Από την ιστοσελίδα ww3.gr
Σε ένα αποκαλυπτικό άρθρο 4.300 λέξεων που δημοσιεύτηκε στη ρωσόφωνη έκδοση του BBC και υπογράφεται από τους Ελιζαβέτα Φοχτ και Σεργκέι Γκοριάσκο, παρουσιάζεται ο άνθρωπος που η Ουάσινγκτον έστειλε να διαπραγματευτεί με το Κρεμλίνο για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία: ο μεγαλοεργολάβος και προσωπικός φίλος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Ουίτκοφ.
Ο Ουίτκοφ δεν είναι διπλωμάτης, δεν έχει εμπειρία από διεθνείς υποθέσεις και, όπως δείχνουν τα αποσπάσματα της συνέντευξής του στον Τάκερ Κάρλσον, με δυσκολία θυμάται τα βασικά στοιχεία του πολέμου. Κι όμως, είναι αυτός που αναλαμβάνει τον ρόλο του απευθείας μεσολαβητή μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν, παρακάμπτοντας το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και τη διπλωματική ιεραρχία των ΗΠΑ.
Ο άνθρωπος που κάποτε κέρδισε τη συμπάθεια του Τραμπ πληρώνοντας του ένα σάντουιτς, είναι σήμερα εκείνος που συνομιλεί με τον Ρώσο πρόεδρο για την τύχη της Ουκρανίας — κι αυτό ανησυχεί βαθιά τόσο το Κίεβο όσο και τους συμμάχους του.
Ένας γκολφ-παρτενέρ γίνεται διαπραγματευτής
Η ιστορία του Ουίτκοφ μοιάζει απίθανη: από δικηγόρος real estate της δεκαετίας του ’80, έγινε προσωπικός φίλος του Τραμπ και δισεκατομμυριούχος κατασκευαστής. Η σχέση τους ενισχύθηκε μέσα από κοινές επιχειρηματικές δραστηριότητες, γκολφ και οικογενειακές εκδηλώσεις. Το 2024, ο Ουίτκοφ αναλαμβάνει σημαντικό ρόλο στην καμπάνια Τραμπ, βοηθώντας οικονομικά και πολιτικά.
Μετά την εκλογική νίκη του Τραμπ το 2024, ανακοινώθηκε ότι ο Ουίτκοφ θα αναλάβει ειδικός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή. Όμως, από τις αρχές του 2025, εμφανίζεται απροσδόκητα και στο ρωσο-ουκρανικό μέτωπο, επισκέπτεται τη Μόσχα με το ιδιωτικό του τζετ και επιστρέφει φέρνοντας πίσω έναν Αμερικανό δάσκαλο που είχε συλληφθεί για υποτιθέμενη διακίνηση ναρκωτικών. Αυτή η αποστολή-έκπληξη εγκαινιάζει έναν νέο γύρο αμερικανορωσικών συνομιλιών.
Διαπραγμάτευση χωρίς προετοιμασία
Το BBC αποκαλύπτει πως ο Ουίτκοφ διαπραγματεύεται μόνος του, χωρίς ομάδα ειδικών, χωρίς συντονισμό με το αμερικανικό ΥΠΕΞ ή την πρεσβεία στη Μόσχα. Η πρέσβης των ΗΠΑ στη Ρωσία, Λιν Τρέισι, ενημερώθηκε για την άφιξή του μόλις λίγες ώρες πριν προσγειωθεί.
Η δημόσια εικόνα του Ουίτκοφ ως διαπραγματευτή προβλημάτισε ακόμα περισσότερο όταν εμφανίστηκε σε συνέντευξη του Τάκερ Κάρλσον, υιοθετώντας πλήρως τη ρητορική του Κρεμλίνου για «ρωσόφωνους πληθυσμούς που ψήφισαν υπέρ της Ρωσίας», αναπαράγοντας ανακρίβειες και ιστορικές παρανοήσεις — μέχρι και την άποψη ότι «ο Χρουστσόφ έδωσε την Ουκρανία στο Κίεβο».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Ουκρανικής Βουλής, Ολεξάντρ Μερέζκο, κάλεσε επίσημα τις ΗΠΑ να απομακρύνουν τον Ουίτκοφ από τις συνομιλίες, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτο» να διαχειρίζεται τόσο κρίσιμο θέμα κάποιος που «δεν γνωρίζει τα βασικά».
Η διπλωματία της πίστης και όχι της εμπειρίας
Αυτό που επισημαίνουν οι περισσότεροι πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι που μίλησαν στο BBC είναι ότι η νέα αμερικανική διπλωματία δεν βασίζεται στην εμπειρία, αλλά στην πίστη στον πρόεδρο. Ο ίδιος ο Τραμπ, σύμφωνα με πηγές, απέκλεισε από τη ρωσική ατζέντα τον βετεράνο διπλωμάτη Κιτ Κέλογκ, κρίνοντάς τον «πολύ φιλοουκρανό». Από τον τίτλο του Κέλογκ αφαιρέθηκε η λέξη «Ρωσία», και του ανατέθηκε απλώς να χειρίζεται τις σχέσεις με το Κίεβο.
Ο Ουίτκοφ, από την άλλη, θεωρείται «προσωπικός πρεσβευτής» του Τραμπ, διαπραγματευόμενος σε προσωπικό επίπεδο με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι γνώμες όσων παρακολουθούν τις επαφές ποικίλλουν: άλλοι τον χαρακτηρίζουν «εύκολα χειραγωγήσιμο», άλλοι πιστεύουν πως απλώς λέει αυτά που ο Τραμπ θέλει να ακούσει.
Προτάσεις που μοιάζουν με ρωσικά μανιφέστα
Οι πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει για τις θέσεις του Ουίτκοφ στις συνομιλίες προκαλούν ανησυχία στο Κίεβο. Φέρεται να πρότεινε την παραχώρηση στη Ρωσία των τεσσάρων περιοχών που διεκδικεί από το 2022, καθώς και την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικό έδαφος. Σε αυτόν τον «ειρηνευτικό οδικό χάρτη» περιλαμβάνεται και η άρση κυρώσεων, αλλά και η ουδετερότητα της Ουκρανίας — δηλαδή η εγκατάλειψη του στόχου ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Το BBC σημειώνει ότι τέτοιες θέσεις αγνοούν εντελώς τις κόκκινες γραμμές του Κιέβου και μεταφέρουν την ευθύνη για τη συνέχιση του πολέμου στην ουκρανική πλευρά.
Ένα επικίνδυνο προηγούμενο
Η διπλωματική πρακτική του να διαχειρίζεται ένας επιχειρηματίας —χωρίς εμπειρία ή θεσμική στήριξη— κρίσιμα θέματα διεθνούς ασφάλειας, χαρακτηρίζεται από βετεράνους διπλωμάτες ως εξαιρετικά επικίνδυνη. Ο πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Ντάνιελ Φριντ σημειώνει: «Το επίπεδο ανοησίας που θα ακούσετε σε μια διαπραγμάτευση είναι ευθέως ανάλογο με το πόσο αδαής δείχνετε». Και ο Ουίτκοφ, όπως λέει, δείχνει ακριβώς αυτό.
Για τον Τζον Μπόλτον, πρώην σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, η εικόνα είναι ξεκάθαρη: «Ο Ουίτκοφ δεν γνωρίζει τίποτα για τη Ρωσία, τίποτα για την Ουκρανία, τίποτα για την ιστορία τους ή για το πώς διεξάγονται σοβαρές διαπραγματεύσεις. Είναι άνθρωπος που μπορεί να χειραγωγηθεί εύκολα — κι αυτό είναι ακριβώς που τον καθιστά χρήσιμο για τον Τραμπ αλλά επικίνδυνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Πηγή: BBC russian
