Νομοσχέδιο-κόλαφος για τα δάση προς όφελος της μελλοντικής ανάπτυξης
Του Νίκου Ντάσιου από τη Ρήξη φ. 97
Καταστρατηγώντας κάθε έννοια αειφορίας και δίνοντας δείγμα γραφής για το περιεχόμενο της επιζητούμενης ανάπτυξης, βρίσκεται από τις 18 Σεπτεμβρίου σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ «Δασικά οικοσυστήματα: Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης».
Οι πιέσεις των δανειστών για δραστική αλλαγή της δασικής νομοθεσίας έχουν ενταθεί με πρόσχημα δήθεν την εξυπηρέτηση της ανάπτυξης της χώρας και την προσέλκυση επενδυτών.
Το νομοσχέδιο αποτελεί την πλέον απροκάλυπτη και συστηματική παραβίαση του Συντάγματος και της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας για την προστασία των δασών στη νεώτερη ιστορία της Ελλάδας, με πιο χαρακτηριστική αυτή της παραβίασης του Άρθρου 24 «Περί προστασίας του περιβάλλοντος», αφού:
• Αποτελεί τροχοπέδη για την κύρωση των Δασικών Χαρτών
• Στέλνει στις καλένδες την ολοκλήρωση του δασολογίου, που εκκρεμεί περισσότερο από τριάντα χρόνια.
• Προωθεί δε πρωθύστερες ρυθμίσεις πριν την ολοκλήρωση της κωδικοποίησης της δασικής νομοθεσίας, που αντιβαίνουν προς κάθε προοπτική προστασίας και ήπιας διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων. Εισάγοντας τη διάκριση μεταξύ δασών, δασικών εκτάσεων και δημόσιων γαιών που περιλαμβάνουν τις εκτάσεις με θαμνώδη και φρυγανική βλάστηση, το νομοσχέδιο προβαίνει σε μια σειρά τροποποιήσεων της κείμενης δασικής νομοθεσίας, με κυριότερη αυτή του άρθρου 5 περί «Επιτρεπτών επεμβάσεων», που αντικαθιστά τα άρθρα 45-61 του Ν. 998/1979 περί δασών.
Σύμφωνα λοιπόν με τα προβλεπόμενα, επιτρέπονται εντός δασών, δασικών εκτάσεων και δημοσίων γαιών:
• Οι μόνιμες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (περιλαμβανομένων μελισσοκομείων, εκτροφείων θηραμάτων, εκτροφείων γουνοφόρων κ.ά.) –τροποποίηση Αρ. 47-
• Η διάνοιξη εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών οδών και σιδηροδρομικών γραμμών -τροποποίηση Αρ. 48-
• Οι τουριστικές εγκαταστάσεις, με την απαιτούμενη ειδική τουριστική υποδομή (ακόμα και τελεφερίκ) –τροποποίηση Αρ 49-
• Οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται μονάδες μεταποίησης γεωργικών προϊόντων που παράγονται στην περιοχή, τυροκομικές μονάδες, ελαιοτριβεία, σφαγεία και χερσαίες εγκαταστάσεις μονάδων υδατοκαλλιέργειας –τροποποίηση Αρ. 51-
• Η εγκατάσταση και η επαναλειτουργία μεταλλείων και λατομείων. Σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση ορυχείων, το αντάλλαγμα για τη χρήση του δάσους για εξορυκτική δραστηριότητα θα καταβάλλεται μόνο για την επιφανειακή επέμβαση και όχι για υπόγεια εξόρυξη –τροποποίηση Αρ. 52-
• Τα μεγάλα έργα υποδομής όπως δημόσια έργα, μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, δημοτικά και περιφερειακά έργα –τροποποίηση Αρ. 53-
• Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όπως τα οχυρωματικά έργα, τα στρατόπεδα και τα κέντρα εκπαίδευσης –τροποποίηση Αρ. 55-
• Οι αθλητικές εγκαταστάσεις, τα εκπαιδευτικά κτήρια με τις αναγκαίες εγκαταστάσεις, τα νοσοκομεία, οι ιεροί ναοί, τα σωφρονιστικά καταστήματα, οι εγκαταστάσεις των Σωμάτων Ασφαλείας, οι χώροι αποθήκευσης και επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων –τροποποίηση Αρ. 57-
Επιπρόσθετα, δίνεται η δυνατότητα σε δασικούς συνεταιρισμούς να πωλήσουν δασικές εκτάσεις που απέκτησαν πριν το Σύνταγμα του 1975, να μεταφέρουν τίτλους δικαιώματος και συντελεστές δόμησης σε εντός σχεδίου περιοχές –τροποποίηση Αρ. 61-. Για την απλούστευση δε των διαδικασιών καταργούνται οι δευτεροβάθμιες επιτροπές δασικών αμφισβητήσεων και καθιερώνεται μια προσωρινή διαδικασία για την επίλυση διαφορών και αμφισβητήσεων, μέχρι την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών.
Επιτρέπεται τέλος η πολεοδόμηση των δημοσίων γαιών για κατοικία ακόμα κι αν είναι δημόσιες, εφόσον η ένταξή τους επιβάλλεται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Η ρύθμιση αυτή ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου για 15 εκατ. στρέμματα γης που περιλαμβάνουν θαμνώδη βλάστηση και στην πλειονότητα, τις συναντά κανείς στις παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές –Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Κρήτη, Πελοπόννησο και Δυτική Ελλάδα. Πολλά δε από τα φυτά που συναντάμε στις εκτάσεις αυτές, εκτός από την αισθητική και βιολογική τους αξία, είναι ιδιαίτερα χρήσιμα ως αρωματικά, φαρμακευτικά, αφεψήματα, ενώ αποτελούν το βασικό υπόβαθρο για τη μελισσοκομία της χώρας μας.
Είναι προφανές, με βάση τα παραπάνω, ότι σταματούν να χαρακτηρίζονται αναδασωτέες οι δασικές εκτάσεις που αλλάζουν χρήση μετά από πυρκαγιά.
Είναι ευνόητο ότι θα πρέπει το εν λόγω νομοσχέδιο να αποσυρθεί αμέσως για λόγους προστασίας της ζωής και διασφάλισης της συνέχειάς της, εγγυητής της οποίας είναι τα εναπομείναντα δασικά-φυσικά οικοσυστήματα, τα οποία οφείλουμε να προστατέψουμε και να διατηρήσουμε ως τον σημαντικότερο συλλογικό πλούτο που μας απέμεινε.