διακοπές τους, τη Σούλα που άφησε πίσω τέσσερα παιδιά, την 60χρονη Κατίνα που ήρθε για να βρει τον αγνοούμενο γιο της, την 73χρονη Σοφούλα που λάμβανε φαρμακευτική αγωγή ως τη Ρουμάνα Ρωξάνη που ήθελε να αγωνιστεί για τη νέα της πατρίδα. Κάθε πρόσωπο αποτελεί και μία ιστορία και όλες μαζί συνθέτουν την Ιστορία των γυναικών που κινητοποιήθηκαν για τα υψηλότερα ιδανικά, την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, ανταποκρινόμενες στο κάλεσμα της Παγκύπριας Γυναικείας Κίνησης «Επιστροφή», τη σπίθα που άναψε τη φωτιά και πυρπόλησε τις ψυχές των γυναικών και όλης της Κύπρου.
Οι γυναίκες πέρασαν με ορμή τα φυλάκια και οδοφράγματα των Ηνωμένων Εθνών και μπήκαν στον χώρο του Δημοτικού Σχολείου και της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου όπου θα έκαναν ολονύκτια διαμαρτυρία με αίτημα προς τον ΟΗΕ να αποδοθεί ο χώρος και πάλι στους Έλληνες της Κύπρου ως μια συμβολική απελευθερωτική ενέργεια, 15 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή. Έκαναν λειτουργία, ανέμισαν ελληνικές σημαίες και έψαλλαν τον Εθνικό τον Ακάθιστο Ύμνο.
Ο κατοχικός στρατός επενέβη με την ανοχή των Η.Ε. ξυλοκόπησε άγρια αιχμαλωτίζοντας 99 γυναίκες και 12 άντρες, ιερείς, δημοσιογράφους, τον γιατρό της πορείας και υγειονομικούς. Στη φυλακή κράτησαν περήφανη στάση με απεργία πείνας απαιτώντας την άμεση απελευθέρωσή τους ενώ ένα τεράστιο κίνημα συμπαράστασης ξεσηκώθηκε σε όλη την Κύπρο υποχρεώνοντας τις μεγάλες δυνάμεις να πιέσουν για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων. Η εξιστόρηση αυτών των γεγονότων είναι το αντικείμενο του νέου μου βιβλίου που ολοκληρώνεται μέσα στο καλοκαίρι και πιθανότατα θα εκδοθεί ως το επόμενο.

Στη φωτογραφία, το κατεχόμενο σχολείο του Αγίου Κασσιανού στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός στη Λευκωσία.