Ο Σωκράτης επισκέπτεται την Ασπασία
του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη, δημοσιογράφου,
Υποψήφιου Δημοτικού Συμβούλου με τον Συνδυασμό Αθήνα για την Ελλάδα
Ένα πρωϊνό του 455 π.Χ. μια εικοσάχρονη πεπλοφορούσα όμορφη γυναίκα παρατηρούσε με θαυμασμό την ξακουστή, σε όλη την Μεσόγειο, πρωτεύουσα πάνω στην πρύμνη του πλοίου της, καθώς πλησίαζε τις ακτές της Αττικής. Απολάμβανε με τα κατάπληκτα μάτια της αυτή την στιγμή που η καρδιά της λαχταρούσε πάντα.
Ήταν η Ασπασία, η σοφή κόρη της Μιλήτου, που είχε διασχίσει όλο το Αιγαίο Πέλαγος, από ανατολάς προς δυσμάς, για να φθάσει στην Αθήνα, που την ονειρευόταν τόσο πολύ… Ερχόταν σε ένα άστυ λαμπρό όπου «τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται» μέσα σ’ ένα τοπίο πολυσύνθετο, στο οποίο καθημερινά έβλεπε κανείς να συγκλίνουν όλα τα πλούτη της Μεσογείου.
Πέντε χρόνια αργότερα, η Ασπασία θα γνωρίσει τον Περικλή και μαζί θα ξεκινήσουν την κοσμοϊστορική περιπέτεια του Χρυσού Αιώνα και το κτίσιμο του μεγάλου θρησκευτικού ναού της Ελλάδας, του Παρθενώνα (447 π.Χ.).
Όμως, για να γίνουν αυτά και να φτάσουμε στο απόγειο της αθηναϊκής δημοκρατίας, είχε προηγηθεί η συγκλονιστική μάχη που άλλαξε τον ρου της ιστορίας.
Το 490 π.Χ., ουσιαστικά χωρίς συμμάχους, οι Αθηναίοι παρέταξαν 10.000 πειθαρχημένους οπλίτες απέναντι στον πολυάριθμο στρατό των Περσών, που είχε μεταφερθεί με έναν ισχυρό στόλο για να «τιμωρήσει» τους Έλληνες μετά την εξέγερση των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας.
Η ελληνοπερσική μονομαχία έγειρε συντριπτικά υπέρ των Αθηναίων και ανάγκασε τον Πέρση βασιλιά Δαρείο να αποσύρει άτακτα τις δυνάμεις του και να μην απειλήσει ξανά για μια δεκαετία τους Έλληνες.
Από τότε μέχρι σήμερα, μέσα σε περίπου εικοσιπέντε αιώνες, και ύστερα από πάρα πολλές περιπέτειες, πολέμους, πολιορκίες και καταστροφές, η Αθήνα κατάφερε να αποκτήσει την ξεχωριστή θέση που κατέχει στην παγκόσμια ιστορία.
Άλλαξαν εποχές, αφεντικά, θρησκείες, ήθη και έθιμα, όμως η έννοια του Αθηναίου πολίτη είχε πάντοτε μοναδικότητα και ενδοξότητα έως τις μέρες μας, που οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης απειλούν να την απαξιώσουν.
Δεν ήταν μόνο τα μοναδικά ανθρώπινα αρχιτεκτονήματα, τα στολίδια του παρελθόντος που, ακόμα και ως ερείπια, έκαναν όποιον ζούσε ή ταξίδευε εδώ να μπαίνει στο μεδούλι της ιστορίας. Ήταν και το μέγα φως που περιλούζει τον τόπο και ο ουρανός που τον στεφανώνει… όπως υμνήθηκαν από τους ποιητές μας. Τοπίο όλο μέτρο και ουσία «που αντιπροσωπεύει την τελειότητα – κατά τον τρόπο και το μέτρο του Παρθενώνα», έγραφε το 1930 ο ποιητής Κώστας Ουράνης, στις επιφυλλίδες του Ελεύθερου Βήματος.
Ένας από τους πιο ευαίσθητους και λυρικούς ποιητές μας, ο Κώστας Ουράνης, δίνει με την μεγαλύτερη σαφήνεια στα «Ταξιδιωτικά» του την εικόνα τού αττικού τοπίου:
«Παντού αλλού, η φύση μιλάει στην καρδιά. Πλούσια, γελαστή, επιβλητική ή άγρια, αγγίζει τον άνθρωπο με το συναίσθημα. Τον θαμπώνει ή του προξενεί δέος… Η αττική φύση δεν έχει τίποτα το αισθηματικό – κι ακόμα λιγότερο το γραφικό… Είναι μια ομορφιά αγνή κι ανώτερη, που αρχίζει στο σημείο εκείνο που η ρομαντική ομορφιά τελειώνει. Μια ομορφιά που δεν την χορταίνει κανείς με τον καιρό, μα που αγγίζει και συγκινεί κάθε φορά και περισσότερο».
Ένα τοπίο που δεν εκμηδενίζει τον άνθρωπο, αντίθετα αναπαύει την ψυχή από την πεζή πραγματικότητα. Εδώ άνθισαν οι υψηλότεροι στοχασμοί και φτερώθηκε η φιλοσοφική φαντασία.
Μέσα σ’ αυτό, πριν 2.500 χρόνια, περνούσαν οι μακριές θεωρίες που μετέφεραν τα κομμάτια του Παρθενώνα.
Η Αθήνα του Πολιτισμού
Την γη την Αττική, την λιτή, την γαληνιαία, με τα ανάγλυφα χρώματα και τις κλασσικές γραμμές, λουσμένη με το πιο εξαίσιο φως του κόσμου, δεν την ύμνησαν μόνον οι ποιητές μας. Την αγάπησαν και την ανέδειξαν με έξαρση όλοι οι δυτικοί φιλέλληνες περιηγητές, όπως ο Σατωμπριάν, που μόλις πρωταντίκρυσε το αττικό τοπίο έμεινε εκστατικός και συγκινημένος.
Ο Παρθενώνας, λοιπόν, δεν ήταν τίποτα άλλο παρά το λογικό συμπλήρωμα αυτού του τοπίου, ο εξαίσιος καρπός του.
Όλη αυτή η περιρρέουσα ομορφιά γύρω από την πρωτεύουσα του νέου κράτους ήταν ζωντανή μέχρι τα μέσα του αιώνα που πέρασε, όταν η αστυφιλία και η μετεμφυλιακή «ανοικοδόμηση» άρχισε να την κατεδαφίζει.
Τις αιωνόβιες ελιές, τα νερά του Κηφισσού και του Ιλισσού, τα πεύκα του Δαφνιού, την μοναδική χλωρίδα στον Υμηττό, το άλσος του Κολωνού όπου τραγουδούσε το αρχαίο σοφόκλειο αηδόνι… μπορούσε να τα δει κανείς μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.
Κι όμως, η Αθήνα, παρά την κακοποίησή της, παρά τον υδροκεφαλισμό της, παρά την ανεργία και την φτώχεια που έφεραν οι τοκογλυφικές μνημονιακές συμβάσεις, παρά τον ευτελισμό της από την ιδεολογία του κέρδους και του εθνομηδενισμού που κυριαρχεί στην βιτρίνα της πόλης, παραμένει μια όμορφη μεγάλη πρωτεύουσα με τεράστιο ειδικό βάρος και με τα χνάρια της ιστορίας και της γεωγραφίας σε κάθε γωνιά της. Με τον Παρθενώνα, τα αρχαία μνημεία της, τις βυζαντινές εκκλησιές της, τα πάμπολλα μουσεία της και τους αρχαιολογικούς χώρους που ταξιδεύουν τα εκατομμύρια των επισκεπτών της σε όλο το ιστορικό παρελθόν ανά τους αιώνες.
Στους «Αέρηδες», φερ’ ειπείν, υπάρχει το μοναδικό μνημείο που ενώνει τρεις μεγάλες περιόδους της Αθήνας: την αρχαία, την βυζαντινή και την οθωμανική. Πρόκειται για το «Ωρολόγιο του Κυρρήστου», ένα μοναδικό παγκόσμιο μνημείο αρχαίας αρχιτεκτονικής. Ένα οκταγωνικό μαρμάρινο κτίριο, που εξωτερικά είχε στην κορυφή του έναν ορειχάλκινο Ανεμοδείκτη, υπό μορφή Τρίτωνα, και εσωτερικά ένα υδραυλικό ρολόϊ. Ο Βιτρούβιος το περιγράφει ως «Πύργο των Ανέμων».
Το ανήγειρε ο Ανδρόνικος ο Κυρρήστης, ο Έλληνας αστρονόμος από την Κύρρο της Μακεδονικής Συρίας (κοντά στο σημερινό Αφρίν όπου γίνονται οι μάχες Κούρδων και Τούρκων), το πρώτο μισό του 1ου π.Χ. αιώνα.
Στις οκτώ μετόπες του αναπαρίστανται προσωποποιημένοι οι άνεμοι ως φτερωτοί ημίθεοι, εξ ου και η ονομασία του: «Αέρηδες».
Στην ελληνιστική περίοδο λειτούργησε ως μετεωρολογικός σταθμός, ο αρχαιότερος του κόσμου.
Στα πρώτα χριστιανικά και βυζαντινά χρόνια λειτουργούσε ως βαπτιστήριο. Στην οθωμανική περίοδο υπήρξε τεκές του Τάγματος των Μεβλεβήδων… Συχνός θαμώνας του, ανάμεσα σε εκστατικούς χορούς και μουσική, ήταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Ευτυχώς, το μνημείο αυτό διασώθηκε και είναι σήμερα επισκέψιμο για τις χιλιάδες των τουριστών, οι οποίοι κατακλύζουν την Αθήνα.
Οι σοφοί μουσουλμάνοι που το χρησιμοποιούσαν έδωσαν μάχες με τον ίδιο τον Έλγιν και τις στρατιές των δυτικών αρπάγων αρχαιοκάπηλων για να μην το διαγουμίσουν όπως έκαναν κι αλλού.
Η Αθήνα, όμως, δεν είναι μόνο η πόλη του Σωκράτη και του Πλάτωνα. Είναι και του Διονύσιου του Αρεοπαγίτη, της Αγίας Φιλοθέης, του Μακρυγιάννη, του Παλαμά και του Σεφέρη. Είναι η πόλη στην οποία η άφιξη του Αγίου Παύλου αποτέλεσε καταλυτικό παράγοντα για την εξάπλωση του Χριστιανισμού στον ελληνορωμαϊκό κόσμο.
Είναι η πόλη που, κατά την διάρκεια των μαύρων χρόνων της Τουρκοκρατίας, ένα όμορφο πλουσιοκόριτσο των Αθηνών, μοναχοπαίδι, η Παρασκευή-Ρεβούλα Μπενιζέλου (Αγία Φιλοθέη) τόλμησε να υψώσει το ανάστημά της απέναντι στην βάρβαρη εξουσία και το κατεστημένο.
Οικοδομεί φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσηλευτήρια, εκπαιδευτήρια. Ιδρύει το πρώτο σχολείο για γυναίκες σε όλη την Ευρώπη και προσφέρει επαγγελματική εκπαίδευση σε δύο χιλιάδες μαθητευόμενες. Ελευθερώνει άνδρες και γυναίκες από τα σκλαβοπάζαρα, πληρώνοντας από την προσωπική της περιουσία, φυγαδεύει κακοποιημένες ή έγκυες γυναίκες από τα υπόγεια περάσματα της Αθήνας για να αποφύγουν τον λιθοβολισμό από τους Τούρκους.
Η συνεχής δραστηριότητά της, όπως η ίδρυση νοσοκομείου που παρείχε δωρεάν νοσηλεία, προκαλεί το μίσος των κατακτητών, με αποτέλεσμα να διωχθεί, να φυλακισθεί και να μαρτυρήσει.
Η Αγία Φιλοθέη, αφού μαστιγώθηκε με βαναυσότητα μέχρι θανάτου, άφησε την τελευταία της πνοή στις 19 Φεβρουαρίου 1589, ημέρα που τιμάται η μνήμη της από την Εκκλησία μας.
Δια μέσου των αιώνων, η Εκκλησία της Αθήνας ανέδειξε ιεράρχες και μάρτυρες, τους οποίους γιορτάζει κάθε χρόνο στην Σύναξη των Αθηναίων Αγίων (στις 12 Οκτωβρίου).
Για να πάψει η Αθήνα να είναι πειραματόζωο της παγκοσμιοποίησης
Δυστυχώς, είναι μεγάλες οι καταστροφές και οι αλλοιώσεις που έχει υποστεί η πανάρχαια πόλη μας και έχει τρωθεί δραματικά το αστικό τοπίο της από την εγκληματική μεταπολεμική ασυδοσία των εργολάβων. Ολόκληρες περιοχές έχουν παραμορφωθεί ή εγκαταλειφθεί, όπως ο περίφημος Πύργος της Βασιλίσσης, μια περιοχή που θεωρείτο οι Ελληνικές Βερσαλλίες και έπαλλε κάποτε από μια ζωή λαμπρή και χαρούμενη. Το ονειρώδες πανόραμα της αττικής γης, από την Πάρνηθα έως την Αίγινα και από τον Υμηττό έως το Αιγάλεω, ήταν καθημερινό θέαμα για τις ωραίες κυρίες, τους πρεσβευτές και τους αξιωματούχους Έλληνες και ξένους, που κυκλοφορούσαν κάποτε σε μεγάλες λεωφόρους ανάμεσα στις επαύλεις και τα παλιά αρχοντικά.
Από την άλλη, ήταν τα Αναφιώτικα, ένας μοναδικός οικισμός, φτωχικός μεν αλλά φτιαγμένος με την αρχοντιά της λαϊκής μας αισθητικής, στην βόρεια πλευρά της Ακρόπολης όπου ένας χρησμός των Δελφών απαγόρευε στους αρχαίους Αθηναίους να χτίζουν. Θυμίζει παραδοσιακό οικισμό σε νησί του Αιγαίου με την ιδιόρρυθμη αρχιτεκτονική των σπιτιών και των δρόμων, τους κήπους και τα γλαστράκια τους, τον αργό και ειρηνικό ρυθμό του παρελθόντος.
Τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, που η Πλάκα έσφυζε από ζωή, εύθυμες παρέες και μουσική, ήταν αγαπημένο καταφύγιο διανοουμένων, Ελλήνων και ξένων, και πολλών χίππηδων της εποχής. Ακόμα και σήμερα, η βόλτα στα Αναφιώτικα φέρνει πάντα μια ελαφριά νοσταλγική μελαγχολία για την παλιά Αθήνα με τις ταβέρνες και τις καντάδες.
Αυτή την Αθήνα, την πρωτεύουσα-βιτρίνα ενός πολιτισμού ριζωμένου στην ελληνική διαχρονία, πρέπει να υπερασπίσουμε απέναντι στα «παλλόμενα πέη της ψευδοκουλτούρας και τα τουρκικά survivor», όπως τονίζεται στην διακήρυξη της δημοτικής κίνησης πολιτών Αθήνα για την Ελλάδα, που κατεβαίνει στις δημοτικές εκλογές της 26ης Μαΐου.
Δεν έχουμε πλέον άλλο δρόμο πέρα από την μετατροπή του πολιτισμού μας σε έσχατο όπλο της επιβίωσής μας.
Η αναγέννηση της Αθήνας είναι μονόδρομος για την πολιτιστική και παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδας και την απελευθέρωσή της από την κατοχή της χρηματοπιστωτικής μαφίας.
Η Μάχη της Αθήνας μπορεί να δοθεί μέσα από την Αυτοδιοίκηση ενάντια στην γενικευμένη ανομία, την γκετοποίηση, την δημογραφική κατρακύλα, την παράνομη μετανάστευση, που αλλοιώνει τον χαρακτήρα της πόλης μαζί με τις προσφυγικές ροές και τον μαζικό τουρισμό, την ρύπανση, την οικολογική και οικιστική καταστροφή.
Απέναντι στους εκφραστές των συστημικών πολιτικών, που είναι υπεύθυνοι για την σημερινή κατάντια της χώρας και της πρωτεύουσάς της, μπορεί και πρέπει να ορθωθεί μια άλλη, εναλλακτική πρόταση -πέρα από τις ακραίες ιδεοληψίες-, η οποία να βασίζεται στις παραγωγικές κοινοτικές μας παραδόσεις. Μια πρόταση στηριγμένη στην γνώση των προβλημάτων με αγάπη για την πόλη, στην συμμετοχή των πολιτών με εφαρμογή τοπικών δημοψηφισμάτων με προτεραιότητα την Αλληλεγγύη από τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου και όχι τις ΜΚΟ της παγκοσμιοποίησης και του Σόρος.
Η αναχαίτιση της παρακμής της Αθήνας, που έχει γίνει το βασικό πειραματόζωο της νεοταξικής, οικονομικο-πολιτικής επίθεσης που δέχεται η πατρίδα μας, είναι βασική προϋπόθεση για μια πραγματική νέα παλιγγενεσία του 21ου αιώνα, 200 χρόνια μετά την Επανάσταση του ’21. Γι’ αυτό εμείς, που κατεβαίνουμε στις Δημοτικές Εκλογές με τον Συνδυασμό Αθήνα για την Ελλάδα και Υποψήφιο Δήμαρχο τον Γιώργο Καραμπελιά, θέλουμε μια Αθήνα που δεν θάναι πια παράσιτο της παγκοσμιοποίησης, αλλά πραγματική πρωτεύουσα του απανταχού Ελληνισμού.