Πολυνομοσχέδιο για την παιδεία

Από τον ανόητο αυταρχισμό της ΝΔ στη βολική ανευθυνότητα του… ΠΑΣΟΚ!

Του Τάσου Χατζηαναστασίου από τη Ρήξη φ. 114

Οι Μπαλτάς και Κουράκης, υπουργός και αναπληρωτής υπουργός Παιδείας αντίστοιχα, φαίνεται να εξελίσσονται ταχύτατα σε δίδυμο της συμφοράς για την Παιδεία στην Ελλάδα.
Υπήρξε αρχικά η ψευδαίσθηση ότι, εφόσον σημαντικό μέρος της δύναμης και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ προέρχεται από τον χώρο της Παιδείας, θα είχαν τουλάχιστον έναν μπούσουλα για το ποια κατεύθυνση θα πρέπει να έχει η εκπαίδευση σε αυτήν τη χώρα. Όταν όμως βρέθηκαν στην εξουσία, αποκαλύφθηκε, δυστυχώς, πως ο βασιλιάς είναι γυμνός. Τόσα μέλη ΔΕΠ στα ΑΕΙ και τόσοι συνδικαλιστές στελέχη του κόμματος δεν είχαν την παραμικρή ιδέα για το πώς θα αναδιοργανωθεί η Παιδεία. Και λέω «δυστυχώς», γιατί αυτή την έλλειψη προγράμματος και θέσεων την πληρώνει, για άλλη μια φορά, ολόκληρος ο ελληνικός λαός και η ίδια η χώρα.
Στον χώρο της Α/βάθμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης το πράγμα φάνηκε ήδη από την αρχή. Το πρώτο ζήτημα που φάνηκε να απασχολεί τον νέο υπουργό ήταν η ιδεολογική επίθεση εναντίον της αντίληψης περί «αριστείας» στην εκπαίδευση, ανεξάρτητα από το αν πράγματι χρειαζόταν μια ριζική παρέμβαση στη λειτουργία των ψευδώνυμων «προτύπων-πειραματικών» σχολείων. Λες και είναι δυνατόν μία χώρα να σταθεί χωρίς να ενθαρρύνει, να αναδεικνύει και να αξιοποιεί τους καλύτερους σε κάθε τομέα. Θα προτείναμε στον κ. υπουργό, την επόμενη φορά που θα χρειαστεί γιατρό, να τον επιλέξει με κλήρωση και να μην διερευνήσει πρώτα για να επιλέξει τον καλύτερο για τον εαυτό του! Έπειτα, αντί να καταργήσει τις Περιφερειακές Διοικήσεις ως έναν θεσμό, προϊόν του Καλλικράτη, καθαρά κομματικό-γραφειοκρατικό, σπάταλο και εντελώς αντιπαραγωγικό, έσπευσε να προκηρύξει τις θέσεις των προϊσταμένων προκειμένου να γίνει η επιλογή δήθεν των «αξιότερων». Στήθηκε έτσι μία κωμωδία επί… μήνες, για να έρθει τη Μεγάλη Εβδομάδα το υπουργείο να ανακοινώσει τον διορισμό, τελικά, των ημετέρων και μάλιστα κρατώντας την… ποσόστωση κομματικής εκπροσώπησης που είχε εφαρμόσει προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία τουλάχιστον το είχε δηλώσει ευθαρσώς και δημόσια (τόσοι της ΝΔ, τόσοι του ΠΑΣΟΚ και τόσοι της ΔΗΜΑΡ). Αντιλήφθηκαν δηλαδή στην πορεία οι μαθητευόμενοι μάγοι ότι καταλληλότερα για μία πολιτική θέση είναι τα πολιτικά πρόσωπα. Τέτοια ταχεία αντίληψη!
Άλλοι τόσοι και περισσότεροι μήνες χρειάστηκαν για τη σύνταξη και κατάθεση του περίφημου Πολυνομοσχεδίου. Κι αν επρόκειτο για μία πραγματική μεταρρύθμιση, μία επανάσταση στον χώρο της Παιδείας, θα έλεγε κανείς ότι πράγματι η τόση καθυστέρηση ήταν αναγκαία. Κι όμως ώδινεν όρος και έτεκεν μυν: όσα περιλαμβάνονται στο Πολυνομοσχέδιο είτε αφορούν την κατάργηση θεσμών και μέτρων των μνημονιακών κυβερνήσεων είτε αποτελούν εμβαλωματικού χαρακτήρα παρεμβάσεις, που παραπέμπουν την οριστική λύση των ζητημάτων στο… σοσιαλιστικό μέλλον.
Έτσι, «προσωρινά» αντιμετωπίζονται μία σειρά από ζητήματα όπως: η αξιολόγηση, η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η εκλογή διευθυντών σχολικών μονάδων χωρίς όμως κι αυτές οι, προσωρινές έστω, διευθετήσεις, να πείθουν ότι υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο. Πολύ χαρακτηριστική περίπτωση αυτή της εκλογής διευθυντών: από την αρχική, πράγματι ριζοσπαστική, ιδέα να εκλέγονται από τους συλλόγους διδασκόντων, τελικά φτάσαμε σ’ ένα σύστημα με βάση το οποίο η παλαιότητα υπερισχύει των αντικειμένων ακαδημαϊκών προσόντων (!) ενώ η εκλογή από τους συλλόγους έχει υποβαθμιστεί σ’ ένα είδος τηλεοπτικής πασαρέλας με ελάχιστη συμμετοχή στην τελική μοριοδότηση! Η ίδια δημιουργική… ασάφεια επικράτησε και στο ζήτημα της αξιολόγησης: καταργήθηκαν μεν οι περισσότερες διατάξεις που αφορούν στο ισχύον σύστημα, χωρίς να απορρίπτεται συνολικά η αξιολόγηση, αλλά και χωρίς να προσδιορίζεται πώς συγκεκριμένα αυτή θα εφαρμοστεί σε «προοδευτική» κατεύθυνση… Όσο για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι προσωρινές ρυθμίσεις για το επόμενο έτος και έως την οριστική (!) αλλαγή του συστήματος πράγματι είναι πιο ορθολογικές και απαλλάσσουν μαθητές και εκπαιδευτικούς από δυσλειτουργίες, στρεβλώσεις και αδικίες του παλιότερου συστήματος. Παραμένουν ωστόσο κάποιοι περιορισμοί στις επιλογές σχολών για τους υποψηφίους κι αυτό έχει προκαλέσει και τις περισσότερες αντιδράσεις.
Κοντολογίς το Πολυνομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζει τα πραγματικά προβλήματα της Παιδείας: το πώς δηλαδή το σχολείο θα παρέχει ουσιαστική μόρφωση και πολύπλευρη καλλιέργεια, αλλά και ήθος, αξίες και θετικά πρότυπα και θα πάψει να είναι ο εντελώς απαξιωμένος θεσμός που απλώς ταλαιπωρεί μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς για ένα αποτέλεσμα – στην καλύτερη περίπτωση – μηδενικού αθροίσματος. Η νέα κυβέρνηση όμως δεν φαίνεται καν να αντιλαμβάνεται την ουσία και πως βασικός αντίπαλος είναι η συνειδητή επιλογή του συστήματος για μία «εκπαίδευση της αμάθειας» (Μισεά) και επενδύει – αντί για τον ανόητο αυταρχισμό της προηγούμενης κυβέρνησης – στο πασοκικό μπάχαλο και την βολική ανευθυνότητα της Μεταπολίτευσης.

*Ο Τάσος Χατζηαναστασίου είναι πρόεδρος της ΕΛΜΕ Αργολίδας