Λευτεριά στου Αώου τα νερά

Μια νέα Ιερισσός γεννιέται!

Του Μιχάλη Χατζηπέτρου από τη Ρήξη φ. 96

Η ιστορία ξεκινάει αρχές του 2013 υπό τον υφυπουργό περιβάλλοντος Σ. Καλογιάννη. Τότε, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων αποφασίζει την εκτροπή των πηγών του Αώου, με στόχο τη μεταφορά των νερών από τον Αμάραντο προς τα Γιάννενα. Πρόκειται για το φαραωνικό έργο, ο σχεδιασμός του οποίου είχε εκπονηθεί από τον πατέρα Καλογιάννη, και είχε ως στόχο την κατασκευή υδροηλεκτρικών φραγμάτων. Το περιβαλλοντικό αυτό έγκλημα θα καταστρέψει τελείως το οικοσύστημα της περιοχής και, μέσα σ’ αυτήν, τον Βίκο και τη Βάλια Κάλντα, που εδώ και χρόνια αποτελούν δρυμούς και περιοχές Νατούρα 2000. Ήδη εδώ και χρόνια, το ίδρυμα Γουλανδρή υποστηρίζει ότι οι απολήψεις νερού που έχουν πραγματοποιηθεί σε προηγούμενες περιόδους είναι επικίνδυνες για το οικοσύστημα, και θεωρεί ότι το 10% των ποσοτήτων που αφαιρέθηκαν θα πρέπει να επανέλθει σε αυτό.
Ίσως δεν είναι γνωστό ότι η Ελλάδα διατηρεί μια από τις καλύτερες αναλογίες –ποιοτικά και ποσοτικά– νερού σε σχέση με την έκταση και τον πληθυσμό της. Αυτό τον πλούτο έχουν βάλει στο μάτι οι ντόπιοι συνεργάτες των Ράιχενμπαχ και Φούχτελ, δίκην της τρίτης κατοχικής κυβέρνησης.
Για το περιβαλλοντικό έγκλημα αυτό έχουν ειπωθεί ψέματα πολλά. Ένα από αυτά είναι ότι η αξιοποίηση των νερών θα γίνει με ελεύθερη εκτροπή (!!!). Ένα άλλο είναι ότι από την εκτροπή θα λείψει μόνο ένα 3,3% των νερών του ποταμού. Η καραμπινάτη απάτη στο προκείμενο επιχείρημα είναι ότι ο υπολογισμός του επιμέρους ποσοστού γίνεται βάσει λήψεων στο σημείο περάσματος του Αώου στην Αλβανία και όχι στο σημείο της εκτροπής, όπου ο Βοϊδομάτης συναντάει τον Σαραντάπορο.
Η πολιτικά θρασύτατη απάντηση του υπουργού Καλογιάννη στις διαμαρτυρίες της WWF ξεκαθάρισε τα κίνητρα του έργου: «Πρόκειται για παραγωγή πράσινης ενέργειας και αποτροπής έκλυσης διοξειδίου του άνθρακα». Άρα έχει να κάνει με συμφέροντα εξαγοράς ρύπων και παραγωγής ενέργειας της υπό ιδιωτικοποίηση ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε. και της ιδιωτικής ΤΕΡΝΑ- Ενεργειακή.
Το δε επιχείρημα περί της παράλληλης μεταφοράς πόσιμου νερού στα Γιάννενα, υποτιθέμενο παράπλευρο όφελος της εκτροπής, κλείνει το μάτι στις δύο τοπικές βιομηχανίες εμφιάλωσης, Βίκος και Ζαγόρι.
Απέναντι σε αυτό το έγκλημα έχουν σταθεί διάφορες πολιτικές δυνάμεις: ΣΥΡΙΖΑ, Πράσινοι, Αντιεξουσιαστές, ακόμα και δύο κυβερνητικοί βουλευτές, οι Τασούλας και Κάσσης. Ίσες αποστάσεις κρατάει ο περιφερειάρχης Καχριμάνης.
Οι δυνατότητες νίκης των κατοίκων ενάντια στην άτυπη κοινοπραξία υπουργείου και επιχειρηματικών κύκλων είναι μεγάλες, και αυτό γιατί οι δύο μεγαδήμοι Ζαγορίου και Κόνιτσας, που τους αφορά και άμεσα το έργο, είναι κάθετα αντίθετοι, οργανώνουν τους κατοίκους και δέχονται συμπαράσταση ανεξαρτήτως ιδεολογικών αφετηριών. Αυτή είναι και η διαφορά με τις Σκουριές, όπου εκεί λύνει και δένει η μαφία του δημάρχου Πάχτα.
Μέσα στον Αύγουστο πραγματοποιήθηκε ένα πρώτο τριήμερο ενάντια στην εκτροπή του Αώου, στη Βοβούσα. Συντάκτες της Ρήξης παραβρέθηκαν και συζήτησαν με τους κατοίκους την κατάσταση και τις προοπτικές της αντίστασης. Εκείνο που αντιληφθήκαμε είναι πως το έργο αποτελεί το επιστέγασμα μιας μακράς διαδικασίας εγκατάλειψης και καταστροφής του Ανατολικού Ζαγορίου. Αφού οι κυρίαρχες πολιτικές ερήμωσαν τους τόπους αυτούς και πλέον τους έχουν αφήσει δίχως συγκοινωνία, τώρα μεθοδεύουν την ολοκληρωτική τους καταστροφή, μέσα από τη στέρηση της μοναδικής πηγής ζωής που τους έχει απομείνει: του νερού. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι, η ελάχιστη οικονομική δραστηριότητα που έχει απομείνει στην περιοχή, από τον οικοτουρισμό μέχρι την υλοτομία, στηρίζεται αποφασιστικά στον Αώο. Ούτε ότι μια ενδεχόμενη εκτροπή θα μεταβάλει σε «έρημη χώρα» την πανέμορφη αυτή περιοχή.
Κλείνοντας, ας υπενθυμίσουμε ότι, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η Βοβούσα γράφεται με «ο» και όχι με «ω». Το όνομα προέρχεται από τη βουή των νερών, η οποία ακούγεται από πανάρχαια χρόνια. Ας μην την αφήσουμε να σβήσει!