Μπάμπης Βωβός: Η ύβρις δεν έρχεται ποτέ μόνη. -

Οι θέσεις των κτηρίων στην Αθήνα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας του Μπάμπη Βωβού.

Του Δημήτρη Μπούσμπουρα

Η είδηση ότι ο Μπάμπης Βωβός χάνει το σπίτι του στο Παλαιό Ψυχικό[1] δείχνει την απόλυτη κατάρρευση της αυτοκρατορίας των γυάλινων κτηρίων.

Ο Μπάμπης Βωβός που με όραμα να κάνει την Κηφισίας ένα Μανχάταν της Αθήνας, έφτιαξε στην πραγματικότητα μια σειρά από κτήρια που θυμίζουν περισσότερο Αραβικά Εμιράτα. Αταίριαστα με το μεσογειακό κλίμα και το Αττικό τοπίο, ενεργοβόρα, αντανακλούν τον ήλιο και τυφλώνουν τους περαστικούς. Δεσπόζουν στο τοπίο όπως και ο πύργος του Τραμπ στο Μανχάταν και οι άλλοι γυάλινοι πύργοι της Νέας Υόρκης. Εκεί υπήρξαν διαμαρτυρίες για την αντανάκλαση, την αλλαγή του μικροκλίματος και την θανάτωση πουλιών από πρόσκρουση κατά την μετανάστευση. Εδώ οι ενστάσεις ήταν λίγες και ανεμικές. Η χώρα ήθελε εκσυγχρονισμό. Μιμούταν την δύση, όπως και οι αραβικές χώρες και οι πρωτεύουσες της Άπω Ανατολής και της Λατινικής Αμερικής.

Τα γυάλινα κτήρια του Μπάμπη Βωβού όπως και του Τράμπ φέρουν το όνομα του κατασκευαστή. Στα κτήρια που δεσπόζουν στην Κηφισίας φέρουν τεράστια γράμματα στην κορυφή τους με το όνομά του. Χαρακτηριστικά του κτήρια είναι ο πρώτος «ουρανοξύστης» των βορείων προαστίων, το «Atrina Center», τα εμπορικά συγκροτήματα «Agora», «Polis», και «Monumental Plaza», Delfi Corner και πολλά άλλα που κατασκεύασε για τρίτους. Η Μπάμπης Βωβός – Διεθνής Τεχνική έχει κατασκευάσει περισσότερα από 30 συγκροτήματα, με συνολική έκταση μεγαλύτερη των 500.000 τετραγωνικών μέτρων. Όλα γυαλιστερά – αντανακλούν την γκλαμουριά που κυριαρχούσε τις δεκαετίες της ανάδυσης της αυτοκρατορίας του.

Ξεκινώντας από τα Φιλιατρά, όγδοο παιδί μιας αγροτικής οικογένειας, πολύ φιλόδοξος για επιτυχία, κατάφερε θητεύοντας αρχικά στην κτηματαγορά της πατρίδας της γκλαμουριάς, την Μύκονο, να μπει στον χώρο των κατασκευών. Επί χούντας έφτιαξε το Υπουργείο Δημοσίων Έργων. Στην μεταπολίτευση άρχισε να φτιάχνει τα κτήρια γραφείων και καταστημάτων στην Κηφισίας. Επέλεξε ένα στυλ που να δείχνει σύγχρονο και πολυτελές αν και στην πραγματικότητα είναι φτηνό στην κατασκευή αφού οι επιφάνειες απλά καλύπτονται από καθρέπτες.

Όπως οι εργολάβοι των δεκαετιών ´50 και ´60 ευεργετήθηκαν από τον αυξημένο συντελεστή δόμησης και την δυνατότητα να κατασκευάζουν πολυκατοικίες με μεσοτοιχία, ο Μπάμπης Βωβός εκμεταλλεύτηκε την δυνατότητα της μεταφοράς συντελεστή δόμησης[2] την οποία συνδύασε με παρατυπίες. Έτσι κατάφερε να κτίσει μεγαλύτερα σε επιφάνεια και ψηλότερα κτήρια. Μερικά από αυτά σε περιοχές που υπήρχε ισχυρή πίεση για να γίνει πάρκο και να αναδειχθούν μνημεία, όπως το κτήμα Θων με το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στην θέση αυτή που σκιάζεται από το γυάλινο κτήριο πίσω του.

Η Ύβρις[3] όμως δεν έρχεται μόνη. Ακολουθεί πάντα η Άτη[4], η Νέμεσις και η Τίσις[5]. Η Άτη στην περίπτωση του Μπάμπη Βωβού φαίνεται από τον νεοπλουτίστικο τρόπο που ζούσε όλη η οικογένεια. Προκλητική γκλαμουριά[6], σπατάλες και επιδίωξη συνεχούς προβολής στα life style περιοδικά.

Ακολουθεί η Νέμεσις που ήρθε με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικράτειας (ΣτΕ). Ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης και οι υψηλοί συντελεστές δόμησης προσέκρουσαν στο ΣτΕ σε πολλές περιπτώσεις. Με διάφορους τρόπους οι εργολάβοι, όπως και στην περίπτωση του Mall Athens, κατάφερναν να ξεπερνάνε τα εμπόδια. Είναι εμφανές ότι με τα συμφέροντα των εργολάβων συνδέονται οι επιθέσεις που βλέπαμε στα ΜΜΕ εναντίον του ΣτΕ, ακόμα και δηλώσεις βουλευτών και υπουργών στην βουλή, ακόμα και η προσπάθεια κατάργησης του ΣτΕ, στην περίπτωση αλλαγής του συντάγματος. Η επιδίωξη ήταν, με την κατάργησή του, να καταργηθεί και όλη η φιλοπεριβαλλοντική νομολογία που είχε αναπτυχθεί.

Όταν ο Μπάμπης Βωβός προσπάθησε να φτιάξει εμπορικό κέντρο στον Ελαιώνα του Βοτανικού, παράλληλα με την σχεδιαζόμενη κατασκευή νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού από τον Άκτωρα, συνάντησε αντιδράσεις, καθώς η περιοχή ήταν πράσινο και οι κάτοικοι ζητούσαν να γίνει πάρκο. Ο Μπάμπης Βωβός, χωρίς να έχει όλες τις άδειες, προχώρησε βιαστικά στην ανέγερση του εμπορικού κέντρου αλλά αναγκάστηκε να σταματήσει μετά από απόφαση του ΣτΕ, ενώ είχε ήδη προχωρήσει ένα μεγάλο μέρος των εργασιών. Για την συγκεκριμένη επένδυση είχε υπερδανειστεί, καθώς θεωρούσε δεδομένο ότι το έργο θα ολοκληρώνονταν, παρά τις παρατυπίες. Ταυτόχρονα ήρθε η κρίση και η κατάρρευση των αξιών των ακινήτων στο 1/3 της παλιάς τους αξίας. Αυτά οδήγησαν σε κατάρρευση την εταιρεία Μπάμπης Βωβός – Διεθνής Τεχνική. Άρχισαν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί. Τώρα χάνει και το σπίτι του.

Η πορεία της χώρας αντανακλά στην πορεία του Μπάμπη Βωβού. Σήμερα την περιουσία του την αγοράζουν άλλοι όπως και την χώρα. Η ύβρις δεν μένει ποτέ ατιμώρητη και οι συνέπειές της μας δείχνουν τον δρόμο του μέτρου που πρέπει να αναζητήσουμε, στην αρχιτεκτονική, την οικονομία, την ίδια μας την ζωή.

[1] Ο πλειστηριασμός έχει προσδιοριστεί για τις 28/3/2018

[2]Ο θεσμός της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης αποτελεί, από το 1979, τον αποκλειστικό τρόπο αποζημίωσης των ιδιοκτητών διατηρητέων ακινήτων, μνημείων και ακινήτων εντός αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων και από το 2001 εναλλακτικό (έναντι του χρηματικού) τρόπο αποζημίωσης σε είδος, των ιδιοκτητών όσων ακινήτων καθορίζονται ή δεσμεύονται ως κοινόχρηστοι χώροι.

[3] Η ύβρις ήταν βασική αντίληψη της κοσμοθεωρίας των αρχαίων Ελλήνων. Όταν κάποιος, υπερεκτιμώντας τις ικανότητες και τη δύναμή του (σωματική, αλλά κυρίως πολιτική, στρατιωτική και οικονομική), συμπεριφερόταν με βίαιο, αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας και κυρίως απέναντι στον άγραφο θεϊκό νόμο -που επέβαλλαν όρια στην ανθρώπινη δράση-, θεωρούνταν ότι διέπραττε «ὕβριν», δηλ. παρουσίαζε συμπεριφορά με την οποία επιχειρούσε να υπερβεί τη θνητή φύση του και να εξομοιωθεί με τους θεούς, με συνέπεια την προσβολή και τον εξοργισμό τους.

[4] Η Άτη ήταν θεότητα της ελληνικής μυθολογίας, ενσάρκωση της βλάβης. Στα αρχαία ελληνικά η λέξη ἀτη σήμαινε τη «σύγχυσιν φρενών», την απερισκεψία που οφειλόταν σε πλάνη που απέστελναν οι θεοί. Η Άτη ήταν η προσωποποίηση της βλάβης του μυαλού και των απερίσκεπτων πράξεων, καθώς και των αποτελεσμάτων αυτών των πράξεων. Οδηγούσε τόσο τους ανθρώπους, όσο και τους θεούς, στην παρεκτροπή και σε ανεύθυνες πράξεις.

[5] Καταστροφή

[6] Ενδεικτικά παραθέτουμε δύο άρθρα που γράφτηκαν πρόσφατα με εικόνες και περιγραφές από τρόπο ζωής των μελών της οικογένειας Βωβού: https://europost.gr/o-mpampis-vovos-chanei-to-spiti-toy-se-pleistiriasmo/

http://www.businessnews.gr/article/66317/mpampis-vovos-telos-mias-gyalinis-aytokratorias

Για περισσότερα:

Βωβός:

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=252161

http://www.capital.gr/epixeiriseis/3275733/mpampis-bobos-to-sxedio-exugiansis-kai-oi-pleistiriasmoi

Ελαιώνας Βοτανικός:

http://www.zappit.gr/enimerosi/o-aris-vovos-ston-skai-gia-tin-katarrefsi-tis-aftokratorias-i-n-d-mas-chrosta-enoikia-apo-ton-aprilio-tou-2011/37373

http://www.kathimerini.gr/830410/article/oikonomia/epixeirhseis/stis-pistwtries-trapezes-perna-to-emporiko-kentro-ths-vwvos-ston-votaniko

http://www.sport-fm.gr/article/587127

http://www.sport24.gr/football/omades/Panathinaikos/o-xoros-twn-ekatommyriwn-ston-elaiwna.2666581.html

Κτήμα Θων και αντιδράσεις:

http://www.asda.gr/elxoroi/thon.htm