Του Γιώργου Καραμπελιά
Ένα ερώτημα που επανέρχεται διαρκώς από πολλούς, νεώτερους κυρίως αλλά και παλαιότερους, φίλους είναι το γιατί, μπροστά στην απόλυτη παρακμή του πολιτικού συστήματος, δεν έχει δημιουργηθεί ένα πολιτικό εγχείρημα ικανό να απαντήσει στις αγωνίες πολλών ανθρώπων. Και παρ’ ότι, πολλές φορές, έχουμε προσπαθήσει να εξηγήσουμε το γιατί, μοιάζει, εξαιτίας της επείγουσας ανάγκης για τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού υποκειμένου, να μην καλύπτονται όσοι θέτουν επιτακτικά αυτό το ερώτημα. Γι’ αυτό και θα προσπαθήσω να δώσω εκ νέου μια απάντηση η οποία εμπεριέχει και καινούργια στοιχεία. Εξάλλου, έτσι θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε και σε γενικότερα ερωτήματα που τίθενται σχετικά με τη μεταπολίτευση και την περιοδολόγησή της.
Όπως έχουμε επαναλάβει, η μεταπολιτευτική περίοδος χωρίζεται σε δύο μεγάλες εποχές, την πρώτη που κλείνει το 1988-1993, και τη δεύτερη, από το 1993 έως το 2015. Στην πρώτη ημιπερίοδο –παρά το υπονομευμένο πεδίο πάνω στο οποίο ορθώνεται το μεταπολιτευτικό οικοδόμημα, δηλαδή την αποδοχή του ακρωτηριασμού της Κύπρου– ο απολογισμός παραμένει θετικός. Σημαντικές κοινωνικές αλλαγές χαρακτηρίζουν αυτή την πρώτη φάση –γενίκευση κοινωνικών ασφαλίσεων, συνδικαλιστικά, ανθρώπινα δικαιώματα και θεσμοί, σημαντικές βελτιώσεις στο πολιτικό οικοδόμημα και ελευθερία του τύπου. Το εκκρεμές της πολιτικής ζωής κινείται προς τα αριστερά και επηρεάζει ακόμα και τα δεξιά κόμματα («σοσιαλμανία»του Κων. Καραμανλή). Στη διάρκεια αυτής της πρώτης περιόδου, δοκιμάσαμε μια άμεση πολιτική και κοινωνική παρέμβαση, με έναν έντονο ακτιβισμό και μια στενή σχέση με τα κοινωνικά υποκείμενα. Έτσι, θα δουλέψουμε ενεργά μέσα από τους εργασιακούς χώρους και τα εργοστάσια για τη δημιουργία και την εμπέδωση του εργοστασιακού συνδικαλισμού και του αγροτικού κινήματος, θα παρέμβουμε στον εκδημοκρατισμό του στρατού με το κίνημα των φαντάρων, καθώς και της δικαιοσύνης και της αστυνομίας. Θα παίξουμε έναν ενεργό και πρωτοπόρο ρόλο στην επισήμανση των οικολογικών προβλημάτων, καθώς και πάντα στην ανάδειξη των εθνικών προβλημάτων. Στο τέλος αυτής της περιόδου, γύρω στο 1988, θα οδηγηθούμε και στη συγκρότηση ενός πολιτικού υποκειμένου, που συνόψιζε και εμπεριείχε το διδάγματα και τις κατακτήσεις δεκαπέντε χρόνων αγώνα. Το σχήμα των Οικολόγων Εναλλακτικών, που έζησε και δραστηριοποιήθηκε από το 1988 μέχρι το 1993. Και προς στιγμήν φάνηκε πως είχε αρχίσει μια πορεία διαμόρφωσης ενός τέτοιου πολιτικού υποκειμένου.
Ωστόσο, οι μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές, με την κατάρρευση του σοβιετικού στρατοπέδου, και η επαναβεβαίωση των νεοφιλελεύθερων αξιών, μέσα από τη λεγόμενη παγκοσμιοποίηση, ήρθαν να βάλουν τέλος σε αυτή την πρόσκαιρη Άνοιξη.
Εγκαινιάζεται έτσι η δεύτερη μεταπολιτευτική περίοδος, με κυρίαρχα τα παρακμιακά χαρακτηριστικά και τη γενικευμένη αλλοτρίωση των μαζών. Καθόλου τυχαία είναι η περίοδος κατά την οποία εγκαινιάζεται η ιδιωτική τηλεόραση, επεκτείνονται και γενικεύονται τα ευρωπαϊκά προγράμματα, εγκαταλείπονται οι πατριωτικές παράμετροι της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ και κυριαρχεί μια γενικευμένη απολιτικοποίηση των ευρύτερων λαϊκών μαζών, χωρίς ίσως προηγούμενο στην ελληνική ιστορία. Χαρακτηριστική, ως προς αυτό, είναι η εξέλιξη της κυκλοφορίας και ανάγνωσης εφημερίδων, η οποία, μέσα σε είκοσι χρόνια, έπεσε από τις 500.000 ή 700.000 φύλλα ημερησίως, σε κάτω από 100.000, ενώ πολλαπλασιάστηκαν σαν τα μανιτάρια οι αθλητικές εφημερίδες και οι εφημερίδες του σεξοκουτσομπολιού. Με εκπληκτική ταχύτητα, η ελληνική κοινωνία μεταλλασσόταν σε μια ασπόνδυλη παρασιτική κοινωνία, με αποκλειστικές αξίες σχεδόν τις αξίες της κατανάλωσης και τη γενικευμένη φθορά όλων των παλαιότερων αξιών. Χαρακτηριστική είναι η μεγάλη σύγκρουση που δόθηκε ανάμεσα στην Εκκλησία και το κράτος, με αποκορύφωμα τη σύγκρουση Χριστόδουλου-Σημίτη, η οποία κατέληξε στην ήττα της Εκκλησίας και εν τέλει στην ίδια την εσωτερική της μετάλλαξη. Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, όπου τον τόνο έδιναν έντυπα όπως το «Κλικ», το «Στάτους» και οι δωρεάν εφημερίδες των Γεωργιλέδων και Τσαγκαρουσιάνων, η ελληνική κοινωνία «εκσυγχρονίστηκε» επιτέλους, μόνο που αυτός ο εκσυγχρονισμός υπήρξε απολύτως παρασιτικός και ξενόφερτος.
Αποφασιστικής σημασίας, σε όλη αυτή την περίοδο, υπήρξε ο πόλεμος ενάντια στο ελληνικό έθνος-κράτος, που εκφράστηκε με καθολικό και σαρωτικό τρόπο σε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα, και συντριπτικά στον χώρο της τέχνης, του βιβλίου, της διανόησης, και πάνω από όλα στον βασιλιά τηλεόραση. Είχε κατασκευαστεί, έτσι, ένας homo parasiticus που εντέλει καθόριζε και την ίδια την πολιτική πραγματικότητα. Το πάλαι ποτέ πατριωτικό ΠΑΣΟΚ θα γίνει φορέας του αποεθνικοποιημένου εκσυγχρονισμού, με τον Σημίτη και τις λεγεώνες των τρεφόμενων από τον κρατικό κορβανά και τα ευρωπαϊκά προγράμματα διανοουμένων του, ενώ οι παλιές του πατριωτικές συνιστώσες θα συρρικνωθούν σταδιακά, με το ΔΗΚΚΙ, τον Χαραλαμπίδη, τον Παπαθεμελή, και θα σβήσουν, για να μην αναφερθούμε στην εξέλιξη του «πατριώτη»… Άκη Τσοχατζόπουλου.
Στο μικρό ιδεολογικό αδελφάκι του ΠΑΣΟΚ, τον χώρο της ανανεωτικής αριστεράς και του Συνασπισμού, οι εξελίξεις θα είναι ακόμα πιο καταιγιστικές. Η αναφορά και μόνο στην λέξη πατρίδα ή έθνος είχε μεταβληθεί σε ονειδισμό, ενώ στα πανεπιστήμια, όπου κυριαρχούσαν συντριπτικά, ήταν αδύνατη έστω και η πραγματοποίηση μιας εκδήλωσης με πατριωτικά χαρακτηριστικά. Ακόμα πιο «αριστερά», η νεολαία του ΚΚΕ θα μιλάει για ιμπεριαλιστική Ελλάδα, ακολουθώντας, ως προς αυτό, τον κυρίαρχο συρμό αριστερισμού και μηδενιστικού αναρχισμού, που κυριαρχούσε στην «εξεγερμένη» νεολαία. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, το περιθώριο ενός κοινωνικού και πολιτικού ακτιβισμού γινόταν όλο και πιο στενό, μια και, στο εσωτερικό των λεγόμενων κοινωνικών κινημάτων κάθε είδους, κυριαρχούσε απόλυτα ο εθνομηδενιστικός καταναλωτισμός. Ακόμα και οι περισσότερες οικολογικές κινήσεις διαπνέονταν από εθνομηδενιστικά ιδεολογικά χαρακτηριστικά: η οικολογία και η τοπικότητα ενάντια στο έθνος!
Έτσι, σταδιακώς, όσοι επέμεναν στην πατριωτική διάσταση συκοφαντούνταν ως εθνικιστές και αποκλείστηκαν από τους μεγάλους κοινωνικούς χώρους (εκπαίδευση, ΔΕΚΟ, εργαζόμενοι). Η μόνη δυνατότητα επικοινωνίας με ευρύτερα κοινωνικά στρώματα μετατέθηκε στη σχέση με οργανώσεις πολιτιστικού και εθνικού χαρακτήρα (οργανώσεις Ποντίων, Κωνσταντινουπολιτών, Σουλιωτών), με τα πιο προχωρημένα τμήματα του ορθόδοξου χώρου, καθώς και με τις παρεμβάσεις πάνω στα εθνικά θέματα, από τα Ίμια και τον Οτσαλάν μέχρι τις καμπάνιες για την Κύπρο και την απόρριψη του σχεδίου Ανάν.
Παράλληλα, για να διαμορφωθεί μια απάντηση στην κυριαρχία του εθνομηδενισμού στην εκπαίδευση και την Ιστορία, θα παρατηρηθεί μια στροφή στην εμβάθυνση της ιστορικής μας παράδοσης, που αποτελεί πάντα καταφύγιο και όπλο των λαών που υφίστανται πολιτιστική εκμηδένιση. Έπρεπε να βυθιστούμε στην παράδοσή μας –από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη Ορθοδοξία– για να μπορούμε να αντέξουμε στα κυρίαρχα ρεύματα του κοσμοπολιτισμού και της αποσύνθεσης των συλλογικών υποκειμένων. Ταυτόχρονα, αναπτύσσεται ενεργά το κύμα της αποδόμησης των αποδομητών, της Ρεπούση, των συκοφαντών του Ζαλόγγου, των «αποστατών» διανοουμένων.
Έτσι, στην ουσία, είχε δημιουργηθεί ένας «καταμερισμός εργασίας» όπου ο διαρκώς συρρικνούμενος πατριωτικός χώρος ασχολούνταν και παρενέβαινε στα ζητήματα που αφορούσαν την επιβίωση του έθνους, ο δε συντριπτικά ευρύτερος και μεγαλύτερος «κοινωνικός» και πολιτικός χώρος, με απόλυτη ηγεμονία των εθνομηδενιστικών αντιλήψεων, κάλυπτε προνομιακά, και κάποτε απόλυτα, τον χώρο των κοινωνικών κινημάτων και των μεγάλων κοινωνικών χώρων. Και, προφανώς, αυτό συνέβαινε πάρα τις προσπάθειές μας, ακριβώς διότι η εθνομηδενιστική ιδεολογία είχε διεισδύσει βαθύτατα στο ίδιο το λαϊκό σώμα, ενίοτε ακόμα και ασυναίσθητα, και κατ’ εξοχήν στα πολιτικά και κοινωνικά στελέχη.
Μετά την κρίση και τα μνημόνια, από το 2010 μέχρι το δημοψήφισμα του 2015, ενώ από πρώτη άποψη η σύγκρουση έμοιαζε να επικεντρώνεται στην αντιπαράθεση του ελληνικού έθνους με τους εταίρους, και άρα αποκτούσε μια άμεση πατριωτική διάσταση, στην πραγματικότητα οδήγησε αυτό τον διαχωρισμό στο απόγειό του! Διότι και η πατριωτική πτέρυγα (με μικρά τμήματα της αριστεράς και του ορθόδοξου χώρου) έπαψε στην πραγματικότητα να ασχολείται με το πρόβλημα της εθνικής επιβίωσης στο σύνολό του και επικεντρώθηκε αποκλειστικά στην οικονομική διάσταση των προβλημάτων της εξάρτησης. Έτσι, ξεχάστηκε ο νεοθωμανισμός, η Κύπρος, ακόμα και το μεταναστευτικό και τα πάντα μετατέθηκαν μονοδιάστατα στις μειώσεις μισθών και συντάξεων, στις απολύσεις, στην καταστροφή των ιδιοκτητών και τα κόκκινα δάνεια, τα οποία αποκόπηκαν έτσι από την οργανική τους σχέση με τη συνολική γεωπολιτική θέση της χώρας και την πολιτιστική πνευματική διάσταση της κρίσης. Γι’ αυτό, επί πέντε χρόνια, παρατηρούσαμε κάτι από πρώτη άποψη απόλυτα παράδοξο. Ενώ η φρασεολογία όλων των πολιτικών δυνάμεων είχε μετακινηθεί προς την πατριωτική αναφορά, την οποία αναμόχλευε η επίθεση των δανειστών στον ελληνικό λαό, την ίδια στιγμή, ακόμα και ο άλλοτε πατριωτικός χώρος ταυτιζόταν εν τοις πράγμασι με τον εθνομηδενιστικό κοινωνικό και πολιτικό χώρο που, μετά το 2012, ηγεμόνευε στο αντιμνημονιακό κίνημα!
Και αυτό έγινε πασίδηλο στην τελευταία περίοδο της συριζικής περιπέτειας, για να φτάσει στο απόγειό του με το δημοψήφισμα. Εκεί, πίσω από επιχειρήματα πατριωτισμού και αξιοπρέπειας, πραγματοποιήθηκε η ολοκληρωτική υποταγή του πατριωτικού χώρου στον εθνομηδενιστικό. Θρησκευτικές και πατριωτικές οργανώσεις, στη Θράκη, την Κύπρο και σε όλη την Ελλάδα, συντάχθηκαν ασύγγνωστα και ασυνείδητα με τους τροτσκιστές, τους εθνομηδενιστές, τους οπαδούς της κατάργησης των εθνικών συνόρων, παρά τη στήριξη του τουρκικού προξενείου της Θράκης και της… Χρυσής Αυγής στο εγχείρημα του Τσίπρα· σε μια φρενίτιδα, όπου την έλλειψη επιχειρημάτων υποκαθιστούσε μια έωλη πατριωτική φρασεολογία.
Όσοι, όπως εμείς, υποστήριξαν πως μόνο η απόρριψη του ψευδεπίγραφου διλήμματος και η αποχή αποτελούσαν τη μοναδική πατριωτική και αυθεντικά αντιμνημονιακή απάντηση, αντιμετώπισαν επιθέσεις, ύβρεις και επιχειρήσεις απομόνωσης που ξεπερνούν κάθε προηγούμενο. Ποτέ άλλοτε, ίσως, δεν είχαμε βρεθεί τόσο μόνοι. Οι «φίλοι» μας, της άλλοτε πατριωτικής αριστεράς, είχαν γίνει υπουργοί, βουλευτές και φανατικοί τσιπριστές, ενώ ακόμα και τα πιο ανυπότακτα τμήματα του ορθόδοξου χώρου συμπορεύονταν με τον ΣΥΡΙΖΑ και την Χ.Α., εγκαταλείποντάς μας σε μια απίστευτη μοναξιά. Μια μοναξιά που μου θύμισε εκείνη που είχαμε ζήσει τον Δεκέμβρη του 2008, όταν καταγγέλλαμε μόνοι, στον λεγόμενο προοδευτικό χώρο, τα μηδενιστικά του χαρακτηριστικά.
Σήμερα, σε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα, μείναμε μόνοι μας, να καταγγέλλουμε την εξίσου μηδενιστική υφή ενός ψευδεπίγραφου δημοψηφίσματος που η μόνη κατάληξή του, όπως προλέγαμε, θα ήταν να ενισχύσει τη συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Όταν μία μάχη δίνεται με μεγάλο πάθος αλλά σε λανθασμένη κατεύθυνση και με άσφαιρα πυρά, τότε γίνεσαι πολύ λιγότερο ικανός να δώσεις πραγματικές μάχες με πραγματικά πυρά. Γι’ αυτό, εξάλλου, και το κυρίαρχο χαρακτηριστικό των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2015 είναι η συντριπτική επικράτηση των μνημονιακών συνδυασμών (μια και ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ έχουν μεταβληθεί και αυτοί σε μνημονιακά κόμματα). Χαρακτηριστική είναι η επανεμφάνιση, στο προσκήνιο, της Δεξιάς που δείχνει να εκπροσωπεί τη «φωνή της λογικής», απέναντι στους τουφεκαλεύρηδες του Τσίπρα και της παρέας του. Και πολύ φοβάμαι πως το κύμα συντηρητικοποίησης που θα διατρέξει την ελληνική κοινωνία, την επόμενη περίοδο, και το οποίο ενισχύθηκε αποφασιστικά από το δημοψήφισμα και τις συνέπειές του, δεν θα μείνει μόνο στον επικοινωνιακό «Βαγγέλα» και τον μεταλλαγμένο Τσίπρα, αλλά θα φτάσει πολύ πιο πέρα, και ο νοών νοείτο. Ήδη, το γεγονός πως το περιβόητο «κόμμα του ΟΧΙ», με τον Λαφαζάνη, τη Ζωή και τόσους άλλους, συγκεντρώνει εξαιρετικά αναιμικά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις, είναι η πιο τρανταχτή απόδειξη όσων προείπαμε. Ο Λαφαζάνης και η ΛΑ.Ε. πίστευαν πως η «συνέπεια» απέναντι στις διακηρύξεις του Ιανουαρίου και η προίκα του 62% του ΟΧΙ θα ήταν αρκετά για να τους εκτινάξουν σε σημαντικά ποσοστά, κατά τον ίδιο τρόπο που ο «ψευτράκος» πίστευε πως με προίκα αυτό το ΟΧΙ θα πραγματοποιούσε έναν εκλογικό περίπατο.
Εν τέλει, το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας δεν είναι η έλλειψη ενός «αρχηγού» ή ενός κόμματος, που θα αναλάβει να δείξει τον δρόμο και οι μάζες θα το ακολουθήσουν, αλλά η έλλειψη πολιτικά ενεργών πολιτών και ακόμα περισσότερο «επωνύμων», διατεθειμένων να στρατευτούν σε ένα πρόταγμα εκσυγχρονισμού της παράδοσής μας. Το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας είναι η ίδια κοινωνική πραγματικότητα, είναι ο ίδιος ο βαθύς παρασιτισμός και η παρακμή της, άσχετα και πέρα από το ποιος ευθύνεται γι’ αυτό. Ευθύνονται αποφασιστικά οι ελίτ, αλλά, μέσα στα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια, κατόρθωσαν να αλώσουν και το λαϊκό σώμα και να ξεδοντιάσουν κάθε αντίθετη φωνή. Ποιος θα πίστευε ότι ο Χρήστος Γιανναράς και ο Κώστας Ζουράρις θα συντασσόντουσαν με τον ΣΥΡΙΖΑ; Ποιος θα πίστευε πως στον χώρο των διανοουμένων, ακόμα και των αντιανανιακών Κυπραίων, θα κυριαρχούσε η λογική του αυτοχειριασμού της Κύπρου, μέσω της απομάκρυνσης της Ελλάδας από αυτήν; Και όλα αυτά ακριβώς γιατί τα πραγματικά πατριωτικά κινήματα είναι εξαιρετικά αποδυναμωμένα και έχουν περιοριστεί στην πραγματικότητα σε κενή φράσεολογία.
Έτσι λοιπόν έκλεισε ο κύκλος. Η μεταπολίτευση ολοκληρώθηκε μέσα από μια τεράστια οικονομική, ιδεολογική, και εντέλει πνευματική/ανθρωπολογική καταστροφή. Επί πολλά χρόνια πασχίζαμε οι συνέπειες αυτής της καταστροφής να είναι μικρότερες. Δυστυχώς, δεν τα καταφέραμε.
Και πρέπει να αρχίσουμε σχεδόν από το μηδέν στο πολιτικό επίπεδο αλλά με μια τεράστια παρακαταθήκη στο ιδεολογικό. Για είκοσι ή τριάντα χρόνια, μαζί με πολλούς από εκείνους που τώρα μας εγκατέλειψαν –ελπίζω όχι όλοι οριστικά–, οικοδομήσαμε μία πρόταση και ένα πρόταγμα για την ελληνική κοινωνία, στηριγμένη σε αυτό που έχουμε αποκαλέσει εκσυγχρονισμό της παράδοσης, η οποία μπορεί να είναι η μοναδική πρόταση διεξόδου από την κρίση.
Τώρα πια, η αντίθεση μνημόνιο–αντιμνημόνιο έχει γίνει περιθωριακή, μέσα σε συνθήκες ήττας, και το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού συστήματος προετοιμάζεται για μια συγκυβέρνηση που εκφράζει τη βαθύτερη ταύτιση των διαφορετικών συνιστωσών του. Τώρα, λοιπόν, θα πρέπει ν’ αρχίσουμε να κτίζουμε ένα νέο πρόταγμα, όπου η κοινωνική και πατριωτική διάσταση θα μπορέσουν επιτέλους να ενωθούν ξανά και όπου άνθρωποι δραστηριοποιημένοι στους κοινωνικούς χώρους θα απορρίψουν την ιδεολογική ηγεμονία του εθνομηδενισμού. Μόνο τότε, και στον βαθμό που προχωράει ένα τέτοιο εγχείρημα στην κοινωνία, στον βαθμό που αναδεικνύονται κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις οι οποίες όχι μόνο έχουν συνειδητοποιήσει αυτή την ανάγκη (και αυτές είναι ήδη υπαρκτές) αλλά και θα αναλάβουν τη δέσμευση να στρατευθούν στην υλοποίησή τους, τότε μόνο θα μπορέσει να υπάρξει ένα ή περισσότερα πολιτικά υποκείμενα που θα μας εισαγάγουν στην νέα ιστορική περίοδο: Δηλαδή, μετά τη μεταπολίτευση, για να απαντήσουμε στην απειλή της ιστορικής εξαφάνισης του ελληνικού έθνους, θα θελήσουμε άραγε να πατήσουμε σε μια ενδογενή οικονομική και πολιτισμική πορεία; Όπως έχουμε επαναλάβει, αν η αντιπολίτευση κατέληξε να κλείσει ως η περίοδος του παρασιτικού εκσυγχρονισμού και της υποτελούς εσωστρέφειας, η μόνη απάντηση μπορεί να είναι μια νέα εποχή όπου το εκκρεμές θα έχει επιτέλους ισορροπήσει και θα αρχίσουμε να βλέπουμε τον γύρω μας κόσμο, τις συμμαχίες, τις σχέσεις μας, με το τηλεσκόπιο που έχουμε εγκαταστήσει εδώ, στα βουνά, τις πεδιάδες και τα νησιά μας, και θα πάψουμε να βλέπουμε τη χώρα μας με τα ματογυάλια των ξένων, σαν να είμαστε εμείς ξένοι οι ίδιοι, όπως συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες, με τις τραγικές συνέπειες και τα αποτελέσματα που βιώσαμε.
Πάντως, τα πολιτικά υποκείμενα γεννιούνται μέσα από πραγματικές κινήσεις της κοινωνίας και δεν πέφτουν ουρανοκατέβατα. Συν Αθηνά και χείρα κίνει.
* Παρουσίαση βιβλίου του Γιώργου Καραμπελιά
Το Άρδην την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2015, στις 8 μ.μ., θα πραγματοποιήσει παρουσίαση του βιβλίου του Γ. Καραμπελιά “6 Μήνες που Συγκλόνισαν την Ελλάδα”. Λόγω της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης, αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε το βιβλίο διοργανώνοντας μια γενική πολιτική εκδήλωση υπό τον τίτλο: Εκλογές 2015: Από τον Αρμαγεδώνα στην επόμενη ημέρα.
Στον χώρο πολιτικής και πολιτισμού “Ρήγας Βελεστινλής”, Ξενοφώντος 4, Σύνταγμα.
11 ΣΧΟΛΙΑ
Μπορεί το “νέο” να χρειάζεται να γεννηθεί [έστω και με οδυνηρό τρόπο] αλλά εδώ βλέπω ότι δεν βρίσκουμε καν την (πολιτική) “μήτρα” που θα γκαστρωθεί για να το γεννήσει.
ΥΓ Τελικά ο Γιανναράς είχε δίκιο. Finis Graeciae !
ΥΓ2 Ένα από τα συμπτώματα της παρακμής ίσως είναι και ο σχολιασμός της “κριτικής” για την “Κουράκειο Ποίηση”. Κατανοώ τον αυθόρμητο γέλωτα που προκαλούν οι διάφοροι ποιητές “Φανφάρες” – ειδικά εάν είναι και υπουργοί – αλλά 15 σχόλια [όλα, δικαίως, επικριτικά] είναι πάρα πολλά όταν άλλα, σημαντικότερα άρθρα μένουν ασχολίαστα.
Δυστυχώς έκλεισε ένας μόνο κύκλος, αυτής της ρημάδας που δεν της βγαίνει η ψυχή! της μεταπολίτευσης. Όπως πάντοτε, διεισδυτικός ο Καραμπελιάς, αλλά: έχουμε μπροστά μας έναν νέο δικομματισμό για το ποιος είναι καλύτερος διαχειριστής και μια σειρά μικρών κομμάτων σχετικά ρυθμιστικών για το άνοιγμα ενός νέου κύκλου της (ρημάδας που δεν βγαίνει η ψυχή της! μεταπολίτευσης) κι ενός λαού που από το 2011 αναζητά έναν ηγέτη με (…). Το σίγουρο είναι ότι η μακρόσυρτη διαδικασία φαίνεται ότι έχει ανάγκη όχι από τόσο από κεντρικά σχήματα αλλά από περιφερειακές-τοπικές ενώσεις πολιτών που θα ξαναθέσουν το πολιτικό ζήτημα στην ολότητά του. Η απολογιστική επισήμανση ότι τα ζητήματα της μνημονιακής επιτήρησης “αποκόπηκαν έτσι από την οργανική τους σχέση με τη συνολική γεωπολιτική θέση της χώρας και την πολιτιστική πνευματική διάσταση της κρίσης” είναι νομίζω το απόσταγμα αυτής της περιόδου που κλείνει με τον μοιραίο τρόπο που περιγράφει ο Καραμπελιάς, στην απίστευτη αυτή μοναξιά (αρκετών όμως για να συνεχιστεί το εγχείρημα της ανάπτυξης αυτού του ορίζοντα) να εξηγεί κανείς τα αυτονόητα. Για αυτό και ζητούν πολλοί (άλλοι) από το Άρδην και τη Ρήξη να φτιάξουν μια οργάνωση ή να γίνουν τσόντα κάπου σε κάποιο μηχανισμό. Γιατί αυτή είναι η κυρίαρχη συνείδηση ακόμα: η ανάθεση. Ε, αυτό που ονομάζεται “πολιτιστική-πνευματική διάσταση της κρίσης” οφείλει να αποκτήσει όνομα και επώνυμο για τον καθένα μας. Τόσα χρόνια προσπάθειας σύνθεσης ας μην καταλήξει άπατη. “Πιο καλή η μοναξιά” που λέει και ο Πάριος (για να το ελαφρύνουμε…)
To να φτιαχτει ενα κομμα,εκτος απο ατομα,προυποθετει και χρηματα.Οταν ομως το Αρδην,δυσκολευεται να βγαλει τα εξοδα του(ενοικια κλπ),ειναι καπως παραλογο να του ζηταμε να κανει κατι(ειμαστε στο 2015 και γνωριζουμε σαν λαος,οτι η αναθεση δεν ειναι η λυση) και μετα εμεις θ ακολουθησουμε.Το ζητημα ειναι, τι κανει ο καθενας μας,σαν πραξη και οχι απλα λογια.
Οσο για το να γινει το Αρδην, τσοντα σ ενα μηχανισμο, δεν ειναι και αυτο οτι καλυτερο.Αν πχ πηγαινε με τους ΑΝΕΛ,τι θα λεγαμε τωρα;μου εχουν πει γνωστοι μου,γιατι ο Καραμπελιας διαμαρτυρεται για τον Καμμενο,τι περιμενε να κανει;πως να εξηγησεις ομως, οτι οταν καποιος θελει τιμιοτητα και δικαιοσυνη, ας κλειστει σε μοναστηρι η αν ειναι αθεος να ασχοληθει με την φιλοσοφια,εκει θα τα βρει ολα.ΟΜως οταν γνωριζεις με το τι εχεις να κανεις,οφειλεις να κανεις μια πολιτικη κινηση,αλλιως κατσε στον καναπε και κριτικαρε τους αλλους,αλλα πρεπει και την ιδια στιγμη να εισαι προσεκτικος με ποιους εμπλεκεσαι.ΑΝ το Αρδην ειχε κατεβει με ΑΝΕΛ και φυσικα εφευγε απ την κυβερνηση λογω Τεμενους-ιθαγενειας και οχι μονο αρκετοι θα χαρακτηριζαν προδοτικη την κινηση αυτη και οτι τα παραταει στα δυσκολα.ΣΙγουρα θα κερδιζε καποιους ψηφους,αλλα θα πρεπει η κινηση να γινει προσεκτικα και οχι να γινει για να γινει.Το Αρδην ειναι ισως το μονο χαρτι που εχει απομεινει στην χωρα και θα πρεπει να προσεχουμε να μην το καψουμε
Υ.Γ. Ο Γιανναρας, σημερα στην Καθημερινη μιλησε για Ελληνοκεντρικο εκσυγχρονισμο,ο Μειμαρακης στην Πατρα ειπε για εκσυγχρονισμο της παραδοσης.ΣΙγουρα, αυτο δεν θα γινει ουτε με την Καθημερινη(χτες δημοσιογραφος του ΣΚΑΙ,στο ραδιοφωνο,ειπε τα Σκοπια Μακεδονια) αλλα σιγουρα οχι και απο την ΝΔ.Εμεις οι υπολοιποι, τι κανουμε για ολα αυτα;
Η ρεαλιστική ανάλυση του περιβάλλοντος και η απαρίθμηση των προβλημάτων είναι ένδειξη υγείας. Αλλά μόνο όταν χρησιμοποιούνται ως εφαλτήριο αναζήτησης λύσεων.
Τα χρήματα, τα οργανωτικά προβλήματα, ο κίνδυνος αλλοτρίωσης ή συγκρούσεων με τη θεωρητική ένταξη στους ΑΝΕΛ είναι όλα υπαρκτά.
Από την άλλη όμως είναι εξίσου υπαρκτή και επείγουσα η ανάγκη για τη διατύπωση μιας πατριωτικής και ρεαλιστικής εναλλακτικής που θα συγκρουστεί με τους δανειστές/βιαστές αλλά δεν θα κατατρύχεται από το θανατόφιλο μηδενισμό του υλιστικού διεθνισμού. Δηλαδή μια κοινωνιοκεντρική λύση με σεβασμό στον πολίτη/πρόσωπο.
Αυτό δεν σημαίνει κατ’ανάγκη το σχηματισμό ενός κόμματος άμεσα. Μπορούν να αναζητηθούν πραγματικά εναλλακτικές πολιτικές προτάσεις στην ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ και όχι χαλαρές αυτονομοανένταχτες “εναλλαχτικές” ομάδες.
Γαμώ τον μπελά μου, δηλαδή! Αν μπόρεσε να το κάνει ο Καμμένος – με τα όσα μύρια μειονεκτήματα του ως πολιτικός ηγέτης – δεν βλέπω γιατί να μην μπορεί να ξαναγίνει. Μία πρόταση θα μπορούσε να είναι η διαμόρφωση μιας ευρείας πολιτικής πλατφόρμας με όσους επιθυμούν να εργαστούν κάτω από κάποιους βασικούς άξονες οικονομικής, διοικητικής, πολιτισμικής και πνευματικής πατριωτικής ανασυγκρότησης και ομάδες εργασίας ανά τομέα για την παραγωγή ρεαλιστικών λύσεων.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δεκάδες μικρότερες ή μεγαλύτερες ομάδες και άτομα που δραστηριοποιούνται και εκφράζουν παραπλήσιες ανησυχίες αλλά που επίσης εκφράζουν και μία ελιτίστικη αποστασιοποίηση “σας τα’λεγα εγώ” και “ορίστε, να τα χάλια όσων μας κυβερνούν!”. Προφανώς, όσο οι ικανοί και ειλικρινείς κλείνονται στο ηθικοπουριτανικό κουκούλι της απομόνωσης, τόσο θα δρουν μόνο τα γουρούνια…
Αυτό όμως σημαίνει ότι αφού συμφωνηθούν οι βασικές αρχές, οι στόχοι και η στρατηγική θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι χρειάζεται και ικανή διαχείριση της [κακιά λέξη αλλά θα την πω] ΤΑΚΤΙΚΗΣ για να επιτευχθούν οι στόχοι – χωρίς ηθικολογικούς μυξοπαρθενισμούς. Το παράδειγμα των ΑΝΕΛ είναι ενδεικτικό. Το κόμμα ήταν ένα άδειο κέλυφος ουσιαστικά, ένα σχεδόν εκ των κάτω διαμορφωμένο κόμμα. Γιατί να μην είχε αποτελέσει κομμάτι του το Άρδην και οι φίλοι, με στόχο αφενός να δομήσει τις αρχές του κόμματος, αφετέρου δε να ενισχύσει τους δεσμούς του με ομάδες πολιτών [πολιτών – όχι απλώς ψήφων] και να φτιάξει οργανωτικούς πυρήνες; Με βάση δε, δημόσια εκπεφρασμένες “κόκκινες γραμμές” [πραγματικές, σε θέματα αρχής – όχι επικοινωνιακές] θα μπορούσαν οι Αρδίτες να τιμήσουν όσους τους ψήφισαν [π.χ. τέμενος, ιθαγένεια κλπ] κρατώντας πραγματικά σταθερές θέσεις – ένα νέο ήθος δηλαδή, ορατό σε όλους τους πολίτες, όπως έκανε μόνος του ο Δαμαβολίτης [ασχέτως αν διαφωνώ με την άποψη του, δεν μπορώ να μην τιμώ το ήθος και την ειλικρίνεια του].
ΥΓ Κατανοώ την προσέγγιση του “πολύτιμου σπόρου” αλλά θέλω να θυμίσω ότι αν επιτρέψουμε την ευρωγερμανική ρύπανση να επεκταθεί, δεν θα βρίσκεται έδαφος να φυτευτεί ο σπόρος, σε μερικά χρόνια.
Δεν διαφωνω σ αυτα που λες,αλλα υπαρχουν και τα θετικα και τ αρνητικα και φυσικα τι κανουμε εμεις οι ιδιοι.
Τι θα γινοταν αν το ΑΡΔΗΝ ειχε παει με τους ΑΝΕΛ και παραιτειτο λογω νομοσχεδιου τεμενους η ιθαγενειας;σιγουρα θα κερδιζε ψηφους αλλα πολυς κοσμος θα το κατεκρινε,γιατι κλωνιζε την κυβερνηση κατα την διαρκεια μιας δυσκολης διαπραγματευσης,οπως πιστευαν.Αν παραιτειτο λογω Βαρουφακη,ποσοι θα ελεγαν,οτι το ΑΡΔΗΝ ζηλευει το ΣΥΡΙΖΑ και του βαζει τρικλοποδιες,ενω ο…. YAnis,βαζει στην θεση τους τους Ευρωπαιους;
ΝΑι, οι ΑΝΕΛ φτιαχτηκαν απ τα κατω και μαλιστα μεσω διαδικτυου,αλλα λογω ΝΔ υπηρχε διαθεσιμος και ενας μικρος κομματικος στρατος,περα απ το οποιο οικονομικο.
ΙΣως το ΑΡΔΗΝ κερδιζε σε θεμα τακτικης,αν κατεβαινε στις εκλογες,αλλα μην γινομαστε μετα Χριστον προφητες.Ας δουμε τωρα τι κανουμε,μιλας για δεκάδες μικρότερες ή μεγαλύτερες ομάδες,που υπαρχουν εκει εξω.Δεν θα επρεπε ομως να προτεινεις καποιες ιδεες και συ;Αν τα περιμενουμε ολα απ τους ανθρωπους του ΑΡΔΗΝ,τοτε μιλαμε για αναθεση και οχι για δημιουργια κατι νεου απ τα κατω
Θέτεις κάποια ζητήματα για τα οποία πρέπει να διευκρινίσω τι εννοώ:
– Θεωρώ ότι εφόσον το Αρδην συμπορευόταν με τους ΑΝΕΛ με ξεκάθαρο πλαίσιο αρχών και κόκκινες γραμμές [πραγματικές, όχι σαν αυτές του Αλέξις] κανένας δεν θα μπορούσε να του προσάψει το οτιδήποτε για τη στάση του στα θέματα που είχε ήδη προσδιορίσει ότι είναι κοκ. γραμμή. Αντιθέτως, θα ήταν επαινετό.
– Δεν θέλω να παίξω το ρόλο κανενός προφήτη, ειδικά μετά Χριστόν εφόσον δεν είχα προειπεί το ίδιο προ Χριστού. Ωστόσο, το να αναλύουμε τα γεγονότα ώστε να βελτιώνουμε τις ενέργειες μας στο μέλλον αποφεύγοντας τα λάθη του παρελθόντος, είναι αρετή. Αυτό μόνο.
– Δεν περιμένω από το Άρδην να φτιάξει κόμμα για να πάω να το ψηφίσω. Αυτό όμως που περιμένω είναι να προσπαθήσει κάποιος να φτιάξει μια ευρύτερη πλατφόρμα – βασισμένη σε συμφωνημένες αρχές και θέσεις – η οποία θα λειτουργήσει ως πόλος συγκέντρωσης. Θεωρώ ότι το Αρδην έχει ένα δουλεμένο και γενικά αποδεκτό πλαίσιο αρχών, έχει συνέπεια και επιχειρηματολογία και θα μπορούσε να παίξει το ρόλο της πλατφόρμας. Αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να σκεφτώ άλλον φορέα που θα μπορούσε να παίξει το ρόλο αυτό: του αρχικού πυρήνα που θα καλέσει σε συνεργασία.
Επάνω εκεί, με προσωπική εργασία, χρόνο και κόπο θα μπορούσαν ομάδες εργασίας να προτείνουν δέσμες ρεαλιστικών προτάσεων σε ζητήματα όπως την άσκηση πολιτικής, τη δημόσια διοίκηση, την οικονομία, τον αγροτικό τομέα, την υγεία, την παιδεία.
Αυτή είναι η δική μου πρόταση επειδή πιστεύω ότι η ανατροπή με μικρά αντάρτικα και αποκομμένες ομάδες από τη βάση δεν πρόκειται να οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής σκηνής. Ακόμη και οι Αγανακτισμένοι, αν και εξαιρετική κίνηση για να ξαναγνωριστούμε πολιτικά ως κοινωνία, είχε το ταβάνι της και τις εγγενείς δυσλειτουργίες της.
Το μετα Χριστον προφητης,δεν ανεφεροταν σε σενα.Απλως θελω να πω τ οτι το ολο θεμα του αν επρεπε η οχι να ειχε προχωρησει η συνεργασια με τους ΑΝΕΛ,δεν εχει να προσφερει πολλα στην συζητηση.Οτι γραφει δεν ξεγραφει και γω στην αρχη ημουν εναντιον,αλλα τωρα πιστευω οτι επρεπε να γινει κατι,για ποιο λογο ομως να το πω;τι θα προσφερω στην συζητηση;και φυσικα ξαναλεω οτι καποιοι καλοθελητες θα ειχαν να προσαψουν πολλα στο Αρδην,το κανουν τωρα που απλα στηριξε.
Παμε στο τι κανουμε τωρα.Οι ΑΝΕΛ,συνεργαζονται με κινηματα,αυτα ομως δεν τα κανονιζει ο Καμμενος,αλλα καποιο στελεχος του κομματος.Το ΑΡδην απ την αλλη δεν εχει ποσοτικα αρκετο κοσμο,ωστε να κανονιζει εκδηλωσεις,εκδοση εντυπων κλπ.Αλλωστε εχει συνεργαστει κατα καιρους με διαφορους.Αφου θελουμε δημιουργια απ τα κατω,πρεπει να προτεινουμε και μεις και φυσικα και υπολοιποι που ειναι ανοιχτοι σε συνεργασιες να προσεγγισουν τους ανθρωπους του Αρδην,τι θελουνε δηλαδη,ειδικη προσκληση;
Επιτέλους ιστορικοποίηση! Παραβλέποντας την ρομαντική εφηβική επίκληση των αριστερών αρχετυπικών συναισθημάτων, η ανάλυση βγάζει νόημα. Όμως η πολυαναμενόμενη εθνική χειραφέτηση, πρέπει ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ να περάσει μέσα από την ιστορικοποίηση. Η “αριστεροσύνη” και η “δεξιοσύνη” πρέπει να περάσουν από το φίλτρο της ιστορίας, και να μετατραπούν, από “ιδεολογίες”, σε εμπειρικό πλούτο, που θα μπολιάσει την επόμενη σελίδα… Η χρησιμοποίηση των όρων “δεξιά-αριστερά” μπορεί να βοηθήσει μόνο για γνώριμες αναφορές στο παρελθόν, και είναι αδιανόητο να προκαλούν αναπόδραστο συναισθηματισμό! Αυτό δείχνει προβληματική πέψη! Είναι αδιανόητο να ανατρέχουμε σε ιδεολογικές ευκολίες “αριστεράς-δεξιάς”, ενώ ξέρουμε ότι τα ιστορικοκοινωνικοπολιτικά πεπραγμένα είναι πολύ πιο σύνθετα…
Το ζητούμενο της απόλυτης πολιτικής έκφρασης, είναι αστείο. Εδώ είναι Ελλάδα. Έχουμε να αντιπαλέψουμε την ιστορία και τα χαρακτηριστικά της φυλής. Το ζητούμενο είναι η ανατροπή της παρακμής, η αναβάπτιση στον απίστευτο πλούτο των κατακτημένων εννοιών και του πολιτισμού, και το αυτονόητο: υπαρξιακό δεδομένο. Δεν μπορεί να μιλάμε για πολιτική, πατριωτισμό, ιδεολογίες, πραγματισμό, και να μην ξέρουμε τί είμαστε και για ποιον λόγο πρέπει να υπάρχουμε ως μέγεθος. Αυτό το “εθνικό μέγεθος” υπερβαίνει τις ιδεολογίες, και τα βιώματα. Και ο σκοπός για δημιουργία κοινωνίας, δεν μπορεί να είναι ιδεολογικός. Αυτό είναι για τους πιτσιρικάδες. Πάντα ο σκοπός είναι για την δημιουργία μιας κοινωνίας όπου θα υπάρχει η “γόνιμη ισορροπία” των βασικών τάσεων, “προοδευτικών-συντηρητικών”, “νέου-παλιού”, κλπ… Αρκεί να υπάρχει η κρίσιμη μάζα που υπερασπίζεται το βασικό υπαρξιακό δεδομένο. Όλα τα υπόλοιπα βοηθούν στο “βράσιμο” που κρατά μια κοινωνία ζωντανή, και παράγουν αυτά για να την προχωρήσουν στην ιστορία… Έτσι το ζητούμενο είναι πώς θα δημιουργηθεί η κοινωνική κρίσιμη μάζα, που θα εκφράζει και θα διαφυλάττει το υπαρξιακό δεδομένο. Πώς θα δημιουργηθεί πάλι ένας πνευματικός κόσμος, όπως αυτός των αρχών του 20ου αιώνα, πώς θα επανέλθει σταδιακά ο Ελληνικός πληθυσμός στις αξίες της Ελληνικής θέασης, του “λαϊκού πολιτισμού” του Μίκη κλπ… Μπορώ να αναφέρω τα λάθη και τα ιστορικοκοινωνικοπολιτικά εμπόδια μιας κίνησης, όπως αυτή εκφράστηκε από την αποτυχημένη (πια) περίπτωση του ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη. Πώς αυτή δημιουργήθηκε εκφράζοντας μια λούμπεν κατάσταση από την “δεξιά”, που όμως δίψαγε για την “επανελλήνιση”, και συγκέντρωσε τις ελπίδες κάποιων που πίστευαν ότι κάτι δεν πάει καλά (τις “καλές εποχές”), μέσα από μικρά έντυπα, μικρά κανάλια (τα ξέρει ο Καραμπελιάς)… Δυστυχώς η τότε αριστερά δεν είχε να επιδείξει κάτι ανάλογο, μήπως και δημιουργηθεί άλλη δυναμική, και όλα πήραν τον δρόμο τους όπως τα ξέρουμε… Αλλά σήμερα, είμαστε πολύ πιο έμπειροι, πολύ πιο υποψιασμένοι. Γιαυτό και πιστεύω ότι ο Καραμπελιάς λέει ότι η λύση δεν είναι ευκαιριακοί μηχανισμοί. Όμως τον τρόπο τον ξέρουμε. Ίντερνετ, μικρά κανάλια, άνθρωποι που μπορούν να πουν κάτι, για να ακούσουν κάποιοι λίγοι στην αρχή. Η αρχή είναι στα μάτια. Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω γιατί οι άξιοι (τότε) που μπορούσαν να μιλήσουν σε έναν κόσμο που ήθελε να ακούσει, δεν μπορούσαν να κοιταχτούν στα μάτια… Δεν μπορούσαν να συνομιλήσουν, ό,τι κι αν τους χώριζε… Τώρα όμως, που είμαστε πιο έμπειροι, μπορούμε να κοιταχτούμε στα μάτια. Και να ξεκινήσουμε.
Όσο παράξενο αλλά και απόλυτα αληθινό φαντάζει το γεγονός ότι όλα περιστρέφονται αποκλειστικά γύρω απο τις οικονομικές διαστάσεις της κρίσης, άλλο τόσο λογικό είναι.
Όσο “μισό” φαίνεται οποιοδήποτε συλλογικό εγχείρημα που βασίζεται αποκλειστικά στην ταξική αφύπνιση, άλλο τόσο μισό φαίνεται το αντίστοιχο εγχείρημα που…βασίζεται αποκλειστικά στην εθνική.
Φυσικά το τελευταίο δεν ισχύει, υπάρχουν μεγάλες και σημαντικές πολιτικές προσπάθειες πέρα του εθνικού, στη μεταπολιτευτική διαδρομή, αλλά η αναφορά σ αυτές σε άρθρα και βιβλία, επιγραμματική η εκτεταμένη, ελάχιστη συμβολή έχει στο να πείσει (κυρίως) νέους ανθρώπους, ότι αφενός υπήρξε σε τέτοια έκταση κι αφ ετέρου ότι καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τις σημερινές απόψεις και προτεραιότητες.
Το έχω δοκιμάσει στην πράξη, προτείνοντας κείμενα για ανάγνωση και το βρίσκω αναμενόμενο καθώς πρόκειται για τελείως διαφορετικό κόσμο απο αυτόν της δεκαετίας του ΄80 (που ακόμα κι αν δεν είχε ζήσει κάποια γεγονότα, πολύ πιο εύκολα έβρισκε την λογική και πρακτική αλληλουχία τους) κόσμο με τελείως άλλες παραστάσεις και σαφέστατα πιο κλεισμένο στον εαυτό του παρά την βιτρίνα της αυξημένης κοινωνικότητας.
Η ιστορία, η όποια ιστορία έχει γι αυτόν τον κόσμο μεγάλα κενά και βρίσκεται σε πλήρη α-συνέχεια (όχι του Ρούντι) ακόμα και για πολιτικές απόψεις με τις οποίες υπάρχει έντονη συγγένεια.
Στην ερώτηση αν θέλουν να τιμήσουν αποχαιρετώντας τον Μιχάλη Πρωτοψάλτη, η πιο συνηθισμένη απάντηση που λάμβανα απο νέους αναρχικούς που κατά καιρούς είχαν διαβάσει κείμενα του και τα έβρισκαν πολύ αξιόλογα, ήταν: Δεν τον ήξερα.
Αυτό ισχύει για όλους τους χώρους, με εξαίρεση κάποιους εναπομείναντες με συνολική απήχηση όπως ο Γλέζος, η ιδεολογία και η αποδοχή κοινών αξιών, δημιουργεί απλά μια νεφελώδη σχέση του σήμερα με το χθές, εντελώς ανεπαρκή πλην εξαιρέσεων για μια συνεκτική αφήγηση που να δίνει την αίσθηση της συνέχειας, τίποτα δεν υποκαθιστά το βασίλειο του εγώ, η παρέα μου και οι εμπειρίες μας, σαν αρχή, μέση και τέλος των πάντων.
Ακόμα και η απόσυρση, καμμία σχέση δεν έχει με το μοντέλο του παίρνω τα βουνά ή το σαχλό του παρελθόντος: Κάνω πράγματα για τον εαυτό μου…
Πολλοί, πάρα πολλοί φτιάχνουν δεύτερα και τρίτα προφίλ στα social media για να έχουν τη δυνατότητα να επιδοκιμάζουν τις απόψεις του “κανονικού” εαυτού τους.
Αυτή η κατάσταση λοιπόν, δεν παλεύεται με απλές ιστορικές αναφορές ή εκτενείς αναλύσεις όσο πλήρεις και να είναι.
Το πως παλεύεται, πρέπει να το βρείς εσύ, αυτή είναι η δουλειά σου Ζώρζ.
Αν ήταν αποκλειστική δουλειά του Ζωρζ το επώνυμό του θα ήταν Μουστακί. Αλλά δεν τραγουδάει. Είναι και δουλειά όλων μας όσων επιμένουμε να αγωνιζόμαστε αδιαμεσολάβητα και δεχόμαστε κριτικά τη σκέψη του Καραμπελιά να συμβάλουμε αποκεντρωμένα αλλά σε εστίες όπως το Άρδην που επιχειρούν τις γέφυρες και το διάλογο με βάση μια λογική συνθέσεων και μιας στιβαρής ανάλυσης. Άλλο η έμπνευση άλλο η καθοδήγηση…
Αν και σε γενικές γραμμές συμφωνώ με την ανάλυση του Γ. Κ. θεωρώ ότι υπάρχουν μερικά “τυφλά” σημεία που χρειάζεται να φωτιστούν γιατί το πρόβλημα θα υποδείξει και τη λύση του.
Καταρχάς, σε πολιτικό επίπεδο, το τέλος της Μεταπολίτευσης θα έρθει ουσιαστικά και συμβολικά όχι όταν εξαντληθούν οι εφεδρείες του τωρινού συστήματος [αυτό δεν θα γίνει ποτέ] αλλά όταν ψηφιστεί νέο Σύνταγμα, φτιαγμένο από τα κάτω και ψηφισμένο από τους πολίτες, που θα αλλάζει τους όρους διεξαγωγής του παιχνιδιού και τις διαδικασίες παραγωγής και αποδοχής Νόμων και Αποφάσεων. Επειδή όμως έχω διαβάσει ήδη μία πρόταση για Συντακτική Βουλή από μέλος του τρέχοντος πολιτικού σκηνικού φοβάμαι ότι αν δεν δημιουργηθεί δυναμικός φορέας πολιτών προς αυτή την κατεύθυνση, τότε μπορεί να μας καπελώσουν πάλι οι “σωτήρες” μας με προκάτ λύσεις μιας δήθεν “μετά-μεταπολίτευσης” που θα είναι ο ίδιος Μανωλιός με νέα κουρέλια [Σύνταγμα από τους αντιπροσώπους].
Ένα δεύτερο σημείο αφορά την περιοδολόγηση. Η Μεταπολίτευση δεν χωρίζεται σε δύο αλλά τρεις περιόδους – η 2η τελειώνει το 2008 και ξεκινά μια 3η περίοδος από το 2009. Όποιος διαβάσει προσεκτικά θα δει ότι αυτό φαίνεται έμμεσα και στο κείμενο. Η διαφορά δεν είναι θέμα τυπολατρίας. Η 3η περίοδος χαρακτηρίζεται από μια ουσιαστική διαφορά με την προηγούμενη ως προς την τεχνητή ευμάρεια. Η “δημοκρατική” διασπορά του προτύπου της μαζικής ευμάρειας του ΚΛΙΚ σταματάει και πλέον περιορίζεται στο σαπροφυτικό 5% των “ευρώψυχων” MenoymeEvropi των Β.Π., της Γλυφάδας και της Βουλιαγμένης, ενώ στα υπόλοιπα στρώματα υπάρχει διαφορετικού βαθμού λιτότητα που φτάνει στην εξαθλίωση. Αυτή η διαφορά πρέπει να αναγνωριστεί γιατί εν μέρει εξηγεί γιατί:
“… η πατριωτική πτέρυγα (…) έπαψε στην πραγματικότητα να ασχολείται με το πρόβλημα της εθνικής επιβίωσης στο σύνολό του και επικεντρώθηκε αποκλειστικά στην οικονομική διάσταση των προβλημάτων της εξάρτησης. ”
Και εδώ υπάρχει ένα σημαντικό πρόβλημα κατανόησης της πραγματικότητας: το οικονομικό ΕΙΝΑΙ αυτή τη στιγμή το πρωτεύων ΕΘΝΙΚΟ πρόβλημα. Πρώτα-πρώτα λόγω των παρενεργειών του [μαζική μετανάστευση νέων, πολυτεκνικές ενισχύσεις, παιδικοί σταθμοί, υποβάθμιση υγείας και παιδείας] που συνδέονται λιγότερο ή περισσότερο ΚΑΙ με αυτό. Και δεύτερον, επειδή η παραχώρηση οικονομικής, εθνικής κυριαρχίας ΕΙΝΑΙ ένα βαθιά Εθνικό Θέμα. Ξεχάστε οποιαδήποτε πατριωτική, παραγωγική ανασυγκρότηση με τα οικονομικά εργαλεία στα χέρια των Γερμανών. Απλώς ξεχάστε το! Το “ευρώ” είναι εργαλείο ΚΑΙ εθνικής αλλοτρίωσης!
Αυτό υπογραμμίζει και ένα ακόμη “τυφλό” σημείο: την απουσία ρεαλιστικών αναπτυξιακών οικονομικών προτάσεων, όπως η αύξηση της ρευστότητας, η δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας, το Sovereign Money, η κινητοποίηση παραγωγικών δυνάμεων και προσώπων της χώρας. Αυτό που έχω διαβάσει μέχρι ως πρόταση είναι μια νεφελώδης οπτική για “αντάρτικο” σε επίπεδο κοινοτήτων, “αυτοοργανωμένων ομάδων” κλπ. Η ανάπτυξη του κοινοτισμού και του συνεταιρισμού είναι σημαντική, όμως και έχει ταβάνι, και τα όποια οφέλη θα είναι μακροπρόθεσμα. Είναι απαραίτητο να υπάρξουν προτάσεις – ρεαλιστικές και σχετικά άμεσες – για Κεντρική, Εθνική Οικον. Πολιτική.
Εκτός κι αν το όραμα το μόνο που έχει να προσφέρει είναι επιστροφή στην ανταλλακτική οικονομία.